Ένα «ημερολόγιο», ένα χάρτης και μια τραγωδία...

           

                             Harold Wilson, Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, James Callaghan
Το «ημερολόγιο» του Μακαρίου από Ακρωτήρι – Λονδίνο – Νέα Υόρκη 16.7.1974 – 22.7.1974
Γράφει η Φανούλα Αργυρού*
Μέρος Β’
«Μετά Παρρησίας»…
16 Ιουλίου 1974 – Οι Τούρκοι γνωστοποιούν στους Βρετανούς ότι δεν τους ενδιέφερε η αλλαγή των Ελλήνων αξιωματικών ήθελαν συντονισμένη δράση μαζί με το Ηνωμένο Βασίλειο( M. Soysal Συνταγματολόγος σύμβουλος Ετσεβίτ).
16 Ιουλίου –Οι Βρετανοί ενεργοποιούν σχέδιο του 1972 για διάσωση Αρχιεπισκόπου …Το μεταφέρουν μαζί με τους υποστηρικτές του Νίκο Θρασυβούλου, Ανδρέα Νεοφύτου και Ανδρέα Ποταμίτη στη Μάλτα. Και ενώ ήδη βρισκόταν καθοδόν αεροπλάνο Comet προς Μάλτα γι΄αυτούς ο βρετανός ΥΠΕΞ Τζέιμς Κάλλαχαν (James Callaghan) δεν ήθελε το Μακάριο να πετάξει στο Λονδίνο το ίδιο βράδυ αλλά αργότερα αν ήταν δυνατό με πλοίο… Αναχώρησαν για Λονδίνο την επομένη.

17 Ιουλίου – Έφθασαν στις 9.00 το πρωί στο στρατιωτικό αεροδρόμιο Lyneham. Στη δημοσιογραφική ο Μακάριος τόνισε ότι ήθελε τους Έλληνες αξιωματικούς να φύγουν και πιέσεις πάνω στην ελληνική κυβέρνηση. Είπε στους αξιωματούχους του Φόρειν ΄Οφις που τον παρέλαβαν ότι η Εθνική Φρουρά δεν είχε συνταγματικό στάτους, σκεφτόταν η Κύπρος να μην έχει ΕΦ, ήθελε ψήφισμα από τον ΟΗΕ ότι ο ίδιος ήταν ο νομικά εκλεγμένος πρόεδρος της Κύπρου και που να καλεί την ελληνική κυβέρνηση να αποσύρει όλους τους αξιωματικούς και στρατιωτικά άρματά της…
(Υπενθυμίζεται η διάλυση της Ε.Φ ήταν τουρκικό αίτημα προς τον Cyrus Vance το Νοέμβριο του 1967, τότε ο Μακάριος το απέρριπτε. Επίσης το υποστήριζε και ο ΄Υπ. Αρμοστής της Βρετανίας στην Κύπρο 4.12.1967.)
Επικίνδυνες ψευδαισθήσεις Μακαρίου
Ο Μακάριος δεν πίστευε τους είπε, ότι οι Τούρκοι είχαν οποιαδήποτε δικαιολογία για μονομερή επέμβαση. Παλαιότερα ήθελαν να επέμβουν για να αποτρέψουν την ένωση… όμως τώρα δεν ήταν κύριο θέμα αυτό. Τους εξιστόρησε πως έφυγε από το Προεδρικό προς Τρόοδος…*
17 Ιουλίου – Συνάντηση Μακαρίου με Harold Wilson 2.30 μ.μ. συνοδευόμενος από τον ΄Υπ. Αρμοστή Κώστα Ασσιώτη. Ευχαρίστησε την βρετανική κυβέρνηση για τη διάσωσή του. Εξιστόρησε τα γεγονότα και όχι μόνον. Ο πρωθυπουργός εισηγήθηκε πως τα γεγονότα μπορούσε ένας να πει ότι είχαν κάποια χαρακτηριστικά εισβολής. Ο πρόεδρος Μακάριος συμφώνησε. Και έτσι θα μιλούσε στον ΟΗΕ…Ο πρωθυπουργός ρώτησε τον Αρχιεπίσκοπο πως έβλεπε την Τουρκία να ενεργεί. Θα μπορούσαν να πουν ότι είχαν κοινό συμφέρον στην αντιμετώπιση των δραστηριοτήτων της ΕΟΚΑ Β’. Ο Μακάριος είπε ότι οι τρείς κύριες δυνάμεις που μπορούσαν να πιέσουν την Ελλάδα ήταν οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Τουρκία. Ήταν αλήθεια ότι οι Τούρκοι είχαν συμφέρον σε μια ανεξάρτητη Κύπρο και αντιτίθονταν στην ένωση που ήταν ένα διχαστικό πρόβλημα για την ελληνική κοινότητα…*Από τα πρακτικά της συνάντησης Μακαρίου/Harold Wilson τι είπε στον Wilson Από τα πρακτικά της συνάντησης Μακαρίου/Harold Wilson περί «ελληνικής εισβολής»
Θα μπορούσαν να αρνηθούν να αποσύρουν τους αξιωματικούς των κάτι που θα τον προκαλούσε να χρησιμοποιήσει βία εναντίον τους ή να διαλύσει την Εθνική Φρουρά. Ή να τους απέσυραν πράγμα που θα τους ταπείνωνε. Αντίθετα προτίμησαν να κάνουν πραξικόπημα…Ο πρωθυπουργός ενημέρωσε τον Αρχιεπίσκοπο πως θα έβλεπε και τον Τούρκο πρωθυπουργό το ίδιο βράδυ. Ο πρόεδρος Μακάριος είπε ότι η άμεση ερώτηση ήταν: Ποια πρακτικά μέτρα μπορούσαν να παρθούν; Το τουρκικό ενδιαφέρον ήταν να μην γίνει η Κύπρος μέρος της Ελλάδας. Οι ελληνικές δηλώσεις εν τω μεταξύ ήταν καθαρά μη ικανοποιητικές, και πίστευε ότι οι Τούρκοι θα επέμεναν στην αποχώρηση των Ελλήνων αξιωματικών από την Εθνική Φρουρά… είπε ότι δεν ήταν σίγουρος αν άρεσε στους Τούρκους όμως πίστευε ότι τον προτιμούσαν από τον Σαμψών.
18 Ιουλίου – O Μακάριος αναχώρησε για Νέα Υόρκη η ώρα 11 το πρωί και πριν την ομιλία του είδε την τουρκική αντιπροσωπεία (με εντολή Ετσεβίτ να τον προλάβαιναν να μην καταφερόταν εναντίον της Τουρκίας στην ομιλία του) και ευχαρίστησε την Τουρκία, ήταν ευγνώμων…(«Σημερινή» 12.7.1993).
19 Ιουλίου – Ομιλία στον ΟΗΕ. Κατηγόρησε την Ελλάδα 7 φορές ως να έκανε εισβολή. Επανέλαβε ότι ο κίνδυνος από την Τουρκία ήταν λιγότερος από εκείνο των αξιωματικών…Επικαλέστηκε ότι κινδύνευαν και οι Τουρκοκύπριοι πράγμα που δεν αλήθευε και είχε ήδη διαψευσθεί…
20 Ιουλίου – Ψήφισμα 353 (που έγραψαν οι Βρετανοί) δεν αναφέρει λέξη για τουρκική εισβολή, έντεχνα εννοεί να φύγουν τα ελληνικά στρατεύματα όπως ζήτησε ο Μακάριος…
22 Ιουλίου – Ο Μακάριος μετά τα θαλασσώματά του με τους Βρετανούς σωτήρες έτρεξε στον Αμερικανό ΥΠΕΞ Χένρι Κίσινγκερ για βοήθεια…
*Δεν γνώριζε τουλάχιστον από τον Ιανουάριο 1974 για τις ομοσπονδιακές προθέσεις Ετσεβίτ; Γιατί έδωσε στις 10 Ιουλίου στο Φόρειν ΄Οφις υπόμνημα «ανεφάρμοστη η ομοσπονδία»;
Ο βρετανός στρατιωτικός ακόλουθος Στόκκερ από το 1972/73 τους είχε δώσει λεπτομερέστατες πληροφορίες για τα τουρκικά σχέδια ΕΙΣΒΟΛΗΣ (βιβλία Χρ. Βενιαμίν και Φ.Α.) Από το βιβλίο Γ. Μάτση « Μετά Παρρησίας – για την Ιστορία και την Αλήθεια»
Γιατί έστειλε την επιστολή προς Γκιζίκη; Όταν στενοί του συνεργάτες (Γεώργιος Χαραλάμπους και αείμνηστος Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Α’) του είπαν «Για τ’ όνομα του Θεού μην την στείλεις» πως «μόνο ένας τρελός μπορούσε στείλει σε στρατιωτικό…επιστολή με τέτοιο περιεχόμενο». (Μαρτυρία Γ. Μάτση).
Ο Μακάριος τουλάχιστον 3 φορές τόνισε ότι «ο κίνδυνος από τους Τούρκους ήταν λιγότερος από εκείνο από τους Έλληνες αξιωματικούς». Ήταν; Το τραγικό αποτέλεσμα το ζούμε εδώ και 50 χρόνια… Στον Έλληνα πρέσβη στην Κύπρο Ευστάθιο Λαγάκο όταν ο τελευταίος του έφερε πρόσκληση από την Αθήνα να συζητήσουν την κατάσταση την οποία ο Μακάριος απέρριψε
Στον James Callaghan 17.7.1974 στο Φόρειν ΄ΟφιςΣτην ομιλία του στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ 19.7.1974.Αυτός ο χάρτης εκδόθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1974 πριν τις τουρκικές εισβολές του 1974 σε έκδοση κάρτ ποστάλ. Βρέθηκε στην κατοχή ενός Tούρκου αξιωματικού κατά τις δύο τουρκικές εισβολές
Αυτά η «επιτροπή» της Βουλής τα αγνόησε προτίμησε πλαστά κουρελόχαρτα τάχα του ΝΑΤΟ…
Πηγές από το Βρετανικό Εθνικό Αρχείο και βιβλίο γράφουσας «Διζωνική vs Δημοκρατία 1955-2019»
Τα βρετανικά έγγραφα για το 1974 αποδεσμεύθηκαν 1.1.2005 και δημοσιεύθηκαν στην «Σημερινή» από την γράφουσα εντός του Ιανουαρίου 2005 και έκτοτε σε πολλά συνεχόμενα άρθρα και αναλύσεις με αναφορές σε βιβλία…
*Ερευνήτρια/δημοσιογράφος
ΠΗΓΗ:ΣΗΜΕΡΙΝΗ 19/4/2025 onisilos.gr

Πηγή: i-epikaira.blogspot.com