Μέσω διαρροής στην «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» έγινε γνωστό ότι «στην παραχώρηση 24 αντιαεροπορικών και αντιπυραυλικών πυραύλων τύπου Sea Sparrow κατέληξε πριν από λίγες ημέρες η Αθήνα». Στη διαρροή καταβάλλεται ιδιαίτερη προσπάθεια για να πεισθούν οι αναγνώστες ότι τα εν λόγω κατευθυνόμενα βλήματα δικαιολογημένα κρίθηκαν «επιχειρησιακά μη αναγκαία» και ότι η αφαίρεση τους από τα αποθέματα των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων είναι άνευ σημασίας.
Γράφει ο ΚΑΥΣΙΜΑΡΧΗΣ
«Η Αθήνα δεν θα διαθέσει συστήματα κρίσιμα για την άμυνα στο Αιγαίο» αναφέρεται στον υπότιτλο του άρθρου. «Οι 24 πύραυλοι που παραχωρούνται βρίσκονται κοντά στο όριο της ζωής τους και δεν θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα από το ΠΝ [Πολεμικό Ναυτικό]», αναφέρεται επίσης στο άρθρο. Όμως στην πραγματικότητα τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Κατ’ αρχάς τα Sea Sparrow αποτελούν τον οπλισμό σημαντικών, αριθμητικά και επιχειρησιακά, συστημάτων που βρίσκονται σε υπηρεσία με τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Καταρχάς, τα κατευθυνόμενα (Κ/Β) βλήματα επιφανείας-αέρος RIM-7 Sea Sparrow αποτελούν τον οπλισμό αεράμυνας σημείου των εννέα φρεγατών τύπου Standard που διαθέτει σήμερα σε υπηρεσία το Πολεμικό Ναυτικό. Κάθε φρεγάτα διαθέτει πρωραίο εκτοξευτή Mk. 29 με οκτώ βλήματα RIM-7M Sea Sparrow έτοιμα προς εκτόξευση και κατά πληροφορίες επιπλέον 16 βλήματα ως αναχορηγία.
Παρά το γεγονός ότι το οπλικό σύστημα Sea Sparrow έχει εισαχθεί σε υπηρεσία με το Ναυτικό των ΗΠΑ το 1976, αποτελεί το μοναδικό οπλικό σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας που διαθέτουν οι φρεγάτες του συγκεκριμένου τύπου. Κατά συνέπεια για την πλήρωση των εννέα οκταπλών εκτοξευτών Mk. 29 των ισάριθμων φρεγατών τύπου Standard απαιτούνται 72 βλήματα τύπου RIM-7 Sea Sparrow και επιπλέον 144 βλήματα ως αναχορηγία, δηλαδή συνολικά 216 βλήματα.
Επίσης, τα Κ/Β RIM-7 (της έκδοσης M) αποτελούν τον πυραυλικό οπλισμό των 12 συστημάτων αεράμυνας βραχέος βεληνεκούς (SHORADS) τύπου «ΒΕΛΟΣ», που σήμερα διαθέτει σε υπηρεσία η Πολεμική Αεροπορία για την αντιαεροπορική προστασία των αεροδρομίων της και άλλων κρίσιμων υποδομών. Σύμφωνα με ανοικτές πηγές τα 12 συστήματα «ΒΕΛΟΣ» διαθέτουν συνολικά έξι ραντάρ Super Giraffe–«ΟΜΗΡΟΣ», 20 τετραπλούς εκτοξευτές βλημάτων RIM-7M (με αναχορηγία 280 βλήματα) και 44 δίδυμα πυροβόλα GDF-003 διαμετρήματος των 35 χλστ.
Καθώς τα Κ/Β της οικογένειας Sea Sparrow αποτελούν:
>το μοναδικό οπλικό σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας που διαθέτουν οι φρεγάτες τύπου «Standard» που σήμερα αποτελούν το 69% του συνόλου των φρεγατών του Στόλου και,
>εξοπλίζουν το 60% των εκτοξευτών πυραύλων των SHORADS της Πολεμικής Αεροπορίας (η οποία συνολικά διαθέτει 9 Crotale NG/GR, 4 TOR-M1 και 20 εκτοξευτές των συστημάτων ΒΕΛΟΣ), τα οποία μεταξύ άλλων είναι αναπτυγμένα στα προωθημένα αεροδρόμια της Πολεμικής Αεροπορίας στο Αιγαίο ή μπορούν να αναπτυχθούν όπου αλλού επιχειρησιακά απαιτηθεί,
το δικαιολογητικό επιχείρημα ότι δεν διατίθενται «συστήματα κρίσιμα για την άμυνα του Αιγαίου» είναι παντελώς ανυπόστατο.
Το δύο σκέλη του δεύτερου δικαιολογητικού επιχειρήματος ότι «οι 24 πύραυλοι που παραχωρούνται βρίσκονται κοντά στο όριο της ζωής τους και δεν θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα από το ΠΝ [Πολεμικό Ναυτικό]», είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον. Καταρχάς περιορίζει, την πηγή των παραχωρούμενων βλημάτων στο Πολεμικό Ναυτικό. Ας σημειωθεί ότι στην πάροδο των ετών έχουν δημοσιοποιηθεί και έχουν υποπέσει στην αντίληψη μας, διάφορες ελληνικές προμήθειες (μέση στρατιωτικών πωλήσεων αλλοδαπής – FMS) σε σχέση με την έκδοση επιφανείας-αέρος του Κ/Β Sparrow.
Για παράδειγμα στις 11 Αυγούστου 1997 το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ ανακοίνωσε την τροποποίηση της προγενέστερης σύμβασης N00019-97-C-0126, που συνδύαζε την παραγωγή 50 τμημάτων ελέγχου καθοδήγησης (Guidance Control Sections) για βλήματα AIM/RIM-7P, των αντίστοιχων πτερύγων και συναφών εφοδίων, 30 συλλογών κάθετης εκτόξευσης και 76 συλλογών αναβάθμισης Κ/Β AIM/RIM-7M στην έκδοση -7P για το NATO και την Ελλάδα, με το ποσοστό της χώρας μας να ανέρχεται σε 36%.
Επίσης, στις 25 Αυγούστου 1997 το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ ανακοίνωσε την ανάθεση σύμβασης για την παραγωγή 183 πυραυλοκινητήρων τύπου Mk. 58 Mod 4 zγια Κ/Β RIM-7P (surface-to-air) Sparrow εκ των οποίων 21 προορίζονταν για την Ελλάδα και 40 για την Τουρκία.
Ακόμη, στις 31 Οκτωβρίου 2001 το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ ανακοίνωση την τροποποίηση της προγενέστερης σύμβασης N00019-97-C-0156 για παραγωγή πυραυλοκινητήρων Κ/Β επιφανείας – αέρος Sparrow, εκ των οποίων οι 197 προορίζονταν για τη χώρα μας και επιπλέον 150 χαρακτηρίζονται ως «NATO Greece».
Από τα ανωτέρω μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι και οι δύο εκδόσεις, η RIM-7M και η διάδοχη της RIM-7P, έχουν υπηρετήσει στο Πολεμικό Ναυτικό και θα πρέπει να θεωρείται πολύ πιθανό ότι το σύνολο των Κ/Β RIM-7M έχουν εκσυγχρονιστεί στην έκδοση -7P.
Σε ό,τι αφορά το δεύτερο σκέλος του επιχειρήματος, τη Λήξη του Ορίου Ζωής (ΛΟΖ), η ακρίβεια του δεν μπορεί εύκολα να επιβεβαιωθεί, οπότε τα όποια ερωτήματα μένουν αναπάντητα. Τα Κ/Β RIM-7 Sea Sparrow εισήλθαν σε υπηρεσία με το ΠΝ το 1981 με την ύψωση της ελληνικής σημαίας στην πρώτη φρεγάτα τύπου Standard («ΕΛΛΗ» F-450) ενώ το «ΒΕΛΟΣ» της Πολεμικής Αεροπορίας εισήλθε σε υπηρεσία το 1982 όταν παραδόθηκε το πρώτο σύστημα, ένα περίπου έτος μετά την υπογραφή της σύμβασης προμήθειας (6 Ιουνίου 1981).
Με άλλα λόγια μετά την πάροδο περίπου 45 ετών από την εισαγωγή σε υπηρεσία ακόμα και να έχουν γίνει αντικαταστάσεις πυραυλοκινητήρων και (όπως αυτές που προαναφέρθηκαν) θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι συνολικά το απόθεμα των βλημάτων του τύπου αντιμετωπίζει ζητήματα ΛΟΖ.
Από την άλλη πλευρά όμως, δεδομένου ότι η αντικατάσταση τους με σύγχρονης τεχνολογίας οπλικά συστήματα δεν διαφαίνεται μεσοπρόθεσμα για ποιον λόγο μειώνεται ποσοτικά το απόθεμα και γιατί τα βλήματα που πλησιάζουν στο όριο λήξης δεν χρησιμοποιούνται σε εκπαιδευτικές βολές για την πληρέστερη εκπαίδευση του προσωπικού; Μήπως, μεταξύ των διδαγμάτων που θα έπρεπε να αξιοποιήσουμε μετά τρία χρόνια πολέμου στην Ουκρανία είναι ότι η θέληση, η ευρηματικότητα και η γνήσια καινοτομία των Ουκρανών, αξιοποιεί και συστήματα που έχει λήξει το όριο ζωής τους;
Πάντως λόγω του αριθμού (24) των Κ/Β που διέρρευσε ότι θα παραχωρηθούν στην Ουκρανία, εκτιμάται ότι πιθανά πρόκειται για τον φόρτο της φρεγάτας Standard που θα παροπλισθεί εν όψει της ένταξης σε υπηρεσία της πρώτης φρεγάτας τύπου FDI-HN, της «ΚΙΜΩΝ» F-601.
Φυσικά, από τη διαρροή απουσιάζει παντελώς το αντάλλαγμα που θα λάβει η χώρα. Δυστυχώς παρουσιάζεται το φαινόμενο ενώ ο Ελληνισμός αντιμετωπίζει εδώ και 50 χρόνια το ίδιο πρόβλημα εισβολής που αντιμετωπίζει η Ουκρανία από τον Φεβρουάριο του 2022, μέχρι και σήμερα η ελληνική κυβέρνηση ούτε τη συσχέτιση μεταξύ των δύο περιπτώσεων τόλμησε.
