Ο λαός λέει πως ό,τι κατηγορείς θα το πάθεις. Εκεί στον ΣΥΡΙΖΑ, που με κάθε ευκαιρία κατηγορούσε ο ένας τον άλλο παραπέμποντας στον Μπέπε Γκρίλο, κατάφεραν να διαλυθούν πριν από τα Πέντε Αστέρια, το λαϊκιστικό κόμμα που ίδρυσε ο Ιταλός κωμικός. Το Συνέδριο διάλυσης των Πέντε Αστεριών θα πραγματοποιηθεί στις 24 και 25 Νοεμβρίου στη Ρώμη. Άλλη μια πρωτιά για τον ΣΥΡΙΖΑ…
Μάλιστα, το υπό διάλυση κόμμα του Γκρίλο, τον οποίο εξοστράκισε ο πρώην πρωθυπουργός Τζιουζέππε Κόντε, θα φθάσει στο Συνέδριό του με ένα κείμενο επανίδρυσης που διανεμήθηκε εγκαίρως στους συνέδρους και επί του οποίου θα ψηφίσουν.
Σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ, όπου όχι μόνο δεν ήξεραν γιατί συγκεντρώθηκαν, αλλά ούτε καν ποιοι ήταν οι σύνεδροι, που συνωστίζονταν από την μια και την άλλη πλευρά μιας επτασφράγιστης πόρτας, παρακολουθώντας την άφιξη της Πυροσβεστικής, που προφανώς κάποιοι κάλεσαν για να τους απεγκλωβίσει – εν μέσω αντεγκλήσεων, λιποθυμιών και κεφαλοκλειδωμάτων.
Στην Ιταλία, ο Κόντε αποφάσισε να απαρνηθεί και το ίδιο το σήμα του κόμματος, αφού πιστοποιήθηκε ότι ανήκει στον Γκρίλλο.
Στην Ελλάδα, οι μεν κρατάνε γερά τα σύμβολα του ΣΥΡΙΖΑ, οι δε φτιάχνουν καινούργιο κόμμα.
Αλλά σε Ελλάδα και Ιταλία οι λαϊκιστές δημαγωγοί ακολούθησαν την ίδια πορεία: Βρέθηκαν στην κορυφή του τυχοδιωκτισμού κατακτώντας την εξουσία και κατακρημνίστηκαν την ώρα ακριβώς που ο ακροδεξιός τυχοδιωκτισμός έπαιρνε τη θέση τους.
Το χρυσό συμβόλαιο και η απόλυση
Τον περασμένο Οκτώβριο, ο Κόντε απέλυσε τον Γκρίλο από το κόμμα, με την κατηγορία ότι σαμποτάρει το Κίνημα με παραπληροφόρηση. Ο Γκρίλο απάντησε ότι το συμβόλαιό του εξακολουθεί να βρίσκεται σε ισχύ. Ο λόγος, για ένα συμβόλαιο 300.000 ευρώ, βάσει του οποίου ο πρώην αρχηγός και ιδρυτής του κόμματος (το 2009) ανέλαβε καθήκοντα… συμβούλου και κομματικού θεματοφύλακα!
Όπως έχει αναφέρει ο Κόντε, από παλιά ο Γκρίλο προέβαινε σε δηλητηριώδη σχόλια εναντίον του, τα οποία όμως είχε προσπεράσει για το καλό του κόμματος.
Αλλά η υπομονή του εξαντλήθηκε όταν οι επιθέσεις του ιδρυτή άρχισαν να έχουν ως στόχο την ίδια την επανεκκίνηση του κόμματος, που κατακρημνίστηκε στις εκλογές και βρέθηκε εκτός εξουσίας. Κατά τον Κόντε, το «συμβόλαιο» ήταν ένας «συμβιβασμός», που αποφασίστηκε προκειμένου τάχα ο Γκρίλο να θέσει το επικοινωνιακό ταλέντο του κωμικού στην υπηρεσία της ενίσχυσης της εικόνας του κόμματος.
Στην περίπτωση των Πέντε Αστεριών, βουλευτές και πρώην υπουργοί έχουν ταχθεί στο πλευρό του Κόντε. Παραμένει, όμως, άγνωστο τι θα κάνει η βάση των συνέδρων και των
ψηφοφόρων, καθώς ο Γκρίλλο παραμένει δημοφιλής και διατηρεί την φήμη πως είναι ο μόνος που μπορεί να κερδίζει με το πάθος και το ταμπεραμέντο του.
Πιθανόν κάτι ανάλογο να συμβαίνει και στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ. Βλέπουμε ότι όσοι ακολουθούν τον Κασσελάκη το κάνουν με πρωτοφανές πάθος.
Όταν, την πρώτη επεισοδιακή ημέρα του Συνεδρίου, ο Κασσελάκης αποχώρησε επιστρέφοντας στα γραφεία του στον Ταύρο, από κάτω του φώναζαν «Στέφανε γερά να πέσει η Δεξιά». Εκείνος κάπου μπερδεύτηκε – ως συνήθως – και νόμισε ότι μιλούσαν για τη Νέα Δημοκρατία. Αλλά μάλλον το κοινό του εννοούσε τους «ορθόδοξους» του κόμματος.
Στο Συνέδριο των Πέντε Αστεριών πάλι, θα κάνουν το αντίθετο από αυτό που κάνουν στο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Θα συζητήσουν τα πάντα – τις δύο βουλευτικές θητείες, τις συμμαχίες, τα σύμβολα, ίσως και το όνομα.
ΣΥΡΙΖΑ – Πέντε Αστέρια: Βίοι παράλληλοι
Ωστόσο, Πέντε Αστέρια και ΣΥΡΙΖΑ έχουν πολλά κοινά σημεία: Δύο στρατόπεδα σε μια ανελέητη μάχη επικράτησης, στον απόηχο μιας σειράς από στρατηγικές ήττες. Όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, έτσι και τα Πέντε Αστέρια κατρακύλησαν στις κάλπες – από το 32% του 2018 στο 10% στις τελευταίες ευρωεκλογές.
Τότε ήταν που ο Κόντε – και όπως φαίνεται και ο Κασσελάκης – αποφάσισε να αλλάξει το κόμμα, στρέφοντάς το προς την Κεντροαριστερά, την ώρα που ο Γκρίλλο διαφωνούσε και αντιστεκόταν.
Όπως είπε χαρακτηριστικά, οι οπαδοί του κόμματος θα έχουν να διαλέξουν ανάμεσα σε μια πολιτική που ξεκινά από τα κάτω και την πολιτική του Κόντε.
Από το καλοκαίρι Κόντε και Γκρίλλο ανταλλάσσουν επιστολές και δημόσιες κατηγορίες. Διαφωνούν για την φυσιογνωμία του κόμματος και θέλουν τον έλεγχό του.
Βέβαια, αυτός που επέλεξε τον Κόντε, ήταν ο ίδιος ο Γκρίλλο. Σήμερα λέει πως τότε διάλεξε έναν «ωραίο τύπο», που «μιλούσε πολύ αλλά δεν έλεγε τίποτε, επομένως ήταν τέλειος για την πολιτική».
Ήταν τότε, το καλοκαίρι του 2021, που τα Πέντε Αστέρια είχαν για πρώτη φορά διασπαστεί με αντικείμενο την διαφωνία σχετικά με το αν θα στήριζαν ή όχι την κυβέρνηση Ντράγκι.
Ο Κόντε δέχθηκε να ηγηθεί με τον όρο να παραμερίσει ο Γκρίλλο, πράγμα που συνέβη μέσω του γνωστού «συμβολαίου εργασίας», που τελικό σκοπό είχε να παρουσιάζεται ως εγγυητής της φυσιογνωμίας του κόμματος, ώστε οι φανατικοί οπαδοί του Γενοβέζου κωμικού να μην το εγκαταλείψουν. Τότε ξεκίνησε και ο πόλεμος, που στην αρχή ήταν υπόγειος.
Το οικτρό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών έφερε στην επιφάνεια την σύγκρουση των δύο ανδρών. Στη διάρκεια της εμφάνισής του σε θεατρική παράσταση, ο Γκρίλλο σχολίασε πως ο Μπερλουσκόνι, ως νεκρός, πήρε περισσότερες ψήφους από τον Κόντε ως ζωντανό! Αμέσως μετά, ο Κόντε ανακοίνωσε ότι ξεκινά την επανίδρυση του κόμματος.
Τα μέλη και οι ψηφοφόροι κλήθηκαν να στείλουν, ως τις 6 Σεπτεμβρίου, τις προτάσεις τους για το κόμμα και τον Οκτώβριο ακολούθησε η δημόσια διαβούλευση. Η τρίτη φάση της συζήτησης θα πραγματοποιηθεί στο Συνέδριο.
(Ούτε αυτό δεν κατάφεραν στον ΣΥΡΙΖΑ. Για να ακριβολογούμε, αυτό κατάφερε ο κ. Τσίπρας που τώρα παριστάνει τον επικεφαλής… δεξαμενής σκέψης!)
Μ’ αυτά και μ’ αυτά ο Γκρίλλο άρχισε να σαμποτάρει την διαδικασία, στέλνοντας επιστολές και κατηγορώντας τον Κόντε για ιδιοκτησιακή συμπεριφορά. Οπότε και ο Κόντε τον απέλυσε, καθώς… καταπατούσε τους όρους του συμβολαίου του! Κάπως έτσι απέλυσαν και οι 87 «ορθόδοξοι» τον Κασσελάκη (τον οποίο μέχρι πρόσφατα ανέχονταν, με την ελπίδα να «τσιμπήσουν κανένα ποσοστό»).
Όταν αναζητούσαν νόμισμα που θα… μύριζε σαν το ευρώ!
Δεν είναι εύκολο να προσδιορίσει κανείς ποιοι στον ΣΥΡΙΖΑ ταυτίζονται με τον Μπέπε Γκρίλλο – αν και οι μεν κατηγορούν τους δε επιλέγοντας διαφορετικά χαρακτηριστικά του Ιταλού κωμικού και πολιτικού.
Στην πρώτη τους «επαναστατική» περίοδο, ήταν όλοι Μπέπε Γκρίλλο. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις 4 Ιουλίου 2015, όταν οι Τσίπρας και Λαφαζάνης μόλις είχαν επιστρέψει από την Αγία Πετρούπολη, (όπου είχαν μεταβεί ψάχνοντας για… ρούβλια) το κόμμα του Μπέπε Γκρίλλο είχε διοργανώσει στο ιταλικό κοινοβούλιο εκδήλωση αφιερωμένη στους «ηρωισμούς» του ΣΥΡΙΖΑ.
Εκεί, ο Γκλεν Κιμ, σύμβουλος της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, είχε αποκαλύψει πως του είχε ζητηθεί να προετοιμάσει την έκδοση κουπονιών που, όπως είπε, «έπρεπε να μοιάζουν, να μυρίζουν και να έχουν την ίδια υφή με το ευρώ, χωρίς να είναι»!
Εκείνη την πρώτη «ηρωική» περίοδο, οι Συριζαίοι καλούσαν τον λαό σε… συγκεντρώσεις στήριξης της κυβέρνησης κατά την «διαπραγμάτευση», προπαγάνδιζαν το σύνθημα «δύναμη της κυβέρνησης η στήριξη του λαού» και μας ζάλιζαν το κεφάλι προβάλλοντας την επίσκεψη συμπαράστασης του Μπέπε Γκρίλλο στην ελληνική πρεσβεία της Ρώμης και την υπέρ Ελλάδας διαδήλωση στο Δουβλίνο με επικεφαλής τον Τζέρι Άνταμς.
Ο Γκρίλλο είχε πραγματικά εκστασιαστεί, καθώς ήδη από τον Δεκέμβριο του 2014 είχε δηλώσει πως «αν ο Αλέξης Τσίπρας μείνει στο ευρώ θα παραμείνει και εντός των συνθηκών του ενιαίου νομίσματος». Γύρευε κι’ αυτός στήριξη στην πρότασή του για την έξοδο της Ιταλίας από το ευρώ.
Λίγο μετά θα απογοητευόταν εξαιτίας του γεγονότος ότι ο Τσίπρας αντί να συνεργαστεί μαζί του στις ευρωεκλογές έφτιαξε δικό του ψηφοδέλτιο, την περίφημη «Λίστα Τσίπρα», με τον ίδιο επικεφαλής.
Ο Μπέπε Γκρίλλο, που με το κίνημα του ξεκίνησε να συλλέγει υπογραφές για «συμβουλευτικό δημοψήφισμα» με στόχο την έξοδο της χώρας του από το ευρώ, είχε τότε παραπονεθεί πως αντί ο Τσίπρας να συνεργασθεί και να ανοίξει διάλογο με τα Πέντε Αστέρια, «στις ευρωεκλογές, θέλησε να δημιουργήσει δικό του κόμμα, στην Ιταλία, με τη στήριξη διανοουμένων».
Όπως επίσης είπε, «αν ο Τσίπρας είναι η Αριστερά, στην Ελλάδα δεν χρειάζεται πια η Δεξιά». Προσθέτοντας ότι «ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι τα Πέντε Αστέρια δεν έχουν πολιτική πρόταση, διότι διαβάζει τον ιταλικό Τύπο, ο οποίος παραπληροφορεί».
Έτσι, ο Τσίπρας που στην αρχή συμφωνούσε με τον Γκρίλλο λέγοντας πως «το ευρώ δεν είναι ταμπού», μετά αποστασιοποιήθηκε και στις ευρωεκλογές του 2014 τον κατηγορούσε ευθέως στις ανά την Ιταλία περιοδείες του.
Μ’ αυτά και μ’ αυτά, φτάσαμε στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ να κατηγορούν τον Κασσελάκη ως Μπέπε Γκρίλλο – όταν δεν τον αποκαλούν Τραμπ.
Από την πλευρά του, ο Κασσελάκης στις συνεντεύξεις του έλεγε πως καθοδηγητής του υπήρξε ο Τσίπρας, ο οποίος του έδωσε, όπως είπε, ένα είδος «οδικού χάρτη», εξηγώντας του πως «από τον καθένα έχεις να λάβεις κάτι καλό» και πως «το γραφείο σου πρέπει να έχει μια στελέχωση με αυτές τις δεξιότητες».
Γκρίλλο και Τσίπρας συνεργάστηκαν με την Ακροδεξιά
Ωστόσο, όταν ο Αλέξης Τσίπρας κέρδισε στις εκλογές του 2015, έδειξε τον δρόμο στον Γκρίλλο. Έξυσε τον πάτο του βαρελιού για να βρει το άλλο άκρο και να συνεργαστεί με τον Πάνο Καμμένο.
Τρία χρόνια αργότερα, μετά τις εκλογές της 4ης Μαρτίου 2018 στην Ιταλία, πρωθυπουργός ορκίστηκε ο εξωκοινοβουλευτικός, καθηγητής νομικής και εντελώς πρωτάρης στην πολιτική, Τζιουζέππε Κόντε, ο οποίος ηγήθηκε μιας κυβέρνησης των δύο άκρων (Πέντε Αστέρια και Λέγκα του Βορρά). Στηρίχθηκε δηλαδή στη συνεργασία των αντισυστημικών και των ακροδεξιών. Εννέα υπουργοί από τα Πέντε Αστέρια του Γκρίλλο, επτά από τη Λέγκα, τρεις τεχνοκράτες. Από όλους τους, μόνο ένας, ο υπουργός των Εξωτερικών Ντι Μάγιο, διέθετε κάποια κυβερνητική εμπειρία, ως υπουργός ευρωπαϊκών υποθέσεων επίσης σε τεχνοκρατικές ή ασταθείς κυβερνήσεις, όπως του Μόντι και του Λέττα.
Οι αρχηγοί των δύο κομμάτων, Ντι Μάγιο και Σαλβίνι, ορίστηκαν αντιπρόεδροι της κυβέρνησης, κρατώντας τα υπουργεία Εργασίας και Εσωτερικών αντίστοιχα. Και βέβαια, συμφώνησαν σε τερματισμό των πολιτικών λιτότητας, μείωση του χρέους μέσω της ανάπτυξης, μείωση των ορίων συνταξιοδότησης, μείωση φόρων, μηνιαίο ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα 780 ευρώ, αλλά και σκληρή αντιμεταναστευτική πολιτική.
Αλλά τελικά δεν ήταν αυτός ο σκοπός. Ο σκοπός ήταν να σταλεί ένα μήνυμα και από την αντίδραση να δημιουργηθεί μια ακόμη πιο ετερόκλητη και ακόμη πιο ελεγχόμενη κυβέρνηση. Κάθε άλλο παρά τυχαία τα δύο κόμματα σχεδόν μοιράστηκαν απόλυτα τα υπουργεία, αν και στις εκλογές τα Πέντε Αστέρια έλαβαν το 32% και η Λέγκα το 17%. Μια ισορροπία του τρόμου δηλαδή, που θύμιζε έντονα την κυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου.
Συμπέρασμα: Σε Ελλάδα και Ιταλία τα δύο άκρα συνεργάστηκαν μια χαρά και δεν είχαν κανένα πρόβλημα να απαρνηθούν τις δήθεν αξίες τους, τις οποίες τώρα, στην κατάρρευσή τους, υπερασπίζονται όλοι.
Με λίγα λόγια ήταν όλοι τους παιδιά του Μπέπε Γκρίλλο! Αλλά οι μαθητές αποδείχθηκαν καλύτεροι από τον δάσκαλό τους…
*Η Σοφία Βούλτεψη είναι Βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών, υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, δημοσιογράφος