Εντός Σεπτεμβρίου συντονισμός Ελλάδας- Βουλγαρίας- Ρουμανίας |
Μιχάλης Μαστοράκης • mmastorakis@naftemporiki.gr
«Αν οι υψηλές τιμές στις αγορές χονδρικής επιμείνουν για μέρες, τότε θα πρέπει να αναζητήσουμε βαθύτερα αίτια για την εμφάνισή τους» διατείνονται πηγές της αγοράς που συνομίλησαν με την «Ν», συμπληρώνοντας ότι σε μια τέτοια περίπτωση οι λύσεις δεν θα είναι εύκολες ούτε απλές.
Η κορύφωση των τιμών κατά την περίοδο του καλοκαιριού εδραζόταν αφενός σε ορισμένες έκτακτες συνθήκες στη λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (βλ. Ιούλιος) και αφετέρου στις υψηλότερες θερμοκρασίες σε σχέση με τον μέσο όρο της εποχής που πυροδότησαν κατ΄ ακολουθία και υψηλότερη ζήτηση (βλ. Αύγουστος).
Ωστόσο, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές με γνώση του θέματος, η διατήρηση των τιμών σε υψηλά επίπεδα κατά τις πρώτες μέρες του Σεπτεμβρίου, ακόμη κι αν η αιτία αφορά σε μεγάλο βαθμό τον παράγοντα «Ουκρανία», υποχρεώνει σε βαθύτερη διερεύνηση του ζητήματος τόσο από την σκοπιά των συμμετεχόντων στην αγορά όσο και σε θεσμικό επίπεδο, ως προς τις λύσεις που θα προκριθούν.
Ως γνωστόν, η καταστροφή σειράς κρίσιμων ενεργειακών υποδομών της Ουκρανίας στον πόλεμο με την Ρωσία έχει υποχρεώσει την χώρα από καθαρά χώρα εξαγωγός ηλεκτρικής ενέργειας πριν τον πόλεμο να καταστεί καθαρά εισαγωγική χώρα με σημαντικές ποσότητες ενέργειας να εισρέουν από τις γειτονικές χώρες της ΝΑ Ευρώπης προς κάλυψη των ενεργειακών της αναγκών.
Σε μια τέτοια συνθήκη, οι εκ των πραγμάτων πεπερασμένες δυνατότητες των αγορών της βαλκανικής και της ΝΑ Ευρώπης (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) λόγω περιορισμών στις διασυνδέσεις και την παραγωγική δυναμικότητα, διαμορφώνουν προϋποθέσεις για εκτόξευση των τιμών που πλέον διαχέεται από χώρα σε χώρα όπως παρατηρείται στα χρηματιστήρια ενέργειας της περιοχής τις τελευταίες μέρες.
Οι μέγιστες τιμές
Ενδεικτικά, η ελληνική αγορά χονδρικής «έκλεισε» για σήμερα στα 197,83€/MWh (ευρώ ανά Μεγαβατώρα) με την μέγιστη τιμή στα 942€/MWh, η Βουλγαρία, επίσης, στα 197,83€/MWh με την μέγιστη τιμή στα 942€/MWh, η Ρουμανία στα 199.83€/MWh με την μέγιστη τιμή στα 942€/MWh και η Ουγγαρία στα 196,94€/MWh με την μέγιστη τιμή στα 903,41€/MWh.
Οι παραπάνω μέγιστες ωριαίες τιμές καταγράφονται τις βραδινές ώρες όταν και η παραγωγή των φωτοβολταϊκών (δηλαδή ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής των ΑΠΕ) έχει μηδενίσει και επομένως προκύπτει ανάγκη αξιοποίησης των συμβατικών μονάδων για την κάλυψη της ζήτησης. Η σχετική κορύφωση των τιμών κατά τις βραδινές ώρες, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, είναι εύλογη λόγω της αλλαγής του μίγματος παραγωγής με την σημαντική υποχώρηση της «πράσινης» ηλεκτροπαραγωγής, ωστόσο το πρόβλημα επιτείνεται έτι περαιτέρω από την παράμετρο «Ουκρανία».
Η αντίδραση ΥΠΕΝ
Σε θεσμικό επίπεδο, η κυβέρνηση και η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχουν κάνει γνωστό ήδη από τον Ιούλιο την πρόθεσή τους να εξευρεθεί μια μονιμότερη λύση που θα αποτρέπει την τόσο έντονη μεταβλητότητα στην αγορά ενέργειας.
Σε αυτή την κατεύθυνση, όπως έχει γράψει σε προηγούμενο ρεπορτάζ της η «Ν» θα υπάρξουν συγκεκριμένες ανακοινώσεις από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης στα τέλη της εβδομάδας. Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα αναλαμβάνει πρωτοβουλία να συντονιστεί με τις γειτονικές χώρες Βουλγαρία και Ρουμανία σε τηλεδιάσκεψη που θα πραγματοποιηθεί εντός του μήνα σε επίπεδο Υπουργών Ενέργειας.
Μέτρα ζητούν οι βιομηχανίες
Υπενθυμίζεται ότι οι βιομηχανικές ενώσεις Ελλάδας, Ρουμανίας και Βουλγαρίας έχουν ήδη απευθυνθεί με επιστολή τους στη Γενική Διεύθυνση Ενέργειας και την Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της ΕΕ, ζητώντας να εξετάσει το θέμα.
Μάλιστα, προ μερικών ημερών έστειλαν και δεύτερη σχετική επιστολή, υπογραμμίζοντας την επιτακτικότητα του ζητήματος. Η πρώτη επιστολή στάλθηκε στις 17 Ιουνίου και μετά την απαντητική επιστολή της ΕΕ που έλαβαν στις 2 Αύγουστου ότι το ζήτημα έχει παραπεμφθεί προς διερεύνηση στον ACER (Αρχή Ευρωπαίων Ρυθμιστών), οι τρείς βιομηχανικές ενώσεις επανήλθαν με μια δεύτερη επιστολή διαμαρτυρίας στις 29 Αυγούστου.
Οι υπόλοιπες παράμετροι
Η λειψυδρία που μαστίζει την περιοχή περιορίζει σημαντικά την διαθεσιμότητα των υδροηλεκτρικών μονάδων και επομένως «αφοπλίζει» ένα σημαντικό όπλο σε τέτοιες περιπτώσεις καθώς και η μείωση της αιολικής παραγωγής στην περιοχή έρχεται να επισφραγίσει την «τέλεια καταιγίδα» των ημερών που μένει να φανεί πόσο θα κρατήσει.
Αναλυτές εκτιμούν ότι ενδέχεται να υπάρξει μια ορισμένη αποκλιμάκωση από την επόμενη εβδομάδα, ωστόσο, αν αυτό δεν συμβεί, θα σημαίνει ότι το πρόβλημα είναι βαθύτερο και δεν εξαντλείται στην τρέχουσα συγκυρία με τα αποθέματα των υδροηλεκτρικών μονάδων και τις ανεμολογικές συνθήκες στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
«Ο Σεπτέμβριος έχει δείξει χειρότερα δόντια σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες και μένει να δούμε πως θα εξελιχθεί η κατάσταση για να εκτιμήσουμε τις αναγκαίες παρεμβάσεις», ανέφερε χαρακτηριστικά στέλεχος της αγοράς.