30.8.24

Η επόμενη θερμή διένεξη θα είναι πολύ οδυνηρή - Τα διδάγματα που δεν πήραμε από τις προηγούμενες


Σχόλιο iEpikaira
Όποτε τα ελληνικά ΜΜΕ αναλύουν πιθανά σενάρια στρατιωτικής κρίσης στο Αιγαίο, τείνουν να υπερτονίζουν τους μετρήσιμους παράγοντες όπως οι αριθμοί των μονάδων, ποσότητες των όπλων, οι αμυντικές δαπάνες κ.λπ. Διαβάζω συχνά τον τελευταίο καιρό εμβριθείς αναλύσεις για το δήθεν στρατιωτικό πλεονέκτημα που έχουμε ακόμα έναντι των Τούρκων επειδή έχουμε 170 άρματα μάχης που είναι πιο σύγχρονα από τα καλύτερα των Τούρκων, επειδή έχουμε 4 σύγχρονα υποβρύχια που είναι πολύ ανώτερα των τουρκικών, επειδή έχουμε 24 σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη Rafale που αντίστοιχά τους δεν έχουν οι Τούρκοι, επειδή η αεράμυνά μας είναι καλύτερη από εκείνη των Τούρκων, επειδή τα νησιά μας είναι «αβύθιστα αεροπλανοφόρα» κ.λπ.

Μας αρέσει να τρέφουμε αυταπάτες ότι η Τουρκία του Ερντογάν είναι μια χώρα θρασύδειλων μπουνταλάδων, με διαλυμένη οικονομία, παρανοϊκό πρόεδρο, τεράστια εσωτερικά μέτωπα και διαλυμένες ένοπλες δυνάμεις λόγω του πραξικοπήματος του 2016 και των κακών σχέσεων που έχει με τους Αμερικανούς. Δυστυχώς, αυτές οι αυταπάτες απλώς μάς αποκοιμίζουν για να μην βλέπουμε και να μη θεραπεύουμε τις ΤΕΡΑΣΤΙΕΣ δικές μας αδυναμίες στον αμυντικό τομέα.
Όσοι τα γράφουν όλα αυτά ξεχνούν μια απλή διαχρονική αλήθεια - ότι δεν είναι δυνατόν να εξάγεις συμπέρασμα για τον νικητή μιας πολεμικής αναμέτρησης αντιπαραθέτοντας μόνο τους πίνακες με το πολεμικό υλικό που διαθέτει η κάθε πλευρά. Στον πόλεμο υπεισέρχονται μυριάδες άλλοι παράγοντες, οι σημαντικότεροι από τους οποίους είναι η πολεμική πείρα, οι ιδιομορφίες του χώρου των επιχειρήσεων, ο αιφνιδιασμός, η ύπαρξη συμμαχιών, το ηθικό κ.λπ. Ακόμη όμως κι αν διαθέτουμε υπεροχή σε κάποιους τομείς πολεμικού υλικού, έχουμε αποδείξει δυστυχώς επανειλημμένα ότι δεν είμαστε έτοιμοι να πολεμήσουμε, ούτε ξέρουμε πώς να το κάνουμε σωστά. Καλώς ή κακώς τα στελέχη των ενόπλων δυνάμεών μας έχουν όλες τις αδυναμίες και τα ελαττώματα των απειροπόλεμων στρατών, και αυτό φαίνεται δια γυμνού οφθαλμού. Όποτε η ανώτατη στρατιωτική μας ηγεσία κλήθηκε να σχεδιάσει και να εκτελέσει πραγματικές πολεμικές επιχειρήσεις από το 1974 μέχρι σήμερα, τα έκανε θάλασσα. Αντιθέτως, οι Τούρκοι με τις επιχειρήσεις που διεξάγουν επί χρόνια κατά των Κούρδων, έχουν διαμορφώσει μια διαφορετική στρατιωτική κουλτούρα και τουλάχιστον ξέρουν τι είναι πόλεμος στην πράξη και τι προβλήματα μπορεί να κληθούν να επιλύσουν.
Η πικρή αλήθεια είναι ότι το στρατιωτικό προσωπικό μας, μόνιμοι και κληρωτοί, από τον Α/ΓΕΕΘΑ μέχρι τον τελευταίο στρατιώτη, παίζουν ένα κακοστημένο θέατρο μεταξύ τους με αποκλειστικό στόχο να συνεχίζει να πέφτει ο μισθός κάθε μήνα. Παίζει θέατρο ο στρατιώτης στον λοχία, ο λοχίας στον λοχαγό, ο λοχαγός στον ταγματάρχη, ο ταγματάρχης στον συνταγματάρχη, ο συνταγματάρχης στον ταξίαρχο και ο ταξίαρχος στον στρατηγό. Όλα γίνονται για το θεαθήναι. Ακόμα και στις εικόνες που δημοσιεύονται από τη δραστηριότητα των Ενόπλων μας Δυνάμεων, ένα έμπειρο μάτι διακρίνει ότι πρόκειται για θέατρο κάκιστης ποιότητας - ασκήσεις τελείως μη ρεαλιστικές που χαρακτηρίζονται από ευθυνοφοβία, πλήρη έλλειψη φαντασίας, κακή μίμηση ξένων προτύπων σε βαθμό γελοιότητας, «στημένες» βολές και επιδείξεις οι οποίες δεν αποδεικνύουν απολύτως τίποτα για το αξιόμαχο, ανούσια τυπολατρία, εμφανέστατη απουσία πολεμικής πείρας, κομπασμοί άνευ περιεχομένου, και δημοσιοϋπαλληλισμός του χειρίστου είδους. Βλέπει κανείς παχύσαρκα μόνιμα στελέχη που είναι φανερό ότι δεν μπορούν να τρέξουν ούτε 100 μέτρα, και στρατηγούς που δεν έχουν ρίξει ούτε τουφεκιά σε μάχη να κορδώνονται σαν παγώνια στις παρελάσεις με πλάκα τα μετάλλια και τα παράσημα στο στήθος, ευτελίζοντας κάθε έννοια ηθικής αμοιβής. Το θέαμα αγημάτων έπαρσης και υποστολής σημαίας που εκτελούν τελείως ξεψυχισμένα, βαριεστημένα και ασυντόνιστα τα παραγγέλματα, δεν παραπέμπει σε στρατό που εμπνέει φόβο στον αντίπαλο, αλλά σε ένα τσίρκο όπου επικρατεί ο ωχαδερφισμός και το «να κάνουμε απλώς τα προβλεπόμενα». Η εγχώρια αμυντική βιομηχανία βρίσκεται σε φάση κατάρρευσης και πλήρους απαξίωσης την ώρα που η τουρκική πολεμική βιομηχανία κυριολεκτικά απογειώνεται σε όλους τους τομείς και παράγει πλέον προϊόντα δικής της σχεδίασης.
Για να θεωρηθεί αξιόμαχος ένας στρατός δεν αρκεί να κάνει μερικές βολές στις ασκήσεις και να βάζει μερικούς καταδρομείς να κάνουν καταρριχήσεις ή άλματα με αλεξίπτωτο τα οποία δεν έχουν πλέον καμία χρησιμότητα στο σύγχρονο πεδίο μάχης. Θα πρέπει κατ' αρχάς να λειτουργούν ανά πάσα στιγμή τα οχήματα, τα όπλα και τα μέσα του και να γνωρίζει άριστα το προσωπικό τη χρήση τους. Θα πρέπει να μπορεί να επιχειρεί υπό κακές καιρικές συνθήκες, με αϋπνία, με κρύο, με βροχή, με λάσπη και κατά τη νύχτα. Θα πρέπει να μπορεί να ανεφοδιάζεται απρόσκοπτα σε μεγάλες αποστάσεις από τις βάσεις του, να αντέχει την ψυχολογική πίεση, να μπορεί να αντικαθιστά άμεσα και αποτελεσματικά τις όποιες απώλειες υποστεί στη διοικητική αλυσίδα του. Θα πρέπει να γνωρίζει άριστα πώς να καμουφλάρεται για να αποφεύγει την εχθρική παρατήρηση από το έδαφος και από τον αέρα, πώς να σκάβει για να οχυρώνεται όπου βρεθεί, και πώς να παρέχει πρώτες βοήθειες στους τραυματίες του. Το βασικότερο βέβαια από όλα, θα πρέπει να ξέρει πώς να μάχεται απέναντι σε έναν σκεπτόμενο αντίπαλο, με τι είδους τακτικές ανά περίσταση, πώς να τον παραπλανά, πώς να τον φοβίζει, πώς να προλαμβάνει τις ανδράσεις του, πώς να τον κατανικάει. Αυτή τη στιγμή οι στρατιώτες μας δεν έχουν ιδέα από τακτικές μάχης και, αν χρειαστεί, θα πολεμήσουν όπως έχουν δει στον κινηματογράφο ή σε βιντεοπαιχνίδια - πράγμα απολύτως καταστροφικό.
Τα περιστατικά όπου αποδείχτηκε η ολέθρια χαλαρότητα των Ενόπλων μας Δυνάμεων είναι παρά πολλά. Όποιος δεν θέλει να εθελοτυφλεί και έχει στοιχειώδεις γνώσεις για τα πολεμικά πράγματα, γνωρίζει ότι το βασικό πρόβλημα των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων τις τελευταίες δεκαετίες δεν είναι ούτε η έλλειψη όπλων, ούτε η έλλειψη χρημάτων, ούτε ακόμα και η λειψανδρία λόγω της υπογεννητικότητας. Το βασικό και θεμελιώδες πρόβλημά μας είναι το απηρχαιωμένο επιχειρησιακό ΔΟΓΜΑ μας και η εξίσου απηρχαιωμένη ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ μας. Ένας στρατός σαν τον ελληνικό που είναι καταδικασμένος να υστερεί πάντα αριθμητικά έναντι του αντιπάλου του, που δεν αντέχει να διεξάγει επιχειρήσεις για παρατεταμένο χρονικό διάστημα και που δεν έχει την πολυτέλεια να θυσιάζει πολύ προσωπικό (όπως πιθανώς έχουν οι Τούρκοι), θα έπρεπε από χρόνια να έχει επενδύσει στους λεγόμενους «πολλαπλασιαστές ισχύος», δηλαδή σε παράγοντες που να του δίνουν το τακτικό και επιχειρησιακό πλεονέκτημα στο πεδίο της μάχης.
Δυστυχώς για να επιτευχθεί αυτό δεν αρκεί να έχεις προσωπικό υψηλού μορφωτικού επιπέδου, όπως πιθανώς έχουν οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις σήμερα. Χρειάζεται να έχεις καλλιεργήσει τη νοοτροπία και το δόγμα της ετοιμότητας ανάληψης πρωτοβουλίας από τα κατώτερα κλιμάκια, να εμπιστεύεσαι δηλαδή και να περιμένεις από τους κατώτερους να αρπάζουν την πρωτοβουλία στο πεδίο της μάχης ακόμη και χωρίς να τους διατάξουν οι ανώτεροί τους. Αν έχεις ένα απολύτως συγκεντρωτικό και άκαμπτο μοντέλο διοίκησης όπως έχουμε εμείς σήμερα, όπου οι πάντες περιμένουν από τον Α/ΓΕΕΘΑ εντολές για να κάνουν το αυτονόητο, είναι βέβαιο ότι θα χάνεις διαρκώς είτε σε θερμά επεισόδια είτε σε συρράξεις, και θα εξευτελίζεσαι.
Το μυστικό για να μην σε εξευτελίζει κάθε τόσο ο Τούρκος είναι να έχεις σε όλες τις βαθμίδες του στρατεύματος ετοιμότητα και προθυμία ανάληψης πρωτοβουλίας. Αυτό ήταν το μυστικό επιτυχίας του γερμανικού στρατού από το 1914 έως το 1945 όταν εφάρμοζε το δόγμα της Auftragstaktik [iEpikaira: Περισσότερα ΕΔΩ!], δηλαδή το να δίνει ο ανώτερος στον κατώτερο διαταγές «τύπου αποστολής» - θέλω να επιτευχθεί αυτός ο αντικειμενικός σκοπός, και το πώς θα το κάνεις είναι δική σου δουλειά, βρες το μόνος σου. Με τον τρόπο αυτό βάζεις τον υφιστάμενο ακόμη και στα κατώτερα κλιμάκια στη διαδικασία να σκέφτεται και να ενεργεί όπως θα έκανε ο ανώτερός του, δηλαδή να έχει πάντα κατά νου ποια είναι η αποστολή, τι θέλει να πετύχει ο ανώτερός του, και πώς αυτό μπορεί να το καταφέρει οικονομικότερα, αποτελεσματικότερα και καλύτερα. Δεν έχεις πλέον υπαξιωματικούς και κατώτερους αξιωματικούς άβουλα εκτελεστικά όργανα, αλλά σκεπτόμενους ανθρώπους. Συνεπώς αποκλείεται πλέον να σε αιφνιδιάσει ο εχθρός, ή να σε πιάσει χαλαρό και εφησυχασμένο. Επιπλέον, όσες απώλειες ή ατυχίες κι αν υποστείς προσωρινά, θα έχεις τον τρόπο να αντιδράσεις άμεσα και με επιτυχία, αφού θα έχεις ενσταλάξει στα στελέχη σου το βασικότερο πράγμα - τον υγιή και δημιουργικό τρόπο σκέψης ο οποίος αυτομάτως ανεβάζει και το ηθικό.
Την Auftragstaktik οι Γερμανοί δεν την εμπνεύστηκαν μέσα σε κλιματιζόμενα γραφεία με ξύλινη επένδυση την ώρα που έπιναν τον φρέντο καπουτσίνο τους. Την έμαθαν και τη δοκίμασαν στο σφαγείο του πολέμου χαρακωμάτων το 1914-18, όταν αποδεκατίζονταν οι μονάδες τους από τον εξοντωτικό καταιγισμό του εχθρικού πυροβολικού, όταν χάνονταν ο ένας μετά τον άλλον οι αξιωματικοί και υπαξιωματικοί τους και παρέλυαν οι αντιδράσεις των επιζόντων. Τότε ήταν που κατάλαβαν πως αν ο μικρός ηγήτορας, που ΜΟΝΟ αυτός έχει την πλήρη εικόνα του πεδίου της μάχης, δεν αντιδράσει ακαριαία σε μία ευκαιρία ή σε μία έκτακτη κατάσταση που παρουσιαστεί αλλά περιμένει να λάβει διαταγές από τα ανώτερα κλιμάκια, χάθηκε το παιχνίδι και χάθηκε και ο στρατός και ο πόλεμος.
Τα παραδείγματα του τι πέτυχαν οι Γερμανοί με το δόγμα της Auftragstaktik και, αντιθέτως, τι παταγώδεις αποτυχίες υποστήκαμε εμείς με το άκαμπτο και απηρχαιωμένο δόγμα μας, είναι πολλά. Θα περιοριστώ σε δύο. Πόσοι συμπατριώτες μας άραγε γνωρίζουν ότι τη Μάχη της Κρήτης το 1941 την κέρδισε ουσιαστικά για λογαριασμό των Γερμανών ένας... στρατιωτικός γιατρός; Είναι πασίγνωστο ότι την πρώτη μέρα της μάχης τα αεραγήματα των Γερμανών αλεξιπτωτιστών που έπεσαν στην Κρήτη αποδεκατίστηκαν κυριολεκτικά. Ο διοικητής της μεραρχίας αλεξιπτωτιστών μαζί με όλο το επιτελείο του σκοτώθηκαν ενώ βρίσκονταν καθ' οδόν, όταν το αεροπλάνο που τους μετέφερε κατέπεσε στην Αίγινα από βλάβη. Όσοι αξιωματικοί του επίλεκτου Συντάγματος Εφόδου έπεσαν στον τομέα του Μάλεμε είτε σκοτώθηκαν είτε τραυματίστηκαν πολύ σοβαρά, όπως και οι περισσότεροι από τους στρατιώτες τους. Καταστράφηκαν επίσης ή χάθηκαν όλοι οι ασύρματοι και δεν υπήρχε καμία δυνατότητα επικοινωνίας με τους ανωτέρους στην Αθήνα (οι Γερμανοί είχαν εγκαταστήσει το στρατηγείο τους στον δεύτερο όροφο του ξενοδοχείου «Μεγάλη Βρετανία») για να ληφθούν διαταγές.
Ο μόνος αξιωματικός που απέμεινε σώος στην περιοχή του κρίσιμου αεροδρομίου του Μάλεμε ήταν ένας 33χρονος στρατιωτικός γιατρός. Αυτός αφού έδωσε τις πρώτες βοήθειες στους τραυματίες κατάλαβε ότι το κλειδί της μάχης ήταν ο έλεγχος του αεροδρομίου του Μάλεμε, και το κλειδί για το αεροδρόμιο ήταν το ύψωμα 107 που δέσποζε σε αυτό. Έτσι μάζεψε όσους αλεξιπτωτιστές μπορούσαν ακόμα να πολεμήσουν, και ηγήθηκε μιας εφόδου κατά του υψώματος 107, το οποίο και κυρίευσε! Λίγες ώρες αργότερα η γερμανική διοίκηση στην Αθήνα που δεν είχε ιδέα για το πώς είχε εξελιχθεί η μάχη στο νησί, τόλμησε να στείλει ένα αεροπλάνο να επιχειρήσει να προσγειωθεί στο αεροδρόμιο του Μάλεμε χωρίς να ξέρει ακόμα αν αυτό το κατείχαν φίλοι ή εχθροί. Όταν το αεροπλάνο δεν δέχτηκε πυρά και επέστρεψε σώο, η γερμανική διοίκηση κατάλαβε ότι με κάποιον τρόπο το αεροδρόμιο ελεγχόταν από τους αλεξιπτωτιστές, μετέφερε αμέσως εκεί ενισχύσεις από την 5η Ορεινή Μεραρχία και έτσι έπεσε η Κρήτη. Αν ο Γερμανός στρατιωτικός γιατρός των αλεξιπτωτιστών είχε περιοριστεί αυστηρά στα ιατρικά καθήκοντά του, κανείς δεν θα τον είχε κατηγορήσει γι' αυτό. Θα μπορούσε να πει ότι «η δουλειά μου είναι να σώσω όσο το δυνατόν περισσότερες ζωές συναδέλφων μου». Επειδή όμως ήταν γαλουχημένος στην Auftragstaktik ήξερε ότι η αποστολή ΟΛΩΝ ΤΟΥΣ ήταν να κερδίσουν τη μάχη και πως όλα τα υπόλοιπα καθήκοντα έπονταν. Διαταγές δεν μπορούσε να πάρει από πουθενά, κι έτσι άρπαξε μόνος του την πρωτοβουλία και έκρινε την έκβαση της μάχης χωρίς να περιμένει διαταγή από κανέναν. Γι' αυτό και παρασημοφορήθηκε μετά.
Αντιθέτως, οι δικές μας ένοπλες δυνάμεις έκαναν όλα τα ανόητα λάθη μαζεμένα στα Ίμια το 1996. Ενώ λίγο πριν κορυφωθεί η κρίση στάλθηκαν δύο ομάδες καταδρομέων να ανέβουν στις βραχονησίδες, αυτές ανέβηκαν αμφότερες ΜΟΝΟ στην Ανατολική Ίμια και άφησαν τη Δυτική Ίμια αφρούρητη. Η δικαιολογία ήταν πως αφού είχαν εντολή από το ΓΕΕΘΑ να περιφρουρήσουν την ελληνική σημαία που είχε αναρτηθεί στην Ανατολική Ίμια, έπρεπε να περιοριστούν αυστηρά στην εκτέλεση της διαταγής κατά γράμμα. Επιπλέον, η μία από τις δύο ομάδες διαπίστωσε αργά ότι ο ασύρματός της δεν είχε φορτισμένες μπαταρίες κι έτσι έμεινε στην ίδια βραχονησίδα με την άλλη, της οποίας λειτουργούσε ο ασύρματος. Οι καταδρομείς μας ούτε διανοούνταν να ενεργήσουν τακτικά χωρίς να είναι σε διαρκή επαφή με τα προϊστάμενα κλιμάκιά τους για να λαμβάνουν διαρκώς διαταγές. Και οι διαταγές αυτές ήταν τόσο γελοίες ώστε τους ζητούσαν να φρουρούν την Ανατολική Ίμια μόνο τις ώρες της νύχτας, ενώ την ημέρα θα αναλάμβαναν τη φρούρησή της τα πολεμικά πλοία! Φυσικά οι Τούρκοι μόλις διαπίστωσαν το παιδαριώδες τακτικό λάθος των δικών μας, ανέβασαν υπό την κάλυψη του σκότους και της βροχής δικούς τους καταδρομείς στην αφρούρητη Δυτική Ίμια, κι έτσι πέταξαν σε εμάς το μπαλάκι της κλιμάκωσης της κρίσης. Η κυβέρνηση Σημίτη επέλεξε να μην κλιμακώσει την αντιπαράθεση κι έτσι με παρέμβαση των Αμερικανών αποσύρθηκαν οι καταδρομείς και των δύο χωρών από τις βραχονησίδες και η Ελλάδα έχασε ουσιαστικά από τότε εθνικό έδαφος.
Αν οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις διέπονταν από το δόγμα της Auftragstaktik ο επικεφαλής των καταδρομέων θα είχε λάβει μόνο ΜΙΑ διαταγή από τους ανωτέρους του - την αποστολή να μην επιτρέψει τη δημιουργία τετελεσμένων από τους Τούρκους. Αυτή η διαταγή θα αρκούσε σε έναν άριστα εκπαιδευμένο αξιωματικό, και οτιδήποτε περισσότερο θα ήταν πλεονασμός. Το πώς θα εκτελούσε στην πράξη τη διαταγή αυτή θα επαφιόταν ΜΟΝΟ στον ίδιο, και θα ήξερε πως ό,τι κι αν επέλεγε να κάνει σε τακτικό επίπεδο θα είχε την εμπιστοσύνη και την αμέριστη στήριξη της ανώτατης στρατιωτικής ηγεσίας. Συνεπώς το λογικότερο για τον επιτόπιο αυτόν ηγήτορα θα ήταν να μοιράσει τους καταδρομείς του και στις δύο βραχονησίδες με τη διαταγή «ό,τι κι αν συμβεί, και να μας αποκλείσουν, και να μας κάνουν ψυχολογικό πόλεμο, και να μας βομβαρδίσουν, και να μείνει μόνο ένας από εμάς, δεν αφήσουμε να πατήσει πόδι Τούρκου πάνω σε ελληνικό έδαφος». Αν το έκανε αυτό, τότε θα είχαν οι Τούρκοι το δίλημμα της κλιμάκωσης, και είναι βέβαιο ότι θα έκαναν πίσω όπως έκανε και ο Σημίτης, και η κρίση θα έληγε με την πανηγυρική και αναίμακτη επικράτησή μας και όχι με τον εξευτελισμό μας.
Είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο πως ένα ή δύο χρόνια έπειτα από μία ελληνοτουρκική σύρραξη, η όψη και η δομή του ελληνικού στρατού θα είναι ΤΕΛΕΙΩΣ διαφορετική από ό,τι είναι σήμερα. Αυτό ακριβώς θα έπρεπε να είναι το ζητούμενο - πώς από τον καιρό της ειρήνης θα μπορούσαμε να έχουμε έτοιμο τον στρατό μας να πολεμήσει και να νικήσει, χωρίς να χρειαστεί να καταβάλει ακριβό τίμημα σε αίμα. Ο μακαρίτης στρατηγός Κωσταράκος έκανε μία δειλή απόπειρα τον Μάρτιο του 2013 να εισάγει την Auftragstaktik ως νέα νοοοτροπία στο στράτευμα, αλλά αυτή έμεινε μόνο στα χαρτιά, σε ένα φυλλάδιο που ανάθεμα κι αν το διάβασε κανείς ή κατάλαβε τι εννοούσε. Δεν γίνεται με φυλλάδια και εγκυκλίους να αλλάξεις τον ωχαδερφισμό και την ευθυνοφοβία. Χρειάζονται δραστικά μέτρα, τακτικές αξιολογήσεις, ρεαλιστικές ασκήσεις, κατάργηση της επετηρίδας, απόλυτη αξιοκρατία στο στράτευμα, ηθική επιβράβευση της ανάληψης παντός είδους πρωτοβουλίας. Και τότε θα βλέπαμε τι θα πάθαιναν οι Τούρκοι αν ξανατολμούσαν να μας προκαλέσουν στην ξηρά, στη θάλασσα ή στον αέρα.

[iEpikaira: Εάν μάλιστα λάβουμε υπόψη ότι προϋπόθεση για την εμπλοκή των Ενόπλων Δυνάμεων είναι η πολιτική ηγεσία να δεηθεί να δώσει εντολή για την άρση των κανόνων εμπλοκής -πράγμα που δεν θα κάνει εγκαίρως-, τότε γίνεται αντιληπτό πέραν πάσης αμφιβολίας ότι το αποτέλεσμα της επόμενης θερμής κρίσης δεν θα είναι απλά οδυνηρό αλλά τραγικό.]
Stirlitz

Πηγή: i-epikaira.blogspot.com