REPORTAGE
Ο πρόεδρος της ΟΨΕ, κος Δημήτρης Κοντούσιας, ρίχνει φως στα κρίσιμα ζητήματα του κλάδου, κάνοντας λόγο για πλήρη αδιαφορία της πολιτείας. Τι πάει λάθος και τι θα πρέπει να προσέξουμε σχετικά με τη χρήση των κλιματιστικών μας.
Καθώς οι θερμοκρασίες εκτοξεύονται στα ύψη αυτό το καλοκαίρι και οι καύσωνες διαταράσσουν σοβαρά την καθημερινότητά μας, η χρήση των κλιματιστικών καθίσταται απαραίτητη για την πλειονότητα των ανθρώπων.
Για αυτό τον λόγο, η ανάγκη για σωστή χρήση και συντήρηση των συσκευών γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ.
Τα κλιματιστικά μας παρέχουν δροσιά και άνεση, εντούτοις η χρήση τους θα πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή, διαφορετικά οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν για την υγεία μας, αλλά και για το περιβάλλον είναι πολλοί.
Μιλώντας στο NEWS 24/7, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ψυκτικών Ελλάδος (ΟΨΕ), κος Δημήτρης Κοντούσιας ρίχνει φως στα πολλά και κρίσιμα ζητήματα του κλάδου, ενώ απαντά και για όσα θα πρέπει να προσέξουμε σχετικά με την ορθή χρήση των κλιματιστικών.
Όπως εξηγεί, κρίσιμη για τη σωστή λειτουργεία των συσκευών, αλλά και για την υγεία μας, είναι η τακτική συντήρηση, αναφέροντας ότι «η συντήρηση των κλιματιστικών θα πρέπει να γίνεται τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο για τα οικιακά μηχανήματα και δύο φορές το χρόνο για τα επαγγελματικά».
Ο κ. Κοντούσιας δεν παραλείπει να αναφερθεί και σε πολύ σημαντικά προβλήματα του κλάδου, προειδοποιώντας για τις σοβαρές συνέπειες της ανεξέλεγκτης πώλησης φθοριούχων αερίων, τονίζοντας μεταξύ άλλων πως «κυκλοφορούν μηχανήματα με ψυκτικό μέσο R290 (προπάνιο), το οποίο σε περίπτωση διαρροής αναμιγνυόμενο με τον αέρα μπορεί να δημιουργηθεί εύφλεκτο μίγμα. Λόγω αυτού υπάρχει ο κίνδυνος πυρκαγιάς και έκρηξης… Μπορεί να χαθούν ζωές ανθρώπων, ευπαθών συμπολιτών μας και περιουσίες».
Ποια είναι και με τι ασχολείται η Ομοσπονδία Ψυκτικών Ελλάδος;
Η Ομοσπονδία Ψυκτικών Ελλάδος ιδρύθηκε από τέσσερα Πρωτοβάθμια Σωματεία Επαγγελματιών Ψυκτικών, οι Πρόεδροι των οποίων υπέγραψαν στις 16-09-1999 το καταστατικό της. Η ιστορία της Ομοσπονδίας ξεκινάει πολύ παλαιότερα, από τους κόλπους του Σ.Ε.Ψ.Κ.Ε.Ε. (εκτός από τις επαγγελματικές και συνδικαλιστικές προσπάθειες που καταβλήθηκαν για τα τρέχοντα θέματα, επιλέχθηκαν στρατηγικά 4 μεγάλοι στόχοι και μεγάλες προσπάθειες για την υλοποίησή τους. Οι στόχοι που τέθηκαν ήταν οι ακόλουθοι: 1ος στόχος η κατοχύρωση του επαγγέλματος του ψυκτικού, 2ος στόχος η επιμόρφωση των μελών μας, 3ος στόχος η σύσταση και στήριξη προμηθευτικών και καταναλωτικών συνεταιρισμών και ο 4ος η προώθηση μέτρων για τη στήριξη και ενίσχυση του επαγγέλματος για τη δημιουργία Συνδέσμου.
Ευτυχίσαμε να δούμε όλους τους στόχους μας να πραγματοποιούνται. Ακολούθησε η ίδρυση του Συνεταιρισμού Επαγγελματιών Ψυκτικών Ελλάδος (ΣΕΨΕ) το 1990. Το Προεδρικό Διάταγμα 87/96 για την Εκτέλεση, συντήρηση και επισκευή ψυκτικών εγκαταστάσεων (ψυχροστασίων) και µηχανηµάτων παραγωγής ψύχους, καθορισµός των προσόντων και έκδοση επαγγελµατικών αδειών για τους εργαζόµενους στις σχετικές εργασίες στις 25 Απριλίου 1996. Τέλος, με τη βοήθεια των ΣΕΨΚΕΕ μελών, οι οποίοι αποχώρησαν για να συμβάλουν στην ίδρυση Σωματείων σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα ίδρυσης της Ομοσπονδίας. Προσωρινός Πρόεδρος και πρώτος Πρόεδρος μετά τις πρώτες εκλογές της Ο.Ψ.Ε. το Σεπτέμβριο του 2001 υπήρξε ο κ. Παναγιώτης Κολιόπουλος.
Σήμερα η Ο.Ψ.Ε. έχει επίσημα εγγεγραμμένα στο μητρώο της 32 Σωματεία Επαγγελματιών Ψυκτικών που εκπροσωπούνται στη Γενική Συνέλευση με τους 40 αντιπροσώπους τους. Επίσης υπάρχουν και άλλα Σωματεία σε αρκετές πόλεις και περιοχές της Ελλάδας με τις οποίες είναι σε επαφή η Ομοσπονδία για την εγγραφή τους σε αυτήν, έτσι ώστε να υπάρχει μια Πανελλήνια εκπροσώπηση όλων των ψυκτικών από την Ο.Ψ.Ε. Μέλη της Ομοσπονδίας εγγράφονται στα πρωτοβάθμια Σωματεία Επαγγελματιών Αδειούχων Ψυκτικών και κλιματιστικών εγκαταστάσεων που καλύπτουν αποκλειστικά τον κλάδο της ψύξης και του κλιματισμού, αφού βεβαίως πληρούν τις λοιπές προϋποθέσεις που ορίζει το καταστατικό.
Η Ο.Ψ.Ε. είναι ο επίσημος δευτεροβάθμιος κλαδικός συνδικαλιστικός φορέας των επαγγελματιών Ψυκτικών της Ελλάδος και συνομιλητής με την Πολιτεία και τις διάφορες Κρατικές Υπηρεσίες για όλα τα θέματα που απασχολούν τον κλάδο. Επίσης συνεργάζεται με τις άλλες Ομοσπονδίες Επαγγελματιών για γενικότερα επαγγελματικά θέματα που απασχολούν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τους βιοτέχνες. Ακόμη διατηρεί επαφή με την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ψυκτικών “AREA”, για την ενημέρωση των Ψυκτικών πάνω σε όλα τα θέματα που απασχολούν τον κλάδο και τις εξελίξεις τους όπως: Τεχνολογικά θέματα, εκπαιδευτικά θέματα, θέματα κατάρτισης και επιμόρφωσης, θέματα προστασίας του περιβάλλοντος από τα ψυκτικά ρευστά, διάφοροι κανονισμοί, οδηγίες κ.λ.π.
Ας σταθούμε στα κλιματιστικά, ένα… καυτό θέμα για το φετινό καλοκαίρι. Ποιοι είναι οι κύριοι παράγοντες που πρέπει να λαμβάνουν υπόψη οι καταναλωτές πριν την αγορά;
Πρώτα απ’ όλα, θα πρέπει να απευθύνονται σε εξιδεικευμένα καταστήματα ψύξης-κλιματισμού, έτσι ώστε να γίνει η σωστή επιλογή κλιματιστικού μηχανήματος, ανάλογα με τις ανάγκες του χώρου και όχι με τις ανάγκες που προσδιορίζει ένας πωλητής χωρίς να υπάρχουν οι κατάλληλες γνώσεις. Με τον τρόπο αυτό θα γίνει η σωστή επιλογή μηχανήματος, χαμηλής κατανάλωσης και υψηλής απόδοσης.
Πόσο συχνά θα πρέπει να γίνεται συντήρηση στα κλιματιστικά και ποια είναι τα βασικά βήματα αυτής της συντήρησης; Ποια είναι τα πιο συχνά σημάδια ότι ένα κλιματιστικό χρειάζεται επιδιόρθωση; Ποιες είναι οι κύριες αιτίες βλαβών;
Η συντήρηση των κλιματιστικών μηχανημάτων θα πρέπει να γίνεται τουλάχιστον μία φορά το χρόνο, όσον αφορά τα οικιακά κλιματιστικά, με τον τρόπο αυτό μειώνονται και οι πιθανότητες για γνωστά προβλήματα υγείας, που προέρχονται από τη μη συντήρησή τους. Όσον αφορά τα επαγγελματικά κλιματιστικά μηχανήματα, που λειτουργούν πάρα πολλές ώρες καθημερινά όλο το χρόνο, θα πρέπει να συντηρούνται δύο φορές τον χρόνο.
Οι πιο συχνές ενδείξεις πως ένα κλιματιστικό χρειάζεται συντήρηση, είναι η χαμηλή απόδοση και η άσχημη μυρωδιά που μπορεί να παρατηρήσουμε. Οι κύριες αιτίες βλαβών είναι η κακή εγκατάσταση του μηχανήματος, η αυξομείωση της τάσης ρεύματος και όπως προανέφερα η μη τακτική τους συντήρηση.
Πώς μπορούν οι καταναλωτές να βελτιώσουν την ενεργειακή απόδοση των κλιματιστικών τους; Τι πρέπει να προσέχουν στις ετικέτες ενεργειακής απόδοσης κατά την αγορά ενός νέου κλιματιστικού; Τι ισχύει τις τεχνολογίες inverter σε σύγκριση με τα συμβατικά κλιματιστικά;
Η συχνή συντήρηση από Αδειοδοτημένους και Πιστοποιημένους τεχνικούς ψυκτικούς, με πιστοποιημένα χημικά υγρά καθαρισμού. Ο θερμοστάτης θα πρέπει να ρυθμίζεται σε θερμοκρασίες 27 βαθμούς έως 24 βαθμούς το λιγότερο. Με τον τρόπο αυτό υπάρχει άνεση στο χώρο, χωρίς να εξαντλούμε το μηχάνημά μας.
Αυτό που θα πρέπει να κοιτάζει κάποιος αγοράζοντας ένα κλιματιστικό μηχάνημα είναι το SEER (βαθμός ενεργειακής απόδοσης κατά την ψύξη), όπου όσο υψηλότερη είναι η τιμή του SEER, τόσο καλύτερη είναι η απόδοση του μηχανήματος.
Τέλος, η νέα τεχνολογία inverter προσφέρει χαμηλότερη κατανάλωση και ταυτόχρονα υψηλότερη απόδοση σε αντίθεση με τα παλαιότερου τύπου ON/OFF κλιματιστικά μηχανήματα.
Ποιο είναι το μέλλον των κλιματιστικών στην Ελλάδα όσον αφορά τη βιωσιμότητα και τη φιλικότητα προς το περιβάλλον και τι προτείνετε στους καταναλωτές για να μειώσουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα λόγω της χρήσης κλιματιστικών;
Αν συνεχίσει η αδιαφορία της πολιτείας για διενέργεια ελέγχων στην πώληση των ψυκτικών υγρών (φθοριούχων αερίων), το μέλλον δεν θα είναι βιώσιμο για τη χώρα μας και όλη την Ευρώπη.
Προτείνεται να δίνεται προσοχή στη σωστή συντήρηση όπως ανέφερα και πιο πριν, με τη σωστή επιλογή θερμοκρασίας. Με τον τρόπο αυτό πετυχαίνουμε να μειώνονται οι ρύποι, οπότε η χρήση τους δεν γίνεται καταστροφική για το περιβάλλον και βελτιώνεται η απόδοση και η κατανάλωση των μηχανημάτων.
Πώς επηρεάζουν τα κλιματιστικά την υγεία και την ευεξία των ανθρώπων, ειδικά αν δεν γίνεται ορθή χρήση τους;
Εάν ένα κλιματιστικό μηχάνημα δεν συντηρείται μπορεί να επηρεάσει και να επιβαρύνει σημαντικά την υγεία όλων μας. Μπορεί να δημιουργήσει διάφορα αρνητικά αισθήματα όπως πονοκέφαλος, πονόλαιμος και πολλά άλλα προβλήματα για την υγεία των ανθρώπων. Η ορθή χρήση βελτιώνει όπως ανέφερα και παραπάνω την απόδοση, αλλά και την κατανάλωση.
Τι συμβαίνει με τον Ε.Κ. 573/2024 και την ανεξέλεγκτη πώληση φθοριούχων αερίων στην Ελλάδα;
Δυστυχώς σ’ αυτό το θέμα συναντούμε την αδιαφορία των αρμόδιων Υπηρεσιών/Υπουργείων, οι οποίοι δεν ενδιαφέρονται γι’ αυτό που φωνάζουμε εδώ και χρόνια, τη δημιουργία Μητρώου τεχνικών ψυκτικών. Από τη στιγμή που δεν υπάρχει Μητρώο, ο καθένας δηλώνει ό,τι θέλει και κάνει ό,τι θέλει. Αγοράζουν όλοι ανεξέλεγκτα ψυκτικά υγρά (φθοριούχα αέρια) που καταστρέφουν το περιβάλλον, όταν δεν γνωρίζουν πώς να τα χρησιμοποιήσουν και να τα αποθηκεύσουν.
Ποιοι οι κίνδυνοι και ποιες οι ενέργειές σας; Υπάρχει κινητοποίηση από τα αρμόδια υπουργεία;
Έχουν γίνει πάρα πολλές συναντήσεις και έχουν σταλεί πολλές επιστολές σε όλους τους αρμόδιους φορείς (Υπουργείο Περιβάλλοντος, Υπουργείο Ανάπτυξης, Περιφέρειες, Επιτροπή Περιβ/ντος της Βουλής), παντού έχουμε πάει και παντού έχουμε στείλει επιστολές. Κυκλοφορούν ήδη μηχανήματα με ψυκτικό μέσο R290 (προπάνιο), το οποίο σε περίπτωση διαρροής αναμιγνυόμενο με τον αέρα μπορεί να δημιουργηθεί εύφλεκτο μίγμα. Λόγω αυτού υπάρχει ο κίνδυνος πυρκαγιάς και έκρηξης.
Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να τηρούνται συγκεκριμένες οδηγίες κατά την εγκατάσταση των μηχανημάτων. Οι μονάδες με προπάνιο είναι άκρως επικίνδυνες.
Εμείς είμαστε αυτοί που ενημερώσαμε άμεσα και σε συνεργασία με ΚΕΚ ΓΣΕΒΕΕ και ΚΕΔΙΒΙΜ ΕΜΠ, προετοιμάσαμε κατάρτιση για τους τεχνικούς ψυκτικούς, ώστε να αποφύγουμε τα χειρότερα για τις ζωές των ανθρώπων (που ευχόμαστε να μην συμβούν, αλλά εάν συμβούν το κράτος θα έχει τη μόνη ευθύνη!).
Δυστυχώς, η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη… Η Ομοσπονδία Ψυκτικών Ελλάδος φροντίζει να ενημερώνει συνεχώς όλα τα αρμόδια Υπουργεία, εντούτοις υπάρχει απόλυτη αδιαφορία απ’ όλους τους ιθύνοντες.
Δεν θα κρύψω πως υπάρχει η πρόταση κινητοποιήσεων εν μέσω καλοκαιριού από συναδέλφους, για απεργία του κλάδου, αλλά σκεπτόμενος πως μπορεί να χαθούν ζωές ανθρώπων, ευπαθών συμπολιτών μας και περιουσίες πελατών μας με ευπαθή προϊόντα σε καταστήματα τροφίμων, φαρμάκων κτλ. δεν θα ήθελα να γίνει.
Όπως πρέπει να γνωρίζετε, χωρίς ψυκτικούς, αυτή τη στιγμή που μιλάμε θα υπήρχαν τεράστια προβλήματα. Νοσοκομεία-Χειρουργεία, σούπερ μάρκετ τροφίμων χωρίς ψύξη, καταλαβαίνετε πως δεν θα λειτουργούσε ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας μας.
Τι είναι τα Φθοριούχα Αέρια του Θερμοκηπίου
Τα φθοριούχα αέρια (F-Gases) αποτελούν μια οικογένεια από τεχνητά αέρια που χρησιμοποιούνται σε ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών, κυρίως στους τομείς της ψύξης και του κλιματισμού.
Τα φθοριούχα αέρια, μαζί με το Διοξείδιο του άνθρακα (CO2), το Μεθάνιο (CH4) και το Πρωτοξείδιο του Αζώτου (N2O), αποτελούν την ομάδα των αερίων γνωστών ως «αέρια του θερμοκηπίου» οι εκπομπές των οποίων ελέγχονται από το Πρωτόκολλο του Κυότο στα πλαίσια της Σύμβασης του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC).
Αν και οι εκπομπές των φθοριούχων αντιπροσωπεύουν σήμερα το 2% του συνόλου των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, είναι η μόνη ομάδα αερίων με σαφή αυξητική τάση, ενώ ταυτόχρονα είναι αέρια με πολύ υψηλό δυναμικό θέρμανσης του πλανήτη (GWP), έως και 23.000 φορές μεγαλύτερο του διοξειδίου του άνθρακα.
Βασικός λόγος για την αυξητική αυτή τάση είναι το γεγονός ότι από τη δεκαετία του 1990 χρησιμοποιoύνται ευρύτατα – κυρίως στις ανεπτυγμένες χώρες – στους τομείς της ψύξης και του κλιματισμού, για την αντικατάσταση των Χλωροφθορανθράκων (CFCs) και των Υδροχλωροφθορανθράκων (HCFCs), αερίων που καταργήθηκαν σταδιακά από το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ ως ουσίες υπεύθυνες για την καταστροφή της στιβάδας του όζοντος.
Τα φθοριούχα ανήκουν σε τρεις ομάδες:
- Οι υδροφθοράνθρακες (HFCs) είναι η συνηθέστερη και μεγαλύτερη ομάδα φθοριούχων αερίων. Χρησιμοποιούνται ως ψυκτικά μέσα σε εξοπλισμό ψύξης, κλιματισμού και αντλιών θερμότητας, ως παράγοντες διόγκωσης αφρωδών υλικών, ως διαλύτες καθώς και σε πυροσβεστήρες και αερολύματα.
- Οι υπερφθοράνθρακες (PFCs) χρησιμοποιούνται συνήθως στον τομέα των ηλεκτρονικών, καθώς και στον τομέα των καλλυντικών και τη φαρμακευτική βιομηχανία. Στο παρελθόν, οι υπερφθοράνθρακες χρησιμοποιούνταν επίσης σε πυροσβεστήρες και πιθανόν να υπάρχουν ακόμη τέτοια συστήματα.
- Το εξαφθοριούχο θείο (SF6) χρησιμοποιείται κυρίως ως μονωτικό αέριο, σε διακόπτες υψηλής τάσης καθώς και στην παραγωγή μαγνησίου και αλουμινίου.
