Άρθρο Γνώμης του Αντιστρατήγου ε.α.Σταύρου Κουτρή*
Υποψηφίου Ευρωβουλευτού με τη ΝΙΚΗ
Η Κυβέρνηση ανακοίνωσε και άρχισε να υλοποιεί εξοπλιστικό πρόγραμμα τολμηρό, εκτεταμένο και απαραίτητο, με σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις. Πρόσφατα αναγνωρίστηκε επιτέλους από τον κ. Υπουργό Εθνικής Άμυνας η αναγκαιότητα για την ανάπτυξη της πνεούσης τα λοίσθια αμυντικής μας βιομηχανίας. Ελπίζουμε ότι οι διακηρύξεις θα γίνουν πραγματικότητα και δεν θα μείνουν για άλλη μία φορά «έπεα πτερόεντα». Παραμένει όμως εμφανής η ατολμία στο θέμα του στρατιωτικού προσωπικού που καλείται να αξιοποιήσει τα οπλικά συστήματα και να δώσει αξία στην οικονομική θυσία του Ελληνικού λαού.
Ο ΣΞ εξαρτάται κυρίως και καθοριστικά από τον όγκο των μαχητών του, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι δεν έχει ανάγκη από σύγχρονο εξοπλισμό. Σύγχρονες θεωρητικές ανοησίες ότι ο «Πόλεμος σήμερα γίνεται με κουμπιά» καταρρίπτονται καθημερινά στα πεδία των μαχών στην Ουκρανία, τη Γάζα και παντού στον Κόσμο και η αρχέγονη αντίληψη ότι χρειάζεται ο άνθρωπος επί τόπου, στο πεδίο της μάχης, για να δώσει την τελική νίκη επιβεβαιώνεται καθημερινά και έγινε το κλισέ “boots on the ground” (άρβυλα - άνδρες στο έδαφος).
Ο Ελληνικός ΣΞ είναι ημιεπαγγελματικός, με επαγγελματικό προσωπικό, κληρωτούς που υπηρετούν τη θητεία τους, εφέδρους επιστράτους, που καλούνται σε κρίσεις ή πόλεμο για να συμπληρώσουν τις τάξεις του και εθνοφύλακες.
Δεν θα επεκταθούμε στα θέματα του επαγγελματικού προσωπικού. Θα περιοριστούμε επιγραμματικά να αναφέρουμε ότι, παρά τις ανακοινώσεις, τα προβλήματά τους δεν έχουν αντιμετωπιστεί ρεαλιστικά. Γι’ αυτό και οι αξιωματικοί, κυρίως, διαρρέουν από το στράτευμα, καθόσον στο περιβάλλον της ανοικτής οικονομίας βρίσκουν δελεαστικότερες επαγγελματικές προτάσεις. Επιβάλλεται να επαναθεωρηθεί πλήρως η σχέση αμοιβών και απαιτούμενου έργου από τους αξιωματικούς καθώς και η ιδιαιτερότητα του στρατιωτικού επαγγέλματος.
Οι κληρωτοί υπηρετούν τη θητεία τους που αντί να τους εμπνέει δυστυχώς τους απογοητεύει. Τη θητεία αντιλαμβανόμαστε με δύο τρόπους, έναν πολιτικό και έναν οικονομικό/τεχνικό.
Πολιτικός
Ο θεσμός του πολίτη-οπλίτη γεννήθηκε στην Αρχαία Ελλάδα, όταν οι πολιτικοί θεσμοί ξέφυγαν από το μοντέλο του βασιλιά/κυριάρχου και των υποτελών του και εισήγαγαν την εξουσία του Δήμου, είτε με το απόλυτα δημοκρατικό μοντέλο της Αθήνας, είτε με το ολιγαρχικό μοντέλο της Σπάρτης. Τότε δημιουργήθηκε η ιδέα, ύψιστη τιμή και υποχρέωση, της μαζικής υπεράσπισης της Πατρίδας από τους πολίτες της και καθιερώνεται ο θεσμός του Πολίτη-Οπλίτη. Η ιδέα ξαναγεννήθηκε με την Γαλλική Επανάσταση που επαναφέρει στον Δυτικό κόσμο το “ένοπλο έθνος” (Levée en masse). Θεωρώ, ότι η ιδέα εξακολουθεί να έχει την ίδια αξία και αποτελεί σημαντικό συστατικό των δημοκρατικών μας θεσμών. Είναι καθαρά θέμα της Πολιτείας να δίνει πραγματικό νόημα στον θεσμό και να μην τον ευτελίζει.
Οικονομικός/Τεχνικός
Ποτέ τα οικονομικά της Ελλάδας δεν θα επιτρέψουν τη δημιουργία πλήρως επαγγελματικού στρατού στο μέγεθος που η απειλή απαιτεί. Και οι πόροι να υπήρχαν, δεν θα βρισκόντουσαν τόσοι πολλοί εθελοντές να καταταγούν ως επαγγελματίες.
Τεχνικά η Θητεία πρέπει να εξυπηρετεί τρεις σκοπιμότητες:
να προάγει τη στρατιωτική αγωγή των πολιτών-οπλιτών (θέμα μέγα, με πολλές πτυχές),
να δημιουργεί το απαραίτητο επιχειρησιακό σύνολο, που θα καλύψει την επιστράτευση,
να εκπαιδεύει τους μελλοντικούς επιστράτους.
Με τη σημερινή θητεία κανείς από αυτούς τους λόγους δεν εξυπηρετείται πλήρως.
Είναι απαραίτητη η ουσιαστική ποιοτική αναβάθμιση της θητείας. Είναι απογοητευτικό το έργο των κληρωτών να εξαντλείται ως επί το πλείστον σε υπηρεσίες φρουράς και και σε υποδεέστερα καθήκοντα καθημερινής λειτουργίας των Μονάδων. Η θητεία είναι θεσμός ιερός και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται από την Πολιτεία και κυρίως από τα επαγγελματικά στελέχη του Στρατού που την εκφράζουν στην καθημερινή πραγματικότητα.
Ο ΣΞ για να φέρει σε πέρας την αποστολή του εξαρτάται απολύτως από τους εφέδρους, αλλά και μεγάλο μέρος της μαχητικής του αξίας συναρτάται με αυτούς. Το επαγγελματικό του κομμάτι είναι πολύ μικρό στο σύνολο της εμπόλεμης δύναμής του και ο ΣΞ στηρίζεται και ΘΑ στηρίζεται στο μέλλον για την εκτέλεση της αποστολής του στην ΕΦΕΔΡΕΙΑ και στον ιερό θεσμό της ΘΗΤΕΙΑΣ.
Είναι απαραίτητη επίσης η συνεχής εκπαίδευση των εφέδρων στις μονάδες τους και η συνεκπαίδευση υπηρετούντων και επιστράτων, ως μαχίμου συνόλου επί ένα χρονικό διάστημα κάθε χρόνο.
Για την υλοποίηση της πρότασης χρειάζεται σοβαρή ενίσχυση του λειτουργικού προϋπολογισμού (Π/Υ) του ΣΞ στους σχετικούς με την εκπαίδευση κωδικούς. Στους ψηφισθέντες Π/Υ του ΥΠΕΘΑ των τελευταίων ετών δεν υπάρχει σχετική αύξηση πιστώσεων. Η πολιτική ηγεσία θα πρέπει να αντιληφθεί τη σοβαρότητα του θέματος και να εγκρίνει τη σχετική αύξηση.
Ακόμη, οι Μονάδες Εθνοφυλακής αποτελούν ουσιαστικό τμήμα του ΣΞ, τόσο στις παραμεθόριες περιοχές, όσο και στο εσωτερικό της χώρας. Επιβάλλεται μεγάλη φροντίδα για τη στελέχωση αυτών των μονάδων με αξιωματικούς και υπαξιωματικούς και την οργάνωση της εκπαίδευσής τους. Οι Εθνοφύλακες υπηρετούν για μεγάλο χρονικό διάστημα της ζωής τους στις Μονάδες Εθνοφυλακής και δικαιούνται ηθικής και υλικής αναγνώρισης των υπηρεσιών τους.
Η ποιότητά του στρατιωτικού προσωπικού είναι εξαιρετική. Άλλωστε η ποιότητα αυτή αποδεικνύεται περίτρανα από την επιβίωση και αποτελεσματικότητα του Στρατού μας σήμερα μετά από μια 15ετία εξοντωτικών περικοπών τόσο στις ατομικές αποδοχές των επαγγελματιών στρατιωτικών όσο και στους Π/Υ του ΥΠΕΘΑ και ΓΕΣ. Το προσωπικό όμως ταλαιπωρείται και απογοητεύεται. Χρειάζονται οι απαραίτητες αποφάσεις από την Κυβέρνηση για την ανάταξη της κατάστασης.
Η προμήθεια του συνόλου των οπλικών συστημάτων που παραγγέλλονται θα ολοκληρωθεί και θα αποδώσει επιχειρησιακά μέσα στα επόμενα χρόνια. Η υλοποίηση των ως άνω προτάσεων ωστόσο, μπορεί να αποδώσει μέσα σε λίγους μήνες, και ΧΡΟΝΟΣ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ!
Αξίζει να θυμόμαστε τον Ανδρέα Κάλβο που εμπνεόμενος από την Ελληνική νίκη στη ναυμαχία της Σάμου το 1824 έγραψε την Ωδή “Εις Σάμον” που στην πρώτη στροφή μας διδάσκει:
“Όσοι το χάλκεον χέρι
βαρύ του φόβου αισθάνονται,
ζυγόν δουλείας ας έχωσι·
θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία.”
* Ο Σταύρος Κουτρής, Αντιστράτηγος ε.α, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1956 με καταγωγή από τον Πολιχνίτο Λέσβου. Συνεχίζοντας την οικογενειακή παράδοση εισήλθε στη Σχολή Ευελπίδων, από την οποία αποφοίτησε πρώτος το 1978.
Επιλέχθηκε από τις Ειδικές Δυνάμεις, φοίτησε στο σύνολο των προβλεπομένων Σχολείων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, εκπαιδεύτηκε ως Αλεξιπτωτιστής Ελευθέρας Πτώσεως και Υποβρύχιος Καταστροφέας (ΟΥΚ), υπηρέτησε σε μάχιμες μονάδες των Καταδρομών και του Πεζικού, αλλά και σε επιτελεία σε Ελλάδα και εξωτερικό (ΟΑΣΕ – Βιέννη, κ.α.). Διοίκησε τη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (ΣΣΕ) και την 98 ΑΔΤΕ (επιπέδου Μεραρχίας)
Αποστρατεύθηκε το 2011 ως Αντιστράτηγος
Κατέχει Diploma και Μάστερ στην Επιστήμη των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών (University οf Essex), είναι απόφοιτος της Σχολής Αμύνης του ΝΑΤΟ (Ρώμη) και του Κέντρου Διπλωματικών και Στρατηγικών Σπουδών της Γαλλίας (CEDS).
Διετέλεσε διαλέκτης των Σχολών Εθνικής Αμύνης και Πολέμου και Πρόεδρος της Ενώσεως Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού (2020-23).
Είναι συνιδρυτής της εταιρείας «Advanced Battlefields Studies – Greece» και μέλος του «ΕΛ.ΙΣ.ΜΕ».
Τον Απρίλιο του 2024 αποδέχθηκε, με αίσθημα ευθύνης και διάθεση προσφοράς στην Πατρίδα και το Έθνος, πρόταση του Προέδρου του Κινήματος ΝΙΚΗ και συμπεριλήφθηκε στο Ευρωψηφοδέλτιο του.
Είναι παντρεμένος και πατέρας 2 υιών.
