Δημητρίου Δρόσου*
Ο κ. ΥΕΘΑ πριν λίγες ημέρες ανέφερε ότι είναι αναγκαία η προμήθεια anti-drone θόλου για τις ΕΕΔ. Η διακήρυξη αυτή είναι απολύτως ορθή και επί της ουσίας θα πρέπει να υλοποιηθεί ΑΜΕΣΑ και όχι στο εγγύς μέλλον. Έπρεπε η όλη διεργασία να είχε ξεκινήσει από τον Απρίλιο του 2020 και θα εξηγήσουμε παρακάτω την κύρια αφορμή που αναφέρουμε αυτή την ημερομηνία.
Έχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν στο συγκεκριμένο ζήτημα και μάλιστα πριν ξεσπάσει ο Ουκρανο-ρωσικός πόλεμος τον Φεβρουάριο του 2022. Η χρήση των drones (συμπεριλαμβανομένων των θαλασσίων USVs) απεδείχθη εξαιρετικά χρήσιμη για αμφότερους τους αντιπάλους. Αρχικά οι Ουκρανοί αιφνιδίασαν τους Ρώσους με την εκτεταμένη χρήση UCAVs που είχαν εφοδιασθεί από την Τουρκία (Bayraktar 2), προκαλώντας τους απώλειες. Στην πορεία ο ρωσικός στρατός ενσωμάτωσε στο δικό του δόγμα πολέμου την χρήση επιθετικών drones, αρχικά αφού προμηθεύτηκε Sahed-136 / Geran -2 σε μαζικούς αριθμούς από το Ιράν και στη συνέχεια μετεξελίσσοντας αυτά σε Lancet-3 Kamikaze Drones. Πλέον ο ρωσικός στρατός με τις μαζικές γραμμές παραγωγής που διαθέτει παράγει πολύ περισσότερα drones από ότι μπορεί η Δύση και η Τουρκία να εφοδιάσει την Ουκρανία, έχοντας πάρει την πρωτοβουλία των κινήσεων σε αυτό το θέμα. To 2023 εκτιμήθηκε ότι η Ρωσία παρήγαγε ή προμηθεύτηκε περίπου 22.000 drones. Καίριο θέμα για τους αντιπάλους η ύπαρξη πλέον της κρίσιμης ειδικότητας των χειριστών drones. Οι ΕΕΔ διαθέτουν ανάλογη ειδικότητα;
Οι Ουκρανοί επίσης χρησιμοποίησαν πρώτοι θαλάσσια drones, αιφνιδιάζοντας πάλι τους Ρώσους στη θάλασσα και ειδικότερα επί του λιμένα της Σεβαστούπολης. Οι Ουκρανοί χρησιμοποιούν τα Unmanned Surface Vehicles (USVs) και ειδικότερα το MAGURA V5 (Maritime Autonomous Guard Unmanned Robotic Apparatus), το οποίο είναι προηγμένο θαλάσσιο kamikaze drone πολλαπλού ρόλου (επιτήρησης, αναγνώρισης, περιπολίας, έρευνας διάσωσης, ναρκαθηρευτικό, ασφάλειας πλοίων και επιθετικών επιχειρήσεων). Οι Ουκρανοί είχαν κάποιες επιτυχίες, ωστόσο οι Ρώσοι χρησιμοποιούν ευρέως τον ηλεκτρονικό πόλεμο (έχουν προϊστορία σε αυτό) για να αντιμετωπίσουν τις επιθέσεις των USVs με Counter-UCAVs Electronic Warfare.
O άλλος σύγχρονος πόλεμος στη Μέση Ανατολή, επίσης ανέδειξε τα drones ως βασικό στοιχείο της σύγκρουσης. Την 7η Οκτωβρίου 2023 η Hamas γνωρίζοντας τις μεγάλες δυνατότητες αεράμυνας του Ισραήλ, εξαπέλυσε ένα καταιγισμό ρουκετών και drones, ώστε να προκαλέσει ΚΟΡΕΣΜΟ σε ένα από τα καλύτερα συστήματα αεράμυνας παγκοσμίως: το IRON DOME. Όσες ρουκέτες και drones εάν κατερρίφθησαν, υπήρξαν αρκετές που βρήκαν το στόχο τους. Ένα από τα θέματα που πρέπει να ελεγχθεί, είναι αν υφίσταται διαφορετική ανταπόκριση των συστημάτων αεράμυνας σε σχέση με υψηλής ταχύτητας και τροχιάς εχθρικών πυραύλων-ρουκετών-UCAVs σε συνάφεια με τα αντίστοιχα χαμηλής ταχύτητας και τροχιάς.
Με δεδομένο ότι η Τουρκία συνεχίζει να υπερεξοπλίζεται, έχοντας ήδη καταστρατηγήσει το πνεύμα της Διακήρυξης των Αθηνών (καθώς ο σκοπός της επετεύχθη αφού έλαβε το πράσινο φως για τα F-16 V), σε ενδεχόμενη μαζική προσβολή είτε drones , είτε βαλλιστικών πυραύλων επί Ελληνικού εδάφους από την Τουρκία, υφίσταται η πιθανότητα ΚΟΡΕΣΜΟΥ μέρους του ελληνικού συστήματος αεράμυνας.
Αυτή τη στιγμή ο θανάσιμος εχθρός που αντιμετωπίζουν οι ΕΕΔ, δεν είναι άλλος παρά οι μεγάλοι αριθμοί των UCAVs και των ΦΟΝΙΚΩΝ ΑΥΤΟΝΟΜΩΝ ΟΠΛΩΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ των Slaughterbots που διαθέτει η Τουρκία. Τα τουρκικά UCAVs και Slaughterbots έχουν χρησιμοποιηθεί σε μία σειρά από πολεμικές συρράξεις. Ωστόσο η περίπτωση της Λιβύης ήταν χαρακτηριστική, ώστε η Ελλάδα να είχε ενεργοποιηθεί από τότε για την προμήθεια ενός anti-drone θόλου. Τον Μάρτιο του 2020, η κυβέρνηση της Τρίπολης η GNA, ξεκίνησε την Επιχείρηση Peace Storm με την υποστήριξη της Τουρκίας για να αντιμετωπίσει τις επιθέσεις του Haftar στην Τρίπολη. Το καθοριστικό στοιχείο, που έγειρε την πλάστιγγα του πολέμου υπέρ των φιλοτουρκικών δυνάμεων ήταν η εκτεταμένη χρήση UCAVs και συγκεκριμένα των Bayraktar TB2 και Anka-S.
Photo: Bayraktar TB2
Η αντεπίθεση των φιλοτουρκικών δυνάμεων του GNA, ανεκόπη όταν άγνωστα πολεμικά αεροσκάφη (ίσως Mirage 2000-9 ή Rafale;) που χρησιμοποίησαν πιθανόν τη βάση αεροπορίας Sidi Barrani της Αιγύπτου, κοντά στα σύνορα Λιβύης-Αιγύπτου), πραγματοποίησαν αεροπορικές επιδρομές στην αεροπορική βάση Al-Watiya, δυτικά της Τρίπολης την 04/07/2020 και στόχευσαν εξοπλισμό μέσα στη βάση, συμπεριλαμβανομένων Τουρκικών αντιαεροπορικών συστημάτων Hawk MIM-23 με τα ραντάρ του και τα Bayraktar TB2 και Anka-S καταστρέφοντάς τα ολοσχερώς. Με την καταστροφή των UCAVs επί εδάφους η φιλοτουρκική αντεπίθεση ανεκόπη.
Photo: ANKA-S
Στις 10/04/2020 στην Abu Grein της Λιβύης βρέθηκαν υπολείμματα καταρριφθέντος τουρκικού UCAV της Tουρκικής βιομηχανίας ΤΑΙ Anka, γεγονός που υποδηλώνει την Tουρκική συμμετοχή στη Λιβύη, ενώ εικάζεται ότι το συγκεκριμένο UCAV κατερρίφθη από Pantsir S-1. Στις 28/08/2020 το BBC ανακοίνωσε ότι 11 containers μετακινήθηκαν μεταξύ των αεροπορικών βάσεων ΗL59 (Al Khadim Airbase) στη Λιβύη και ΗΕ27 (Uthman) στην Αίγυπτο στη διάρκεια του Φεβρουαρίου του 2020. Είναι οι μόνες αναφορές που έχουμε για ενδεχόμενη ύπαρξη UCAVs φίλιων προς τις δυνάμεις του Haftar. Κανείς επίσημος φορέας δεν επιβέβαιωσε, διότι αυτό θα σήμαινε καταστρατήγηση του embargo όπλων που επέβαλλε ο ΟΗΕ. Διαφαίνεται ότι υπήρξαν UCAVs που βοήθησαν τον Haftar, που βοήθησαν στην τελική αναχαίτιση της επιχείρησης Peace Storm των φιλοτουρκικών δυνάμεων.
Συνοπτικά Συμπεράσματα, Slaughterbots, Anti-drones
Οι πόλεμοι στη Λιβύη, Ουκρανία, Μέση Ανατολή, εξάγουν χρήσιμα συμπεράσματα για τη χρήση των UCAVs στο σύγχρονο θέατρο επιχειρήσεων όπου μπορεί να αλλάξει η ροή των επιχειρήσεων.
Πέρα από τα ανωτέρω UCAVs στη Δυτική Λιβύη στις 20/03/2020 αναγνωρίσθηκαν φορητά UAV αντι-όπλα (anti-drones) τα οποία εκτιμάται ότι κατασκευάσθηκαν από την Dahua Technology Company Ltd. Τα εν λόγω αντι-όπλα παρατηρήθηκαν στις δυνάμεις του Haftar και αφορούν σε αντίμετρα συστημάτων α/φους κατευθυνόμενης ενέργειας (Unmanned Aircraft System – UAS). Αυτά διαταράσσουν τον έλεγχο του αντιπάλου drone και το εξουδετερώνουν έτσι ώστε καμία απομακρυσμένη δράση να είναι πλέον εφικτή (περιλαμβάνει και την πυροκρότηση). Επίσης εικάζεται ότι και οι δύο πλευρές χρησιμοποίησαν UAV της Mugin (Skyeye), κυρίως σε επιχειρήσεις επιτήρησης και ανταλλαγής πληροφοριών. Ο Haftar ανέπτυξε στη Βεγγάζη πυρήνες ομάδων κυβερνοπολέμου και δορυφορικού πολέμου.
Έκθεση του ΣΑ/ΟΗΕ που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2021 ισχυρίστηκε ότι το αεροσκάφος AI - Kargu-2 quadcopter - που παράγεται από την Tουρκική στρατιωτική εταιρεία τεχνολογίας STM, επιτέθηκε σε αποσυρόμενους στρατιώτες πιστούς στον στρατηγό Khalifa Haftar. Αυτό, εφόσον συνέβη σημαίνει ότι ένα στρατιωτικό drone μπορεί να επιτέθηκε αυτόνομα σε ανθρώπους, για πρώτη φορά, χωρίς να του δοθεί εντολή να το πράξει, συνεπώς εάν ισχύει τελικά, οι ΤΕΔ εκτός από UCAVs χρησιμοποίησαν στη Λιβύη και Slaughterbots.
Photo: Kargu 2 (Kamikazi and Killer Drone)
Αυτό όμως που προξενεί την μέγιστη ανησυχία είναι ότι τα Τουρκικά Slaughterbots (από τη λέξη σφαγή) είναι επιχειρησιακά. Αυτό σημαίνει ότι ένα computer θα αποφασίζει ποιον θα φονεύσει και όχι ο χειριστής (operator) ο οποίος θα έχει άλλωστε και δικλείδες ασφαλείας. Αυτό το όπλο λοιπόν μεταλλάσσεται σε φονικό όπλο μαζικής καταστροφής. Τα υπόψη φονικά drones έχουν έναν αλγόριθμο για έλεγχο προσώπου (face recognition) οπότε οι Τούρκοι «φορτώνουν» στο πρόγραμμα του Slaughterbot το προφίλ που επιθυμούν να φονεύσει και τα υπόψη drones αποφασίζουν αυτόνομα εάν θα τον φονεύσουν ή όχι. Αυτά είναι μικρά σχετικά drones (14 pounds) και δύνανται να παραχθούν μαζικά από τις ΤΕΔ. H παγκόσμια επιστημονική κοινότητα ζητά την απαγόρευση των ΑΥΤΟΝΟΜΩΝ ΦΟΝΙΚΩΝ ΟΠΛΩΝ, όμως είναι γεγονός ότι η Τουρκική αμυντική βιομηχανία τα κατασκευάζει και φυσικά επειδή αποτελεί δική της τεχνογνωσία δεν τα εξάγει.
Photo: Slaughterbots
Αντίστοιχα το Bayraktar TB2 είναι UCAV, μεσαίου υψομέτρου μεγάλης αντοχής (ΜΑLE) ικανό να ελέγχει εξ αποστάσεως ή με αυτόνομες πτήσεις. Κατασκευάζεται από την Τουρκική εταιρεία Baykar κυρίως για τις ΤΕΔ, αλλά οι Τούρκοι το εξάγουν σε Ουκρανία, Πολωνία, Αλβανία, Λετονία. Το αεροσκάφος παρακολουθείται και ελέγχεται από ένα πλήρωμα στο σταθμό ελέγχου εδάφους, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης όπλων, μέσω δορυφόρου Türksat. Το Bayraktar σημαίνει «ensign / σημαία» ή «standard-bearer / σημαιοφόρος» στα Τουρκικά. Η ανάπτυξη του UAV πιστώθηκε σε μεγάλο βαθμό στον Selçuk Bayraktar, πρώην μεταπτυχιακό φοιτητή του MIT, και γαμπρό του Ερντογάν.
Το αεροσκάφος βασίστηκε αρχικά σε εισαγόμενα και ρυθμιζόμενα εξαρτήματα και τεχνολογίες όπως οι κινητήρες, που κατασκευάζονται από την Rotax στην Αυστρία) και οπτικο-ηλεκτρονικά σε αισθητήρες FLIR που εισήχθησαν από τη Wescam στον Καναδά ή από την Hensoldt από τη Γερμανία. Οι εξαγωγές κινητήρων σταμάτησαν από την Bombardier, ιδιοκτήτη της Rotax, όταν ξεκίνησε η στρατιωτική χρήση από τις ΤΕΔ των Bayraktar. Τον Οκτώβριο του 2020 σταμάτησε και η Καναδική Wescam (οπτικών και αισθητήρων) από το ΥΠΕΞ του Καναδά τις εξαγωγές. Όμως οι ΤΕΔ ξεκίνησαν τις δοκιμές ενσωμάτωσης των FLIR με το σύστημα CATS FLIR της Aselsan στις 6 Νοεμβρίου 2020. Εκτιμάται ότι μετά τη Διακήρυξη των Αθηνών, την υπογραφή της συμφωνίας ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, την αποδέσμευση των F-16 V στην Τουρκία, οι όποιες κυρώσεις στην τουρκική αμυντική βιομηχανία σταδιακά θα σταματήσουν.
Εκτός τους πολέμους στη Λιβύη και Ουκρανία, τα Bayraktar TB2, χρησιμοποιήθηκαν στις επιχειρήσεις των ΤΕΔ στη Β. Συρία κατά των Αραβοκουρδικών δυνάμεων του SDF, κατά των αμιγώς Κουρδικών δυνάμεων του YPG και στην επιχείρηση «Spring Shield» στην Idlib. Επίσης χρησιμοποιήθηκαν στις συγκρούσεις που έλαβαν χώρα στη Δημοκρατία του Αρτσάχ ή Ναγκόρνο-Καραμπάχ, συνθλιβοντας την αεράμυνα των Αρμενικών δυνάμεων παρόλο που διέθεταν οι τελευταίοι επαρκείς συστοιχίες των S-300. Τέλος εικάζεται ότι χρησιμοποιείται σήμερα και στις συγκρούσεις στις οροσειρές του Καντίλ στο Β. Ιράκ κατά του ΡΚΚ και των Permerga, παρά τις ιδιαίτερες μορφολογικές συνθήκες του εδάφους (πυκνά δάση και σπήλαια). Παρά την αιματοχυσία που υφίστανται οι ΤΕΔ από την υπόψη επιχείρηση επίσης θεωρείται ότι οι Κουρδικές απώλειες είναι πολύ μεγαλύτερες.
Anti-drones Όπλα η απάντηση στα Slaughterbots
Τα anti-drones, επίσης γνωστά και ως, C-UAS ή counter-UAV, είναι συστήματα που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για την παρακολούθηση και την ανίχνευση αεροσκαφών, τα οποία χρησιμοποιούν ποικιλία τεχνολογιών. Τα περισσότερα drones εντοπίζονται με τεχνικές όπως ανίχνευση ραδιοσυχνότητας (RF) και οι υπέρυθρες και στη συνέχεια καταστρέφονται, με τεχνικές όπως το RF Jamming, το GNSS Jamming, το Spoofing, Laser, τα δίχτυα κ.λπ. Ας δούμε μερικές από τα πιο σύγχρονες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται σήμερα για την ανίχνευση, αλλά και την κατάρριψη των εν λόγω αεροσκαφών.
Εξοπλισμός Παρακολούθησης Drone
Ο εξοπλισμός παρακολούθησης μπορεί να είναι παθητικός (απλά να βλέπει ή να ακούει) ή να είναι ενεργός (στέλνει ένα σήμα και αναλύει τι έρχεται) και μπορεί να εκτελέσει διάφορες λειτουργίες, όπως ανίχνευση, ταξινόμηση, ταυτοποίηση, εντοπισμό, παρακολούθηση και προειδοποίηση. Ορισμένες συσκευές μπορούν να αναγνωρίσουν ένα συγκεκριμένο μοντέλο drone, ή ακόμα και να προσδιορίσουν το ψηφιακό δακτυλικό αποτύπωμα του ελεγκτή, όπως για παράδειγμα τη διεύθυνση MAC. Το να ειδοποιούμαστε ότι ένα drone βρίσκεται κάπου στην περιοχή είναι χρήσιμο, αλλά η ικανότητά μας να αναπτύξουμε αντίμετρα είναι σαφώς καλύτερη όταν γνωρίσουμε την ακριβή τοποθεσία της συσκευής. Ο κατάλληλος εξοπλισμός επιτρέπει στους χρήστες να παρακολουθούν τη θέση του drone σε πραγματικό χρόνο. Υπάρχουν τέσσερις κύριοι τύπου εξοπλισμού παρακολούθησης των drone, οι αναλυτές ραδιοσυχνοτήτων (RF), οι ακουστικοί αισθητήρες (μικρόφωνα), οι οπτικοί αισθητήρες (κάμερες) και τα ραντάρ.
RF Jammers – Anti-Drones Jammers
Ένα RF Jammer είναι μια στατική, κινητή ή φορητή συσκευή που μεταδίδει μια μεγάλη ποσότητα ενέργειας ραδιοσυχνοτήτων προς το drone, καλύπτοντας το σήμα του ελεγκτή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα από τα τέσσερα σενάρια, ανάλογα με το drone: το drone κάνει μια ελεγχόμενη προσγείωση, το drone επιστρέφει στη αρχική θέση που έχει οριστεί από το χρήστη, το drone πέφτει ανεξέλεγκτα στο έδαφος ή πετάει σε μια τυχαία κατεύθυνση. Εκτιμάται ότι στην επιχείρηση Spring Shield των ΤΕΔ στην Idlib τα Τουρκικά Bayraktar και ΑΝΚΑ-S δέχθηκαν παρεμβολές Ηλεκτρονικού Πολέμου σε περιβάλλον Jamming, όπου το GPS του UCAV εξαπατήθηκε πετώντας σε λανθασμένες ψηφιακές συντεταγμένες. To anti-drone jammer ως φιλοσοφία, φέρεται από έναν στρατιώτη, ως χειριστή και έχει τη μορφή φορητού τυφεκίου. Διαθέτει πίνακα ελέγχου για επιλογή απόστασης εμπλοκής με ηλεκτρονικές παρεμβολές συχνοτήτων στο στόχο. Όταν εντοπισθεί ο στόχος, ο χρήστης σημαδεύει προς την κατεύθυνσή του, με το jammer, καθιστώντας δυνατή την έγκαιρη χρήση του μπλοκαρίσματος, σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία. Αυτό που καθιστά εφικτό το μπλοκάρισμα του στόχου είναι οι κατευθυντικές κεραίες μέσα στο όπλο. Το UAV jammer είναι ένας εύκολα μεταφερόμενος εξοπλισμός ειδικός στην προστασία από UAV σε κρίσιμες περιοχές και κτίρια. Στη διάρκεια της σκοπεύσεως παρακολουθεί την κίνηση του UAV ενώ έχει πιεσμένη διαρκώς την σκανδάλη ενεργοποιώντας έτσι τις ηλεκτρονικές παρεμβολές. Από τις παρεμβολές το UAV αδρανοποιείται και προσγειώνεται καθέτως στο έδαφος. Οι εν λόγω συσκευές θεωρούνται αποτελεσματικές στο frequency hopping και στο επιθυμητό εύρος ζώνης. Τα jammers κόβουν το σήμα επικοινωνίας μεταξύ του UAV και του τηλεχειριστηρίου του πιλότου που το ελέγχει. Αυτό κάνει τον πιλότο να μην μπορεί να κατευθύνει το drone.
GPS Spoofers
Αυτή η συσκευή στέλνει ένα σήμα στο drone, αντικαθιστώντας την επικοινωνία με τους δορυφόρους GPS που χρησιμοποιεί για πλοήγηση. Με αυτό τον τρόπο, το drone νομίζει ότι βρίσκεται σε διαφορετική τοποθεσία. Με τη δυναμική μεταβολή των συντεταγμένων GPS σε πραγματικό χρόνο, η θέση του drone μπορεί να ελεγχθεί από τον πομπό. Μόλις αποκτηθεί ο έλεγχος, το drone μπορεί να κατευθυνθεί π.χ. σε μια «ασφαλή ζώνη». Έχει ως μειονέκτημα τη μικρή απόσταση, όπου μπορεί να επηρεάσει (και να προκαλέσει εμπλοκή) σε άλλες ραδιοεπικοινωνίες.
Συσκευές υψηλής ισχύος μικροκυμάτων
Οι συσκευές υψηλής ισχύος μικροκυμάτων (HPM) παράγουν ένα ηλεκτρομαγνητικό παλμό (EMP) ικανό να διαταράξει τις ηλεκτρονικές συσκευές. Το ΕΜΡ παρεμβαίνει στις ραδιοζεύξεις και διακόπτει ή ακόμη και καταστρέφει τα ηλεκτρονικά κυκλώματα σε αεροσκάφη (συν οποιαδήποτε άλλη ηλεκτρονική συσκευή εντός της εμβέλειας) λόγω της καταστροφικής τάσης και των ρευμάτων που δημιουργεί. Ωστόσο υφίσταται σχετικός κίνδυνος διακοπής της επικοινωνίας ή καταστροφής άλλων ηλεκτρονικών συσκευών στην περιοχή.
Net Gun
Το συγκεκριμένο σύστημα μοιάζει με μπαζούκα, αλλά καταρρίπτει τα drones χωρίς όμως να τα καταστρέφει. Εκτοξεύει με πεπιεσμένο αέρα ένα βλήμα, μέσα στο οποίο βρίσκεται ένα μεγάλο δίχτυ. Το δίχτυ ξεδιπλώνεται και πιάνει το drone και το ρίχνει στο έδαφος. Ωστόσο, το drone δεν καταστρέφεται, καθώς ένα αλεξίπτωτο προσαρμοσμένο στο δίχτυ φροντίζει να το προσγειώσει με ασφάλεια.
Laser υψηλής ισχύος
Οπτική συσκευή υψηλής ισχύος που παράγει μια δέσμη φωτός ή δέσμη laser που εστιάζει, καταστρέφοντας το drone. Η εν λόγω λύση είναι φυσικά σε πειραματικό στάδιο, ωστόσο φαίνεται να είναι αρκετά αποτελεσματική.
Anti-drone Θόλος
Ένας anti-drone θόλος, κάτι αντίστοιχο του IRON-DOME, θα εξασφάλιζε αρκετά καλή προστασία στην αεράμυνα. Ωστόσο το στοιχείο του κορεσμού πάντα ελλοχεύει, ενώ παράλληλα θα πρέπει να ανιχνεύει και τους χαμηλής τροχιάς και χαμηλής ταχύτητας εχθρικούς στόχους.
Κάθε μία από τις παραπάνω μεθόδους έχει τα υπέρ και τα κατά της και έτσι είναι πιθανό ότι η καλύτερη λύση είναι ένας συνδυασμός των παραπάνω τεχνολογιών. Φυσικά αυτός ο συνδυασμός εξαρτάται ανάλογα με την περίσταση και την εγκατάσταση και φυσικά το συνολικό κόστος. Σε κάθε περίπτωση τα anti-drones πρέπει να έχουν και επιχειρησιακές δυνατότητες προσβολής εχθρικών στόχων αλλά και δυνατότητες καταστροφής UCAVs και ειδικά των Slaughterbots.
EΠΙΛΟΓΟΣ: Είναι γνωστή η αναλογία κόστους όπλου – αντιόπλου. Αυτή αποτιμάται με σύγχρονους όρους αγοράς 20: 1, διότι στο όπλο δεν είναι μόνο το κόστος πρόσκτησης αλλά και η κατασκευή υποδομών, η εκπαίδευση, η συντήρηση, ο απρόσκοπτος εφοδιασμός σε ανταλλακτικά και γενικότερα τα logistics. Υπό αυτή την έννοια πρέπει να κάνουμε ως Ελλάδα διπλό βήμα: αφενός στην άμεση προμήθεια UCAVs, UAVs, UAS αλλά και στην απόκτηση φορητών anti-drones αντι-όπλων, όπως π.χ. τα jammers. Τα εν λόγω αντι-όπλα αφορούν σε αντίμετρα συστημάτων α/φους κατευθυνόμενης ενέργειας (Unmanned Aircraft System – UAS). Αυτά διαταράσσουν τον έλεγχο του εχθρικού drone και το εξουδετερώνουν έτσι ώστε καμία απομακρυσμένη δράση να μην είναι πλέον εφικτή (περιλαμβάνει και την πυροκρότηση).
Anti – drone Σύστημα
Ελπιδοφόρος η προμήθεια anti-drones συστημάτων, προδιαγράφουν ένα καλό μέλλον για την ταχεία αξιοποίηση και εφαρμογή εντός των ΕΕΔ της καινοτόμου τεχνολογίας προκειμένου να δημιουργηθεί τάχιστα πλεονέκτημα των ΕΕΔ έναντι των ΤΕΔ στον τομέα αυτό. Επίσης ενδιαφέρον θα ήταν στο μέλλον να βλέπαμε (εφόσον αποδεσμεύσουν οι Ρώσοι αυτές τις πληροφορίες), τα Ρωσικά counter-UCAVs, τα οποία από ότι φαίνεται χρησιμοποιούνται επιτυχώς στο Donbass κατά των Τουρκικών Bayraktar TB2 που διαθέτουν οι Ουκρανοί.
*Υποπτέραρχος ε.α.–Αναλυτής (MBA, ΜΗSΑ, MPH, MSc in Finance, LLB, BSc)
Ο κ. ΥΕΘΑ πριν λίγες ημέρες ανέφερε ότι είναι αναγκαία η προμήθεια anti-drone θόλου για τις ΕΕΔ. Η διακήρυξη αυτή είναι απολύτως ορθή και επί της ουσίας θα πρέπει να υλοποιηθεί ΑΜΕΣΑ και όχι στο εγγύς μέλλον. Έπρεπε η όλη διεργασία να είχε ξεκινήσει από τον Απρίλιο του 2020 και θα εξηγήσουμε παρακάτω την κύρια αφορμή που αναφέρουμε αυτή την ημερομηνία.
Έχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν στο συγκεκριμένο ζήτημα και μάλιστα πριν ξεσπάσει ο Ουκρανο-ρωσικός πόλεμος τον Φεβρουάριο του 2022. Η χρήση των drones (συμπεριλαμβανομένων των θαλασσίων USVs) απεδείχθη εξαιρετικά χρήσιμη για αμφότερους τους αντιπάλους. Αρχικά οι Ουκρανοί αιφνιδίασαν τους Ρώσους με την εκτεταμένη χρήση UCAVs που είχαν εφοδιασθεί από την Τουρκία (Bayraktar 2), προκαλώντας τους απώλειες. Στην πορεία ο ρωσικός στρατός ενσωμάτωσε στο δικό του δόγμα πολέμου την χρήση επιθετικών drones, αρχικά αφού προμηθεύτηκε Sahed-136 / Geran -2 σε μαζικούς αριθμούς από το Ιράν και στη συνέχεια μετεξελίσσοντας αυτά σε Lancet-3 Kamikaze Drones. Πλέον ο ρωσικός στρατός με τις μαζικές γραμμές παραγωγής που διαθέτει παράγει πολύ περισσότερα drones από ότι μπορεί η Δύση και η Τουρκία να εφοδιάσει την Ουκρανία, έχοντας πάρει την πρωτοβουλία των κινήσεων σε αυτό το θέμα. To 2023 εκτιμήθηκε ότι η Ρωσία παρήγαγε ή προμηθεύτηκε περίπου 22.000 drones. Καίριο θέμα για τους αντιπάλους η ύπαρξη πλέον της κρίσιμης ειδικότητας των χειριστών drones. Οι ΕΕΔ διαθέτουν ανάλογη ειδικότητα;
Οι Ουκρανοί επίσης χρησιμοποίησαν πρώτοι θαλάσσια drones, αιφνιδιάζοντας πάλι τους Ρώσους στη θάλασσα και ειδικότερα επί του λιμένα της Σεβαστούπολης. Οι Ουκρανοί χρησιμοποιούν τα Unmanned Surface Vehicles (USVs) και ειδικότερα το MAGURA V5 (Maritime Autonomous Guard Unmanned Robotic Apparatus), το οποίο είναι προηγμένο θαλάσσιο kamikaze drone πολλαπλού ρόλου (επιτήρησης, αναγνώρισης, περιπολίας, έρευνας διάσωσης, ναρκαθηρευτικό, ασφάλειας πλοίων και επιθετικών επιχειρήσεων). Οι Ουκρανοί είχαν κάποιες επιτυχίες, ωστόσο οι Ρώσοι χρησιμοποιούν ευρέως τον ηλεκτρονικό πόλεμο (έχουν προϊστορία σε αυτό) για να αντιμετωπίσουν τις επιθέσεις των USVs με Counter-UCAVs Electronic Warfare.
O άλλος σύγχρονος πόλεμος στη Μέση Ανατολή, επίσης ανέδειξε τα drones ως βασικό στοιχείο της σύγκρουσης. Την 7η Οκτωβρίου 2023 η Hamas γνωρίζοντας τις μεγάλες δυνατότητες αεράμυνας του Ισραήλ, εξαπέλυσε ένα καταιγισμό ρουκετών και drones, ώστε να προκαλέσει ΚΟΡΕΣΜΟ σε ένα από τα καλύτερα συστήματα αεράμυνας παγκοσμίως: το IRON DOME. Όσες ρουκέτες και drones εάν κατερρίφθησαν, υπήρξαν αρκετές που βρήκαν το στόχο τους. Ένα από τα θέματα που πρέπει να ελεγχθεί, είναι αν υφίσταται διαφορετική ανταπόκριση των συστημάτων αεράμυνας σε σχέση με υψηλής ταχύτητας και τροχιάς εχθρικών πυραύλων-ρουκετών-UCAVs σε συνάφεια με τα αντίστοιχα χαμηλής ταχύτητας και τροχιάς.
Με δεδομένο ότι η Τουρκία συνεχίζει να υπερεξοπλίζεται, έχοντας ήδη καταστρατηγήσει το πνεύμα της Διακήρυξης των Αθηνών (καθώς ο σκοπός της επετεύχθη αφού έλαβε το πράσινο φως για τα F-16 V), σε ενδεχόμενη μαζική προσβολή είτε drones , είτε βαλλιστικών πυραύλων επί Ελληνικού εδάφους από την Τουρκία, υφίσταται η πιθανότητα ΚΟΡΕΣΜΟΥ μέρους του ελληνικού συστήματος αεράμυνας.
Αυτή τη στιγμή ο θανάσιμος εχθρός που αντιμετωπίζουν οι ΕΕΔ, δεν είναι άλλος παρά οι μεγάλοι αριθμοί των UCAVs και των ΦΟΝΙΚΩΝ ΑΥΤΟΝΟΜΩΝ ΟΠΛΩΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ των Slaughterbots που διαθέτει η Τουρκία. Τα τουρκικά UCAVs και Slaughterbots έχουν χρησιμοποιηθεί σε μία σειρά από πολεμικές συρράξεις. Ωστόσο η περίπτωση της Λιβύης ήταν χαρακτηριστική, ώστε η Ελλάδα να είχε ενεργοποιηθεί από τότε για την προμήθεια ενός anti-drone θόλου. Τον Μάρτιο του 2020, η κυβέρνηση της Τρίπολης η GNA, ξεκίνησε την Επιχείρηση Peace Storm με την υποστήριξη της Τουρκίας για να αντιμετωπίσει τις επιθέσεις του Haftar στην Τρίπολη. Το καθοριστικό στοιχείο, που έγειρε την πλάστιγγα του πολέμου υπέρ των φιλοτουρκικών δυνάμεων ήταν η εκτεταμένη χρήση UCAVs και συγκεκριμένα των Bayraktar TB2 και Anka-S.
Photo: Bayraktar TB2Η αντεπίθεση των φιλοτουρκικών δυνάμεων του GNA, ανεκόπη όταν άγνωστα πολεμικά αεροσκάφη (ίσως Mirage 2000-9 ή Rafale;) που χρησιμοποίησαν πιθανόν τη βάση αεροπορίας Sidi Barrani της Αιγύπτου, κοντά στα σύνορα Λιβύης-Αιγύπτου), πραγματοποίησαν αεροπορικές επιδρομές στην αεροπορική βάση Al-Watiya, δυτικά της Τρίπολης την 04/07/2020 και στόχευσαν εξοπλισμό μέσα στη βάση, συμπεριλαμβανομένων Τουρκικών αντιαεροπορικών συστημάτων Hawk MIM-23 με τα ραντάρ του και τα Bayraktar TB2 και Anka-S καταστρέφοντάς τα ολοσχερώς. Με την καταστροφή των UCAVs επί εδάφους η φιλοτουρκική αντεπίθεση ανεκόπη.
Photo: ANKA-SΣτις 10/04/2020 στην Abu Grein της Λιβύης βρέθηκαν υπολείμματα καταρριφθέντος τουρκικού UCAV της Tουρκικής βιομηχανίας ΤΑΙ Anka, γεγονός που υποδηλώνει την Tουρκική συμμετοχή στη Λιβύη, ενώ εικάζεται ότι το συγκεκριμένο UCAV κατερρίφθη από Pantsir S-1. Στις 28/08/2020 το BBC ανακοίνωσε ότι 11 containers μετακινήθηκαν μεταξύ των αεροπορικών βάσεων ΗL59 (Al Khadim Airbase) στη Λιβύη και ΗΕ27 (Uthman) στην Αίγυπτο στη διάρκεια του Φεβρουαρίου του 2020. Είναι οι μόνες αναφορές που έχουμε για ενδεχόμενη ύπαρξη UCAVs φίλιων προς τις δυνάμεις του Haftar. Κανείς επίσημος φορέας δεν επιβέβαιωσε, διότι αυτό θα σήμαινε καταστρατήγηση του embargo όπλων που επέβαλλε ο ΟΗΕ. Διαφαίνεται ότι υπήρξαν UCAVs που βοήθησαν τον Haftar, που βοήθησαν στην τελική αναχαίτιση της επιχείρησης Peace Storm των φιλοτουρκικών δυνάμεων.
Συνοπτικά Συμπεράσματα, Slaughterbots, Anti-drones
Οι πόλεμοι στη Λιβύη, Ουκρανία, Μέση Ανατολή, εξάγουν χρήσιμα συμπεράσματα για τη χρήση των UCAVs στο σύγχρονο θέατρο επιχειρήσεων όπου μπορεί να αλλάξει η ροή των επιχειρήσεων.
Πέρα από τα ανωτέρω UCAVs στη Δυτική Λιβύη στις 20/03/2020 αναγνωρίσθηκαν φορητά UAV αντι-όπλα (anti-drones) τα οποία εκτιμάται ότι κατασκευάσθηκαν από την Dahua Technology Company Ltd. Τα εν λόγω αντι-όπλα παρατηρήθηκαν στις δυνάμεις του Haftar και αφορούν σε αντίμετρα συστημάτων α/φους κατευθυνόμενης ενέργειας (Unmanned Aircraft System – UAS). Αυτά διαταράσσουν τον έλεγχο του αντιπάλου drone και το εξουδετερώνουν έτσι ώστε καμία απομακρυσμένη δράση να είναι πλέον εφικτή (περιλαμβάνει και την πυροκρότηση). Επίσης εικάζεται ότι και οι δύο πλευρές χρησιμοποίησαν UAV της Mugin (Skyeye), κυρίως σε επιχειρήσεις επιτήρησης και ανταλλαγής πληροφοριών. Ο Haftar ανέπτυξε στη Βεγγάζη πυρήνες ομάδων κυβερνοπολέμου και δορυφορικού πολέμου.
Έκθεση του ΣΑ/ΟΗΕ που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2021 ισχυρίστηκε ότι το αεροσκάφος AI - Kargu-2 quadcopter - που παράγεται από την Tουρκική στρατιωτική εταιρεία τεχνολογίας STM, επιτέθηκε σε αποσυρόμενους στρατιώτες πιστούς στον στρατηγό Khalifa Haftar. Αυτό, εφόσον συνέβη σημαίνει ότι ένα στρατιωτικό drone μπορεί να επιτέθηκε αυτόνομα σε ανθρώπους, για πρώτη φορά, χωρίς να του δοθεί εντολή να το πράξει, συνεπώς εάν ισχύει τελικά, οι ΤΕΔ εκτός από UCAVs χρησιμοποίησαν στη Λιβύη και Slaughterbots.
Photo: Kargu 2 (Kamikazi and Killer Drone)Αυτό όμως που προξενεί την μέγιστη ανησυχία είναι ότι τα Τουρκικά Slaughterbots (από τη λέξη σφαγή) είναι επιχειρησιακά. Αυτό σημαίνει ότι ένα computer θα αποφασίζει ποιον θα φονεύσει και όχι ο χειριστής (operator) ο οποίος θα έχει άλλωστε και δικλείδες ασφαλείας. Αυτό το όπλο λοιπόν μεταλλάσσεται σε φονικό όπλο μαζικής καταστροφής. Τα υπόψη φονικά drones έχουν έναν αλγόριθμο για έλεγχο προσώπου (face recognition) οπότε οι Τούρκοι «φορτώνουν» στο πρόγραμμα του Slaughterbot το προφίλ που επιθυμούν να φονεύσει και τα υπόψη drones αποφασίζουν αυτόνομα εάν θα τον φονεύσουν ή όχι. Αυτά είναι μικρά σχετικά drones (14 pounds) και δύνανται να παραχθούν μαζικά από τις ΤΕΔ. H παγκόσμια επιστημονική κοινότητα ζητά την απαγόρευση των ΑΥΤΟΝΟΜΩΝ ΦΟΝΙΚΩΝ ΟΠΛΩΝ, όμως είναι γεγονός ότι η Τουρκική αμυντική βιομηχανία τα κατασκευάζει και φυσικά επειδή αποτελεί δική της τεχνογνωσία δεν τα εξάγει.
Photo: SlaughterbotsΑντίστοιχα το Bayraktar TB2 είναι UCAV, μεσαίου υψομέτρου μεγάλης αντοχής (ΜΑLE) ικανό να ελέγχει εξ αποστάσεως ή με αυτόνομες πτήσεις. Κατασκευάζεται από την Τουρκική εταιρεία Baykar κυρίως για τις ΤΕΔ, αλλά οι Τούρκοι το εξάγουν σε Ουκρανία, Πολωνία, Αλβανία, Λετονία. Το αεροσκάφος παρακολουθείται και ελέγχεται από ένα πλήρωμα στο σταθμό ελέγχου εδάφους, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης όπλων, μέσω δορυφόρου Türksat. Το Bayraktar σημαίνει «ensign / σημαία» ή «standard-bearer / σημαιοφόρος» στα Τουρκικά. Η ανάπτυξη του UAV πιστώθηκε σε μεγάλο βαθμό στον Selçuk Bayraktar, πρώην μεταπτυχιακό φοιτητή του MIT, και γαμπρό του Ερντογάν.
Το αεροσκάφος βασίστηκε αρχικά σε εισαγόμενα και ρυθμιζόμενα εξαρτήματα και τεχνολογίες όπως οι κινητήρες, που κατασκευάζονται από την Rotax στην Αυστρία) και οπτικο-ηλεκτρονικά σε αισθητήρες FLIR που εισήχθησαν από τη Wescam στον Καναδά ή από την Hensoldt από τη Γερμανία. Οι εξαγωγές κινητήρων σταμάτησαν από την Bombardier, ιδιοκτήτη της Rotax, όταν ξεκίνησε η στρατιωτική χρήση από τις ΤΕΔ των Bayraktar. Τον Οκτώβριο του 2020 σταμάτησε και η Καναδική Wescam (οπτικών και αισθητήρων) από το ΥΠΕΞ του Καναδά τις εξαγωγές. Όμως οι ΤΕΔ ξεκίνησαν τις δοκιμές ενσωμάτωσης των FLIR με το σύστημα CATS FLIR της Aselsan στις 6 Νοεμβρίου 2020. Εκτιμάται ότι μετά τη Διακήρυξη των Αθηνών, την υπογραφή της συμφωνίας ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, την αποδέσμευση των F-16 V στην Τουρκία, οι όποιες κυρώσεις στην τουρκική αμυντική βιομηχανία σταδιακά θα σταματήσουν.
Εκτός τους πολέμους στη Λιβύη και Ουκρανία, τα Bayraktar TB2, χρησιμοποιήθηκαν στις επιχειρήσεις των ΤΕΔ στη Β. Συρία κατά των Αραβοκουρδικών δυνάμεων του SDF, κατά των αμιγώς Κουρδικών δυνάμεων του YPG και στην επιχείρηση «Spring Shield» στην Idlib. Επίσης χρησιμοποιήθηκαν στις συγκρούσεις που έλαβαν χώρα στη Δημοκρατία του Αρτσάχ ή Ναγκόρνο-Καραμπάχ, συνθλιβοντας την αεράμυνα των Αρμενικών δυνάμεων παρόλο που διέθεταν οι τελευταίοι επαρκείς συστοιχίες των S-300. Τέλος εικάζεται ότι χρησιμοποιείται σήμερα και στις συγκρούσεις στις οροσειρές του Καντίλ στο Β. Ιράκ κατά του ΡΚΚ και των Permerga, παρά τις ιδιαίτερες μορφολογικές συνθήκες του εδάφους (πυκνά δάση και σπήλαια). Παρά την αιματοχυσία που υφίστανται οι ΤΕΔ από την υπόψη επιχείρηση επίσης θεωρείται ότι οι Κουρδικές απώλειες είναι πολύ μεγαλύτερες.
Anti-drones Όπλα η απάντηση στα Slaughterbots
Τα anti-drones, επίσης γνωστά και ως, C-UAS ή counter-UAV, είναι συστήματα που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για την παρακολούθηση και την ανίχνευση αεροσκαφών, τα οποία χρησιμοποιούν ποικιλία τεχνολογιών. Τα περισσότερα drones εντοπίζονται με τεχνικές όπως ανίχνευση ραδιοσυχνότητας (RF) και οι υπέρυθρες και στη συνέχεια καταστρέφονται, με τεχνικές όπως το RF Jamming, το GNSS Jamming, το Spoofing, Laser, τα δίχτυα κ.λπ. Ας δούμε μερικές από τα πιο σύγχρονες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται σήμερα για την ανίχνευση, αλλά και την κατάρριψη των εν λόγω αεροσκαφών.
Εξοπλισμός Παρακολούθησης Drone
Ο εξοπλισμός παρακολούθησης μπορεί να είναι παθητικός (απλά να βλέπει ή να ακούει) ή να είναι ενεργός (στέλνει ένα σήμα και αναλύει τι έρχεται) και μπορεί να εκτελέσει διάφορες λειτουργίες, όπως ανίχνευση, ταξινόμηση, ταυτοποίηση, εντοπισμό, παρακολούθηση και προειδοποίηση. Ορισμένες συσκευές μπορούν να αναγνωρίσουν ένα συγκεκριμένο μοντέλο drone, ή ακόμα και να προσδιορίσουν το ψηφιακό δακτυλικό αποτύπωμα του ελεγκτή, όπως για παράδειγμα τη διεύθυνση MAC. Το να ειδοποιούμαστε ότι ένα drone βρίσκεται κάπου στην περιοχή είναι χρήσιμο, αλλά η ικανότητά μας να αναπτύξουμε αντίμετρα είναι σαφώς καλύτερη όταν γνωρίσουμε την ακριβή τοποθεσία της συσκευής. Ο κατάλληλος εξοπλισμός επιτρέπει στους χρήστες να παρακολουθούν τη θέση του drone σε πραγματικό χρόνο. Υπάρχουν τέσσερις κύριοι τύπου εξοπλισμού παρακολούθησης των drone, οι αναλυτές ραδιοσυχνοτήτων (RF), οι ακουστικοί αισθητήρες (μικρόφωνα), οι οπτικοί αισθητήρες (κάμερες) και τα ραντάρ.
RF Jammers – Anti-Drones Jammers
Ένα RF Jammer είναι μια στατική, κινητή ή φορητή συσκευή που μεταδίδει μια μεγάλη ποσότητα ενέργειας ραδιοσυχνοτήτων προς το drone, καλύπτοντας το σήμα του ελεγκτή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα από τα τέσσερα σενάρια, ανάλογα με το drone: το drone κάνει μια ελεγχόμενη προσγείωση, το drone επιστρέφει στη αρχική θέση που έχει οριστεί από το χρήστη, το drone πέφτει ανεξέλεγκτα στο έδαφος ή πετάει σε μια τυχαία κατεύθυνση. Εκτιμάται ότι στην επιχείρηση Spring Shield των ΤΕΔ στην Idlib τα Τουρκικά Bayraktar και ΑΝΚΑ-S δέχθηκαν παρεμβολές Ηλεκτρονικού Πολέμου σε περιβάλλον Jamming, όπου το GPS του UCAV εξαπατήθηκε πετώντας σε λανθασμένες ψηφιακές συντεταγμένες. To anti-drone jammer ως φιλοσοφία, φέρεται από έναν στρατιώτη, ως χειριστή και έχει τη μορφή φορητού τυφεκίου. Διαθέτει πίνακα ελέγχου για επιλογή απόστασης εμπλοκής με ηλεκτρονικές παρεμβολές συχνοτήτων στο στόχο. Όταν εντοπισθεί ο στόχος, ο χρήστης σημαδεύει προς την κατεύθυνσή του, με το jammer, καθιστώντας δυνατή την έγκαιρη χρήση του μπλοκαρίσματος, σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία. Αυτό που καθιστά εφικτό το μπλοκάρισμα του στόχου είναι οι κατευθυντικές κεραίες μέσα στο όπλο. Το UAV jammer είναι ένας εύκολα μεταφερόμενος εξοπλισμός ειδικός στην προστασία από UAV σε κρίσιμες περιοχές και κτίρια. Στη διάρκεια της σκοπεύσεως παρακολουθεί την κίνηση του UAV ενώ έχει πιεσμένη διαρκώς την σκανδάλη ενεργοποιώντας έτσι τις ηλεκτρονικές παρεμβολές. Από τις παρεμβολές το UAV αδρανοποιείται και προσγειώνεται καθέτως στο έδαφος. Οι εν λόγω συσκευές θεωρούνται αποτελεσματικές στο frequency hopping και στο επιθυμητό εύρος ζώνης. Τα jammers κόβουν το σήμα επικοινωνίας μεταξύ του UAV και του τηλεχειριστηρίου του πιλότου που το ελέγχει. Αυτό κάνει τον πιλότο να μην μπορεί να κατευθύνει το drone.
GPS Spoofers
Αυτή η συσκευή στέλνει ένα σήμα στο drone, αντικαθιστώντας την επικοινωνία με τους δορυφόρους GPS που χρησιμοποιεί για πλοήγηση. Με αυτό τον τρόπο, το drone νομίζει ότι βρίσκεται σε διαφορετική τοποθεσία. Με τη δυναμική μεταβολή των συντεταγμένων GPS σε πραγματικό χρόνο, η θέση του drone μπορεί να ελεγχθεί από τον πομπό. Μόλις αποκτηθεί ο έλεγχος, το drone μπορεί να κατευθυνθεί π.χ. σε μια «ασφαλή ζώνη». Έχει ως μειονέκτημα τη μικρή απόσταση, όπου μπορεί να επηρεάσει (και να προκαλέσει εμπλοκή) σε άλλες ραδιοεπικοινωνίες.
Συσκευές υψηλής ισχύος μικροκυμάτων
Οι συσκευές υψηλής ισχύος μικροκυμάτων (HPM) παράγουν ένα ηλεκτρομαγνητικό παλμό (EMP) ικανό να διαταράξει τις ηλεκτρονικές συσκευές. Το ΕΜΡ παρεμβαίνει στις ραδιοζεύξεις και διακόπτει ή ακόμη και καταστρέφει τα ηλεκτρονικά κυκλώματα σε αεροσκάφη (συν οποιαδήποτε άλλη ηλεκτρονική συσκευή εντός της εμβέλειας) λόγω της καταστροφικής τάσης και των ρευμάτων που δημιουργεί. Ωστόσο υφίσταται σχετικός κίνδυνος διακοπής της επικοινωνίας ή καταστροφής άλλων ηλεκτρονικών συσκευών στην περιοχή.
Net Gun
Το συγκεκριμένο σύστημα μοιάζει με μπαζούκα, αλλά καταρρίπτει τα drones χωρίς όμως να τα καταστρέφει. Εκτοξεύει με πεπιεσμένο αέρα ένα βλήμα, μέσα στο οποίο βρίσκεται ένα μεγάλο δίχτυ. Το δίχτυ ξεδιπλώνεται και πιάνει το drone και το ρίχνει στο έδαφος. Ωστόσο, το drone δεν καταστρέφεται, καθώς ένα αλεξίπτωτο προσαρμοσμένο στο δίχτυ φροντίζει να το προσγειώσει με ασφάλεια.
Laser υψηλής ισχύος
Οπτική συσκευή υψηλής ισχύος που παράγει μια δέσμη φωτός ή δέσμη laser που εστιάζει, καταστρέφοντας το drone. Η εν λόγω λύση είναι φυσικά σε πειραματικό στάδιο, ωστόσο φαίνεται να είναι αρκετά αποτελεσματική.
Anti-drone Θόλος
Ένας anti-drone θόλος, κάτι αντίστοιχο του IRON-DOME, θα εξασφάλιζε αρκετά καλή προστασία στην αεράμυνα. Ωστόσο το στοιχείο του κορεσμού πάντα ελλοχεύει, ενώ παράλληλα θα πρέπει να ανιχνεύει και τους χαμηλής τροχιάς και χαμηλής ταχύτητας εχθρικούς στόχους.
Κάθε μία από τις παραπάνω μεθόδους έχει τα υπέρ και τα κατά της και έτσι είναι πιθανό ότι η καλύτερη λύση είναι ένας συνδυασμός των παραπάνω τεχνολογιών. Φυσικά αυτός ο συνδυασμός εξαρτάται ανάλογα με την περίσταση και την εγκατάσταση και φυσικά το συνολικό κόστος. Σε κάθε περίπτωση τα anti-drones πρέπει να έχουν και επιχειρησιακές δυνατότητες προσβολής εχθρικών στόχων αλλά και δυνατότητες καταστροφής UCAVs και ειδικά των Slaughterbots.
EΠΙΛΟΓΟΣ: Είναι γνωστή η αναλογία κόστους όπλου – αντιόπλου. Αυτή αποτιμάται με σύγχρονους όρους αγοράς 20: 1, διότι στο όπλο δεν είναι μόνο το κόστος πρόσκτησης αλλά και η κατασκευή υποδομών, η εκπαίδευση, η συντήρηση, ο απρόσκοπτος εφοδιασμός σε ανταλλακτικά και γενικότερα τα logistics. Υπό αυτή την έννοια πρέπει να κάνουμε ως Ελλάδα διπλό βήμα: αφενός στην άμεση προμήθεια UCAVs, UAVs, UAS αλλά και στην απόκτηση φορητών anti-drones αντι-όπλων, όπως π.χ. τα jammers. Τα εν λόγω αντι-όπλα αφορούν σε αντίμετρα συστημάτων α/φους κατευθυνόμενης ενέργειας (Unmanned Aircraft System – UAS). Αυτά διαταράσσουν τον έλεγχο του εχθρικού drone και το εξουδετερώνουν έτσι ώστε καμία απομακρυσμένη δράση να μην είναι πλέον εφικτή (περιλαμβάνει και την πυροκρότηση).
Anti – drone Σύστημα
Ελπιδοφόρος η προμήθεια anti-drones συστημάτων, προδιαγράφουν ένα καλό μέλλον για την ταχεία αξιοποίηση και εφαρμογή εντός των ΕΕΔ της καινοτόμου τεχνολογίας προκειμένου να δημιουργηθεί τάχιστα πλεονέκτημα των ΕΕΔ έναντι των ΤΕΔ στον τομέα αυτό. Επίσης ενδιαφέρον θα ήταν στο μέλλον να βλέπαμε (εφόσον αποδεσμεύσουν οι Ρώσοι αυτές τις πληροφορίες), τα Ρωσικά counter-UCAVs, τα οποία από ότι φαίνεται χρησιμοποιούνται επιτυχώς στο Donbass κατά των Τουρκικών Bayraktar TB2 που διαθέτουν οι Ουκρανοί.
*Υποπτέραρχος ε.α.–Αναλυτής (MBA, ΜΗSΑ, MPH, MSc in Finance, LLB, BSc)
Πηγή: i-epikaira.blogspot.com
