Γιάννος Χαραλαμπίδης
Τα κίνητρα που προτείνουν οι Βρετανοί έχουν τουρκικό διχοτομικό χαρακτήρα - Έβαλαν στο τραπέζι το θέμα κοινής Επιτροπής για συνεκμετάλλευση χωρίς το κέλυφος της Κυπριακής Δημοκρατίας και καθορισμό ΑΟΖ μεταξύ Ε/κ, Τ/κ και Τουρκίας
Ανέλαβαν δράση οι Βρετανοί, και προωθούν ιδέες δικές τους και της Τουρκίας, με πρόσχημα την επανέναρξη των συνομιλιών για λύση του Κυπριακού. Έχουν ήδη προχωρήσει σε επαφές με την Αθήνα και τη Λευκωσία χρησιμοποιώντας το φυσικό αέριο, που είναι συναφές με θέματα κυριαρχίας και ειδικής κυριαρχίας, ως εργαλείο για να τετραγωνίσουν τον κύκλο. Η πρακτική αυτή δημιουργεί συνθήκες για την υποβάθμιση της Κυπριακής Δημοκρατίας και την αναβάθμιση του ψευδοκράτους, πριν από τη διευθέτηση του προβλήματος μέσω Κοινής Επιτροπής των δυο πλευρών, στη λογική της εν δυνάμει λύσης.
Σε συνεννόηση με την Τουρκία
Πιο συγκεκριμένα, μία από τις προτάσεις των Βρετανών, την οποία παραδέχονται ότι έχουν συζητήσει με τους Τούρκους, αφορά -μεταξύ άλλων- τα εξής: Να συσταθεί μια κοινή Επιτροπή Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων για το φυσικό αέριο και την εκμετάλλευσή του. Χωρίς, όμως, να είναι καθορισμένο το νομικό της καθεστώς. Χωρίς, δηλαδή, να είναι κάτω από την Κυπριακή Δημοκρατία, που συνιστά το μόνο αναγνωρισμένο κράτος στον ΟΗΕ και στην ΕΕ. Εφόσον τα βρει η εν λόγω Επιτροπή σε πρώτο στάδιο, θα μπορεί εν συνεχεία να κληθεί η Τουρκία για να γίνει καθορισμός κοινών ΑΟΖ. Υπενθυμίζεται ότι, σχετικές με το θέμα δηλώσεις, δηλαδή για την κοινή Επιτροπή συνεκμετάλλευσης του φυσικού αερίου, είχαν γίνει τον Ιούλιο του 2019 από τον κατοχικό ηγέτη Ερσίν Τατάρ. Είχε, μάλιστα, στείλει τις θέσεις του γραπτώς προς τα Ην. Έθνη. Τον Οκτώβριο του ’23 ο Τούρκος ΥπΕξ Χακάν Φιτάν είχε προβάλει τη θέση περί συμφωνίας μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας για την ΑΟΖ, αλλά με τη συγκυριαρχική συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων. Η πρόταση αυτή απορρίφθηκε από τη Λευκωσία και έγινε η αντιπρόταση περί συμφωνίας με βάση το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας, που παραπέμπει στα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας και μόνο. Την ίδια περίοδο επανέλαβε ενώπιον του κατοχικού ηγέτη την υπογραφή συμφωνίας μεταξύ ψευδοκράτους και Ελληνοκυπρίων, όπως είπε, για τη συνεκμετάλλευση του φυσικού αερίου. Ακολούθως, τη σκυτάλη πήραν από τους Τούρκους οι Βρετανοί, οι οποίοι ανέλαβαν να την προωθήσουν, μαζί με άλλες ιδέες, που έχουν να κάνουν με μια φόρμουλα συγκαλυμμένης ισότιμης κυριαρχίας, η οποία είναι συναφής με τις αποκλειστικές εξουσίες που μπορούν να έχουν οι Τουρκοκύπριοι σε περίπτωση λύσης και δη στο πλαίσιο μιας «χαλαρής ομοσπονδίας», συνομοσπονδιακού χαρακτήρα. Αυτά μάλλον θα τα πει λίαν συντόμως ο Πρόεδρος κατ’ ιδίαν με τους Βρετανούς, όταν θα μεταβεί στο Λονδίνο.
Η Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίου και βραχυκύκλωμα
Θα πρέπει πάντως να επισημανθεί ότι, από πλευράς ψευδοκράτους, είναι η Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίου. Υπό αυτές τις συνθήκες, η Άγκυρα θα είναι ούτως ή άλλως στο παιχνίδι της συνεκμετάλλευσης, διεκδικώντας δικαιώματα εκ μέρους των Τουρκοκυπρίων, αλλά στο πλαίσιο των παράνομων συμφωνιών της με το ψευδοκράτος, που θα επιδιώξει να νομιμοποιήσει. Συνεπώς, η Άγκυρα δεν θα είναι μόνο στη διαδικασία για την ΑΟΖ, αλλά και σε εκείνη της συνεκμετάλλευσης, μια εξέλιξη που θα ήταν δυνατό να περιπλέξει την κατάσταση, διότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ήδη υπογράψει συμφωνίες εκμετάλλευσης. Τι θα συμβεί υπό αυτές τις συνθήκες; Πιστεύει κάποιος ότι η Τουρκία δεν θα αξιώσει οφέλη; Είναι πρόδηλος ο κίνδυνος να καθυστερήσει και να εγκλωβιστεί η διαδικασία της εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου στις αξιώσεις της Άγκυρας και να τεθεί στην εξής βάση: Δεν πρόκειται να γίνει η εκμετάλλευση χωρίς συμφωνία. Οπότε, ή θα γίνουν δεκτοί οι όποιοι τουρκικοί όροι ή θα μείνει το φυσικό αέριο στον πάτο.
Πονηρά σκεπτόμενοι… χωρίς καθεστώς
Οι Βρετανοί, κατά τις επαφές τους, δεν αναφέρονται σε καθεστώς της Κυπριακής Δημοκρατίας και εντάσσουν αυτήν την αντίληψη στη λογική τής εν δυνάμει λύσης. Δηλαδή, εφόσον υπάρχει δέσμευση των δύο πλευρών ότι ο βορράς θα είναι εσαεί τουρκικός και ο νότος ελληνικός, τότε θα πρέπει ν’ αφήσουμε σταδιακά πίσω την υφιστάμενη κατάσταση, δηλαδή εκείνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, και να εξετάσουμε εκείνη της διευθέτησης. Όπως συναφώς πληροφορούμαστε, αυτή η πρόταση είναι τμήμα των όσων έχει δηλώσει ο Ύπατος Αρμοστής της Βρετανίας στην Κύπρο περί κινήτρων προς τους Τουρκοκυπρίους, πέραν των μονομερών μέτρων, που είχε ήδη ανακοινώσει ο Πρόεδρος.
Το ακατόρθωτο
Πρόσθετα, οι Βρετανοί διπλωμάτες έχουν τονίσει ότι: Πρώτο, θα ήταν δύσκολο, αν όχι ακατόρθωτο, να πιστεύει κάποιος ότι οι Τούρκοι θα δεχτούν να συζητήσουν επί της ουσίας εάν δεν τους δοθούν κίνητρα. Πρόκειται, δηλαδή, περί μίας μορφής ευγενικού διπλωματικού εκβιασμού, στην εξής βάση: Εάν θέλετε επανέναρξη των συνομιλιών, πρέπει να βάλετε ως κίνητρο στο τραπέζι το φυσικό αέριο, αλλιώς δεν θα προωθηθεί η διαδικασία, θα αποτύχει και θα χρεωθεί το κόστος η ελληνοκυπριακή πλευρά, που την ζήτησε και δη ο Πρόεδρος. Δεύτερο, υπάρχουν ελληνοκυπριακά κόμματα, που συγκλίνουν με τις δικές τους και τις τουρκικές θέσεις. [iEpikaira: Ο αγωγός ΦΑ προς την Τουρκία θα τεθεί εκβιαστικά επί τάπητος, όπως γράφουμε από τον Ιούνιο του 2023 ΕΔΩ και ΕΔΩ για να "ξεκλειδώσει" το Κυπριακό! Το κόμμα που οι θέσεις του συγκλίνουν ξεκάθαρα με τις τουρκικές σε σχέση με τα ενεργειακά είναι ως γνωστόν το ΑΚΕΛ ΕΔΩ!]
Η Κυβέρνηση
Επί του παρόντος, η κυπριακή Κυβέρνηση κρατά εκτός των συνομιλιών το θέμα του φυσικού αερίου και αυτή είναι η στάση του Υπουργείου των Εξωτερικών ως θέση του ίδιου του Προέδρου και δη προεκλογική. Θεωρεί, δε, ότι η προώθησή του από κόμματα και πολιτικούς δυσκολεύει το έργο της. Διότι, όπως επισημάνθηκε από κυβερνητικές πηγές, δεν είναι μόνο οι Βρετανοί, αλλά και οι Γερμανοί που επικαλούνται τα ελληνοκυπριακά κόμματα και πολιτικούς ή άλλους παράγοντες, πρώην Υπουργούς κ.λπ, με τους οποίους έχουν επαφές για να προωθήσουν τις ιδέες του φυσικού αερίου, ως κερκόπορτα για την αναβάθμιση του ψευδοκράτους πριν από τη λύση, στη λογική της πολιτικής ισότητας και της ισότιμης κυριαρχίας.
Ελληνικός εξοστρακισμός και στρατηγικό κενό
Πάντως, το ελληνικό Υπουργείο των Εξωτερικών, στο οποίο έγινε, εκτός των άλλων, η σχετική με το θέμα βολιδοσκόπηση, επιδίωξε να την εξοστρακίσει, τονίζοντας ότι δεν μπορεί να καταργηθεί το καθεστώς της Κυπριακής Δημοκρατίας και θέματα κυριαρχίας, όπως είναι αυτά της ΑΟΖ, να συζητούνται απλώς από κοινές Επιτροπές.
Αυτά είναι εκ των πραγμάτων τα κενά στρατηγικής των Αθηνών και της Λευκωσίας, που είναι συναφή με μια διαδικασία, η οποία μοιάζει με ναρκοπέδιο.
Η όποια εμπλοκή των Τουρκοκυπρίων στην εκμετάλλευση του φυσικού αερίου θα πρέπει να γίνει με την επιστροφή τους κάτω από το νομικό κέλυφος της Κυπριακής Δημοκρατίας και όχι όπως επιδιώκουν οι Βρετανοί, οι οποίοι προσδοκούν στην αποδοχή του ψευδοκράτους (νομικό καθεστώς acknowledgement) πριν από τη λύση. Είναι, δε, πρόδηλον ότι το φυσικό αέριο και η εκμετάλλευσή του είναι ζητήματα που αφορούν στην κυριαρχία των κρατών και η ΑΟΖ με τα ειδικά κυριαρχικά δικαιώματα.
Τέτοια δικαιώματα έχει μόνο η Κυπριακή Δημοκρατία.
Αίγυπτος και Γαλάζια Πατρίδα
Απ’ όσα ισχυρίζονται οι Βρετανοί, για να προχωρήσει η διαδικασία θα πρέπει να γίνουν νέες υποχωρήσεις από την κυπριακή Κυβέρνηση και δη επί των ισότιμων κυριαρχικών δικαιωμάτων, που θα προκαθορίσουν το αποτέλεσμα της τελικής διχοτομικής διευθέτησης. Μάλιστα, τη στιγμή που οι Βρετανοί, σε συνεννόηση με την Άγκυρα, προωθούν τη συνεκμετάλλευση του φυσικού αερίου χωρίς να διευκρινίζουν ότι κάτι τέτοιο θα συμβεί μόνο κάτω από την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας, οι Τούρκοι φλερτάρουν πλέον με την Αίγυπτο. Και αυτό που έχουν κατά νουν είναι να καθορίσουν μαζί της ΑΟΖ σε βάρος των συμφερόντων της Κύπρου και της Ελλάδος, καθώς και στην πρακτική εφαρμογή της Γαλάζιας Πατρίδας. Και τη γεωπολιτική κυριαρχία της Άγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο με λάφυρο την Κύπρο. Ας ελπίσουμε ότι η τουρκική επεκτατικότητα θα συνεχίσει να δημιουργεί υποψίες στο Κάιρο για τις προθέσεις της Άγκυρας…

Υπάρχουν, μεταξύ άλλων, δυο σενάρια, τα οποία θα ήταν δυνατό να εξελιχθούν με βάση τα όσα οι Τούρκοι έκνομα διεκδικούν από την Κυπριακή Δημοκρατία σε επίπεδο ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας.
Σενάριο Α

![]() |
Αντιπαραβολή τουρκικού ΦΕΚ 26/05/2019 με χάρτη Μπάιντεν (iEpikaira) |
Το εν λόγω "Σενάριο-Α" αποτυπώνει τους σχεδιασμούς του χάρτη Μπάιντεν παραπάνω!]
Σενάριο Β

*Δρ των Διεθνών Σχέσεων simerini.sigmalive.com δημοσιεύτηκε υπο τον τίτλο "Τετραγωνίζουν τον κύκλο με ισότιμη κυριαρχία μέσω ΑΟΖ και φυσικού αερίου"
Πηγή: i-epikaira.blogspot.com