Στα χέρια του Έλληνα διαχειριστή ηλεκτρικής ενέργειας περνά το στρατηγικής σημασίας έργο της υποβρύχιας διασύνδεσης Ελλάδα - Κύπρος - Ισραήλ, προϋπολογισμού 1,9 δισ. ευρώ, μετά την εξαγορά του 100% της κυπριακής εταιρείας Euroasia από τον ΑΔΜΗΕ.
Η είδηση της ανάληψης από τον ΑΔΜΗΕ ρόλου project promoter στη διασύνδεση Ευρώπης - Ασίας, μήκους 890 χιλιομέτρων, «ξεκλειδώνει» την υλοποίηση μιας γεωπολιτικής σημασίας επένδυσης, όχι μόνο για την περιοχή της Αν. Μεσογείου, αλλά για όλη την ΕΕ, καθώς αποσκοπεί στην εξαγωγή πράσινης ενέργειας μέσω Ελλάδας προς την Ευρώπη. Κυρίως όμως αναβαθμίζει το γεωπολιτικό στίγμα της Ελλάδας αλλά και του ΑΔΜΗΕ, ο οποίος αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διασύνδεση των τριών χωρών, συμβάλλοντας όχι μόνο στην ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου, αλλά και στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας του Ισραήλ.
Η εξαγορά δίνει τέλος σε ένα πολύχρονο σίριαλ που κρατά από 2011, ενώ τους τελευταίους μήνες η αδυναμία της κυπριακής εταιρείας να βρει χρηματοδότηση είχε οδηγήσει την Κομισιόν να απειλείσει ότι θα ακυρώσει την εγκεκριμένη χρηματοδότηση 658 εκατ. (Connecting Europe Facility) και το έργο να κινδυνεύει με ακύρωση.
Τα δύο μέρη, η Euroasia Intercconector και ο ΑΔΜΗΕ βρίσκονταν καιρό τώρα σε συζητήσεις για την επίτευξη συμφωνίας, που κλείδωσε τα τελευταία 24ωρα και για την οποία ενημερώθηκαν ήδη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς και οι κυβερνήσεις Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ.
Η ανάληψη από τον Έλληνα διαχειριστή της διασύνδεσης, η οποία αποτελεί τη βαθύτερη στον κόσμο, καθώς σε κάποια σημεία τα βάθη φτάνουν τα 3.000 μέτρα, ανοίγει το δρόμο για να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και να μπουν οι βάσεις για την ολοκλήρωσή του, διασφαλίζοντας την τεχνική και χρηματοδοτική του επάρκεια.
Το έργο, το οποίο αποτελεί ένα από τα βασικά σημεία στην ατζέντα των συζητήσεων της τριμερούς συνεργασίας Ελλάδας- Κύπρου - Ισραήλ, είχε απασχολήσει και την τελευταία συνάντηση Μητσοτάκη - Νετανιάχου - Χριστοδουλίδη.
Εκτός των μελετών και της ένταξης του έργου στα συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαικά προγράμματα PCI/PMI), το μεγάλο όφελος για τον ΑΔΜΗΕ είναι ότι παίρνει ένα έτοιμο συμβόλαιο, αυτό που είχε συνάψει πέρυσι η Euroasia με τη νορβηγική Nexans για το καλωδιακό τμήμα της διασύνδεσης, και με τη γερμανική Siemens να έχει αναδειχθεί ως προτιμητέος ανάδοχος για την κατασκευή των σταθμών μετατροπής, εκπονώνοντας ήδη τις σχετικές μελέτες. Εξαγοράζει δηλαδή ένα ώριμο project.
Η υλοποίησή του θα τερματίσει την ενεργειακή απομόνωση της κύπρου, θα διασφαλίσει τον εφοδιασμό ηλεκτρικής ενέργειας για το Ισραήλ, αλλά και θα δημιουργήσει ένα διάδρομο εξαγωγώ πράσινης ενέργειας από τη Μ.Ανατολή προς την Ευρώπη, μέσω Ελλάδας. «Μπούσουλας» για το φιλόδοξο project θα είναι η διασύνδεση Αττικής - Κρήτης, τεχνολογίας HVDC, η οποία βρίσκεται σε ώριμη φάση κατασκευής με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2024.
Θ. Σκυλακάκης: Στην τελική ευθεία η διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου - Ισραήλ
«Στην τελική ευθεία εισέρχεται η κατασκευή της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ. Ο ΑΔΜΗΕ ως φορέας υλοποίησης και project promoter, αναλαμβάνει την ευθύνη να φέρει, εγκαίρως, εις πέρας αυτό το εμβληματικό έργο για την ενεργειακή ασφάλεια, που διακρίνεται για την υψηλή οικονομική, περιβαλλοντική και γεωπολιτική του αξία. Η υλοποίησή του θα οδηγήσει σε δραστική μείωση των εκπομπών CO2, ενώ παράλληλα τα εθνικά δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας της Κύπρου και του Ισραήλ θα αποκτήσουν μια πράσινη, αξιόπιστη αμφίδρομη διασύνδεση με την Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη», αναφέρει στην δήλωση του ο υπ. ΠΕΝ Θοδωρής Σκυλακάκης.
Αλ. Σδούκου: «Ξεκλειδώνει» η διασύνδεση
«H ανάληψη από τον ΑΔΜΗΕ, ρόλου project promoter στην ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ "ξεκλειδώνει” την υλοποίηση ενός έργου στρατηγικής σημασίας, όχι μόνο για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και για όλη την ΕΕ. Πρόκειται για ένα έργο που θα άρει την ενεργειακή απομόνωση της Κυπριακής Δημοκρατίας, διευκολύνοντας την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων της ενεργειακής της μετάβασης. Το έργο θα διασυνδέσει το Ισραήλ με την ενιαία ενεργειακή αγορά της Ευρώπης, παρέχοντάς του αυξημένη ασφάλεια τροφοδοσίας, αναβαθμίζοντας παράλληλα τη γεωπολιτική θέση της χώρας μας στο χάρτη της ευρύτερης περιοχής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης», σύμφωνα με την υφυπ ΠΕΝ Αλ.Σδούκου.
Μ. Μανουσάκης: Μεγάλη η ευθύνη για ένα τόσο κρίσιμο έργο
Σήμερα είναι μια μεγάλη ημέρα για τον ΑΔΜΗΕ, καθώς από τον νέο του ρόλο αναλαμβάνει την ευθύνη για την υλοποίηση ενός κρίσιμου έργου για την Κύπρο, την Ελλάδα και το Ισραήλ. Ευχαριστούμε την EuroAsiα Interconnector για την εμπιστοσύνη που μας έδειξε. Αναγνωρίζουμε τη δουλειά που έχει συντελεστεί τα τελευταία χρόνια για να φτάσουμε σήμερα στο στάδιο έναρξης κατασκευαστικών εργασιών. Δεσμευόμαστε ότι θα εργαστούμε με όλες μας τις δυνάμεις για να εξασφαλίσουμε τις καλύτερες συνθήκες, ώστε να γίνει η διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ πραγματικότητα το ταχύτερο δυνατό και με τους ευνοϊκότερους όρους», σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΑΔΜΗΕ Μ.Μανουσάκη.
Ν. Κτωρίδης: Εχέγγυο η ανάληψη από τον ΑΔΜΗΕ
«Νιώθουμε περηφάνια και μεγάλη ικανοποίηση που μετά από 12 χρόνια σκληρής δουλειάς και ολοκλήρωσης του σταδίου ωρίμανσης του έργου, παραδίδουμε στον ΑΔΜΗΕ τη σκυτάλη έναρξης της κατασκευής ενός έργου κορυφαίας ενεργειακής και γεωπολιτικής σημασίας για την Κύπρο, την Ελλάδα, το Ισραήλ και την Ευρώπη. Η ανάληψη από τον ΑΔΜΗΕ του Φορέα Υλοποίησης του έργου της Ηλεκτρικής Διασύνδεσης, αποτελεί εχέγγυο για την επιτυχημένη ολοκλήρωσή του», αναφέρει ο Ν.Κτωρίδης, επικεφαλής της EuroAsia Interconnector Ltd .
Τα χαρακτηριστικά της διασύνδεσης
Η EuroAsia Interconnector είναι μια πολυτερματική διασύνδεση 2.000 MW που συνδέει τα εθνικά δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας του Ισραήλ, της Κύπρου και της Ελλάδας (Κρήτη) με την Ευρώπη. Η EuroAsia Interconnector είναι η μεγαλύτερη, με 890 km και βαθύτερη, έως 3.000 m, διασύνδεση HVDC στον κόσμο. Τερματίζει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου, διασφαλίζει την ασφάλεια του εφοδιασμού για το Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα και δημιουργεί μια αξιόπιστη πράσινη διασύνδεση για την Ευρώπη. Μειώνει σημαντικά τις εκπομπές CO2 και εξυπηρετεί το όραμα της «Πράσινης Συμφωνίας» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το EuroAsia Interconnector είναι ένα κορυφαίο Ευρωπαϊκό Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος (PCl) και συμπεριλήφθηκε και στις πέντε λίστες PCl από το 2013.
Μετά την έγκριση της επιχορήγησης CEF ύψους 658 εκατ. ευρώ από τον Ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» και 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η EuroAsia Interconnector προχωρά στη φάση κατασκευής.
