Οι Ηνωμένες Πολιτείες πέτυχαν ταυτόχρονα μια νέα πολιτική διείσδυση στη Μέση Ανατολή και ένα γερό χτύπημα στην Κίνα.Το βράδυ του περασμένου Σαββάτου ο Μπενιαμίν Νετανιάχου έκανε μια σύντομη αλλά μεστή ομιλία στην ισραηλινή τηλεόραση. Ο Πρωθυπουργός ήθελε να ενημερώσει το τεχνολογικά ισχυρό έθνος του ότι η επικράτειά του επρόκειτο να γίνει ο κεντρικός σύνδεσμος σε έναν οικονομικό διάδρομο που θα συνδέει την Ινδία με την Ευρώπη, μέσω των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Σαουδικής Αραβίας και της Ιορδανίας. Αυτός ο διάδρομος θα εκτείνεται από τη μεσογειακή ακτή του Ισραήλ έως νότια της ιταλικής μπότας.Αυτό το τεράστιο έργο, που ανταγωνίζεται ευθέως τους Κινεζικούς Δρόμους Μεταξιού, θα περιλαμβάνει την κατασκευή νέων λιμενικών εγκαταστάσεων, νέων σιδηροδρομικών γραμμών, ηλεκτρικών γραμμών πολύ υψηλής τάσης, αγωγών υδρογόνου και καλωδίων οπτικών ινών. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός ευχαρίστησε την Ινδία, τα αραβικά κράτη, την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Γαλλία, την Γερμανία και την Ιταλία. Στις 4 Σεπτεμβρίου, η Ιταλία ανακοίνωσε ότι αποχωρεί από το κλαμπ των χωρών-μελών των «Δρόμων του Μεταξιού». Ήταν η μόνη χώρα του G7 που είχε ενταχθεί στο γιγάντιο οικονομικό σχέδιο που ξεκίνησε το φθινόπωρο του 2013 από τον Κινέζο Πρόεδρο Σι Τζιπίνγκ.Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου εξήγησε ότι ήταν το πιο σημαντικό έργο διεθνούς συνεργασίας στην ιστορία του εβραϊκού κράτους. Όταν θυμόμαστε ότι τον Νοέμβριο του 1947 η Ινδία και η Σαουδική Αραβία είχαν ψηφίσει στον ΟΗΕ κατά της δημιουργίας του κράτους του Ισραήλ (η Ιορδανία και τα Εμιράτα δεν υπήρχαν ακόμα ως ανεξάρτητα κράτη-μέλη των Ηνωμένων Εθνών), αναλογιζόμαστε την διπλωματική πρόοδο που επιτεύχθηκε από το εβραϊκό κράτος από τον Μάιο του 1948, την ημερομηνία της ανεξαρτησίας του. Στις 10 Σεπτεμβρίου 2023, για πρώτη φορά στην ιστορία, μια ισραηλινή αντιπροσωπεία πάτησε επίσημα το πόδι της στο έδαφος της Σαουδικής Αραβίας - με αφορμή την 45η έκδοση της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, στο Ριάντ. Στις αρχές του καλοκαιριού, η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας αφαίρεσε τις αναφορές στον «σιωνιστικό εχθρό» από τα σχολικά εγχειρίδια. Μετά την Αίγυπτο, την Ιορδανία, τα Εμιράτα, το Μπαχρέιν, το Μαρόκο και το Σουδάν, η Σαουδική Αραβία θα είναι αναμφίβολα σύντομα το έβδομο αραβικό κράτος που θα ανοίξει πρεσβεία στο Ισραήλ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, κηδεμόνες του Ισραήλ από την εποχή Τρούμαν, είναι η χώρα που συνέβαλε τα μέγιστα σε αυτές τις διπλωματικές αναγνωρίσεις, ιδιαίτερα μετά τις Συμφωνίες του Αβραάμ, που ξεκίνησε ο Τραμπ τον Αύγουστο του 2020.Στην ομιλία του, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός απέστειλε ιδιαίτερες ευχαριστίες στην κυβέρνηση Μπάιντεν, που είχε την ιδέα αυτού του διαδρόμου και την πρότεινε στο Ισραήλ «πριν από αρκετούς μήνες». Αυτή είναι η απόδειξη ότι η Αμερική μπόρεσε να αντιδράσει, με επινοητικότητα και ρεαλισμό, στο διπλωματικό χτύπημα που υπέστη κατά τη συνάντηση του Πεκίνου μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν στις 10 Μαρτίου 2023.Στη σύγχρονη διπλωματική ιστορία, η Αμερική έχει συχνά συμπεριφερθεί ως ελέφαντας σε κατάστημα με πορσελάνες. Αλλά εδώ πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι ενήργησε με ευφυΐα και φινέτσα. Πέτυχε ταυτόχρονα μια νέα πολιτική διείσδυση στη Μέση Ανατολή και ένα γερό χτύπημα στην Κίνα. Αδιαμφισβήτητη στρατιωτική δύναμη στον Αραβο-Περσικό Κόλπο από τότε που απελευθέρωσε το Κουβέιτ τον Ιανουάριο του 1991, η Αμερική, ωστόσο, στις αρχές του 21ου αιώνα, είχε απογοητεύσει τέσσερις φορές τους συμμάχους της στις σουνιτικές αραβικές πετρομοναρχίες.Τον Μάρτιο του 2003, εισέβαλε άσκοπα στο Ιράκ και ανέτρεψε τη Μπααθική διοίκησή του, παραδίδοντας άθελά του την χώρα στην ιρανική επιρροή. Τον Φεβρουάριο του 2011, παρασυρμένη από τη «δημοκρατική» δυναμική της Αραβικής Άνοιξης, η Αμερική δεν υποστήριξε τη μοναρχία του Μπαχρέιν, αντιμέτωπη με το σιιτικό κίνημα της «Επανάστασης των Μαργαριταριών». Το 2015, δεν υποστήριξε τον πόλεμο κατά των σιιτών Χούτι στην Υεμένη, που ξεκίνησε από τους Σαουδάραβες και τα Εμιράτα. Το 2018, επί Ρεπουμπλικανικής κυβέρνησης, αποχώρησε μονομερώς από το JCPOA, τη συμφωνία αποπυρηνικοποίησης του Ιράν που υπογράφηκε στη Βιέννη στις 14 Ιουλίου 2015 - προκαλώντας την επαναπυρηνικοποίηση του καθεστώτος των μουλάδων, χωρίς εναλλακτική λύση.Μετά από αυτή την τετραπλή απογοήτευση οι πετρομοναρχίες ξεκινώντας από τη Σαουδική Αραβία, άρχισαν να αυτονομούνται από την Ουάσιγκτον και να αναζητούν συνεργασίες με άλλες δυνάμεις, όπως η Ρωσία και η Κίνα και να θέτουν εμπόδια στο διαρκές αμερικανικό σχέδιο της απομόνωσης της κινεζικής, ρωσικής και ιρανικής δικτατορίας.Το ιερό δισκοπότηρο για τη διπλωματία του Μπάιντεν θα ήταν προφανώς να καταφέρει να απομακρύνει το Ιράν από την στενή του σχέση με την Ρωσία και την Κίνα. Διακριτικές συζητήσεις υπάρχουν προς αυτή την κατεύθυνση αλλά είναι ακόμη πολύ νωρίς για να κρίνουμε τις πιθανότητες επιβίωσής τους δεδομένου της πιθανότητας επιστροφής του Τραμπ αλλά και του περιθωρίου ελιγμών των μουλάδων.
Renaud Girard
Le Figaro 13/9/23 απόδοση Babis Georges Petrakis
Renaud Girard
Le Figaro 13/9/23 απόδοση Babis Georges Petrakis
