Η προαναγγελία του πρωθυπουργού στο Bloomberg ότι θα φέρει τον γάμο των ομοφύλων ζευγαριών, καθώς όπως εκτίμησε η ελληνική κοινωνία είναι ώριμη, σε συνδυασμό με την συνολική ένταξη του θέματος των ΛΟΑΤΚΙ+ σε έναν «συμπεριληπτικό εκσυγχρονισμό», όπως ανέφερε στις προγραμματικές του δηλώσεις, προκαλούν ήδη συζητήσεις και υπόγειες αναταράξεις στη ΝΔ.
Το θέμα δεν είναι μείζον, έχει όμως για την συντηρητική δεξιά παράταξη συμβολική σημασία, καθώς αγγίζει τον σκληρό ιδεολογικό πυρήνα της και συνδέεται με την αναφορά του πρωθυπουργού από το βήμα της Βουλής στη νέα ΝΔ, καθώς και στον δηλωμένο πια στόχο του να ηγηθεί του “πολυδύναμου εκσυγχρονισμού”.
Η πρώτη παρατήρηση είναι ότι εάν κινηθεί προς την κατεύθυνση του δικαιωματισμού (όπως έχει δημοσίως προειδοποιήσει ο Αντώνης Σαμαράς να μην κάνει) τότε κινδυνεύει να δει αυξημένες διαρροές των συντηρητικών ψηφοφόρων της ΝΔ προς τα κόμματα που είναι δεξιά της, Ελληνική Λύση, Νίκη και Σπαρτιάτες.
“Γονέας 1” και Αντώνης Σαμαράς
Στην Ελλάδα ισχύει το σύμφωνο συμβίωσης, το οποίο μάλιστα όταν είχε έλθει προς ψήφιση είχε τριχοτομήσει τη ΝΔ. Δεκαεννέα βουλευτές, μεταξύ των οποίων ο Κυριάκος Μητσοτάκης, το είχαν υπερψηφίσει, 28 είχαν ψηφίσει κατά και 27, μεταξύ των οποίων ο Αντώνης Σαμαράς, είχαν απουσιάσει. Το ζήτημα τώρα έχει να κάνει με την τεκνοθεσία των ομοφύλων ζευγαριών.
Ο πρώην πρωθυπουργός σε δύο πρόσφατες ομιλίες του, η μία στο Ζάππειο με αφορμή την ημέρα της Ευρώπης και η δεύτερη στην προεκλογική συγκέντρωση της Καλαμάτας, είχε ταχθεί κατά της woke κουλτούρας – επικαλούμενος μάλιστα στην Καλαμάτα και τον Πασκάλ Μπρυκνέρ – και είχε στηλιτεύσει ειδικότερα ότι επιχειρείται να καθιερωθεί μέσω του γάμου των ομοφύλων ζευγαριών το “γονέας 1” και “γονέας δύο”, αντί του πατέρας και μητέρα.
Φυσικά εάν ο Κυριάκος Μητσοτάκης τηρήσει την προαναγγελία που έκανε στο Bloomberg, ο πρώην πρωθυπουργός θα καταψηφίσει, καθώς μάλιστα είναι από τα θέματα που δεν υπάρχει κομματική πειθαρχία και η ψήφος είναι κατά συνείδηση. Το ερώτημα είναι πόσοι βουλευτές της ΝΔ θα ακολουθήσουν και αν θα είναι αρκετοί οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ – που εικάζεται ότι θα συμφωνήσουν – για να περάσει η διάταξη.
Ακόμη κι έτσι όμως θα καταγραφεί διάσταση στο εσωτερικό της ΝΔ. Θα είναι μία δήλωση προθέσεων και αποφασιστικότητας του Κυριάκου Μητσοτάκη για το αν θα επεκταθεί σε θέματα δικαιωμάτων ο “πολυδύναμος εκσυγχρονισμός” ή τον περιορίσει στην περαιτέρω εκποίηση της δημόσιας περιουσίας και στην ιδιωτικοποίηση της υγείας και της παιδείας. Από ορισμένες πλευρές διαρρέεται ότι το Μέγαρο Μαξίμου αδιαφορεί για τις αντιδράσεις της δεξιάς (ήδη αντέδρασε ο Μάκης Βορίδης και σε ηπιότερους τόνους ο Άδωνις Γεωργιάδης) και της σαμαρικής πτέρυγας.
Η στάση της Δεξιάς
Στο παρελθόν οι βουλευτές της ΝΔ, υπό τον φόβο και μαζί το δέλεαρ της εξουσίας, πάντοτε ευθυγραμμίστηκαν με την ηγεσία, ακόμη και σε σημαντικά ζητήματα – όπως πχ η αλλαγή γραμμής του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Μακεδονικό – την οποία επισήμανε από το βήμα της Βουλής ο πρόεδρος της Νίκης, Δημήτρης Νατσιός. Από την άλλη ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δείξει ότι είναι ευέλικτος, προσαρμόζεται και ξεχνά τον εκσυγχρονισμό και τον φιλελευθερισμό προκειμένου να μην αμφισβητηθεί η ηγεμονία του στο κόμμα.
Σε κάθε περίπτωση, με τρία κόμματα στα δεξιά της ΝΔ να κινούνται ζωηρά, όπως έδειξε η συζήτηση των προγραμματικών δηλώσεων, αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης προχωρήσει σε εκσυγχρονιστική φιλελεύθερη κατεύθυνση, θίγοντας τον ιδεολογικό πυρήνα του πατρίς-θρησκεία-οικογένεια, κινδυνεύει να δει μείζονες μετατοπίσεις ψηφοφόρων, ενώ είναι αμφίβολο εάν θα αναπληρώσει τις απώλειες με κεντρώους και κεντροαριστερούς.
Το να εμφανιστεί ως ο γνήσιος εκπρόσωπος ενός φιλελεύθερου κέντρου απέναντι στην απειλή μίας νέα Δεξιάς που εκπροσωπούν τα τρία μικρά κόμματα, συρρικνώνοντας ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, είναι ένα θεωρητικό ενδεχόμενο. Είναι πάντως υψηλού ρίσκου καθώς, ναι μεν οι βουλευτές της ΝΔ στρατεύονται πάντα στην προοπτική και διατήρηση της εξουσίας – και εγκατέλειψαν ακόμη και τις σάρισες στο Μακεδονικό – ωστόσο κινούνται πάντα με το πολιτικό ένστικτο της αυτοσυντήρησης που το καθοδηγεί η σχέση με τους συντηρητικούς ψηφοφόρους. Δύσκολα θα διακινδυνεύσουν την σχέση με τους ψηφοφόρους τους, που θα τείνουν ευήκοον ους στον Δημήτρη Νατσιό και στα κυριακάτικα κηρύγματα.
Θα φθάσει μέχρι την παραπομπή στη Χάγη;
Πιο δύσκολη είναι για τον Μητσοτάκη η διαφαινόμενη συζήτηση για τα ελληνοτουρκικά. Πάλι από τα δεξιά του ο Κυριάκος Βελόπουλος και ο Δημήτρης Νατσιός προειδοποίησαν ότι κινείται για “Πρέσπες του Αιγαίου”. Εκεί έχει αντίδραση και από τα αριστερά, από το ΚΚΕ και από την Πλεύση Ελευθερίας. Εφόσον προχωρήσει στην συζήτηση, που θα ξεκινήσει μεν από την υφαλοκρηπίδα αλλά δύσκολα δεν θα εξελιχθεί σε εφ’ όλης της ύλης των ελληνοτουρκικών, θα φροντίσει να προσφέρει συνειδησιακά άλλοθι στους βουλευτές του.
Φυσικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα προτιμούσε μια κινητικότητα στα ελληνοτουρκικά που να μην αλλάζει το status quo, αλλά το θέμα τον ξεπερνά. Με τον δικαιωματισμό μπορεί πάντα να κάνει πίσω, τα γεωστρατηγικά όμως έχουν και μεγαλύτερους παίκτες. Και πάλι δεν είναι καθόλου βέβαιο πώς θα κινηθεί η αυτοαποκαλούμενη “πατριωτική πτέρυγα” της ΝΔ, η οποία, πέρα από το Μακεδονικό, δεν αντέδρασε ούτε στην απόφαση του ΝΑΤΟ να μην κατονομάζεται η Κύπρος αλλά να περιγράφεται με τις συντεταγμένες της.
Πάντως τόσο ο Κώστας Καραμανλής όσο και ο Αντώνης Σαμαράς έχουν προειδοποιήσει – ο τελευταίος μάλιστα είναι αντίθετος με την Χάγη. Ο δε Μητσοτάκης διακηρύσσει σε κάθε ευκαιρία τις εξοπλιστικές δαπάνες σαν τεκμήριο πατριωτισμού – όπως κάνουν όλες οι δεξιές ελληνικές κυβερνήσεις ήδη από τον 19ο αιώνα – συγκαλύπτοντας τον φραστικό προς το παρόν ενδοτισμό έναντι της Τουρκίας. Κατά περίεργο τρόπο η προοπτική επίλυσης των διαφορών με την Τουρκία εγγράφεται επίσης σε μία εκσυγχρονιστική πολιτική, ίσως σαν παρακαταθήκη του Κώστα Σημίτη, την οποία όμως και εκείνος δεν είχε τολμήσει να φθάσει μέχρι το τέλος.
Συνολικότερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης με την αυτοπεποίθηση που του δίνει η δεύτερη εκλογική νίκη και η διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ, εμφανίζεται ωσάν να παίρνει την σκυτάλη που άφησε πριν από 20 χρόνια ο Κώστας Σημίτης. Δεν είναι τυχαίο ότι τον μνημόνευσε από το βήμα της Βουλής, όχι όμως και τον Κώστα Καραμανλή τον νεότερο. Εάν πετύχει να συγκροτήσει τον συνασπισμό εξουσίας, με τις βασικές επιχειρηματικές οικογένειες και τα ΜΜΕ για να προχωρήσει το εγχείρημά του, το βέβαιο είναι ότι θα προκύψει ένα νέο πολιτικό τοπίο.
