του Θεόδωρου Νικολοβγένη, Απόφοιτου ΣΣΕ / ΕΚΠΑ, Υποψήφιου Διδάκτορα Γεωπολιτικής ΕΚΠΑ
Οι κοινές δηλώσεις Ερντογάν – Τατάρ από τα κατεχόμενα (12/06/2023) έβαλαν τα πράγματα στη θέση τους διαλύοντας ορισμένες ομιχλώδεις θεωρίες που είχαν εμφανιστεί στον Ελληνικό (Ελλάδα – Κύπρος) δημόσιο λόγο.
Η ιστορία έπρεπε να μας έχει διδάξει
Όπως έχει αναλυθεί από τον γράφοντα από το 1962 και έπειτα, η Τουρκία έχει επιδοθεί σε ένα συνεχές pressing εναντίον Ελλάδος και Κύπρου με τη λογική των συγκοινωνούντων δοχείων και κυρίως με την χρήση αεροναυτικών δυνάμεων. Η Τουρκία πάντοτε πίεζε τα δύο άκρα του Ελληνικού κρηπιδώματος (Αιγαίο – Κύπρος) με το να λανσάρει μια θεωρία και έπειτα επιτυγχάνοντας τετελεσμένα επί του πεδίου, τα οποία αργότερα μετουσίωνε σε υπογεγραμμένες συμφωνίες.
Το 1962 δημοσίευσε τον χάρτη «Early Warning (EW) 45» και το επόμενο έτος η τουρκανταρσία (Χριστούγεννα 1963), οι βομβαρδισμοί με ναπάλμ στην Τηλλυρία (Αύγουστος 1964) και η δημιουργία των θυλάκων.
Ενώ το 1967 εν παραλλήλω με τα γεγονότα της Κοφίνου στην Κύπρο, καταγράφηκαν οι πρώτες παραβιάσεις του Εθνικού Εναερίου Χώρου στο Αιγαίο από μαχητικά jet. Την χρονιά εκείνη, αποχώρησε και η Μεραρχία Μενέλαος από την Κύπρο.
Το 1974, λίγες ημέρες μετά την εισβολή στην Κύπρο δημοσίευσε τον χάρτη με τη ΝΟΤΑΜ 714 του οποίου η ομοιότητα με τον αντίστοιχο του «εθνικού όρκου» και του «EW 45» στην περιοχή του Αιγαίου είναι εμφανέστατη. Η κρίση αυτή ολοκληρώθηκε με τα γεγονότα του ΧΟΡΑ στο Αιγαίο το 1976.
Εικόνα 1: Ο «εθνικός όρκος» του 1920, ο χάρτης του «Early Warning (EW) 45» του 1962, η «NOTAM 714» του 1974 και η σύνοψη τους σε μια πιο σύγχρονη μορφή, η «γαλάζια πατρίδα» του 2006.
Το 1983, αν και δεν έχει φωτιστεί αρκετά μπορεί να θεωρηθεί έτος σταθμός στο Ελληνοτουρκικό Bras de Fer, διότι τότε σημειώθηκαν οι πρώτες παραβιάσεις από οπλισμένα μαχητικά, ενώ το ίδιο έτος στην Κύπρο καταγράφηκε η ανακήρυξη του ψευδοκράτους. Η εντολή που δόθηκε στα Mirage F-1 της 114 Πτέρυγας Μάχης που αναχαίτισαν τα τουρκικά Phantom, δεν ήταν η κατάρριψη αυτών, αλλά η συνοδεία εκτός του ΕΕΧ κάτι που τελικώς μετατράπηκε σε συνειδητή επιλογή.
Έλαβε χώρα δηλαδή μια Στρατηγική ήττα αφού πλέον οι παραβιάσεις του Ελληνικού ΕΕΧ και του FIR Αθηνών έγιναν καθημερινότητα. Η Ελλάδα απέτυχε να αναδείξει το θέμα στη σωστή του διάσταση, καθώς ανάλωσε τη διπλωματική της ισχύ στο να αναμένει από τους συμμάχους της να συνετίσουν την Τουρκία ξεχνώντας ότι οι σύμμαχοί της αυτοί, ήταν και σύμμαχοι της απέναντι πλευράς.
Βέβαια τολμούμε να πούμε πως δεν είμαστε και τόσο βέβαιοι για τις αγνές προθέσεις των Ελληνικών Κυβερνήσεων, καθώς η θεωρία των «συμμάχων» που συνεχώς μας αδικούν μεροληπτώντας πάντοτε υπέρ της Τουρκίας «έριχνε τη μπάλα στην εξέδρα» εξασφαλίζοντας άσυλο για τις ίδιες. Ίσως από ένα σημείο και έπειτα, η θεωρία αυτή να καλλιεργούταν σκοπίμως.
Στο τακτικό – επιχειρησιακό μέρος ωστόσο, οι σκληρές αναχαιτίσεις από την Πολεμική Αεροπορία εξασφάλιζαν ότι το πλεονέκτημα πάνω από το Αιγαίο θα ήταν Ελληνικό. Επί 23 έτη, οι τούρκοι ιπτάμενοι εισβολείς εισέρχονταν στο Αιγαίο κυνηγημένοι με ότι κι αν σήμαινε αυτό για την ψυχολογία ενός μαχητή και για την πεποίθηση της νίκης που αυτός έφερε.
Το 1987, με τα γεγονότα του ΣΙΣΜΙΚ, η Τουρκία κατόρθωσε με τις ενέργειές της επί του πεδίου και του διπλωματικού παρασκηνίου, να αποσπάσει τη συμφωνία του Νταβός (1988).
Το 1995 το τουρκικό Casus Belli και το 1996 τα γεγονότα των Ιμίων ήταν το επακόλουθο επί του πεδίου το οποίο κατέληξε στη Μαδρίτη και στην επίσημη αναγνώριση τουρκικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο.
Το 2006 η θεωρία της «γαλάζιας πατρίδας» είδε το φως της δημοσιότητας, ενώ η 21ηΜαΐου 2006 και η δολοφονία του Σμηναγού Ηλιάκη ήταν άλλη μια ημερομηνία σταθμός καθώς η αντίδραση από την πλευρά της Ελλάδας οδήγησε σε φιάσκο. Από την ημέρα εκείνη και έπειτα, οι αποφάσεις των Κυβερνώντων οδήγησαν και στην τακτική – επιχειρησιακή ήττα πάνω από το Αιγαίο καθώς οι διαταγές πλέον ήταν να μην εκτελούνται σκληρές αναχαιτίσεις, αλλά αναγνώριση εκ του μακρόθεν και συνοδεία εκτός ΕΕΧ ή FIR (air policing).
Το αποτέλεσμα αυτού ήταν οι Τούρκοι ιπτάμενοι να εισέρχονται στο Αιγαίο «ξεψάρωτοι» και φυσικά να δημιουργηθεί μια κατάσταση η οποία συνεχώς δυσκόλευε για την Ελλάδα (2008 η πρώτη παραβίαση με μη επανδρωμένο Heron) και ήταν δύσκολο να ανατραπεί διπλωματικά καθώς η Ελληνική πλευρά είχε αυτοπαγιδευτεί στη θεωρία των αδίκων συμμάχων. Δημιουργούνταν με λίγα λόγια ένα είδος εθιμικού δικαίου στον Αεροναυτικό χώρο Αιγαίου – Κύπρου.
Η χρήση αεροναυτικών δυνάμεων προς υλοποίηση των θεωριών που έμειναν σταθερές στον «εθνικό όρκο» και που απλά διανθίσθηκαν από την εκάστοτε τουρκική ηγεσία αποκόμισε κέρδη και επί του πεδίου και επί της διπλωματικής χάρτας και συνεχίστηκε σε Αιγαίο και Κύπρο μέχρι το τουρκολιβικό μνημόνιο (Νοε 2019) τα γεγονότα του Ορούτς Ρέις το καλοκαίρι του 2020 και μέχρι και λίγες ημέρες πριν τις πρώτες τουρκικές εκλογές (14 Μαΐου 2023).
Στην Ελλάδα, πολλοί έσπευσαν να πείσουν την κοινή γνώμη ότι λόγω του μεγάλου σεισμού της 6ης Φεβρουαρίου, η Τουρκία αφήνει πλέον ανοιχτά παράθυρα φιλίας και θα πρέπει αυτό η Ελλάδα να το συζητήσει χωρίς ταμπού. Επανήλθαν δηλαδή στο δημόσιο λόγο οι θεωρίες ότι «έχει και η Τουρκία δικαιώματα στο Αιγαίο», θεωρίες που μετά την νίκη στον Έβρο και την «επακούμβηση» είχαν εξαφανιστεί, όχι γιατί οι κομιστές τους άλλαξαν άποψη, αλλά διότι η κοινή γνώμη τις είχε αποβάλλει.
Στην Κύπρο, αφού οι τρεις βασικοί υποψήφιοι για την Προεδρία της Δημοκρατίας (που ήταν οι βασικοί χειριστές των συνομιλιών επί Αναστασιάδη) δεν κατόρθωσαν στο τελευταίο μεγάλο debate να συμφωνήσουν αν τελικώς το Πλαίσιο Γκουτέρες υπάρχει σε γραπτή μορφή και το περιεχόμενό του είναι συμφωνημένο, την πρωτοβουλία αναλαμβάνει το νέο ανερχόμενο αστέρι της πολιτικής ζωής της Μεγαλονήσου η Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων και προσφάτως νεοεκλεγείς Πρόεδρος του ΔΗΣΥ κ. Αννίτα Δημητρίου η οποία πρόκειται να ξεκινήσει καμπάνιες ενημέρωσης του κοινού για τα οφέλη της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας (Δ.Δ.Ο), με τις οποίες καμπάνιες συμφωνεί και ο βρετανός πρέσβης (απ’ ότι μας ενημέρωσε η ίδια).
Ο δε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας από το Στρασβούργο δήλωσε ότι επιθυμεί την εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου το κυπριακό να λυθεί με έναν win – win τρόπο .
Καθαρές κουβέντες από του Τούρκους:
Την κατάσταση (ευτυχώς θα τολμήσουμε να πούμε) ξεκαθαρίζουν οι Τούρκοι με τον πιο επίσημο τρόπο.
Ο νέος υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ κατά την παραλαβή της διεύθυνσης του υπουργείου από τον προκάτοχό του δήλωσε πως « θα συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε την γαλάζια πατρίδα και την πατρίδα των αιθέρων μας».
Η δήλωση αυτή είναι σοβαρότατη, καθώς για πρώτη φορά στο δημόσιο λόγο υπεισέρχεται η αεροπορική διάσταση της «γαλάζιας πατρίδας» κι εδώ ακριβώς συνδέεται το εμπάργκο πώλησης αμερικανικών όπλων.
Εξάλλου, κατά την επίσκεψή του στα κατεχόμενα εδάφη της Κύπρου ο Νταγίπ Ερντογάν αναφερόμενος στη στάση που θα τηρήσουν οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου, δήλωσε ξεκάθαρα «Δεν υπάρχει άλλη διέξοδος από την ειρήνη στις θάλασσές μας. Αν δεν θέλουν ειρήνη, θα εφαρμόσουμε άλλες πολιτικές. Δεν θέλουμε εμπόδια στο δρόμο μας…» ενώ για το κυπριακό δήλωσε « Δεν θα χάσουμε άλλα 50 χρόνια σε διαπραγματεύσεις με τις μαξιμαλιστικές θέσεις των Ελληνοκυπρίων» ο δε ψευδοπρόεδρος Τατάρ έθεσε ως προτεραιότητα επανέναρξης των συνομιλιών « να αναγνωριστεί η ¨ ΤΔΒΚ ¨ από την Κυπριακή Δημοκρατία».
Γίνεται λοιπόν εύκολα κατανοητό, πως η Τουρκία δεν έχει ανοίξει κανένα παράθυρο φιλίας, απεναντίας έχει αποφασίσει να εμείνει ακόμη περισσότερο στους Στρατηγικούς της Στόχους. Έχουμε μιλήσει πάλιν και πολλάκις για τα τρία τουρκικά ορόσημα καθώς και για τον τουρκικό αιώνα . Και το βασικό εργαλείο για την επίτευξη αυτών των στόχων είναι οι αεροναυτικές της δυνάμεις.
Η ιστορική μας αναδρομή στο Ελληνοτουρκικό bras de fer στην αρχή του άρθρου, σε αυτό ακριβώς αποσκοπούσε. Στο να περιγράψει τη μορφή κλιμάκωσης των τουρκικών ενεργειών:
1. Δημοσίευση της θεωρίας
2. Υποστήριξή επί του πεδίου
3. Κατοχύρωσή της σε υπογεγραμμένη συμφωνία
Στην παρούσα φάση, όσων αφορά στο Αιγαίο βρισκόμαστε στην προσπάθεια υλοποίησης του 2ου βήματο το οποίο απέτυχε να υλοποιηθεί τον Μάρτιο και τον Αύγουστο του 2020, ενώ στο κυπριακό στο 3ο.
Οι δηλώσεις Ερντογάν και Τατάρ ήταν συγκεκριμένες. Ειρηνική λύση στο Αιγαίο (στις θάλασσές τους είπαν) πάντα σύμφωνα με τον τουρκικό ορισμό της λέξεως ειρήνης και αναγνώριση του ψευδοκράτους. Διαφορετικά θα εφαρμοσθούν άλλες πολιτικές, καθώς δεν θέλουν εμπόδια στο δρόμο τους.
Κι εδώ λοιπόν υπεισέρχεται η βαρύτητα του αμερικανικού εμπάργκο. Καθώς λόγω αυτού και σε συνδυασμό με τα εξοπλιστικά Ελλάδας και Κύπρου, η τουρκική αεροπορία και ναυτικό αδυνατούν να υποστηρίξουν την «γαλάζια πατρίδα». Και με κανέναν τρόπο ΔΕΝ θα πρέπει η συζήτηση για το αμερικανικό εμπάργκο να εστιάζεται μόνο στα Viper. Η ζημιά που έχει προκαλέσει στο τουρκικό ναυτικό είναι ανάλογη με αυτήν της αεροπορίας.
Το Anadolu κυκλοφορεί χωρίς αεροσκάφη και αντιαεροπορικά βλήματα. Η ναυπήγηση των φρεγατών I-Class έχει καθυστερήσει κατά πέντε έτη με την πρώτη και μοναδική που έχει ναυπηγηθεί (F-515) να μην δύναται να ολοκληρώσει τις επιχειρησιακές δοκιμές (αφού απουσιάζουν οι κάθετοι εκτοξευτές αντιαεροπορικών πυραύλων) και να ακινητεί στους ντόκους, ενώ τα μελλοντικά καμάρια του τουρκικού ναυτικού οι TF-2000 (φρεγάτες αεράμυνας περιοχής) που βάση σχεδιασμού θα ξεκινούσαν να πέφτουν στο νερό το 2027 αγνοούνται. Ενώ από την άλλη, η αγωνία του Ερντογάν να πείσει τον Κ. Μητσοτάκη να «πέσουν οι ρυθμοί» στα εξοπλιστικά καταδεικνύει το μέγεθος του προβλήματος στην αεροπορία.
Η προσπάθεια να μεταπεισθεί το Κογκρέσο είναι για την Τουρκία η κύρια. Είναι αυτή πάνω στην οποία θα παίξει όλα της τα λεφτά. Και αυτή θα πρέπει να συνεχίσει να είναι και η δική μας κύρια προσπάθεια, εμπλουτισμένη με επιπλέον όρους.
Θεωρίες σαν αυτές που κυκλοφορούν και υποστηρίζουν πως εμείς θέλουμε η Τουρκία να πάρει τα Viper προκειμένου να μπορούν οι Αμερικανοί να τους ελέγχουν ή ακόμη χειρότερα πως ακόμη και αν η Τουρκία αποκτήσει τα Viper δεν θα υπάρξει πρόβλημα, καθώς όταν συμβεί αυτό η Ελλάδα θα έχει αρχίσει να παραλαμβάνει τα F-35 γεγονός που θα ισχυροποιεί την κυριαρχία της στον αέρα, είναι απλά Εθνικά επικίνδυνες.
Και αυτό διότι, αν εγκριθεί η πώληση των Viper στην Τουρκία, λόγω του ότι η τελευταία στο κομμάτι της πολεμικής βιομηχανίας (τεχνογνωσία, υποδομές, ανθρώπινο δυναμικό) είναι δεκαετίες μπροστά από την αντίστοιχη Ελληνική η αναβάθμιση των 80 τουρκικών F-16 θα υλοποιηθεί το μέγιστο εντός τριετίας, ενώ η Πολεμική Αεροπορία (Π.Α) θα παραλαμβάνει τα τελευταία 12 από τα 83 Viper από την ΕΑΒ αν όλα κυλίσουν ομαλά τα τέλη του 2027.
Αυτό σημαίνει πως θα χαθεί το όποιο πλεονέκτημα έχει αποκτηθεί από την Πολεμική Αεροπορία. Επιπλέον, αν όλα υλοποιηθούν βάση προγραμματισμού τα πρώτα F-35 θα ξεκινήσουν να παραλαμβάνονται στις αρχές του 2028, όταν δηλαδή θα έχουν περατωθεί και οι παραλαβές από την τουρκική αεροπορία των 40 νέων Viper, με τη διαφορά όμως πως τα F-35 θα είναι πλήρως επιχειρησιακά το 2030 ενώ τα τουρκικά Viper θα έχουν ενταχθεί πλήρως.
Στο τουρκικό ναυτικό, με άρση του αμερικανικού εμπάργκο, θα λυθούν τα περισσότερα προβλήματα. Οι κάθετοι εκτοξευτές αντιαεροπορικών βλημάτων (MK-41) θα τοποθετηθούν στο Anadolu, τις I-Class (οι οποίες ναυπηγούνται παράλληλα σε 3 διαφορετικά ναυπηγεία με στόχο το 2025, όταν το ΠΝ παραλαμβάνει τις πρώτες FDI να εντάσσονται στο τουρκικό ναυτικό) και γενικότερα θα ξεκλειδώσουν οι πόρτες που αυτήν τη στιγμή είναι κλειδωμένες.
Κατά την επίσκεψη του στα κατεχόμενα ο Ερντογάν δήλωσε και κάτι άλλο στο οποίο δεν δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή. Ότι ο αντιπρόεδρος Τζεβντέτ Γιλμάζ, θα επιβλέψει ο ίδιος την περάτωση των εργασιών στο παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου ώστε να μπορέσει ο Ερντογάν να προσγειωθεί σε αυτό στις 20 Ιουλίου και πως η Τουρκία ως μητέρα πατρίδα θα υπερασπιστεί τους τουρκοκύπριους.
Πριν δύο έτη ο Ερντογάν είχε δηλώσει πως σχεδιάζεται αναβάθμιση των δυο από τα τρία παράνομα αεροδρόμια (Τύμπου και Λευκονοίκου). Το εκσυγχρονισμένο της Τύμπου θα μετονομάζονταν σε αεροδρόμιο Φαζίλ Κιουτσούκ και θα μπορούσε να εξυπηρετήσει μεγαλύτερα αεροσκάφη, ενώ αυτό του Λευκονοίκου θα αναβαθμίζονταν σε αεροπορική βάση για μη επανδρωμένα και θα ελάμβανε το προηγούμενο όνομα αυτού της Τύμπου (Ερτζάν).
Τα σχέδια αυτά είχαν παγιοποιηθεί μέχρι νεοτέρας. Το γεγονός όμως ότι πλέον επανενεργοποιούνται, φανερώνει την εμμονή στον σκοπό που προαναφέραμε. Ο προηγούμενος μάλιστα ΥΠΕΞ κ. Γιαννάκης Κασουλίδης στα πλαίσια των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (Μ.Ο.Ε) που πρότεινε στον βιαστή, περιλάμβανε και την αναγνώριση του παρανόμου αεροδρομίου της Τύμπου (!!!). Ας ελπίσουμε ότι κάτι τέτοιο δεν συζητείται πλέον.
Δεν αποκλείεται μάλιστα, να επανέλθει στη δημόσια συζήτηση και η κατασκευή του ναυστάθμου στην κατεχόμενη Αμμόχωστο. Πλήρης ανάπτυξη δηλαδή υποδομών για υποστήριξη αεροναυτικών δυνάμεων.
Οι μεγάλες ευκαιρίες επί του πεδίου και πίσω ολοταχώς στο 2006:
Από την άλλη, με βάση τα επίσημα στοιχεία από το ΓΕΕΘΑ οι παραβάσεις / παραβιάσεις πάνω από το Αιγαίο έχουν μηδενιστεί. Το γεγονός αυτό δίδει στην επόμενη κυβέρνηση την ευκαιρία να επιστρέψουμε στο 2006. Να επαναφέρουμε δηλαδή τις σκληρές αερομαχίες σε κάθε παραβίαση, ώστε να διαφυλαχθεί ο μηδενικός αριθμός. Είναι δηλαδή η ελληνική σειρά να περάσει στο τακτικό πεδίο κάτι που κέρδισε στο διπλωματικό. Διότι ο Μενέντεζ ήταν ξεκάθαρος. Η Τουρκία με την χρήση αμερικανικών αεροσκαφών καταπατά την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδας και Κύπρου και για αυτόν (και άλλους πολλούς λόγους) υπόκειται σε κυρώσεις.
Και παράλληλα, ο ρόλος της Ελλάδος ως εγγυήτρια δύναμη (και μητέρα Πατρίδα) θα πρέπει να επανέλθει στις διαπραγματεύσεις. Οι πλανήτες είναι ευθυγραμμισμένοι και παρουσιάζεται η ευκαιρία η Τουρκία να έρθει αντιμέτωπη με την ίδια της στρατηγική. Υπενθυμίζουμε ότι μια από τις αφορμές για την εισβολή ήταν ότι είχε το νομικό δικαίωμα ως εγγυήτρια δύναμη και το ηθικό δικαίωμα ως μητέρα πατρίδα. Με την δημιουργία των αεροναυτικών βάσεων που ονειρεύονται απειλούνται οι Έλληνες της Κύπρου και γενικότερα η υπόσταση του μόνου αναγνωρισμένου κράτους στο νησί, της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Και βέβαια από τις σχεδιαζόμενες αεροναυτικές βάσεις στην Κύπρο απειλούνται και τα Ισραηλινά και Αιγυπτιακά συμφέροντα. Η Αεροπορική Βάση Ανδρ. Παπανδρέου και η ναυτική βάση στο Μαρί είναι εκεί και μπορούν να υποστηρίξουν κοινές αεροναυτικές πολυεθνικές δυνάμεις. Να μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για την πολυπόθητη από τον κ. Χριστοδουλίδη εμπλοκή της ΕΕ στο Κυπριακό. Η Γαλλία διατίθεται. Υπάρχει συγκεκριμένη πρόταση από τον καθηγητή Ιωάννη Μάζη και τον γράφοντα, από το καλοκαίρι του 2021. Ας τεθεί τουλάχιστον αυτό, στο διπλωματικό πεδίο.
Εν κατακλείδι:
Η Τουρκία δεν άνοιξε κανένα παράθυρο φιλίας. Η Τουρκία γνωρίζει καλά πως όποιος αφήνει ανοιχτά παράθυρα, στο τέλος παθαίνει πνευμονία.
Το αμερικανικό εμπάργκο δεν αφορά μόνο τα Viper, αλλά επηρεάζει το σύνολο των τουρκικών αεροναυτικών δυνάμεων, το βασικό δηλαδή εργαλείο υποστήριξης της «γαλάζιας πατρίδας» και θα πρέπει να διαφυλαχθεί σκληρά.
Η αιτία επιβολής του εμπάργκο δεν είναι μόνο η αγορά των S-400, αλλά και οι τουρκικές επιθέσεις εναντίον Ελλάδας- Κύπρου, οπότε ΔΕΝ ανταλλάσσεται με το ναι της Τουρκίας για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Η Τουρκία λόγω υπεροχής στην πολεμική βιομηχανία, έχει την ικανότητα να εκσυγχρονίσει συντομότερα των δικά της F-16 και να εξαλείψει το ελληνικό πλεονέκτημα των Viper, για αυτόν ακριβώς το λόγο το εμπάργκο θα πρέπει να συνεχίσει.
Καταστάσεις win – win που επιζητά ο κ. Χριστοδουλίδης βρίσκονται σε ένα παράλληλο σύμπαν και για αυτό ο Πρόεδρος θα πρέπει να αλλάξει το αφήγημα. Δεν είναι δυνατόν το κυπριακό ΥΠ.ΕΞ να μιλάει για «παράνομο αποσχιστικό μόρφωμα» και ο Πρόεδρος να ψάχνει win – win λύση.
Ελλάδα και Κύπρος θα πρέπει να κάνουν το επόμενο βήμα στο διπλωματικό κομμάτι και να θέσουν όρους. Αν γίνει από την Τουρκία αυτό, εμείς θα πράξουμε το άλλο. Η επιχειρησιακή δυνατότητα υπάρχει, η διπλωματική επίσης.
Τέλος αφήσαμε τα 200 δις δολ που ψάχνει η Τουρκία. Περίπου τα μισά τα αναμένει από την αναβάθμιση των τελωνειακών σχέσεων (θα την υποστηρίξει είπε ο κ. Χριστοδουλίδης) και άλλα 8 δις € αναμένει για τον έλεγχο της λαθρομετανάστευσης. Σε αυτά τα 100 περίπου δις €, Ελλάδα και Κύπρος έχουν δικαίωμα βέτο….
(Αναρτήθηκε στην Efenpress από το Στρατηγό κ. Αθαν. Καραντζίκο)
