Και η Ισπανία βάφτηκε μπλε: ο ΣΥΡΙΖΑ ακούει;

 

Σοφία Βούλτεψη*

30.5.2023

Μαύρα μαντάτα για τον ΣΥΡΙΖΑ και από την Ισπανία, όπου και εκεί ο χάρτης βάφτηκε μπλε. Καταρρέει έτσι ένα από τα τρία τελευταία ευρωπαϊκά οχυρά αριστερής διακυβέρνησης. Στις περιφερειακές εκλογές, ο ισπανικός λαός έστειλε ηχηρό μήνυμα κατά της απλής αναλογικής, της ακυβερνησίας και των εκβιασμών από τα μικρότερα κόμματα που στηρίζουν κατά περίπτωση την κυβέρνηση μειοψηφίας.

Σε αντίθεση με το παρελθόν, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ διακήρυσσε πως «η Ιβηρική χερσόνησος δείχνει τον δρόμο», τώρα στο κόμμα του κ. Τσίπρα δεν πανηγυρίζει κανείς.

Μετά την βαριά ήττα, ο Σοσιαλιστής πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ ανέλαβε την ευθύνη και προκήρυξε πρόωρες εκλογές για τις 23 Ιουλίου. Από την πλευρά του, ο αρχηγός του Λαϊκού Κόμματος Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό, του οποίου το κόμμα συγκέντρωσε δύο εκ. περισσότερες ψήφους από ό,τι το 2019, μίλησε για «νέο πολιτικό κύκλο». Το κόμμα του κέρδισε εννέα ποσοστιαίες μονάδες φθάνοντας στο 31,5% από το 22,23% του 2019.

Το Σοσιαλιστικό κόμμα έχασε περισσότερους από 400.000 ψηφοφόρους, πέφτοντας στο 28,2%. Οι Σοσιαλιστές έχασαν στους περισσότερους από τους 320 δήμους, με απώλειες 1.574 δημοτικών συμβούλων. Στην πραγματικότητα, το Λαϊκό Κόμμα έχει αποσπάσει από το Σοσιαλιστικό 554 δήμους, κερδίζοντας ακόμη και την Σεβίλλη, τον μεγαλύτερο απ’ όλους, που παραδοσιακά βρισκόταν στα χέρια των Σοσιαλιστών. Ακόμη και στην Ανδαλουσία, το Λαϊκό Κόμμα έλαβε 185.000 ψήφους περισσότερες από τους Σοσιαλιστές.

Το Λαϊκό Κόμμα επικράτησε και σε δήμους όπως η Γρανάδα, η Βαλένθια, η Μούρθια, η Πάλμα, το Κάντιθ, η Σαραγόσα όπου έχει σχεδόν διπλασιάσει τα ποσοστά του, ενώ κατόρθωσε να επιβληθεί και στην λεγόμενη «κόκκινη ζώνη» της Μαδρίτης, όπου επίσης απέσπασε μια σειρά δήμους από τους Σοσιαλιστές. Σε επίπεδο αυτονομιών η κεντροδεξιά απέσπασε από τους Σοσιαλιστές έξι από τις δέκα περιφέρειες όπου από το 2019 κυριαρχούσαν οι Σοσιαλιστές (Βαλένθια, Αραγονία, Εξτρεμαδούρα, Βαλεαρίδες, Καντάβρια και Λα Ριόχα).

Στην Καστίλλη-Λα Μάντσα οι Σοσιαλιστές έχασαν τέσσερις από τους πέντε δήμους, ενώ στο Τολέδο και στη Γκουανταλαχάρα παρέμειναν πρώτοι αλλά χωρίς προοπτική σχηματισμού πλειοψηφίας.

Μοναδική παρηγοριά τους η Καταλονία, όπου κράτησαν τις δυνάμεις τους σε μια σειρά πόλεις. Πλην, όμως, οι Καταλανοί αυτονομιστές και οι υπερβολικές απαιτήσεις τους υπήρξαν μια από τις βασικές αιτίες της ήττας των Σοσιαλιστών. Στο μεταξύ, οι Ciudadanos εξαφανίστηκαν κυριολεκτικά από τον αυτοδιοικητικό χάρτη χάνοντας 2.397 δημοτικούς συμβούλους. Από 2.789 δημοτικούς συμβούλους το 2019, έμειναν με 392! Τη θέση τους πήρε το ακροδεξιό κόμμα VOX, που και μέσω των τοπικών εκλογών εδραιώνεται ως τρίτη δύναμη, συγκεντρώνοντας 1,6 εκατομμύρια ψήφους (7,18%) ενώ αναδεικνύεται σε πρώτη δύναμη σε 33 δήμους.

Σε σοκ η αριστερά!

Η αριστερά εμφάνισε μια πρωτοφανή οπισθοχώρηση: Από τους 461 δημοτικούς συμβούλους του 2019, έμειναν μόνο με 261! Η νέα αρχηγός τους και δεύτερη αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιολάντα Ντίαθ, που δεν κατάφερε να συνεννοηθεί με τους Podemos, δεν βοήθησε ούτε την Άντα Κολάου να εξασφαλίσει τη δημαρχία στη Βαρκελώνη, ούτε το αριστερό Compromís να κερδίσει τη Βαλένθια.

Καταστροφικό υπήρξε το αποτέλεσμα και για τους Podemos. Από τις 47 έδρες που διατηρούσαν σε δώδεκα Αυτονομίες, τους έμειναν μόνο 15! Όσον αφορά στους δήμους, κυριολεκτικά εξαφανίστηκαν από αυτούς της Μαδρίτης, της Αυτονομίας όπου γεννήθηκαν, αλλά και από την Βαλένθια.

Η ισπανική αριστερά βρίσκεται σε πραγματικό σοκ. Όπως και στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ, προσπαθεί να ανασυνταχθεί και να συνασπιστεί – κάτι που προσπάθησε για μήνες και δεν το κατάφερε – για να εμφανιστεί ενωμένη στις εκλογές του Ιουλίου.

Σημειώστε ότι οι αυτοδιοικητικές εκλογές της Κυριακής αφορούσαν 8.131 δήμους, δηλαδή 35,5 εκ. ψηφοφόρους. Αφορούσαν επίσης τα κοινοβούλια των 12 από τις 17 Αυτονομίες (αυτόνομες επαρχίες). Αυτή η εκλογική μάχη αφορούσε 18,3 εκ. ψηφοφόρους. Με λίγα λόγια, η εκλογική αναμέτρηση της Κυριακής είχε δημοψηφισματικό χαρακτήρα και θεωρείται πρόβα για τις επικείμενες εθνικές εκλογές.

Γιατί οι Ισπανοί με την ψήφο τους είπαν «Ως Εδώ!».

Σε τι οφείλεται, όμως, αυτό το τσουνάμι; Η απάντηση είναι απλή: Ο ισπανικός λαός κουράστηκε με τις συνεχείς διαμάχες στο εσωτερικό της κυβέρνησης – σε μία περίπτωση η χώρα έμεινε χωρίς ψηφισμένο προϋπολογισμό για δύο χρόνια! – τις διαφωνίες, τους εκβιασμούς όσον αφορά στις δημοσιονομικές πολιτικές και, κυρίως, την ομηρία μιας ολόκληρης χώρας προκειμένου οι περιστασιακοί «σύμμαχοι» να προσφέρουν την ψήφο ή την ανοχή τους στην κυβέρνηση μειοψηφίας.

Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα:
-Η υποχώρηση της κυβέρνησης στις διαρκείς απαιτήσεις των Καταλανών αυτονομιστών όσον αφορά στην ισπανική γλώσσα και την επιβολή της καταλανικής στις δημόσιες υπηρεσίες και στα σχολεία. Αλλά και το γεγονός ότι άλλαξαν τον Ποινικό Κώδικα για να μειωθούν οι ποινές των κρατουμένων αυτονομιστών της Καταλονίας, που οργάνωσαν το παράνομο αποσχιστικό δημοψήφισμα του 2017.

-Η υποχώρηση της κυβέρνησης στις διαρκείς απαιτήσεις των Βάσκων εθνικιστών, με αποκορύφωμα την μεταφορά όλων των κρατουμένων πρώην τρομοκρατών της ΕΤΑ σε φυλακές της Χώρας των Βάσκων και τελικά στις εκλογικές λίστες των τοπικών κομματικών σχηματισμών.

-Η σύγκρουση μεταξύ των εταίρων με αφορμή τον νόμο «μόνο το ναι είναι ναι», που τελικά αντί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της βίας κατά γυναικών, μείωσε τις ποινές και έβγαλε από τις φυλακές εκατοντάδες βιαστές και άλλους κακοποιητές γυναικών και ανηλίκων.

Και κάτι ακόμη: Η εκ μέρους της κυβέρνησης εξυπηρέτηση της εθνικιστικής εμμονής στο θέμα της γλώσσας, οδήγησε την Καταλονία στο βάραθρο, με τους μαθητές να αδυνατούν πλέον να κατανοούν τα κείμενα της σχολικής ύλης. Αυτό προέκυψε από έκθεση που η κυβέρνηση αποφάσισε να μην δημοσιοποιήσει, προκειμένου να μην υπάρξει «παρέμβαση» στην εκλογική διαδικασία!

Και μια λεπτομέρεια: Στη Γαλικία οι περιφερειακές εκλογές είχαν προγραμματιστεί για τις 23 Ιουλίου. Ο εκεί επικεφαλής του Λαϊκού Κόμματος και Πρόεδρος της Αυτονομίας Αλφόνσο Ρουέντα, ανακοίνωσε ότι οι περιφερειακές εκλογές θα αναβληθούν, προκειμένου να μην συμπέσουν με τις εθνικές. Όπως είπε, «η ανάγκη του Σοσιαλιστικού κόμματος να αντιμετωπίσει το κακό εκλογικό αποτέλεσμα, σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί επείγουσα ανάγκη της Γαλικίας. Η σταθερότητα της Γαλικίας είναι ανεκτίμητη. Αξίζει πολύ περισσότερο από τα κομματικά συμφέροντα του Σάντσεθ»! Κάποτε, η Ισπανία έδειχνε τον δρόμο στον ΣΥΡΙΖΑ. Τώρα η Νέα Δημοκρατία δείχνει τον δρόμο στην Ισπανία…

*H Σοφία Βούλτεψη είναι υποψήφια Βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών, πρώην υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, και δημοσιογράφος.