French President Emmanuel Macron (R) inspects an honor guard with Chinese President Xi Jinping (L) outside the Great Hall of the People in Beijing, China, 06 April 2023. POOL, EPA/Ng Han Guan
Με την τακτική του διαίρει και βασίλευε και περνώντας μηνύματα που αποδεικνύουν ότι το Πεκίνο αναγνωρίζει μόνο έννοιες όπως ισορροπία δυνάμεων και ισχυρά κράτη αλλά δεν δίνει ιδιαίτερη σημασία σε οντότητες συλλογικής ασφάλειας και οικονομικής συνεργασίας, η Κίνα υποδέχθηκε Μακρόν και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υπό εντελώς διαφορετικές διαθέσεις.
Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έλαβε πλήρεις τιμές στο κόκκινο χαλί, του παρατέθηκε κρατικό δείπνο και τον χαιρέτησαν στρατιωτικές παρελάσεις με κανονιοβολισμού στην πλατεία Τιενανμέν. Όταν το αεροπλάνο του Μακρόν προσγειώθηκε, ο υπουργός Εξωτερικών της Κίνας τον καλωσόρισε προσωπικά.
Από την άλλη, όταν έφτασε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, βρήκε απλά τον υπουργό Οικολογίας να την προϋπαντά στην απλή έξοδο των επιβατών, σχολιάζει σε ανάλυσή του το Politico.
Το μοτίβο εμφανίστηκε ξανά και ξανά την Τετάρτη και την Πέμπτη, καθώς η Κίνα προσπάθησε να παίξει το «διαίρει και βασίλευε» με τους δύο ηγέτες, οι οποίοι είχαν συνεργαστεί ενόψει της επίσκεψης προκειμένου να παρουσιάσουν ένα ενιαίο ευρωπαϊκό μέτωπο.
- Το πρόγραμμα του Μακρόν ξεχείλιζε από δραστηριότητες. Της φον ντερ Λάιεν ήταν λιτό. Ο Μακρόν παρευρέθηκε σε ένα πλούσιο συμπόσιο την Πέμπτη το βράδυ με τον Κινέζο Πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ.
Την ίδια ώρα η φον ντερ Λάιεν έδινε μια ήσυχη συνέντευξη Τύπου στην έδρα της ίδιας της αντιπροσωπείας της ΕΕ.
Τα κρατικά μέσα μαζικής ενημέρωσης διαφήμιζαν τη σχέση Κίνας – Γαλλίας, ενώ τα social media δαιμονοποιούσαν τη φον ντερ Λάιεν περίπου ως αμερικανική μαριονέτα.
Η διαφορετική αντιμετώπιση δείχνει πάντως και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Ευρώπη στην αντιμετώπιση της Κίνας, σχολιάζει το Politico.
Τα 27 μέλη της ΕΕ έχουν μια σειρά από απόψεις σχετικά με τον τρόπο προσέγγισης της Κίνας. Και το Πεκίνο το γνωρίζει αυτό. Και στην περίπτωση του Μακρόν και της φον ντερ Λάιεν, το Πεκίνο βλέπει περισσότερες πιθανότητες να σημειώσει πρόοδο με τον Γάλλο ηγέτη, βάζοντας την εκτελεστική εξουσία της ΕΕ σε μια κάπως υποδεέστερη θέση.
Η αντίληψη αυτή αναδείχθηκε πλήρως την Πέμπτη, καθώς ο Σι κατέβαινε μεγαλοπρεπώς τα μεγάλα σκαλιά της Μεγάλης Αίθουσας του Λαού για να χαιρετήσει τον Γάλλο πρόεδρο με χαμόγελα και χειραψία. Κάτω από μια σειρά από κόκκινες σημαίες που κυμάτιζαν, οι δύο ηγέτες αντήλλαξαν χαιρετισμούς με μια συγκέντρωση στην οποία συμμετείχαν μερικοί από τους συμβούλους του Μακρόν. Αντιθέτως, η η φον ντερ Λάιεν von der Leyen συμμετείχε αργότερα στις συναντήσεις, ανεβαίνοντας τις σκάλες της Μεγάλης Αίθουσας, μες τη μοναξιά της.
Η απόφαση του Μακρόν να προσκαλέσει τη φον ντερ Λάιεν στο ταξίδι προοριζόταν ως επίδειξη ευρωπαϊκής ενότητας. Το αποτέλεσμα ήταν κάθε άλλο παρά τέτοιο.
Αν και αξιωματούχοι της Κομισιόν πριν από το ταξίδι τόνιζαν ότι η φον ντερ Λάιεν θα ακολουθούσε διαφορετικό πρόγραμμα από τον Γάλλο πρόεδρο -και δεν θα αποτελούσε τμήμα της επίσκεψής του- το αποτέλεσμα ήταν μερικές φορές αλλοπρόσαλλο.
Στην αρχική σελίδα του πρακτορείου ειδήσεων Xinhua, μεγάλο μέρος της εστίασης την Τετάρτη επικεντρώθηκε εξ ολοκλήρου στους δεσμούς του Μακρόν και της Κίνας με τη Γαλλία, αφήνοντας την ΕΕ ως ένα σχεδόν αόρατο θέμα.
Περιστερά και ιέραξ
Σε άλλα μέσα ενημέρωσης, η φον ντερ Λάιεν δυσφημίστηκε εντελώς – στάση που επιδεινώθηκε από τη στιγμή που η επικεφαλής της ΕΕ εκφώνησε μια σχετικά επιθετική ομιλία για την Κίνα την περασμένη εβδομάδα.
«Το ταξίδι του Μακρόν στην Κίνα ήρθε με την προσδοκία ότι η Κίνα θα δώσει ώθηση στη Γαλλία… αλλά φέρνοντας την φον ντερ Λάιεν μαζί του, φαίνεται ότι ο Μακρόν δεν είναι πολύ ειλικρινής», αναφέρει άρθρο που δημοσιεύτηκε από πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης που συνδέεται με το κινεζικό Υπουργείο Άμυνας . .
Και συνέχιζε: «Η Φον ντερ Λάιεν, γνωστή φιλοαμερικανική προσωπικότητα, που ξεπουλά την Ευρώπη για να ωφελήσει τις ΗΠΑ, που δεν φείδεται προσπάθειας για να ωθήσει την Ευρώπη να αντιμετωπίσει τη Ρωσία. Τα κατάφερε στην Κίνα μόνο με τον Μακρόν».
Αρκετοί σχολιαστές με τεράστιους ακόλουθους στις κινεζικές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης λένε ότι η επίσκεψη της φον ντερ Λάιεν έγινε «με κακή πίστη».
«Ο σκοπός της δεν είναι καθόλου απλός», σύμφωνα με έναν σχολιαστή με λογαριασμό με τέταρτο εκατομμύριο ακολούθους. «Οι Αμερικανοί μπορεί να της ανέθεσαν να παρακολουθεί προσεκτικά τον Μακρόν».
Αλλά δεν ήταν μόνο οι Κινέζοι σχολιαστές που άρπαξαν τη διχόνοια που προέκυψε από το τελικά ασυντόνιστο ταξίδι.
Οι διαφορές πολιτικής του Μακρόν και της φον ντερ Λάιεν όσον αφορά την Κίνα -ο Μακρόν ηγέτης πρόθυμος να συνεργαστεί με το Πεκίνο, η φον ντερ Λάιεν με οπτική πιο κοντά σε αυτή του γερακιού- εμφανίστηκαν και κατά τη διάρκεια της επίσκεψης.
Λίγες ώρες μετά την προσγείωσή του στην Κίνα, την Τετάρτη, ο Γάλλος πρόεδρος είχε ήδη αποστασιοποιηθεί από την κεντρική ομιλία της φον ντερ Λάιεν την περασμένη εβδομάδα.
Κουβέντα για Ταϊβάν από Μακρόν
Ερωτηθείς σχετικά κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον Τύπο, ο Μακρόν αρνήθηκε να σχολιάσει την ομιλία της και αντ’ αυτού είπε ότι η ΕΕ «έχει μια στρατηγική που καθορίστηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Αυτή η στρατηγική είναι σαφής και καθορισμένη, και αυτή είναι η αναφορά μας».
Ενώ Γάλλοι αξιωματούχοι τόνισαν ότι ο Μακρόν δεν ενδιαφέρεται να θέσει το θέμα της Ταϊβάν στους οικοδεσπότες του, η φον ντερ Λάιεν συζήτησε το καθεστώς του νησιού με τον Σι. «Κανείς δεν πρέπει να αλλάξει μονομερώς το status quo δια της βίας σε αυτήν την περιοχή», είπε. «Η χρήση βίας για την αλλαγή του status quo είναι απαράδεκτη και είναι σημαντικό οι εντάσεις που ενδέχεται να προκύψουν να επιλυθούν μέσω διαλόγου».
Η κινεζική ανάγνωση των συνομιλιών του Σι με τη φον ντερ Λάιεν – πρώτη διμερή τους συνάντηση – έδειξε επίσης ότι αυτή ήταν λιγότερο από φιλική.
«Η Κίνα και η ΕΕ πρέπει να εντείνουν την επικοινωνία για να δημιουργήσουν τη σωστή αμοιβαία κατανόηση και να αποφύγουν την παρερμηνεία ή την εσφαλμένη κρίση», είπε ο Σι, σχολιάζοντας τη σκληρή ομιλία της ντερ Λάιεν για την Κίνα την περασμένη εβδομάδα. «Ελπίζουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παίξει έναν εποικοδομητικό ρόλο… με βάση τα θεμελιώδη και μακροπρόθεσμα συμφέροντα της ΕΕ».
Ο Μακρόν υιοθέτησε μια πιο ήπια, ήπια προσέγγιση με τον Σι. Ο Γάλλος πρόεδρος έχει διακυβεύσει τη φήμη του ως διεθνούς πολιτικού στην προσπάθεια να πείσει την Κίνα να χρησιμοποιήσει τη μόχλευση της με τη Ρωσία για να τερματίσει τη σύγκρουση στην Ουκρανία – μια στρατηγική που δοκίμασε ανεπιτυχώς με τον Ρώσο ηγέτη Βλαντιμίρ Πούτιν πέρυσι.
Αν και ο Μακρόν πίεσε τον Σι να χρησιμοποιήσει την επιρροή του με τη Ρωσία κατά τη διάρκεια της 90λεπτης συνάντησής του, δεν έχει και πολλά να επιδείξει ως αποτέλεσμα. Ο Σι συμφώνησε να τηλεφωνήσει στον Ουκρανό Πρόεδρο Volodymyr Zelenskyy — αλλά μόνο σε απροσδιόριστο χρόνο.
Επτά ώρες μαζί
Αντίθετα, ο Μακρόν σημείωσε πιο συγκεκριμένη πρόοδο σε οικονομικά ζητήματα, προεδρεύοντας της υπογραφής πολλών συμφωνιών, συμπεριλαμβανομένης της πώλησης 160 αεροπλάνων Airbus. Σύμφωνα με το Elysée, η κινεζική κυβέρνηση ενέκρινε την αγορά 150 αεροπλάνων A320 Neo και 10 A350 – μια παράδοση που ήταν μέρος μιας συμφωνίας ύψους 36 δισεκατομμυρίων ευρώ που ανακοίνωσε η Airbus πέρυσι.
Καθώς ο Μακρόν προετοιμάζεται για την τελευταία ημέρα της επίσκεψής του, ήταν ξεκάθαρο ότι ο Γάλλος πρόεδρος απολάμβανε την φροντίδα του Κινέζχου ομολόγου του: Συνολικά Σι και Μακρόν αναμένεται να περάσουν έξι έως επτά ώρες μαζί, σύμφωνα με αξιωματούχο των Ηλυσίων.
Ο «προσωπικός χρόνος που αφιερώνει ο Σι στην επίσκεψη δείχνει ότι η Γαλλία θεωρείται μια χώρα όπως καμία άλλη», στην Κίνα είπε στους δημοσιογράφους ένας ξεκάθαρα κολακευμένος Μακρόν.
Μένει να δούμε αν οι δυνάμεις πειθούς του Μακρόν μπορούν να υπερβούν τις επιχειρηματικές συμφωνίες με γαλλικές εταιρείες και να πείσουν πραγματικά την Κίνα να ανταποκριθεί στις διεθνείς της ευθύνες και να παροτρύνει τη Ρωσία να τερματίσει την εισβολή της στην Ουκρανία.
Με πληροφορίες από Politico
