Αντιφατικά μηνύματα στέλνει η Άγκυρα στην Ουάσιγκτον, καθώς το αδιέξοδο για τα F16 παραμένει και παρά τους κομπασμούς της τουρκικής πλευράς ότι έχει και άλλες «εναλλακτικές», η εμπλοκή τόσο στο θέμα των F16 όσο και οι συνεχιζόμενες κυρώσεις που έχουν αποκλείσει την Τουρκία από το πρόγραμμα F35, συνιστούν όπως οι ίδιοι οι Τούρκοι ειδικοί παραδέχονται, σοβαρή απειλή για την αξιοπιστία και ισχύ της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας και απειλούν με ανατροπή την «ισορροπία» στο Αιγαίο.
Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ αναφέρθηκε και πάλι στο ζήτημα αυτό στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου τονίζοντας ότι «όλοι πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν είμαστε απελπισμένοι στο θέμα αυτό και έχουμε τις επιλογές μας..».
Αφού εξέφρασε τη δυσαρέσκεια της Τουρκίας για το γεγονός ότι το ζήτημα προχωράει με αργούς ρυθμούς, λόγω και των διαφωνιών στο Κογκρέσο ο κ. Ακάρ, δεν απέφυγε τις απειλές:
«Θέλουμε όλοι να γνωρίζουν ότι βήματα σε ακραία μονοπάτια και κατευθύνσεις θα μπορούσαν να βάλουν τις δύο πλευρές σε μπελάδες και ότι δεν είμαστε αβοήθητοι από αυτή την άποψη, έχουμε πολλές επιλογές…» ,υποστηρίζοντας ότι «ισχυρές Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις σημαίνει ισχυρή Τουρκία, αλλά και ισχυρό ΝΑΤΟ, ισχυρή Συμμαχία..».
Αλλά και για το θέμα των F35 ο κ. Ακάρ αναφέρθηκε στις δύο πτυχές, τη μια που αφορά την επιστροφή στο πρόγραμμα και η άλλη στο τι θα απογίνει με το 1,4 δισ. δολ. που έχει διαθέσει στο πρόγραμμα η Τουρκία υποστηρίζοντας ότι υπάρχουν ήδη πέντε F-35 τα οποία «υπεξαίρεσε η Αμερική από την Τουρκία».
- Κατέληξε λέγοντας ότι «ελπίζουμε να καταλήξουν οι συνομιλίες σε αμοιβαία κατανόηση, με θετικό τρόπο, σύμφωνα με το δίκαιο της Συμμαχίας, με τρόπο που δεν θα βλάψει τις συμμαχικές μας σχέσεις…».
Για το θέμα των S400 οι όροι είναι σαφείς: αφορούν την αγορά από την Τουρκία των S400, που ενεργοποίησαν τις κυρώσεις βάσει της νομοθεσίας CAATSA. Για τα F-16 μεγάλο εμπόδιο για την έγκριση από το Κογκρέσο είναι το συνεχιζόμενο βέτο της Τουρκίας στην ένταξη στο ΝΑΤΟ της Φιλανδίας και της Σουηδίας αλλά και η προκλητική στάση της στο Αιγαίο, που χωρίς βεβαίως να έχει ενταχθεί ως επίσημος όρος σε απόφαση του Κογκρέσου, αποτελεί «κόκκινο πανί» για τον πρόεδρο της επιτροπής εξωτερικών σχέσεων της γερουσίας Μ. Μενέντεζ και για σημαντικό αριθμό μελών του Κογκρέσου.
Η μηδενική παράνομη δραστηριότητα της τουρκικής αεροπορίας στο Αιγαίο το τελευταίο διάστημα θα χρησιμοποιηθεί από την Άγκυρα ώστε να πείσει για τις «αγαθές προθέσεις» της το Κογκρέσο…
Σε ό,τι αφορά τους S400 η Τουρκία είναι εγκλωβισμένη με την αγορά αυτή, που τυχόν ακύρωσή της θα προκαλούσε προβλήματα με τον «προστάτη» του Ταγίπ Ερντογάν τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Επίσης, θα έπληττε το κύρος του Ερντογάν σε μια δύσκολη προεκλογική περίοδο.
Όμως ενώ συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Άγκυρας και Ουάσιγκτον για το θέμα των F35 έχει ενδιαφέρον ότι η Τουρκία ως άλλοθι αρχίζει να καλλιεργεί το κλίμα ότι η ίδια δεν έχει πια και τόσο ανάγκη τους ρωσικούς πυραύλους, καθώς πολύ σύντομα θα έχει στη διάθεσή της αντίστοιχους σε αποτελεσματικότητα πυραύλους τουρκικής κατασκευής.
Ο γενικός διευθυντής της τουρκικής εταιρείας παραγωγής οπλικών συστημάτων ASELAN Χαλούκ Γκιοργκούν σε συνέντευξή του στη Μιλιέτ αφού παρουσιάζει τα άλματα που έχει κάνει η εταιρεία του με τους 10.000 εργαζομένους και εξαγωγές σε 82 χώρες ανακοίνωσε ότι η Τουρκία δεν έχει ανάγκη τους ρωσικούς πυραύλους S400, παρουσιάζοντας το αντιπυραυλικό σύστημα SIPER που ανέπτυξε η εταιρεία του μαζί με δυο ακόμη τουρκικές εταιρείες τη Roketsan και τη SAGE».
Η παράδοση στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις ενός τέτοιου συστήματος, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σημαντικό άλλοθι για την απόσυρση των S400, που θα διευκόλυνε την εξεύρεση λύσης στο θέμα των F35.
Αλλά και για το θέμα των F16 είναι προφανές ότι η Άγκυρα εν μέσω της προεκλογικής περιόδου δεν πρόκειται να κάνει κάποια γενναία χειρονομία καλής θέλησης προς τη Σουηδία, αλλά πάντως προσπαθεί να πείσει τους συμμάχους ότι «διαπραγματεύεται καλή τη πίστει» με τη Στοκχόλμη και για τον λόγο αυτό επαναλήφθηκαν οι τριμερείς επαφές Τουρκίας -Σουηδίας -Φιλανδίας υπό την αιγίδα του ΝΑΤΟ.
- Όμως ούτε η τελευταία νομοθεσία που πέρασε η σουηδική κυβέρνηση, ούτε η έναρξη δικαστικής διερεύνησης για το περιστατικό του καψίματος του Κορανίου φαίνεται ότι ικανοποιεί την τουρκική πλευρά και συνεπώς η αποδέσμευση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ μάλλον θα παραπεμφθεί στην επόμενη Εθνοσυνέλευση που θα προκύψει από τις τουρκικές εκλογές.
Πάντως, στο θέμα των F16 παρά τις υπερφίαλες εκτιμήσεις ότι το κενό θα μπορούσε κάποια στιγμή να καλυφθεί από το εγχώριας κατασκευής μαχητικό ή ότι η τουρκική πολεμική βιομηχανία είναι σε θέση να αναλάβει από μόνη της την αναβάθμιση σε έκδοση Viber, όλοι αντιλαμβάνονται το τι σημαίνει για την Τουρκική Πολεμική Αεροπορία και την ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο αυτός ο αποκλεισμός της Τουρκίας από εξελιγμένο πολεμικό υλικό.
Το ίδιο το τουρκικό κρατικό πρακτορείο Αναντολού δημοσίευσε ανάλυση του μέλους του ερευνητικού κέντρου SETA Ριφάτ Όνσερ που αποτυπώνουν τη σημασία της λήξης της εκκρεμότητας για τα F16.
Ο Τούρκος αναλυτής θεωρεί ότι είναι αναγκαία και λογική επιδίωξη απόκτησης και αναβάθμισης των F16 καθώς η Τουρκία που από το 1987-2012 απέκτησε 270 F16 διάφορων τύπων δεν είναι απλώς η τρίτη χώρα μετά τις ΗΠΑ και το Ισραήλ σε μεγαλύτερο στόλο F16 αλλά έχει μακρά εμπειρία σε αυτά τα μαχητικά, έχοντας αναλάβει ακόμη και τη συντήρηση αλλά και κατασκευή τέτοιου είδους μαχητικών(που εξήγαγε σε Αίγυπτο και Πακιστάν).
Όμως το γεγονός ότι από αυτά,160 τύπου Block 30 και Block 40 εντάχθηκαν στην τουρκική αεροπορία μεταξύ του 1987-1995 και τα Block50+ εντάχθηκαν εδώ και μια δεκαετία, καθιστούν τον στόλο αυτό γερασμένο στα «πρόθυρα της απαξίωσης».
Ο Τούρκος αναλυτής εκφράζει ανησυχία ότι περαιτέρω καθυστέρηση της υποβολής του επίσημου αιτήματος στο Κογκρέσο θα οδηγήσει σε μεγάλη αναβολή της συμφωνίας και επικαλείται ανάλογα παραδείγματα με την πώληση των ελικοπτέρων AH-1W Super Cobra από τον πρόεδρο Κλίντον και των Predator and Reaper Unmanned Aerial Vehicles (UAVs) από την κυβέρνηση Ομπάμα.
Ο Ρ. Όνσερ εκτιμά επίσης ότι το θέμα των F16 είναι σημαντικό καθώς το συγκεκριμένο μαχητικό αποτελεί το σύμβολο της μακροχρόνιας αμερικανοτουρκικής εταιρικής σχέσης ασφαλείας και άμυνας, αλλά και για έναν ακόμη λόγο διότι όπως αναφέρει «αντικατοπτρίζει τον εξισορροπητικό ρόλο και τη διπλωματική επιρροή που έχουν ασκήσει ιστορικά οι ΗΠΑ στις ελληνοτουρκικές συγκρούσεις».
- Προειδοποιώντας ότι με αυτή την εμπλοκή μειώνεται η διπλωματική επιρροή των ΗΠΑ σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο παραδέχεται ότι «εάν εγκριθούν και οι δύο πωλήσεις, (των F16 στην Τουρκία και των F35 στην Ελλάδα, με δεδομένο το πρόγραμμα αναβάθμισης των 83 ελληνικών F-16 σε Block 70/72) θα είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που οι ΗΠΑ δίνουν στην Ελλάδα στρατιωτικό τεχνολογικό πλεονέκτημα».
Αλλά και ο πρώην διοικητής της Πολεμικής Αεροπορίας Αμπιντίν Ουνάλ σε συνέντευξή του στη Χουριέτ παραδέχεται ότι εάν δεν ξεμπλοκάρει η υπόθεση των F16 τότε θα υπάρχουν επιπτώσεις στην ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο.
«Εάν η προσπάθειά μας για την απόκτηση 40 νέων F-16 με VIPER και το σχέδιο αναβάθμισης των 80 περίπου F-16 διαταραχθεί και η Ελλάδα ολοκληρώσει και τα τρία έργα, τον εκσυγχρονισμό των F-16, το Rafale και τις αγορές των F-35, τότε μέχρι το 2025-26, η ελληνική πλευρά θα έχει το πάνω χέρι σε ό,τι αφορά τα μαχητικά αεροσκάφη.
Γι’ αυτό το πρόγραμμά μας για την προμήθεια 40 αεροσκαφών F-16/VIPER και τον εκσυγχρονισμό περίπου 80 F-16 γίνεται πολύ σημαντικό. Εάν μπορέσουμε να το κάνουμε αυτό, θα επιτύχουμε να διατηρήσουμε ισορροπία στις δυνατότητες των μαχητικών αεροσκαφών των δύο χωρών».
Προειδοποιώντας ότι η επιχειρησιακή υπεροχή σε ό,τι αφορά τα μαχητικά αεροσκάφη θα περάσει στα χέρια της άλλης πλευράς ο Τούρκος πρώην πτέραρχος προτείνει να κορυφωθεί η προσπάθεια για την επιστροφή στο πρόγραμμα των F35 που είναι μαχητικό πέμπτης γενιάς καθώς όπως υποστηρίζει τα Rafale εξισορροπούνται από τα F16 Viper.
Συγχρόνως θέλοντας να δώσει και έναν τόνο αισιοδοξίας ο Α. Ουνάλ προτείνει να αναλάβει η τουρκική πολεμική βιομηχανία την αναβάθμιση των F16, να ενισχυθεί η παραγωγή UCAV ως πολλαπλασιαστής δύναμης και επίσης να δοθεί βάρος στο σχέδιο κατασκευής Εθνικού Μαχητικού Αεροσκάφους 5ης Γενιάς και συγχρόνως να εξετασθεί το ενδεχόμενο προμήθειας μαχητικών αεροσκαφών από τρίτη πηγή στα πρότυπα του ΝΑΤΟ.
Είναι προφανές ότι για την Τουρκία παρά τα παζάρια και τα «παιγνίδια», η υπόθεση των F16 και των F35 αναδεικνύεται σε ζωτικής σημασίας ζήτημα το οποίο όμως θα κριθεί όπως όλα δείχνουν μετά τις τουρκικές εκλογές.
