Σε αργούς ρυθμούς παρά την πίεση που ασκεί η διεθνής κοινότητα κινείται η προσπάθεια διαμόρφωσης του κλίματος για την διεξαγωγή εκλογών στην Λιβύη που πιθανότατα θα δώσουν λύση στο πολιτικό πρόβλημα της χώρας η οποία έχει εξελιχθεί σε «μαύρη τρύπα» για την Ασφάλεια στην Βόρεια Αφρική.
Η κρίση της Λιβύης δεν αποσταθεροποιεί μόνο την ίδια την χώρα αλλά έχει συνέπειες και στην προσπάθεια εξασφάλισης εναλλακτικών πηγών ενέργειας για την Ευρώπη και δημιουργεί απειλές ασφαλείας με την εμπλοκή στο έδαφός της ξένων δυνάμεων που θέλουν να ελέγξουν και να χειραγωγήσουν τις εξελίξεις.
Η πρόταση που διαμορφώνει ο ειδικός εκπρόσωπος του ΟΗΕ Α. Μπατίλυ και έχει την στήριξη της διεθνούς κοινότητας αλλά και του ΣΑ του ΟΗΕ δεν γίνεται αποδεκτή από την Ανατολική Λιβύη και από την Αίγυπτο και αυτό δημιουργεί σοβαρά προβλήματα για την ομαλή προώθηση της πρωτοβουλίας.
Ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ έχει προτείνει ένα σχέδιο με την συγκρότηση μιας ιδιαίτερα διευρυμένης στην σύνθεση της Επιτροπής η οποία θα αναλάβει την διεξαγωγή των εκλογών και παραμονή της κυβέρνησης Ντμπεϊμπά μέχρι την ανάδειξη νέας.
- Η σημαντική εξέλιξη των τελευταίων εβδομάδων είναι η συμφωνία του Κοινοβουλίου και του Ανώτατου Κρατικού Συμβουλίου για την συνταγματική τροποποίηση που αφορά ουσιαστικά στην κατανομή της εξουσίας στο μετεκλογικό σκηνικό, αλλά η Συμφωνία αυτή απορρίφθηκε από τον πρωθυπουργό Ντμπεϊμπά.
Όμως, οι εκκρεμότητες είναι πολλές που μάλλον καθιστούν ανεδαφικές τις προβλέψεις διεθνών παραγόντων ότι οι εκλογές θα μπορούσαν να διεξαχθούν το φθινόπωρο. Δεν υπάρχει συμφωνημένος εκλογικός νομος, δεν υπαρχει συμφωνία για το ποια δομή και φορέας θα αναλάβει την επιτήρηση των εκλογών.
Το θέμα που επίσης αποτελεί σημείο σοβαρής αντιπαράθεσης είναι η απαίτηση της κυβέρνησης της Τρίπολης να αποκλεισθούν από τις εκλογές που έχουν διπλή υπηκοότητα, κάτι που θα οδηγούσε στον αποκλεισμό της υποψηφιότητας του στρατηγού Χάφταρ αλλα και του γιού του Καντάφι.
Πάντως τις τελευταίες εβδομάδες και μετά την επίσκεψη του Διευθυντή της CIA Γουίλιαμ Μπερνς στην Λιβύη όπου συναντήθηκε και με τον στρατηγό Χάφταρ έχουν υπάρξει πυκνές επαφές Αμερικανών αξιωματούχων στην Ανατολική Λιβύη.
Στόχος είναι να πείσουν τον στρατηγό Χάφταρ να συναινέσει στην απομάκρυνση των ανδρών της ρωσικής παραστρατιωτικής οργάνωσης Wagner από τις περιοχές που ελέγχει αλλά πάντως φαίνεται πλέον να μην υπάρχει αμερικανικό «βέτο» σε ενδεχόμενη υποψηφιότητα του.
Πάντως, ο στρατηγός Χάφταρ έχει ένα ισχυρό επιχείρημα, θέτοντας το θέμα της ταυτόχρονης αποχώρησης των ξένων δυνάμεων που θα συμπεριλάβει εκτός από την Wagner και τις τουρκικές δυνάμεις.
Σε αυτό το κλίμα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η προσπάθεια επαναπροσέγγισης Τουρκίας-Αιγύπτου, καθώς οι δυο χώρες έχουν ανοιχτούς λογαριασμούς στην Λιβύη.
Οι πληροφορίες που μεταδόθηκαν από αιγυπτιακά ΜΜΕ χωρίς να έχουν επιβεβαιωθεί αναφέρουν ότι το Κάϊρο έθεσε τρεις όρους στην Τουρκία: την έκδοση Αδελφών Μουσουλμάνων που εχουν βρει καταφύγιο στην Τουρκία, την αποχώρηση των τουρκικών δυνάμεων από την Λιβύη και διακοπή της ευθείας εμπλοκής της Τουρκίας και τέλος την διακοπή των εντάσεων της Τουρκίας με την Ελλάδα και την Κύπρο και επίλυση των διαφορών για τις θαλάσσιες ζώνες.
Η συνάντηση Τσαβούσογλου – Σούκρυ στο Κάϊρο είναι ένα σημαντικό βήμα για την εξομάλυνση των σχέσεων αλλά είναι σαφές ότι δεν υπήρξε κάποια θεαματική πρόοδος καθως οι διαφορές παραμένουν.
Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον πάντως ότι ο Τσαβούσογλου σε δηλώσεις του (που μετέδωσε το ΑΝΑΝΤΟΛΟΥ) προσπάθησε να εξωραΐσει την εικόνα των σχέσεων με την Αίγυπτο τονίζοντας:
- «Η συμφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας που έχουμε με τη Λιβύη δεν είναι εναντίον της Αιγύπτου. Η συμφωνία της Αιγύπτου με την Ελλάδα δεν είναι επίσης εναντίον μας. Σε αυτή τη συμφωνία, η αιγυπτιακή πλευρά σεβάστηκε τα σύνορα της υφαλοκρηπίδας μας ακόμη και όταν οι σχέσεις ήταν ψυχρές».
Το Τουρκολιβυκό δεν πλήττει συμφέροντα της Αιγύπτου, όμως η Ελληνοαιγυπτιακή Συμφωνία μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ έχει επικαλύψει το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο και είναι ένα ουσιαστικό ανάχωμα στις τουρκικές διεκδικήσεις κάτι που αποκρύπτει ο κ. Τσαβούσογλου.
Εξάλλου η ίδια η Τουρκία με επιστολή της στον ΟΗΕ έχει δηλώσει ότι δεν αναγνωρίζει την Συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου, ενώ και η Αίγυπτος απάντησε με τον τρόπο της αφού με την μονομερή οριοθέτηση έναντι της Λιβύης επικάλυψε τμήμα της ΑΟΖ η οποία θα περιερχόταν στην Λιβύη βάσει του Τουρκολιβυκού Μνημονίου.
Στην Βεγγάζη βρέθηκε την Δευτέρα ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ -ΚΙΝΑΛ Ανδρέας Λοβέρδος που συναντήθηκε με τον πρόεδρο του Κοινοβουλίου Ακίλα Σάλεχ και συζήτησαν την διακοινοβουλευτική συνεργασία των δυο χωρών αλλά και τις διμερείς σχέσεις.
Στην Βεγγάζη σύντομα θα ξεκινήσουν οι απευθείας πτήσεις από και προς την Ελλάδα ενώ θετική ανταπόκριση στην Λιβύη έχει βρει η έναρξη έκδοσης θεωρήσεων για την Ελλάδα από το Γενικό Προξενείο της Βεγγάζης, ένα πρόγραμμα που έχει τρέξει ο Γενικός Πρόξενος Σ. Βενιζέλος.
