Του ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ, Hellas Journal
Η ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ ήταν και χθες το θέμα συζήτησης στην αίθουσα ενημέρωσης του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. H αμερικανική κυβέρνηση απαιτεί να κλείσει το ζήτημα της επέκτασης της Δυτικής Συμμαχίας το συντομότερο.
Έπρεπε να είχε γίνει η ένταξη …χθες, λένε, για να δείξουν το επείγον της ολοκλήρωσης των διαδικασιών που μπλοκάρει η Τουρκία.
Οι δημοσιογραφικές ερωτήσεις ήταν πολλές και η απάντηση ήταν επαναλαμβανόμενη ώς κασέτα σε παλιό μαγνητόφωνο:
Ο εκπρόσωπος Νεντ Πράις το ξεκαθάρισε από την πρώτη στιγμή, όπως έκανε και τη Δευτέρα, και θα έλεγα ότι οι απαντήσεις του είχαν και το στοιχείο του εκνευρισμού. Οι αξιωματούχοι στο ανώτατο επίπεδο πιστεύουν ότι η Φινλανδία και η Σουηδία έπραξαν ότι έπρεπε. Και ότι από την πλευρά τους υλοποίησαν τη συμφωνία που υπογράφτηκε με την Τουρκία στη Μαδρίτη.
Υπονοούν ότι η Τουρκία δεν έπραξε από την πλευρά της όσα περιέχονται σε αυτή τη συμφωνία.
- «Λοιπόν», είπε ο Πράις, «γνωρίζετε τη θέση μας για τη Φινλανδία και τη Σουηδία και την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ. Το έχετε ακούσει αυτό από την κυβέρνηση, το έχετε ακούσει από τα μέλη του Κογκρέσου. Υποστηρίζουμε σθεναρά τις υποψηφιότητές τους στο ΝΑΤΟ. Η Φινλανδία και η Σουηδία είναι έτοιμες να ενταχθούν στη Συμμαχία».
Προχώρησε λέγοντας τα εξής:
«Είναι έτοιμες να ενταχθούν στη Συμμαχία λόγω των στρατιωτικών τους δυνατοτήτων, της μακροχρόνιας εταιρικής σχέσης στον τομέα της ασφάλειας που έχουμε με τη Φινλανδία και τη Σουηδία που χρονολογείται δεκαετίες πίσω. Ασκούμαστε μαζί, συνεργαζόμαστε μαζί, μοιραζόμαστε πληροφορίες μαζί. Αλλά είναι επίσης έτοιμες να ενταχθούν στη συμμαχία επειδή πρόκειται για πολύ ανεπτυγμένες Δημοκρατίες».
Η τελευταία κουβέντα, λένε οι έμπειροι του «μπρίφιγκ» του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ήταν και μία αιχμή για την Τουρκία, η οποία -υπό τα σημερινά δεδομένα- δεν θα γινόταν ποτέ δεκτή στο ΝΑΤΟ. Πέραν του γεγονότος ότι κυβερνάται από μία αυταρχική κυβέρνηση, η στάση του Ταγίπ Ερντογάν έναντι της Μόσχας και η στενή φιλική του σχέση με τον Βλαδίμηρο Πούτιν θα τον απέκλειε από τη Δυτική Συμμαχία.
Το περιεχόμενο των συζητήσεων στο Κογκρέσο, ειδικά μετά την τελευταία δήλωση του Τούρκου Προέδρου για αναστολή των συνομιλιών με το Ελσίνκι και τη Στοκχόλμη είναι φρικτό για τον Ερντογάν. Μπορεί να ακούσει κανείς βαριές κουβέντες για τον ισλαμιστή πρόεδρο της Τουρκίας, σε σημείο που τα σχόλια να περιέχουν την ίδια οργή αυτών που γίνονται για τον Πούτιν.
Αλλά, και οι δηλώσεις του εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δείχνουν προς την ίδια κατεύθυνση. Θα έλεγα ότι δεν καταδίκασε με τον ισχυρό τρόπο που χαρακτηρίζει τους Αμερικανούς το κάψιμο του Κορανίου, που πρόκειται για μία απαράδεκτη ενέργεια.
«Όσον αφορά αυτό που είδαμε τις τελευταίες ημέρες, υποστηρίζουμε την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, το δικαίωμα της ειρηνικής συνάθροισης ως στοιχεία κάθε δημοκρατίας», είπε στους εμβρόντητους δημοσιογράφους. Πρόσθεσε:
«Αλλά όπως είπε ο Σουηδός πρωθυπουργός, το κάψιμο βιβλίων που είναι ιερά για πολλούς είναι μια πράξη βαθιά ασεβής και τόνισε ότι αυτό που είναι νόμιμο δεν είναι απαραίτητα κατάλληλο. Έχουμε ένα ρητό σε αυτή τη χώρα – κάτι μπορεί να είναι νόμιμο αλλά απαίσιο. Νομίζω ότι σε αυτήν την περίπτωση αυτό που έχουμε δει στο πλαίσιο της Σουηδίας εμπίπτει σε αυτήν την κατηγορία».
Και έμεινε μέχρι εκεί… Δεν καταδίκασε. Βασικά αρμόζει η φράση “άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε”…
Στη συνέχεια άνοιξε, ηθελημένα ή όχι, μία συζήτηση για την πιθανότητα προβοκάτσιας χωρίς να αναφέρει από που προέρχεται. Αλλά όσοι τον άκουγαν, κατάλαβαν ότι πίσω από τις λέξεις βρισκόταν η Ρωσία.
«Γνωρίζουμε επίσης το γεγονός ότι εκείνοι που μπορεί να βρίσκονται πίσω από αυτό που συνέβη στη Σουηδία μπορεί να επιδίδονται σε μια σκόπιμη προσπάθεια. Να προσπαθήσουν να αποδυναμώσουν την ενότητα πέρα από τον Ατλαντικό και εντός και μεταξύ των Ευρωπαίων συμμάχων και εταίρων μας. Αισθανόμαστε ότι η Φινλανδία και η Σουηδία είναι έτοιμες να γίνουν σύμμαχοι του ΝΑΤΟ. Το έχουμε εκφράσει με συνέπεια, αλλά τελικά, αυτή είναι μια απόφαση και μια συναίνεση που θα πρέπει να καταλήξουν η Φινλανδία και η Σουηδία με την Τουρκία», είπε ο Νέντ Πράις.
Ρωτήθηκε αν υπονοεί τη Ρωσία. Αν δηλαδή, με πιο απλά λόγια, ότι πίσω από τους ακροδεξιούς της Σουηδίας βρίσκεται η Μόσχα, καθώς είναι γνωστό ότι τα κόμματα αυτά, που ξεπερνούν τα όρια της νομιμότητας δείχνουν λατρεία για τον Βλαδίμηρο Πούτιν.
Κατά τη γνώμη μου, ο εκπρόσωπος άφησε ξεκάθαρα να αιωρείται η πιθανότητα μίας ρωσικής προβοκάτσιας. Αν και δεν είπε ονόματα, ούτε έδωσε και …διευθύνσεις.
Το ερώτημα που τίθεται είναι πολύ σημαντικό και αφορά την αμερικανική στρατηγική συνεργασία με τους συμμάχους και τους εταίρους της και πέραν της ευρύτερης γειτονιάς της Ευρώπης.
Οι υποψίες για τον Ερντογάν και τη σχέση του με τη Ρωσία και το Ιράν, απασχολούν τις μυστικές υπηρεσίες όλων των συμμαχικών χωρών. Εσχάτως η Ιερουσαλήμ πρόσθεσε πακτωλό πληροφοριών προς αυτή την κατεύθυνση.
Πόσο θα το τραβήξει ο Ερντογάν; Θα αρνείται την ένταξη των δύο σκανδιναβικών χωρών μέχρι τις εκλογές στην Τουρκία; Ή θα προκαλέσει πάλι ρήξη αποδεχόμενος τη Φινλανδία και μπλοκάροντας ταυτόχρονα τη Σουηδία;
Όσο και να προσπαθούμε δεν θα βρούμε σχεδόν κανένα, θα υποστήριζα, που θα έλεγε το αντίθετο: ότι ο Ερντογάν εκτελεί υπηρεσία για τον Πούτιν, ο οποίος πρόσθεσε αρκετά δισεκατομμύρια στην τουρκική οικονομία από τον Φεβρουάριο του 2022 μέχρι σήμερα.
Οι ενέργειες του Ερντογάν, όχι μόνο για το συγκεκριμένο θέμα, είναι τορπίλες για την ενότητα του ΝΑΤΟ και για την παγκόσμια ισχύ των Ηνωμένων Πολιτειών.
Οι επόμενες εβδομάδες είναι κρίσιμες και για τη Δυτικη Συμμαχία σε σχέση με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Αλλά θα κριθούν και οι τουρκοαμερικανικές σχέσεις. Θα μπορούσε η άρνηση του Ερντογάν στην επέκταση του ΝΑΤΟ, να είναι η σταγόνα που θα ξεχειλίσει το ποτήρι και να προκαλέσει τη μόνιμη ρήξη; Όλα είναι πιθανά πια…
- Ο Μιχάλης Ιγνατίου είναι διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο και συγγραφέας
