Στρατηγική συμφωνία υπέγραψαν Τουρκία και Βουλγαρία για το φυσικό αέριο, αιφνιδιάζοντας για άλλη μια φορά την Αθήνα. Τσάμπα τα εγκαίνια και οι διθυραμβικές δηλώσεις.
Όπως μετέδωσε το iEidiseis, η Τουρκία απέδειξε ότι δεν είναι καθόλου τυχαίος παίκτης στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Η Άγκυρα τώρα εισπράττει τα οφέλη από τον ενεργό ρόλο που έχτισε και στην ενεργειακή κρίση με το φυσικό αέριο.
Και δεν αναφερόμαστε στο ότι από την πρώτη στιγμή έπαιξε και παίζει σημαίνοντα ρόλο στον πόλεμο της Ουκρανίας (συνομιλίες Ρωσίας – Ουκρανίας, Συμφωνία Σιτηρών κλπ χωρίς να ακολουθήσει τη Δύση στις κυρώσεις)… Αλλά στο γεγονός ότι πλέον «μοιράζει» εκατομμύρια κυβικά φυσικού αερίου.
Μόνο τυχαία δεν μπορεί, λοιπόν, να χαρακτηριστεί η συμφωνία που έκλεισε η Τουρκία με την Βουλγαρία δίνοντάς της 1,5 δισ. κυβικά φυσικό αέριο κάθε χρόνο για τα επόμενα 13 χρόνια. Έτσι εξασφαλίζει τόσο τον εφοδιασμό της Ευρώπης όσο και της Βουλγαρίας.
Βγαίνει εκτός ενεργειακής σκακιέρας η Ελλάδα
Την ίδια στιγμή η Ελλάδα μένει στο περιθώριο, καθώς η αιφνιδιασμένη Αθήνα αρκείται στο να παρακολουθεί τις εξελίξεις με την συμφωνία Τουρκίας – Βουλγαρίας να κλείνει παραμονές Χριστουγέννων. Ήδη, συγκεντρώνονται σύννεφα στον σταθμό LNG της Αλεξανδρούπολης ενώ η Τουρκία να σχεδιάζει ένα τεράστιο κέντρο υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην ανατολική Θράκη.
Η συμφωνία, λοιπόν, Σόφιας – Άγκυρας θέτει εκτός «ενεργειακής σκακιέρας» την Αθήνα και αυτό προκύπτει αν αναλογιστούμε ότι η Τουρκία μοιράζει το πλούσιο φυσικό αέριο άλλων χωρών.
Συγκεκριμένα, με τη Ρωσία διαθέτει δυο αγωγούς (Turk Stream και Blue Stream), διαθέτει φυσικό αέριο από την Ιράν, ενώ και το Αζέρικο είναι διαθέσιμο για φίλες χώρες.
Παράλληλα, στο μέλλον θα διαθέτει Τουρκμένικο και Ισραηλινό φυσικό αέριο, αλλά και από το Ιρακινό Κουρδιστάν, ενώ συζητήσεις και ενδιαφέρον υπάρχει και για χερσαία μεταφορά από το Κατάρ με ενδιάμεσο σταθμό τη Συρία που ήδη οι συζητήσεις είναι διευρυμένες.
Συνολικά και για αντιληφθούμε το πως… παίζει σε προσωπικό επίπεδο Ερντογάν φτάνει να δούμε ότι η Τουρκία ήδη συζητά με 15 χώρες για συνεργασία – διάθεση του φυσικού αερίου.
Ο στρατηγικός ρόλος της Τουρκίας στην ενέργεια είναι αδιαμφισβήτητος ενώ σήμερα Υπουργός Ντονμέζ ανακοίνωσε στη Σόφια ότι το Διαμετακομιστικό Κέντρο (Hub) στην ουσία έχει ξεκινήσει να υλοποιείται σε συνεργασία με την Gazprom.
Η συμφωνία Τουρκίας – Βουλγαρίας για το φυσικό αέριο
Η συμφωνία Άγκυρας – Σόφιας προβλέπει ότι η βουλγαρική Bulgargaz και η κρατική εταιρεία Botas της Τουρκίας θα συνεργάζονται για το φυσικό αέριο και συγκεκριμένα στην πρόσβαση στους τερματικούς σταθμούς και το δίκτυο μεταφοράς φυσικού αερίου της τουρκικής εταιρείας. Η επίσημη τελετή πραγματοποιήθηκε στο βουλγαρικό κυβερνητικό κτίριο παρουσία των υπουργών ενέργειας των δύο χωρών Ρόζεν Χριστόφ και Φατίχ Ντονμέζ.
«Είχαμε δυσκολίες με την προμήθεια φυσικού αερίου το 2022 και τώρα λύνουμε το πρόβλημα μαζί με τους συναδέλφους μας από την Τουρκία. Η στιγμή είναι ιστορική. Οι λεπτομέρειες της συμφωνίας συμφωνήθηκαν στις 24-25 Δεκεμβρίου 2022 και σήμερα, με την υπογραφή της συμφωνίας, δίνουμε μια νέα αρχή στην εκτεταμένη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας.
Η Βουλγαρία έχει την ευκαιρία να αγοράζει φυσικό αέριο από όλους τους παγκόσμιους παραγωγούς και να το εκφορτώνει στην Τουρκία, κάτι που μας βολεύει πολύ, ενώ το πρόβλημα της έλλειψης υποδομών για την εκφόρτωση υγροποιημένου αερίου έχει λυθεί χάρη στη συμφωνία», δήλωσε ο Χριστόφ μετά την υπογραφή της συμφωνίας.
Ο Ντονμέζ ευχήθηκε το 2023 να είναι γόνιμο στην ανάπτυξη των διμερών σχέσεων, ιδίως στον τομέα της ενέργειας, και δήλωσε ότι η συμφωνία για το φυσικό αέριο υπογράφηκε για 13 χρόνια. «Η διάρκεια της υπογραφείσας συμφωνίας είναι 13 χρόνια, θα διασφαλίζεται η ετήσια διαμετακόμιση 1,5 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου και θα διασφαλίζεται σε μεγάλο βαθμό η ασφάλεια του εφοδιασμού της Ευρώπης και της Βουλγαρίας.
Μέσω κοινών προσπαθειών, αυτός ο όγκος φυσικού αερίου θα διασφαλιστεί και ενδεχομένως θα αυξηθεί», δήλωσε ο Ντονμέζ. Σημείωσε ότι η συμφωνία με τη Βουλγαρία επιτρέπει στην Τουρκία να κάνει ένα ακόμη βήμα προς την κατεύθυνση να γίνει κόμβος μεταφοράς φυσικού αερίου.
Τον Απρίλιο του 2022, η Gazprom ανέστειλε πλήρως τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Bulgargaz λόγω μη πληρωμής σε ρούβλια κατά την προβλεπόμενη ημερομηνία. Στη συνέχεια η Βουλγαρία ανακοίνωσε ότι είχε βρει εναλλακτικές επιλογές προμήθειας – κυρίως υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) από τις ΗΠΑ και αέριο από το Αζερμπαϊτζάν – σε τιμή σημαντικά χαμηλότερη από εκείνη που προσέφερε η Gazprom, και τον Ιούνιο η τιμή έπεσε στα 141,36 λέβα (περίπου 71 ευρώ) προτού αρχίσει να αυξάνεται απότομα και πάλι, λόγω προβλημάτων με τις παραδόσεις LNG.
Ήταν το ακριβό αέριο που αντλήθηκε στην υπόγεια εγκατάσταση αποθήκευσης φυσικού αερίου Chiren της Βουλγαρίας και αυτό έχει τώρα βασικό αντίκτυπο στην τιμή του μπλε καυσίμου, προκαλώντας αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου στη Βουλγαρία την πρώτη ημέρα του νέου έτους. Η Ρυθμιστική Επιτροπή Ενέργειας και Ύδρευσης ενέκρινε τον Ιανουάριο την τιμή του σε 179,33 λέβα (περίπου 92 ευρώ) ανά μεγαβατώρα χωρίς πρόσθετες χρεώσεις, από 146,09 λέβα (περίπου 73 ευρώ) τον Δεκέμβριο.
Επίκεντρο η ανατολική Θράκη
Την ίδια στιγμή και σύμφωνα με το Bloomberg, η συμφωνία ανοίγει μια ευπρόσδεκτη νέα οδό εφοδιασμού στη νοτιοανατολική Ευρώπη, αφού η Ρωσία περιόρισε τον εφοδιασμό στην ήπειρο μετά την εισβολή της στην Ουκρανία.
Μέχρι σήμερα, ο συντομότερος τρόπος πρόσβασης της Βουλγαρίας στο LNG ήταν μέσω της Ελλάδας, όπου οι αγοραστές πρέπει να ανταγωνίζονται για θέσεις ελλιμενισμού σύμφωνα με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Τουρκία, εκτός του μπλοκ, αλλά συνδεδεμένη με αυτήν μέσω αγωγού, δεν δεσμεύεται από αυτούς τους κανόνες.
Ενώ λοιπόν η Δυτική Ευρώπη βιάζεται να κατασκευάσει νέα υποδομή για να αντικαταστήσει το ρωσικό φυσικό αέριο, η Τουρκία ήδη χρησιμοποιεί λιγότερο από το ήμισυ της χωρητικότητας 21,9 εκατομμυρίων τόνων των τεσσάρων τερματικών LNG, σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg.
_____________
Αναρτήθηκε από τον Μιχάλη Τσολάκη
