Σήμερα φίλοι μου, μέρες που είναι, είπαμε να μην έχουμε γκρίνιες. Σήμερα είπαμε να κάνουμε μια βόλτα στο παρελθόν και να θυμηθούμε «εκείνα» τα Χριστούγεννα. Όχι επειδή ήταν τα καλύτερα. Όχι. Αλλά άμα είσαι 10, 15, 20 χρονών εκείνα τα Χριστούγεννα, που είναι τα δικά σου τα Χριστούγεννα, φαντάζουν μέσα σου, σαν τα καλύτερα όλων.
του Χρήστου Μπολώση
Ας ντυθούμε λοιπόν σήμερα με την στολή του Εμπενέζερ Σκρουτζ, του ήρωα του αριστουργήματος του Ντίκενς «Χριστουγεννιάτικη ιστορία» και με την βοήθεια όχι κάποιου φαντάσματος αλλά τις αναμνήσεις, ας πάμε αρκετά χρόνια πίσω και να ξαναθυμηθούμε…
… Την γνωστή – τότε – σκηνή με τον αστυφύλακα της Τροχαίας να είναι πνιγμένος στα δώρα, διαφόρων γνωστών ή και λιγότερο γνωστών εταιριών. Μοιραία μας έρχεται στο νου η σύγκριση με το εφιαλτικό σήμερα. Τότε δώρα στους αστυνομικούς μας, σήμερα… μολότωφ στους αστυνομικούς.
… Την άλλη χριστουγεννιάτικη εικόνα, με τα βουνά από κουραμπιέδες και μελομακάρονα.
Όλα σκεπασμένα με σελοφάν, για να μη μπορούν να φύγουν οι μύγες που είναι μέσα, όπως έλεγε και ο μέγιστος Νίκος Τσιφόρος.
… Την χαρακτηριστική πινελιά, που έδιναν στις γιορτές τα λεγόμενα λαϊκά περιοδικά, που ήταν ο «Θησαυρός» και το «Ρομάντσο». Τα εξώφυλά τους πάντα επίκαιρα, έδιναν τον εορταστικό τόνο, ώσπου αργότερα ήρθαν τα υποτιθέμενα
μοντέρνα, μας… ξεβλάχεψαν και μας πήρε και μας σήκωσε. Αλλά είπαμε όχι γκρίνιες σήμερα.
Ίσως κάποτε ασχοληθούμε και με τα περιοδικά αυτά που σημάδεψαν μια ολόκληρη εποχή.
Ένα χαρακτηριστικό του «τότε», ήταν τα Χριστουγεννιάτικα ρεβεγιόν στα κοσμικά κέντρα της εποχής.
Ένα τέτοιο, ήταν και η «Πεταλούδα», μια διαφημιστική καταχώρηση της οποίας βλέπουμε εδώ. Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε την ακριβή ημερομηνία, αλλά τοποθετείται εκεί στο τέλος της δεκαετίας το ’50 και στην αρχή αυτής του ’60. Βροντερά ονόματα του τραγουδιού και του χορού υπόσχονταν «μια υπέροχη Χριστουγεννιάτικη βραδυά». Να σημειώσουμε βέβαια ότι οι τιμές των κέντρων αυτών ήταν απολύτως απαγορευτικές για τον πολύ κόσμο.
Επίσης, αξίζει να προσέξουμε και την διεύθυνση του κέντρου: «Λευκωσίας 13. Πλατεία Αμερικής». Δηλαδή, το επίκεντρο της κοσμικής Αθήνας ήταν τότε εκεί, που σήμερα δεν μπορείς να κυκλοφορήσεις μετά τις 5 το απόγευμα, διότι κινδυνεύεις να αποχαιρετήσεις τον μάταιο τούτο κόσμο, λόγω των επενδυτικών δραστηριοτήτων των λαθραίων. Αλλάζουν οι καιροί. Προς το χειρότερο, εννοείται…
Άλλην γνώριμη εικόνα των ημερών το «Λαχείο των Συντακτών», δηλαδή των δημοσιογράφων. Το λαχείο εκείνο μοίραζε πολυκατοικίες, σπίτια, αυτοκίνητα,
μετοχές και εκατομμύρια σε μετρητά, όπως έλεγε η διαφημιστική ρεκλάμα που καταχωρούμε. Ο πατέρας μου, ήταν πιστός αγοραστής του Λαχείου, χωρίς ωστόσο να μπορέσει να κερδίσει κάτι απ’ αυτό. Θυμάμαι μια χρονιά, ένα από τα διαμερίσματα που θα κληρώνονταν, βρισκόταν στην οδό «Παναθηναϊκού» πίσω ακριβώς από την Θύρα 13 (το παλιό πέταλο) από το οποίο έβλεπες «πιάτο» όλο το γηπέδου του Παναθηναϊκού. Έκανα αναρίθμητες προσευχές να κερδίσουμε εκείνο το διαμέρισμα, όμως δεν εισακούστηκα από τον καλό Θεό. Ίσως επειδή δεν είμαι παναθηναϊκών φρονημάτων…
Τέλος, για να ολοκληρώνουμε σιγά – σιγά το σεργιάνι αυτό στο παρελθόν, το μεγάλο πανηγύρι, γινόταν στην οδόν Αιόλου.
Μια μικρή γεύση από την ατμόσφαιρα εκείνης της εποχής στο συγκεκριμένο σημείο, παίρνουμε από την φωτογραφία, αλλά και από παλιές Ελληνικές κινηματογραφικές ταινίες που την έχουν απαθανατίσει, όπως «Η κάλπικη λίρα», «Πρωτευουσιάνικες περιπέτειες» και «Κόκκινα Φανάρια». Δεκάδες πάγκοι περιστασιακών εμπόρων παιχνιδιών, στήνονταν στην μέση της οδού Αιόλου, κάτω από την σκιά της Ακροπόλεως, όπου συνωστίζονταν (εκεί να δείτε συνωστισμός όχι σαν αυτόν της Ρεπούση) οι Αθηναίοι, που ακόμα πάλευαν να σταθούν στα πόδια τους μετά τον συμμοριτοπόλεμο, για να αγοράσουν τα φτωχικά χριστουγεννιάτικα παιχνίδια. Μια φτηνή κούκλα για την Ελενίτσα, ένα τενεκεδένιο αυτοκινητάκι για τον Γιωργάκη, που στα παιδικά τους μάτια φάνταζαν σαν… τα πάντα όλα.
Το ντεκόρ συμπλήρωναν αγιοβασίληδες που πλεύριζαν τα πιτσιρίκια και τα προέτρεπαν να βγάλουν μια αναμνηστική φωτογραφία μαζί τους. Καμιά φορά κάποιος πιτσιρίκος δυστροπούσε και η γενειάδα του φτωχοδιάβολου αγιοβασίλη του έμενε στα χέρια.
Μέσα στον γενικό χαμό, παρόντες και οι πιτσιρικάδες με τα τρίγωνα να «τα λένε» και να μαζεύουν ένα πολύ αξιοπρεπές κομπόδεμα, διότι τότε οι άνθρωποι ήταν μεν φτωχοί, αλλά το χαίρονταν να τους λένε τα κάλαντα οι πιτσιρικαρία της γειτονιάς η και «αλλοδαποί», εννοώ από άλλες γειτονίες και να τους δώσουν το φτωχικό δωράκι, δηλαδή κάποιες στην κυριολεξία πενταροδεκάρες.
Στο σπορ αυτό, είχα κι΄ εγώ ιδιαίτερες επιδόσεις. Μια χρονιά μάλιστα, με τον φίλο μου το Νικολάκη, μπήκαμε στο λεωφορείο και από το Περιστέρι βρεθήκαμε στο κέντρο της Αθήνας, να «τα λέμε» και κατά το σούρουπο επέστρεψα στο σπίτι αναγγέλλοντας στην μητέρα μου όλο χαρά και υπερηφάνεια τα πεπραγμένα μου, περιμένοντας τα συγχαρητήρια, διότι είχα μαζέψει ένα αρκετά μεγάλο ποσόν. Δυστυχώς τα πράγματα δεν εξελίχθησαν ως είχον σχεδιασθεί ή μάλλον ως εσχεδίαζα ότι θα εξελιχθούν. Η φουκαριάρα η μάνα μου, είχε γίνει έξαλλη από την αγωνία της να με περιμένει, οπότε… πού σε πονεί και πού σε σφάζει. Έφαγα ένα ξύλο χριστουγεννιάτικο μέγκλα, που θα το έβλεπαν οι σημερινοί δικαιωματάκηδες και θα έκαιγαν την Αθήνα δέκα μέρες. Ιδίως αν ήμουν και ολίγον ΛΟΑΤΚΙ… Τι δεν θάδινα για να ξανάτρωγα εκείνο το ξύλο.
Σιγά σιγά οι εικόνες αυτές, άρχισαν να ξεθωριάζουν. Ήρθε η ευημερία αλλά και αυτή στρεβλή, όπως όλα την Ελλάδα και είπαμε σήμερα όχι γκρίνιας.
Τα πράγματα λοιπόν πήραν τον δρόμο τους. Εδώ, δυστυχώς, ως εσχεδιάσθησαν από τους κλειδοκράτορες.
Σαν σήμερα το 1980, δόθηκε η χαριστική βολή. Τα δύο μεγάλα πολυκαταστήματα της εποχής το «Μινιόν» και ο «Κατράντζος» δημιουργήματα των Ελλήνων επιχειρηματιών Μιχάλη Γεωργακά και Γιώργου Κατράντζου, έγιναν ταυτοχρόνως παρανάλωμα του πυρός, παρασύροντας σα αποκαΐδια τους όλη την Ελληνική οικονομία, την οποία έσπευσαν να «σώσουν» οι ξένοι κολοσσοί.
Αλλά είπαμε. Σήμερα όχι γκρίνιες.
Σήμερα μόνο ευχές.
Ευχές μέσα από την καρδιά μας σε όλους σας που διαβάζετε αυτές τις γραμμές, για Καλά Χριστούγεννα και ευτυχισμένο και δημιουργικό το 2023.
Εμείς πάλι μαζί, πρώτα ο Θεός, την Δευτέρα 16 Ιανουαρίου.
Να σας ενημερώσουμε ότι σήμερα Τρίτη, 20 Δεκεμβρίου, στις 18.30, στο Πολεμικό Μουσείο, ο Σύνδεσμος Επιτελών Εθνικής Αμύνης (Σ.Ε.ΕΘ.Α.), παρουσιάζει την εορταστική εκδήλωσή του, με χριστουγεννιάτικα τραγούδια από γνωστούς καλλιτέχνες. Η είσοδος είναι ελεύθερη.
