H εντολή που έλαβαν σήμερα οι ρωσικές δυνάμεις να εγκαταλείψουν την δυτική όχθη του ποταμού Δνείπερου – εκεί που βρίσκεται η πόλη της Χερσώνας – διαγραφόταν ως προοπτική απ’ τη στιγμή που οι εισβολείς αισθάνθηκαν την πίεση της ουκρανικής αντεπίθεσης σε ολόκληρη την ομώνυμη επαρχία και μάλιστα πολύ κοντά πλέον στην ίδια την πόλη.
Την απόσυρση όλων των ρωσικών στρατευμάτων από τη δυτική όχθη του Δνείπερου διέταξε ζωντανά από την τηλεόραση σήμερα το απόγευμα ο Υπουργός Αμύνης της Ρωσίας Σεργκέι Σοϊγκού.
Σχεδόν ταυτόχρονα ο επικεφαλής των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία, στρατηγός Σεργκέι Σουροβίκιν, ο αποκαλουμενος και “Στρατηγός Αρμαγεδδών” λόγω του αιμοσταγούς παρελθόντος του, επιβεβαίωνε ότι οι ρωσικές δυνάμεις θα αναπτυχθούν πλέον στα ανατολικά του ποταμού.
«Είναι σκόπιμο να οργανωθεί η άμυνα κατά μήκος της γραμμής φραγμού του ποταμού Δνείπερου, κατά μήκος της αριστερής όχθης του», είπε ο Σουροβίκιν.
«Ξεκινήστε με την απόσυρση των στρατευμάτων και λάβετε όλα τα μέτρα για να διασφαλίσετε την ασφαλή μεταφορά προσωπικού, όπλων και εξοπλισμού μέσω του ποταμού Δνείπερου», είπε ο Σόιγκου στον Σουροβίκιν.
Ο Σουροβίκιν πρόσθεσε επίσης ότι, παρά την επείγουσα έκκληση για υποχώρηση των δυνάμεων στη Χερσώνα, τα ρωσικά στρατεύματα αντιστάθηκαν επιτυχώς στις εχθρικές επιθετικές προσπάθειες σε ολόκληρη τη γραμμή επαφής.
Ο Σουροβίκιν, μαζί με ρωσικά μέσα ενημέρωσης, κατηγόρησε την Ουκρανία για βομβαρδισμό τοπικών κυβερνητικών εγκαταστάσεων, σχολείων, νοσοκομείων και άλλων κοινωνικά σημαντικών εγκαταστάσεων, καθώς και για σκόπιμη στόχευση του φράγματος Kakhovka.
Η κίνηση των Ρώσων είχε προεξοφληθεί τις τελευταίες εβδομάδες ως επερχομένη και βεβαία, λόγω της συνεχιζόμενης μεγάλης ουκρανικής αντεπίθεσης. Δεν παύει όμως να συνιστά μείζον περιστατικό -έστω στρατηγικής- υποχώρησης των δυνάμεων της Μόσχας.
Η ανακοίνωση για την απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων ήρθε λίγο αφότου ρωσικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι ο πρώην αντιεμβολιαστής μπλόγκερ, αναπληρωτής κυβερνήτης της Χερσώνας, Κιρίλ Στρεμούσοφ, σκοτώθηκε “σε τροχαίο”. Ενας από τους κύριους υποστηρικτές της ρωσικής κατάκτησης της Χερσώνας, εξαιρετικά μισητός από τους Ουκρανούς, είχε προειδοποιήσει μόλις πριν από έξι ημέρες ότι ήταν «το πιο πιθανό» οι ρωσικές δυνάμεις να περάσουν στην ανατολική όχθη.
Tαπεινωτική ήττα η υποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων
Η υποχώρηση των στρατευμάτων των Ρώσων κατακτητών – υπολογίζονται περίπου στις 40.000 οι άνδρες που αρχίζουν να υποχωρούν από την δυτική όχθη του Δνείπερου – ανεξάρτητα αν οι Ρώσοι στρατιωτικοί κάνουν σαφές ότι θα δημιουργήσουν γραμμές άμυνας στην ανατολική όχθη, σηματοδοτεί μείζονα υποχώρηση των στρατευμάτων του Πούτιν.
Υπενθυμίζεται πως η Χερσώνα είχε “προσαρτηθεί” και θεωρείτο ρωσικό έδαφος για το οποίο ο ο ίδιος ο Πούτιν είχε πει ότι θα είναι “για πάντα Ρωσία” κι ότι ενδεχόμενη επίθεση σε αυτό θα επιφέρει την ανάλογη στρατιωτική απάντηση… Σήμερα βλέπουμε την υποχώρηση.
- Η Χερσώνα λοιπόν έμεινε “ρωσικό έδαφος” μόλις για 41 ημέρες!
Και πρόκειται για ταπεινωτική υποχώρηση – ό,τι κι αν ακολουθήσει – αφού οι Ρώσοι εξαναγκάζονται σε αμυντική αναδίπλωση από την επελαύνουσα ουκρανική αντεπίθεση.
Τις ώρες πριν από την ανακοίνωση της αποχώρησης των Ρώσων, δημοσιογράφοι προπαγανδιστές του Κρεμλίνου και αναλυτές είχαν σκιαγραφήσει μια όλο και πιο ζοφερή εικόνα, με ορισμένους να προβλέπουν ότι η Ρωσία θα μπορούσε να εγκαταλείψει την Χερσών στο σύνολό της.
Πριν από την ανακοινωθείσα υποχώρηση, ο Aleksandr Kots, δημοσιογράφος της ταμπλόιντ εφημερίδας του Κρεμλίνου “Komsomolskaya Pravda”, ο οποίος βρίσκεται στη Χερσώνα, είπε ότι δεν υπήρχαν «καλά νέα» εκεί, υποδηλώνοντας ότι η ανακοίνωση της αποχώρησης θα μπορούσε να έρθει σύντομα.
Όμως, η απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων σηματοδοτεί επίσης μια προσωπική ήττα για τον στρατηγό “Αρμαγεδδώνα”, τον διαβόητο σκληροπυρηνικό αξιωματικό της πολεμικής αεροπορίας, Σεγκέι Σουροβίκιν, ο οποίος διορίστηκε ως πρώτος γενικός διοικητής των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία τον Οκτώβριο για να ανατρέψει τον αποτυχημένο πόλεμο της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας.
Όλα δείχνουν πως έχουμε μπροστά μας μια μεγάλη μάχη για τη Χερσώνα. Με τους Ουκρανούς να προχωρούν τώρα και τους Ρώσους να “ταμπουρώνονται” στην ανατολική όχθη.
Όμως, γιατί είναι τόσο σημαντική μια επερχόμενη μάχη για τον έλεγχο της Χερσώνας;
- Η θέση της Χερσώνας στον χάρτη και η σημασία της
Πριν από τον πόλεμο, η Χερσώνα είχε πληθυσμό περίπου 380.000. Βρίσκεται στις όχθες του ποταμού Δνείπερου, κοντά στην ακτή της Μαύρης Θάλασσας. Είναι επίσης κοντά στη χερσόνησο της Κριμαίας – το τμήμα της Ουκρανίας το οποίο προσάρτησε η Ρωσία το 2014 και το οποίο περιέχει μια σειρά από στρατιωτικές βάσεις της.
«Η Χερσώνα είναι μια πύλη προς την Κριμαία», λέει η Marina Miron, ερευνήτρια αμυντικών σπουδών στο Kings College του Λονδίνου.
«Η ανακατάληψή της θα άνοιγε το δρόμο για την εκ νέου κατάκτηση της Κριμαίας, κάτι που η Ουκρανία σκοπεύει να κάνει σε αυτόν τον πόλεμο».
Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει κατ’ επανάληψη αναφέρει ότι “ο πόλεμος ξεκίνησε στην Κριμαία κι εκεί θα τελειώσει”.
Η τοποθεσία της Χερσώνας είναι επίσης σημαντική, λέει ο Forbes Mackenzie, πρώην αξιωματικός πληροφοριών του βρετανικού στρατού και διευθύνων σύμβουλος των Υπηρεσιών Πληροφοριών Mackenzie. «Ο έλεγχος του ποταμού Δνείπερου είναι σημαντικός γιατί εκτείνεται ακριβώς στο κέντρο της Ουκρανίας», λέει.
2. Η συμβολική σημασία της Χερσώνας
Η Χερσώνα είναι η μόνη από τις περιφερειακές πρωτεύουσες της Ουκρανίας που έχει πέσει στα χέρια των ρωσικών δυνάμεων.
Η Ρωσία την κατέλαβε στις αρχές Μαρτίου και ανακήρυξε την προσάρτησή της μαζί με άλλες τρεις περιοχές της Ουκρανίας. Οργάνωσε δε και ψευτοδημοψηφίσματα για την “λαϊκή συναίνεση” στην καθ’ όλα παράνομη προσάρτησή της.
Η ανακατάληψη της πόλης θα έστελνε ένα μήνυμα ότι ο πόλεμος στρέφεται προς όφελος της Ουκρανίας, λέει η Miron.
«Θα έδειχνε στη Δύση ότι αξίζει τον κόπο να δαπανηθούν χρήματα για την παροχή όπλων και για την υποστήριξη της Ουκρανίας».
Ωστόσο, οι δυνάμεις της Ρωσίας βρίσκονται υπό τεράστια πίεση για να υπερασπιστούν τη Χερσώνα. Έχασαν 6.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα (2.317 τετραγωνικά μίλια) εδάφους από τις ουκρανικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια της αντεπίθεσής τους στα ανατολικά της χώρας.
«Η Ρωσία χρειάζεται μια νίκη», λέει η Miron. «Πρέπει να δείξει ότι μπορεί να αντεπιτεθεί».
3. Πότε θα ξεκινήσει η μάχη της Χερσώνας;
Οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν βομβαρδίσει γέφυρες στον ποταμό Δνείπερο με πυραύλους, για να προσπαθήσουν να κόψουν τις γραμμές ανεφοδιασμού της Ρωσίας προς την πόλη από τα ανατολικά και τα νότια.
Οι δυνάμεις των Ουκρανών προελαύνουν επίσης σταδιακά στην πόλη από τα βορειοδυτικά και τα βορειοανατολικά.
«Ο επόμενος σημαντικός στόχος της Ουκρανίας είναι η πόλη Beryslav, ανάντη στον ποταμό Δνείπερο», λέει η Miron. “Μόλις καταλάβουν αυτή την πόλη, τότε μπορούν να εξαπολύσουν μια επίθεση στην ίδια τη Χερσώνα. Θα μπορούσε να είναι μόνο θέμα εβδομάδων μακριά.”
Σημειώνεται πως ήδη οι Ουκρανοί αναφέρουν ότι έχουν επιφέρει τεράστιες απώλειες στις Ρωσικές δυνάμεις στις μάχες για την πόλη Beryslav.
Ωστόσο, λέει ο Ben Barry, από το Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών, οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν σημειώσει αρκετά αργή πρόοδο προς την πόλη της Χερσώνας.
«Πρέπει ακόμη να διαπεράσουν τις ρωσικές θέσεις βόρεια της Χερσώνας», λέει. “Μπορεί να επιβραδυνθούν από το λασπώδες έδαφος. Μπορεί να μην μπορούν να διαπεράσουν για να φτάσουν στην πόλη.”
4. Πόσο θα κοστίσει μια μάχη για τη Χερσώνα;
Μια επίθεση για την ανακατάληψη της Χερσώνας θα ήταν εξαιρετικά δαπανηρή για τις ουκρανικές δυνάμεις, λέει το Forbes Mackenzie.
«Οι μάχες θα ήταν από σπίτι σε σπίτι και το ποσοστό των θυμάτων θα ήταν πολύ υψηλό», λέει. «Η προοπτική είναι φρικτή».
Ωστόσο, μια μάχη για την πόλη δεν είναι αναπόφευκτη, λέει ο Ben Barry.
«Κάθε πλευρά έχει επιλογές», λέει. «Οι ρωσικές δυνάμεις μπορεί να πολεμήσουν για να καθυστερήσουν τους Ουκρανούς και μετά να αποσυρθούν. Οι Ουκρανοί μπορεί να προσπαθήσουν να περικυκλώσουν την πόλη και να κόψουν τις γραμμές ανεφοδιασμού αντί να εισέλθουν σε αυτήν.
«Είναι αδύνατο να μαντέψει κανείς τις στρατηγικές τους».