 |
Εμπλουτισμός του υπόγειου υδροφορέα της περιοχής με νερό που «περισσεύει» από τον ταμιευτήρα της ΕΥΔΑΠ
Οταν στις αρχές της δεκαετίας του 2000 ερχόταν στην επιφάνεια ένα από τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά σκάνδαλα που έχουν συμβεί στη χώρα μας, η ρύπανση του ποταμού Ασωπού από τις βιομηχανίες, κανείς δεν φανταζόταν ότι 20 χρόνια αργότερα θα βρίσκονταν ακόμη σε εκκρεμότητα βασικά έργα για την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς.
Ενα από αυτά είναι ο εμπλουτισμός του υπόγειου υδροφορέα της περιοχής με νερό που «περισσεύει» από την Υλίκη, οι μελέτες του οποίου ολοκληρώθηκαν πρόσφατα. Το ερώτημα είναι αν το έργο θα ενταχθεί στο νέο ΕΣΠΑ ή «θα μπει στο συρτάρι», όπως έγινε με τις μελέτες για τη δημιουργία μεγάλου διυλιστηρίου νερού στον Δήμο Τανάγρας.Το έργο, που φιλοδοξεί να υλοποιήσει ο Δήμος Τανάγρας, αφορά τον εμπλουτισμό του υπόγειου υδροφορέα και την άρδευση αγροτικών εκτάσεων με καθαρό νερό στην περιοχή των Οινοφύτων. Σύμφωνα με τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, που βρίσκεται αυτή την περίοδο σε διαβούλευση, ο εμπλουτισμός θα πραγματοποιηθεί μέσω 28 γεωτρήσεων, στις οποίες θα διοχετεύονται περίπου 20.000 κυβικά μέτρα νερού την ημέρα. «Πρόκειται για νερό που προέρχεται από την Υλίκη και δεν το χρησιμοποιεί σήμερα η ΕΥΔΑΠ, αλλά το ρίχνει στον Ασωπό», εξηγεί ο Ανέστης Τσιώνης, μηχανικός στη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών του δήμου. «Οταν το νερό δεν θα οδηγείται στον υπόγειο υδροφορέα, τότε θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την άρδευση περίπου 8.000 στρεμμάτων». Στόχος του έργου είναι όχι τόσο να αυξήσει τα υπόγεια αποθέματα νερού, όσο να βελτιώσει την ποιότητά τους, καθώς ο υπόγειος υδροφορέας δεχόταν επί δεκαετίες λύματα που διοχέτευαν παράνομα στο υπέδαφος βιομηχανίες της περιοχής.
Τεχνικά, το έργο περιλαμβάνει δύο μεγάλους αγωγούς που θα συνδεθούν με τους αγωγούς της ΕΥΔΑΠ από την Υλίκη, δεξαμενές στις οποίες θα αποθηκεύεται το νερό πριν διοχετευτεί στις γεωτρήσεις και το αρδευτικό δίκτυο που θα δημιουργηθεί, με συνολικό προϋπολογισμό (με ΦΠΑ) περί τα 8,8 εκατ. ευρώ.
Αυτό που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην υπόθεση, εκτός από το τεχνικό κομμάτι, είναι το ιστορικό της. Η ρύπανση του ποταμού Ασωπού και των υπόγειων υδάτων από την άναρχη βιομηχανική ζώνη των Οινοφύτων και του Σχηματαρίου πιστοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2004 από τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος, έπειτα από πολυετή αγώνα ανθρώπων της περιοχής. Κάτοικοι και φορείς προσέφυγαν στα δικαστήρια αποδεικνύοντας τις βαριές συνέπειες στη δημόσια υγεία, και το υπουργείο Περιβάλλοντος αναγκάστηκε να παρέμβει χαρακτηρίζοντας την προστασία του Ασωπού «εθνικό έργο» (εν έτει 2007). Ακολούθως οι βιομηχανίες της περιοχής εντάχθηκαν σε προγράμματα για την επεξεργασία των λυμάτων τους, ο Ασωπός «αποχαρακτηρίστηκε» από αγωγός βιομηχανικών λυμάτων, ενώ η ύδρευση της περιοχής έπαψε να γίνεται μέσω γεωτρήσεων (αλλά από δίκτυο της ΕΥΔΑΠ, μέσω πέντε μικρών ταχυδιυλιστηρίων).
Το 2012 συγκροτήθηκε από την τότε ειδική γραμματέα Επιθεωρητών Περιβάλλοντος Μαργαρίτα Καραβασίλη μια επιτροπή, η οποία κατέληξε σε διάφορες προτάσεις για την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς στην ευρύτερη περιοχή. Ανάμεσα στις προτάσεις ήταν και η αξιοποίηση των πλεονασματικών αποθεμάτων της Υλίκης για την άρδευση και τον εμπλουτισμό του υπόγειου υδροφορέα, και η κατασκευή ενός κεντρικού διυλιστηρίου που θα καλύψει τις αυξημένες ανάγκες της περιοχής. Ακολούθησε το 2014 υπογραφή προγραμματικής σύμβασης ανάμεσα στον Δήμο Τανάγρας, το υπουργείο Περιβάλλοντος και την ΕΥΔΑΠ για την προώθηση των απαραίτητων μελετών, ώστε να δημοπρατηθούν τα έργα.
Μόνο μελέτες…
Οι μελέτες για το κεντρικό διυλιστήριο ολοκληρώθηκαν πριν από μερικά χρόνια, αλλά το έργο δεν εντάχθηκε ποτέ σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα ώστε να προχωρήσει. Οι δε μελέτες για τον εμπλουτισμό του υδροφορέα χρειάστηκαν τρία χρόνια για να ενταχθούν στο ΕΣΠΑ (πλέον ολοκληρώθηκαν, καθώς απομένει μόνο η περιβαλλοντική αδειοδότηση).
Ωστόσο το έργο δεν έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, επομένως η υλοποίησή του είναι αμφίβολη. Κάτι που επισήμανε πριν από… 12 χρόνια (βλ. «Κ», 9.2.2010) και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ως υπεύθυνος τότε του Τομέα Περιβάλλοντος της Νέας Δημοκρατίας: «Πολλές ρυθμίσεις και έργα έχουν συζητηθεί επανειλημμένα τα τελευταία χρόνια για τον Ασωπό σε θεωρητικό επίπεδο. Το πρόβλημα είναι ότι δεν έχουν εφαρμοστεί στην πράξη».
