Η εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού από την Τουρκία και οι υβριδικές απειλές ενώνουν Ελλάδα και Αυστρία που πραγματοποίησαν δεύτερη κατά σειρά δράση για την από κοινού αντιμετώπιση των αναδυόμενων απειλών.
του Χρήστου Μαζανίτη
Η πρωτοβουλία ανήκει στην Γενική Διεύθυνση Πολιτικής Εθνικής Άμυνας και Διεθνών Σχέσεων (ΓΔΠΕΑΔΣ), του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ), και τον ίδιο τον Γενικό Διευθυντή Δρ. Κωνσταντίνο Μπαλωμένο, ο οποίος και μετέβη στην Βιέννη, όπου σε συνεργασία με την αντίστοιχη Γενική Διεύθυνση του Υπουργείου Άμυνας της Αυστρίας, πραγματοποίησαν στις 29 και 30 Σεπτεμβρίου ακόμη μία δράση για την ανάδειξη του προβλήματος της εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού ζητήματος.
Ειδικότερα, έπειτα από την επιτυχημένη διεξαγωγή του 1ου Εργαστηρίου Ειδικών (expert’s workshop), στην Αλεξανδρούπολη, τον περασμένο Ιούνιο, με τίτλο: «Instrumentalization of illegal migration in the framework of hybrid warfare. The role of the military», την Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2022 διοργανώθηκε στην Βιέννη ένα 2ο Εργαστήριο Ειδικών με το ίδιο θέμα, ώστε να αναλυθούν οι τελευταίες εξελίξεις στο προσφυγικό ζήτημα (δεδομένου της συνέχισης του πολέμου στην Ουκρανία) και να εξεταστεί διεξοδικότερα το ζήτημα.
Στο Εργαστήριο εξετάστηκε επίσης, ο ρόλος της μετανάστευσης σε σχέση με την ασφάλεια των συνόρων, το φαινόμενο της εργαλειοποίησης της παράνομης μετανάστευσης, η αντίληψη του μεταναστευτικού-προσφυγικού ζητήματος ως απειλής ή πρόκλησης για την Ευρωπαϊκή εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια, καθώς και ο ρόλος που καλούνται να διαδραματίσουν οι Ένοπλες Δυνάμεις για τη διαχείριση του μεταναστευτικού-προσφυγικού ζητήματος, τόσο στην παρούσα περίοδο όσο και στο προσεχές μέλλον.
Κατά τη λήξη του 2ου Εργαστηρίου Ειδικών εξήχθησαν τα ακόλουθα συμπεράσματα:
- Η αναποτελεσματική διαχείριση των μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών είναι πιθανό να αποτελέσει απειλή για την εθνική ακεραιότητα ενός κράτους, αιτία βίαιων συγκρούσεων, πρόκληση οικονομικής αστάθειας και να δημιουργήσει εσωτερική αστάθεια λόγω έλλειψης κοινωνικής συνοχής (δημογραφική αστάθεια, θρησκευτικές μειονότητες κλπ.).
- Η εργαλειοποίηση της μετανάστευσης αποτελεί υβριδική απειλή και μέσω αυτής, ένας υβριδικός δρων προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τις τρωτότητες ενός αντιπάλου στόχου του, ώστε να χειραγωγήσει την κοινή γνώμη του, να υπονομεύσει την κοινωνική συνοχή του και να αποσυντονίσει την λειτουργία του κράτους του.
- Κρατικοί δρώντες που εργαλειοποιούν την παράτυπη μετανάστευση, προσβλέπουν στο να πλήξουν την εθνική ασφάλεια και άμυνα της χώρας-στόχου.
- Μη κρατικοί δρώντες που συχνά εργαλειοποιούν τις μεταναστευτικές ροές είναι τρομοκρατικές οργανώσεις, εξτρεμιστικές ομάδες, αλλά και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ) με μη ξεκάθαρο ρόλο και επιδιώξεις. Υφίσταται αβεβαιότητα δε, σε σχέση με το κατά πόσο πίσω από μη κρατικούς δρώντες που εργαλειοποιούν την παράτυπη μετανάστευση βρίσκονται στην πραγματικότητα κρατικές οντότητες.
- Η μαζική εισροή μεταναστών σε μια οποιαδήποτε χώρα κ-μ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εγκυμονεί κινδύνους ασφαλείας για όλη την Ένωση.
- Την συλλογική δράση των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης, εμποδίζει η διαφορετική αντίληψη κινδύνου που έχουν τα ευρωπαϊκά κράτη.
- Ως εξαιρετικά σημαντική προβάλλεται η δαπάνη των απαραίτητων κεφαλαίων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την ανάπτυξη των απαραίτητων δυνατοτήτων, σε αντιμετώπιση του ενδεχόμενου μεταναστευτικών ροών.
- Οι Ένοπλες Δυνάμεις θα συνεχίσουν να έχουν ενεργό ρόλο στην διαχείριση του μεταναστευτικού –προσφυγικού ζητήματος, διότι έχουν τη δυνατότητα διαχείρισης μεγάλης κλίμακας κινήσεων προσφύγων που απαιτούν επαρκή υλικοτεχνική υποδομή προκειμένου να αποτραπεί πιθανή βία και χάος. Το Στρατιωτικό Προσωπικό διαθέτει επίσης, όλες τις οργανωτικές και άλλες δυνατότητες που συχνά δεν συγκρίνονται με άλλες κρατικές υπηρεσίες, ακόμη και εκείνες που συνεργάζονται απευθείας με μετανάστες.
- Η αποτελεσματική αντιμετώπιση της Υβριδικής Απειλής των Μεταναστευτικών-Προσφυγικών Ροών προαπαιτεί Μηχανισμό Διοίκησης-ελέγχου (Command and Control-C2) προσαρμοσμένο στις ανάγκες υβριδικών απειλών, με αξιοποίηση όλων των μέσων που παρέχει συναφώς η σύγχρονη τεχνολογία. Αυτός δε, πρέπει να δύναται να αναπροσαρμοστεί ανάλογα με τις ανάγκες επιχειρήσεων εντός ενός υβριδικού περιβάλλοντος. Δεδομένο θα πρέπει να θεωρείται δε, ένα πνεύμα διαλειτουργικότητας που να επιτρέπει την αγαστή συνεργασία του συνόλου των κινητοποιούμενων δυνάμεων (στρατιωτικών και ασφαλείας) με διαφορετικούς αρμόδιους φορείς-παράγοντες του κράτους και της κοινωνίας, δρώντες σε πολιτικό ή οικονομικό επίπεδο (ολιστική προσέγγιση).
- Παράλληλα με τις εργασίες του 2ου Εργαστηρίου Ειδικών, ο Γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Πολιτικής Εθνικής Άμυνας και Διεθνών Σχέσεων (ΓΔΠΕΑΔΣ), του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ), Δρ. Κωνσταντίνος Μπαλωμένος και ο Αυστριακός ομόλογός του Δρ. Άρνολντ Κάμελ (Arnold Kammel) είχαν διμερείς διαβουλεύσεις.
- Συγκεκριμένα, αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία και το ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ για τη λήξη του πολέμου, το περιβάλλον ασφάλειας στα Δυτικά Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας, την ενεργειακή κρίση, τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και το ρόλο των Ενόπλων Δυνάμεων για την αντιμετώπισή τους, καθώς και την περαιτέρω ενίσχυση των διμερών σχέσεων Ελλάδας – Αυστρίας στον αμυντικό τομέα.
Υπενθυμίζεται ότι μετά από τις σχετικές πρωτοβουλίες της Γενική Διεύθυνση Πολιτικής Εθνικής Άμυνας και Διεθνών Σχέσεων (ΓΔΠΕΑΔΣ), είχε υπογραφεί και μνημόνιο αμυντικής συνεργασίας από τους υπουργούς Εθνικής Άμυνας Ελλάδας και Αυστρίας.
Παράλληλα με τις εργασίες του 2ου Εργαστηρίου Ειδικών, ο Δρ. Κωνσταντίνος Μπαλωμένος και ο Αυστριακός ομόλογός του Δρ. Άρνολντ Κάμελ (Arnold Kammel) είχαν διμερείς διαβουλεύσεις.
Συγκεκριμένα, αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία και το ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ για τη λήξη του πολέμου, το περιβάλλον ασφάλειας στα Δυτικά Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας, την ενεργειακή κρίση, τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και το ρόλο των Ενόπλων Δυνάμεων για την αντιμετώπισή τους, καθώς και την περαιτέρω ενίσχυση των διμερών σχέσεων Ελλάδας – Αυστρίας στον αμυντικό τομέα.
