Τα πρώτα συμπεράσματα της επίσκεψης του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη είναι θετικά, ιδιαίτερα σε ότι αφορά τις τιμές που του επιφύλαξαν στο Κογκρέσο, οι ηγεσίες και των δύο κομμάτων, αλλά και στις συζητήσεις που αφορούσαν την στρατιωτική ενίσχυση της Ελλάδας (F-35) και της Τουρκίας (F-16).
Ήδη ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου εξέφρασε σφοδρά παράπονα στον Αμερικανό ομόλογό του, Άντονι Μπλίνκεν, επειδή -όπως ισχυρόιστηκε- οι ΗΠΑ θα πρέπει να βρουν μια ισορροπία στις πολιτικές τους έναντι της Ελλάδας και της Τουρκίας. Υπονοεί σαφέστατα ότι σύμφωνα με την Άγκυρα οι Αμερικανοί υποστηρίζουν την Αθήνα ει;ς βάρος των τουρκικών συμφερόντων, κάτι που δεν ισχύει.
Βεβαίως, ΔΕΝ πρέπει να ξεχνούν οι Τούρκοι ότι η Ελλάδα είναι μία φιλειρηνική χώρα και μία σύμμαχος στο ΝΑΤΟ που δεν δημιουργεί προβλήματα. Την ίδια στιγμή, η Άγκυρα απειλεί την Ελλάδα, την Κύπρο και άλλες χώρες και ασκεί αντιαμερικανική και αντισημιτική πολιτική.
Και δεν ήταν σημαντική, λοιπόν, μόνο η συνεδρίαση της Βουλής και της Γερουσίας, που όντως ήταν εντυπωσιακή, αλλά ιδιαίτερα αυτή καθ’ αυτή η συζήτηση των εθνικών μας θεμάτων που μας αφορούν απόλυτα. Και οι συζητήσεις αυτές πραγματοποιήθηκαν πάλι με τις ηγεσίες των Ρεπουμπλικάνων και των Δημοκρατικών, και την προηγούμενη μέρα με τον πρόεδρο Μπάιντεν και τους συνεργάτες του.
Το θέμα της πώλησης των F-16 στην Τουρκία, που υποστηρίζει φαίνεται η κυβέρνηση του κ. Μπάιντεν, ήταν πολύ ψηλά στην ατζέντα, μαζί με τη στρατηγική και ενεργειακή συνεργασία, το Κυπριακό, τις προκλήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο και στην κυπριακή ΑΟΖ και πολλά άλλα ζητήματα.
Ο κ. Μητσοτάκης ήταν απόλυτος στις ιδιαίτερες συζητήσεις που είχε και στο Λευκό Οίκο και στο Κογκρέσο. Τόνισε ότι αλλάζει η ισορροπία δυνάμεων και το χειρότερο όλων είναι ότι η Τουρκία χρησιμοποιεί αμερικανικό πολεμικό υλικό για να απειλεί μία χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ, όπως και την Κύπρο, η οποία αποτελεί εταίρο των Ηνωμένων Πολιτειών.
Όπως είπε σε όλους ο Πρωθυπουργός:
Χρειάστηκε να αντιμετωπίσουμε πολυάριθμες προκλήσεις τα τελευταία τρία χρόνια. Έπρεπε να αντιμετωπίσουμε μια οργανωμένη απόπειρα παραβίασης των συνόρων μας από την Τουρκία όταν επιχείρησε να στείλει δεκάδες χιλιάδες μετανάστες στη χώρα μας, από τα σύνορά μας στον Έβρο. Έπειτα, χρειάστηκε να αντιμετωπίσουμε την παγκόσμια πανδημία. Και φυσικά, τώρα, καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες ενός φρικτού πολέμου που διεξάγεται στην Ουκρανία.
Ειπώθηκε και από τον υπουργό Νίκο Δένδια στον Αμερικανό ομόλογό του, Άντονι Μπλίνκεν ότι πρέπει να τεθούν όρια και όροι στην Τουρκία, όταν το θέμα αφορά την αγορά στρατιωτικού υλικού. Μάλιστα ο κ. Δένδιας παρουσίασε χάρτες στον κ. Μπλίνκεν. Ένας από τους χάρτες αυτούς έδειχνε τις υπερπτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά. Το ίδιο είχε συμβεί και στον Λευκό Οίκο, όταν χρειάστηκε να καταλάβει ο Πρόεδρος Μπάιντεν και οι συνεργάτες του το μέγεθος των προβλημάτων, που δημιουργεί η Τουρκία. Ο πρωθυπουργός έδειξε και αυτός τους χάρτες που αποκαλύπτουν την τακτική της Τουρκίας στο Αιγαίο.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, οι Αμερικανοί αντιλαμβάνονται πλήρως την κρισιμότητα της κατάστασης και ειλικρινά δεν κατανοούν τους λόγους για τους οποίους η Τουρκία συνεχίζει μία τακτική, που εκτός όλων των άλλων είναι και παράνομη.
Το πρόβλημα είναι ακόμα μεγαλύτερο εάν βάλει κανείς στο κάδρο των σχέσεων της Ελλάδας με την Τουρκία και τη συμφωνία του κ. Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν, τον περασμένο Μάρτιο, για ένα ήσυχο καλοκαίρι. Δεν μπορούν να καταλάβουν στην Ουάσιγκτον γιατί ο ισλαμιστής ηγέτης της Τουρκίας δεν σέβεται τις συμφωνίες του.
Την ίδια στιγμή έχει προκύψει και το μείζον θέμα του τουρκικού βέτο για την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. Οι Αμερικανοί φέρονται να είναι θυμωμένοι με τον Ταγίπ Ερντογάν, την ίδια στιγμή που ο πρόεδρος Μπάιντεν χαιρέτισε θερμά την αίτηση για ένταξη των δύο χωρών και έχει προσκαλέσει στην Ουάσιγκτον τους ηγέτες. Η κοινή συνάντηση θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη στο Λευκό Οίκο.
Στην ανακοίνωση της αμερικανικής Προεδρίας αναφέρεται ότι στο διάστημα κατά το οποίο θα εξετάζονται τα αιτήματα των δύο χωρών «οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εργαστούν με τη Φινλανδία και τη Σουηδία και θα επαγρυπνούν απέναντι σε κάθε απειλή για την κοινή ασφάλειά μας και για να αποθαρρύνουν και να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε επίθεση ή απειλή επίθεσης».
Όμως ο κ. Ερντογάν έχει άλλες σκέψεις. Βασικά εκβιάζει για να αναγκάσει τους Αμερικανούς να του προσφέρουν στο πιάτο τα μαχητικά F-16. Αλλά εκβιάζει και ειδικά τη Σουηδία για να απελάσει δήθεν τρομοκράτες -η αναφορά γίνεται για Κούρδους πρόσφυγες- από το έδαφος της.
Ο κ. Μπλίνκεν συναντήθηκε με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, στη Νέα Υόρκη. Βασικό -ίσως και μόνο- θέμα της συζήτησης ήταν τα εμπόδια που θέτει η Τουρκία στο ΝΑΤΟ, αν και οι ίδιοι είπαν ότι θα μιλήσουν και για τα προβλήματα στις σχέσεις μεταξύ των χωρών τους.
Πάντως από τον τρόπο με τον οποίο μίλησαν στους δημοσιογράφους -και παρά τις κουβέντες για τον «φίλο Μεβλούτ»- το κλίμα ήταν βαρύ.
Ο Τσαβούσογλου, έχοντας δίπλα του τον Άντονι Μπλίνκεν έθεσε τους όρους του:
‘Όσον αφορά αυτές τις υποψήφιες χώρες, έχουμε επίσης εύλογες ανησυχίες για την ασφάλεια επειδή υποστήριζαν τρομοκρατικές οργανώσεις. Και υπάρχουν επίσης περιορισμοί στις εξαγωγές πολεμικού υλικού.
Οι γνωστοί εκβιασμοί της Τουρκίας… Θα τους δεχθούν η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες; Πάντως, αρκετοί ειδικοί τείνουν να πιστέψουν ότι με το μπλόκο στις δύο χώρες, ο Ερντογάν εξυπηρετεί συνειδητά την Μόσχα. Είναι η πιο πιθανή εκδοχή του τουρκικού εκβιασμού…
Ο Μιχάλης Ιγνατίου είναι διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο και συγγραφέας. Είναι ο ιδρυτής της ιστοσελίδας Hellas Journal