του Θεοφάνη Μαλκίδη
Το Ολοκαύτωμα των Πύργων Εορδαίας είναι το μεγαλύτερο μαζικό έγκλημα, μετά απ’ αυτό των Καλαβρύτων, έγκλημα το οποίο τελέσθηκε από τους Γερμανούς κατακτητές και τους Ελληνόφωνους δοσίλογους συνεργάτες τους. Στις 23 Απριλίου του 1944 δολοφονήθηκαν και κάηκαν από τους Ναζί εγκληματίες, 338 άνδρες, γυναίκες, ηλικιωμένοι, παιδιά και βρέφη που μόλις είχαν έρθει στη ζωή! Οι Ναζί έβαλαν φωτιά τους αχυρώνες του χωριού καίγοντας ζωντανούς 180 κατοίκους του.
Στη συνέχεια συγκέντρωσαν 95 κατοίκους στην περιοχή της Μεγάλης Πέτρας όπου και τους εκτελούν εν ψυχρώ, ενώ στη συνοικία Σεβαστιανά σκοτώνουν με θηριώδη τρόπο τριάντα γυναικόπαιδα ξεκληρίζοντας ολόκληρες οικογένειες . Ακόμα στην Κάτω Συνοικία οι Γερμανοί συγκεντρώνουν ένα μεγάλο αριθμό κατοίκων στο νεκροταφείο του ναού της Παναγίας πυροβολώντας και σκοτώνοντας επί τόπου όποιον και όποιαν προσπαθούσε να διαφύγει.
Στη Μεσαία Συνοικία οι επιδρομείς ξέσκισαν με τις ξιφολόγχες τους την κοιλιά της Σοφίας Γκέσιου, που είχε γεννήσει μόλις την προηγούμενη μέρα, αφού προηγουμένως σκότωσαν μπροστά στα μάτια της τα δίδυμα μωρά και τον άντρα της. Η Αννα Κοσμίδου προσπάθησε μάταια να προστατεύσει τα πέντε παιδιά της μέσα στα φορέματά της. Η ίδια σώθηκε ημιθανής, μέσα στον σωρό των νεκρών παιδιών της.
Ο Περικλής Μελκόπουλος είχε χωθεί σε μια κρυψώνα με τη γυναίκα του και τα τέσσερα παιδιά τους. Το κλάμα του μικρότερου παιδιού τούς πρόδωσε. Ο Γερμανός στρατιώτης που τους ξετρύπωσε τους λυπήθηκε και δεν τους εκτέλεσε. Τους συμβούλεψε όμως να πνίξουν το μωρό για να μην τους «προδώσει» στα SS. Οι γονείς, φυσικά, δεν το έκαναν και τελικά η οικογένεια σώθηκε. Οι Γερμανοί χτένισαν τις πλαγιές του Βερμίου, ξετρύπωσαν 95 ανθρώπους από σπηλιές και λαγούμια από την Ανω Συνοικία και τους εκτέλεσαν εν ψυχρώ στη Μεγάλη Πέτρα.
Επίσης διαπράχθηκαν βιασμοί οι οποίοι κατ' άλλες μαρτυρίες συνέβησαν μέσα στον ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και κατ' άλλους στην πλατεία του χωριού.
Και ενώ όλοι οι κάτοικοι που είχαν απομείνει ζωντανοί είχαν τοποθετηθεί απέναντι από τα πολυβόλα για να εκτελεστούν έρχεται διαταγή για μεταφορά των επιζώντων ως ομήρων στα Χάνια Πτολεμαϊδας . Στη συνέχεια και αφού οι Γερμανοί και οι ελληνόφωνοι συνεργάτες τους λαφυραγώγησαν όλα τα σπίτια του χωριού τα έβαλαν φωτιά και τα κατέστρεψαν ολοσχερώς .
Ο συνταγματάρχης Καρλ Σύμερς (Karl Schümers), διοικητής του 7ου συντάγματος της 4ης τεθωρακισμένης μεραρχίας των SS, ήταν ο επικεφαλής των δολοφόνων στους Πύργους και εκτός από αυτό το έγκλημα ευθύνεται για τα ολοκαυτώματα της Κλεισούρας Καστοριάς, της Ερμακιάς και του Μεσόβουνου Εορδαίας και του Διστόμου όπου έχασαν τη ζωή τους πάνω από 1.000 άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Ο Σύμερς είχε μάλιστα παρασημοφορηθεί από τη Βέρμαχτ με τον Σταυρό των Ιπποτών, τον οποίο από ό,τι φαίνεται κέρδισε διαπράττοντας μαζικές εκτελέσεις αμάχων, τους οποίους βάφτιζε ένοπλους αντάρτες.....
Ένα μεγάλο μέρος των θυμάτων στους Πύργους ήταν πρόσφυγες από τον Πόντο που είχαν σωθεί από το δάσκαλο του Χίτλερ, τον Κεμάλ. Δυστυχώς η Γενοκτονία εναντίον τους επειδή δεν τιμωρήθηκε και επαναλήφθηκε. Κεμαλισμός και Ναζισμός, οι δύο όψεις του ίδιου διαστροφικού νομίσματος