Η Ελλάδα θα πρέπει να υπογράψει συμφωνία με την Αίγυπτο για την κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου Αιγύπτου-Κρήτης, δίπλα από την όδευση του καλωδίου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας που έχουμε υπογράψει ήδη.
"Όταν ακυρώθηκε το έργο East Med που θα μεταφέρει το φυσικό αέριο που παράγεται στην τριάδα Ισραήλ-Αιγύπτου-Νότιας Κύπρου από την Ελλάδα στην Ευρώπη, τα βλέμματα στράφηκαν ξανά στην Τουρκία. Η θέση ότι δεν είναι δυνατόν ένα έργο χωρίς την Άγκυρα να έχει επιτυχία στη Μεσόγειο αποδείχθηκε για άλλη μια φορά".
Αναφέρει συγκεκριμένα:Με αυτή την σύντομη περίληψη ξεκινά άρθρο Ερντογανικού ΜΜΕ, το οποίο με αντικείμενο ενεργειακά και γεωπολιτικά ζητήματα, προσπαθεί να πείσει ότι η Τουρκία είναι η μόνη διέξοδος για τον ενεργιακό ανεφοδιασμό της ΕΕ.
Το Τουρκικό επιχείρημα
"Το αέριο που προέρχεται από τη Ρωσία μεταφέρεται στην παγκόσμια αγορά μέσω της TurkStream και το αέριο που προέρχεται από τη Θάλασσα Αζερμπαϊτζάν-Σαχ μέσω της γραμμής TANAP. Μετά την ακύρωση του έργου, σύμφωνα με το οποίο το οποίο το φυσικό αέριο τριών χωρών, Ισραήλ-Αιγύπτου-Νοτίου Κύπρου ,επρόκειτο να μεταφερθεί στην Ευρώπη μέσω αγωγού που θα διερχόταν από την Ελλάδα, ήρθε στο προσκήνιο η μεταφορά αυτού του φυσικού αερίου να πραγματοποιηθεί μέσω Τουρκίας.
Αφού ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν έδειξε το Κατάρ προκειμένου να τερματιστεί η εξάρτηση της Ευρώπης από το φυσικό αέριο από τη Ρωσία, τα βλέμματα στράφηκαν στην Τουρκία ως έναν νέο διεθνή διάδρομο μεταφορών.
Μιλώντας στην εφημερίδα Türkiye, ο πρώην επικεφαλής του τμήματος αγορών φυσικού αερίου της BOTAŞ Arif Aktürk δήλωσε ότι η εμπορία φυσικού αερίου από το δέλτα της Αιγύπτου, το κοίτασμα αερίου Αφροδίτη της Νότιας Κύπρου και τα κοιτάσματα Ισραήλ-Λεβιάθαν είναι ζωτικής σημασίας για το Ισραήλ.
Ο Aktürk είπε, "Το έργο μεταφοράς αυτού του φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας έχει καταρρεύσει. Το πιο ορθολογικό βήμα από αυτή την άποψη είναι να συνεργαστούμε με την Τουρκία και να φέρουμε αυτά τα αποθέματα στην παγκόσμια αγορά. Αν και είναι αργά, αυτό το έργο είναι μια ιστορική ευκαιρία για είναι επίσης μια ευκαιρία να τερματιστεί η ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο.
Τέλος στην ενεργειακή εξάρτηση από Ιράν-Ρωσία
Ο διεθνής εμπειρογνώμονας ενέργειας Mehmet Öğütçü επεσήμανε ότι στην παρούσα κατάσταση, η Τουρκία αγοράζει ακριβό φυσικό αέριο από το Ιράν. Ο Öğütçü είπε, "Έχουμε προβλήματα με το Ιράν από το 1996, όταν έγινε η πρώτη συμφωνία. Υπάρχει μια κρίση σχεδόν κάθε χρόνο. Η διαιτησία έχει γίνει δύο φορές μέχρι τώρα, και η Τουρκία έχει πάρει το δίκιο της μέσω του δικαστηρίου. Εάν υλοποιηθεί , η σκέψη η Τουρκία να χρησιμεύσει ως χώρα μεταφοράς του φυσικού αερίου από τη ΝΑ Μεσόγειο, θα μειωνόταν σημαντικά η εξάρτηση της ΕΕ από τη Ρωσία και το Ιράν».
"Έχουμε απώλεια 2 δις δολλάρια ετησίως λόγω Ιράν"
Αξιολογώντας τις τελευταίες περικοπές με το Ιράν, Μέλος ΔΕΠ του Πανεπιστημίου Marmara και ειδικός στο Ιράν, ο Αναπληρωτής καθηγητής, Δρ Serhan Afacan είπε:
Στην 25ετία συνεργασία μας με το Ιράν για φυσικό αέριο είχαμε συνεχή προβλήματα, Προμηθευόμαστε το 15-20% της συνολικής μας ανάγκης από το Ιράν. Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκεντρώσαμε, η Τουρκία πληρώνει 425 δολάρια στη Ρωσία, 335 δολάρια στο Αζερμπαϊτζάν και 490 δολάρια στο Ιράν για κάθε χίλια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Αυτό είναι πάνω από 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια απώλεια λόγω υψηλής τιμής του Ιράν, σε ετήσια βάση κατανάλωσης. Απαιτεί από την Τουρκία να βρει επειγόντως νέες εναλλακτικές λύσεις. Το δίκτυο παραγωγής και διανομής του Ιράν είναι επίσης το πιο παλιό. Απαιτείται να επενδύσει περισσότερα από 100 δισ. δολάρια για την ανακαίνισή του, αλλά οι τρέχουσες οικονομικές συνθήκες καθιστούν αδύνατη αυτή την επένδυση. Μάλιστα, παρά τον πλούτο της, θα είναι η χώρα που θα αγοράζει και η ίδια φυσικό αέριο.
Σύμφωνα με την Afacan, η περίοδος των περικοπών φυσικού αερίου προς την Τουρκία δεν θα πρέπει να αξιολογηθεί ανεξάρτητα από το πρόγραμμα του Ιρανού προέδρου Ιμπραχίμ Ρεΐσι στη Μόσχα, τις δηλώσεις του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για το Ισραήλ και την επίσκεψη του Ισραηλινού Προέδρου Γιτζάκ Χερτζόκ στην Τουρκία.
Ο διεθνής ειδικός σε θέματα ενέργειας Mehmet Öğütçü τόνισε ότι υπάρχουν τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου και φυσικού αερίου στο Βόρειο Ιράκ.
Σημειώνοντας ότι το αποθεματικό που ανακαλύφθηκε είναι το ιδανικότερο στοιχείο ανεφοδιασμού για την Τουρκία, ο Öğütçü είπε, "Οι Ρώσοι, βλέποντας αυτό το πλούσιο δυναμικό, μπήκαν στο πεδίο. Η ρωσική εταιρεία Rosnev έδωσε 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια στην οικογένεια Barzani. Η BOTAŞ έχει έτοιμο πετρελαιαγωγό .
Ωστόσο, η επεξεργασία αυτών των αποθεμάτων από τον Rosnev και η διανομή θα γίνει μέσω της Gazprom. Με άλλα λόγια, η διευθύνουσα χώρα θα εξακολουθεί να είναι η Ρωσία. Η Τουρκία έχει πολύ σοβαρά πλεονεκτήματα σε αυτό το θέμα και πρέπει να αναλάβουμε δράση για αυτό το θέμα», είπε.
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω αντιλαμβανόμαστε τα εξής:
Η Τουρκία βιάζεται να κλείσει το θέμα του East-Med οριστικά, χωρίς παράλληλα να κάνει μνεία για άλλα project, όπως λόγου χάρη η κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου Αιγύπτου-Κρήτης και εκείθεν προς την ΕΕ
Σε προγενέστερο άρθρο μας είχαμε αναφερθεί στο ότι ΕΕ και Γαλλία δεν έχουν κλείσει οριστικά το θέμα του East-Med, ενώ το ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ έχει αναλύσει το θέμα πολλάκις εξηγώντας όλες τις παραμέτρους, γεωεπιχειρηματικές, πολιτικές και διπλωματικές.
Γιατί ο East-Med πρέπει να στηριχθεί από την ΕΕ;
Ο αγωγός East-Med εφόσον κατασκευαζόταν θα έλυνε σε σημαντικό βαθμό το ενεργειακό πρόβλημα της ΕΕ, ανεξαρτητοποιώντας της ενεργειακά από την Ρωσία ,αλλά και από το υγροποιημένο αέριο το οποίο με πλοία μέσω λιμανιών θα την εφοδίαζαν Αμερικανικές πετρελαϊκές εταιρείες, είτε από την Αίγυπτο η οποία δεν ανήκει στην ΕΕ, είτε από αυτές τις ίδιες τις ΗΠΑ, όπως έπραξαν πρόσφατα .
Οι ΗΠΑ δεν θέλουν όπως και η Ρωσία μια ανεξάρτητη ενεργειακά ΕΕ και αυτός είναι ο βασικότερος ίσως λόγος απόσυρσης της στήριξης τους στον East-Med, με δεύτερο λόγο την μη διασάλευση της ειρήνης σε βάρος του Ισραήλ και την δημιουργία οικονομικής δέσμευσης του με χώρες της περιοχής που μέχρι πρότινος είχε εχθρικές σχέσεις, όπως ο Λίβανος και τρίτο λόγο να μην έχει να αντιμετωπίσει η Ουάσιγκτον θερμή σύγκρουση Τουρκίας -Ελλάδας-Κύπρου στη ΝΑ Μεσόγειο λόγω της κατασκευής του υπόψιν αγωγού, την ώρα μάλιστα που οι ΗΠΑ βρίσκονται σε βαθιά σύγκρουση με τη Ρωσία και τα μάτια τους είναι στραμμένα προς την Κίνα.
Η απάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού για τον East-Med ,«Δεν έχει σημασία αν οι ΗΠΑ αποσύρουν την υποστήριξη», χωρίς περαιτέρω διευκρινήσεις, μένει να δούμε αν τελικά σηματοδοτεί την βαθύτερη εμπλοκή της ΕΕ στο θέμα κατασκευής ή όχι του υπόψιν αγωγού στη ΝΑ Μεσόγειο.
Τα συμφέροντα άλλωστε της ΕΕ όπως είπαμε πλήττονται κατά βάση από την μη κατασκευή του East-Med , της οποίας την Προεδρία έχει η Γαλλία την παρούσα χρονική περίοδο, με την δημιουργία του Ευρωστρατού να έρχεται.
Η ΕΕ αν θέλει να λέγεται υπερδύναμη, θα πρέπει να δημιουργήσει τον δικό της αυτόνομο αμυντικό βραχίονα , ευρωστρατό και πολεμική βιομηχανία, αλλά και να μην εξαρτάται ενεργειακά από τρίτες χώρες τουλάχιστον στο βαθμό που εξαρτάται σήμερα.
Οι Βρυξέλλες δεν θα πρέπει να παρακολουθούν δίκην θεατών τις αποφάσεις και τις κινήσεις ΗΠΑ-Ρωσίας στην αυλή της, αλλά θα πρέπει να διαθέτουν εκτός από οικονομική και στρατιωτική ισχύ και ενεργειακή αυτονομία για να επιβάλλει τις θέσεις της.
Για να το πούμε λιανά αν η κατάσταση ξεφύγει ο πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ-Ρωσίας θα γίνει σε Ευρωπαϊκό έδαφος και όχι σε Ρωσικό ή Αμερικανικό.
Αλλά και αν η κατάσταση περιοριστεί απλά σε κυρώσεις ένθεν και κείθεν πάλι οι χώρες της ΕΕ θα πληρώσουν το μάρμαρο από ενεργειακές κυρώσεις που θα επιβάλλει η Ρωσία σε βάρος τους .
Για τους παραπάνω λόγους η Ελλάδα θα πρέπει μέσω της Γαλλίας που προεδρεύει στην ΕΕ αυτή την περίοδο, να επαναφέρει το θέμα κατασκευής του East-Med από την ΕΕ, ζητώντας απόαυτήν την στήριξή της.
Ο αγωγός φυσικού αερίου Αιγύπτου-Κρήτης ως ενναλακτική λύση
Ακόμη και αν αυτό δεν επιτευχθεί στην παρούσα φάση, ακόμη και ένα ψήφισμα που να παραπέμπει σε μελλοντική εξέτασή του από την ΕΕ θα είναι αρκετό για να αποτελέσει στήριγμα μας στην οριοθέτηση για την ΑΟΖ μας με την Κύπρο στη ΝΑ Μεσόγειο, στα πρότυπα του Χάρτη της Σεβίλλης.
Αναφορικά με τις σχέσεις Ελλάδας- Αιγύπτου οι 2 χώρες έχουν ήδη οριοθετήσει μερικώς την ΑΟΖ τους μέχρι τον 28ο μεσημβρινό στα ανατολικά μαζί μας και έχουν υπογράψει συμφωνία για ηλεκτρική διασύνδεση των χωρών μας με υποθαλάσσιο καλώδιο , που θα ξεκινάει από την Αίγυπτο και διαμέσου της ΑΟΖ Αιγύπτου αρχικά και της ΑΟΖ της Ελλάδας στη συνέχεια θα φθάνει στην Κρήτη και από εκεί στην ηπειρωτική Ελλάδα και στην ΕΕ
Οι δύο παραπάνω συμφωνίες ακυρώνουν επί της ουσίας το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο Σάρατζ-Ερντογάν για οριοθέτηση των ΑΟΖ Λιβύης-Τουρκίας
Το επόμενο βήμα μας θα πρέπει να είναι η υπογραφή συμφωνίας μας με την Αίγυπτο για την κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου Αιγύπτου-Κρήτης, δίπλα από την όδευση του καλωδίου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας που έχουμε υπογράψει ήδη.
Με αυτόν τον τρόπο ότι και να γίνει με τον East-Med, η χώρα μας θα έχει τη δυνατότητα να εκμεταλλευτεί τα υποθαλάσσια και χερσαία κοιτάσματα υδρογονανθράκων που διαθέτει Νότια και Δυτικά της Κρήτης και στη Δυτική θαλάσσια και ηπειρωτική Ελλάδα
