Μακριά από τις Συμπληγάδες του αισιόδοξου εφησυχασμού και του φανφαρονισμού των υπερπατριωτών, θα πρέπει με ευθύνη, πολιτική ηγεσία και πολίτες, να αξιολογήσουμε και να αντιμετωπίσουμε με ομοψυχία την σοβαρή, για τα εθνικά μας συμφέροντα, απειλή της Τουρκίας, που εκδηλώνεται, σε ένα εύθραυστο και σύνθετο διεθνές περιβάλλον.
Tου Χρήστου Καπούτση (*)
Να συνειδητοποιήσουμε ότι έχουμε να αντιμετωπίσουμε έναν αδίσταχτο και συγκρουσιακό γείτονα, που μάλιστα αμφισβήτησε στον ΟΗΕ ελληνικό έδαφος (μέσω της πίεσης για αποστρατιωτικοποίηση ελληνικών νησιών στο Ανατολικό αιγαίο)!
Το περίφημο τουρκο-λιβυκό σύμφωνο με το οποίο παραβιάζονται κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, όπως δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, παραμένει ενεργό στα πλαίσια του ΟΗΕ, παρά τα ευχολόγια της ακύρωσής του. Στην Κύπρο, ο ατιμώρητος τουρκικός μαξιμαλισμός, έδωσε τη δική του «λύση» στα Βαρώσια, που αποτελεί το προοίμιο του εκτουρκισμού της Αμμοχώστου, κατά παρέκκλιση κάθε εννοίας της Διεθνούς νομιμότητας. Το κρίσιμο είναι, σε αυτή την διεθνοπολιτική συγκυρία, να μην παραμείνουμε παθητικοί θεατές στην τουρκική παραβατικότητα, διότι, ενυπάρχει ο κίνδυνος να παγιωθούν οι έκνομες τουρκικές αξιώσεις ως «συζητήσιμα» τουρκικά αιτήματα. Η παρακολούθηση και καταγραφή των τουρκικών πρωτοβουλιών, χωρίς ισοδύναμη ελληνική αντίδραση, είναι πιθανόν, να «δικαιώσει» την Τουρκία στον ιστορικό χρόνο.Το Καστελόριζο
Το Καστελόριζο, δέχεται την αφύσικη λεκτική πίεση των δηλώσεων τούρκων κυβερνητικών αξιωματούχων, όπως του Χ. Ακάρ και του Μ. Τσαβούσογλου.
Μεθοδευμένη, συστηματική και επιθετική, παραμένει η Στρατηγική της Τουρκίας και στην ανατολή του 2022, έναντι της Ελλάδας.
Διακηρυγμένος στόχος η αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών και βραχονησίδων του Ανατολικού Αιγαίου, που σαφώς υποκρύπτει, την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας. Είναι η καινοφανής θεωρία της τουρκικής διπλωματίας περί «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο, δηλαδή και επί της ουσίας , το υφιστάμενο νομικό και κυριαρχικό καθεστώς στο Αιγαίο, κατά την τουρκική εκδοχή, τελεί υπό διαρκή αναθεώρηση και απειλή, είτε μέσω της διπλωματικής οδού ή της στρατιωτικής.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, το υπουργείο Άμυνας της Τουρκίας δημοσίευσε προκλητικό βίντεο, που είναι απειλητικό για το Καστελλόριζο. Το βίντεο που αναρτήθηκε στον επίσημο λογαριασμό του υπουργείου στο Twitter αρχικά δείχνει τις δηλώσεις του Χουλουσί Ακάρ στις 24 Δεκεμβρίου, σύμφωνα με τις οποίες το Καστελλόριζο βρίσκεται σε απόσταση 1.950 μέτρων από την Τουρκία. Και επισημαίνει, ότι «οι σπουδαστές της Τουρκικής Ακαδημίας Πολέμου μπορούν να φτάσουν εκεί κολυμπώντας»!
Η Τουρκία, αμφισβητεί ευθέως, ότι το Καστελόριζο διαθέτει και υφαλοκρηπίδα και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (Α0Ζ). Θέμα λελυμένο με όρους διεθνούς Δικαίου, καθότι, η Διάσκεψη για το Δίκαιο της Θάλασσας, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, (UNCLOS 1982) κατέληξε το 1982 στο Montego Bay σε ένα ενιαίο και συνεκτικό νομικό πλαίσιο, που θέτει κανόνες στην χρήση των θαλασσών και των ωκεανών, για όλα τα συναφή θέματα που αφορούν τον ωκεάνιο πλούτο και την αξιοποίηση των υποθαλάσσιων ορυκτών κοιτασμάτων. Σύμφωνα με αυτό, τα νησιά και οι κατοικημένες νησίδες , όπως το Καστελόριζο, διαθέτουν ΑΟΖ. Επίσης, ο Υπουργός Άμυνας ης Τουρκίας, σχολιάζοντας την ενίσχυση των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων με νέα οπλικά συστήματα, όπως σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη και Φρεγάτες, επεσήμανε ότι «οι έλληνες κάνουν επίδειξη εξοπλισμού, ώστε να αποκτήσουν υπεροχή απέναντι στην Τουρκία. Ας το καταλάβουν, είναι μάταιος κόπος». Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, πρόεδρος του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης της Τουρκίας και κυβερνητικός εταίρος του Τ. Ερντογάν, που δήλωσε ότι, «Το Αιγαίο ή θα είναι θάλασσα ειρήνης ή το τουρκικό έθνος ξέρει πώς να υπογράψει άλλη μια νίκη». Βέβαια οι δηλώσεις οποιουδήποτε εθνικιστή ηγέτη, οιασδήποτε χώρας, μικρή αξία έχουν, αφού τις περισσότερες φορές, δεν είναι συμβατές με την διεθνή πραγματικότητα, αλλά και δεν υπόκεινται και στον έλεγχο των κανόνων της Λογικής.
Ενδεικτικό της κλιμακούμενης έντασης της Τουρκίας, είναι και οι υπερπτήσεις πάνω από ελληνικό έδαφος (σε νησιά, όπως η ΡΩ και η Νίσυρος, αλλά και βραχονησίδες) από τουρκικά UAV, δηλαδή μη επανδρωμένα μαχητικά αεροσκάφη Bayraktar TB2.
Ασφαλώς και το ζήτημα της αμυντικής θωράκισης της χώρας, απέναντι στην επεκτατική και αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας, αποτελεί, μια από τις κυριότερες προκλήσεις που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης. Η χώρα έχει εισέλθει σε τροχιά επανεξοπλισμού των Ενόπλων Δυνάμεων, που θα αποδώσει πλήρως από το 2025 και μετά. Ωστόσο, είναι πιθανόν ή μάλλον δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο, σε αυτό το ενδιάμεσο διάστημα να επιχειρήσει η Τουρκία, κάποια τυχοδιωκτική ενέργεια, σε κάποιο από τα μικρά ελληνικά νησιά ή βραχονησίδες , ώστε να επιβάλει τον διάλογο, συνολικά, για το κυριαρχικό καθεστώς στο Αιγαίο .
Κλιμάκωση των προκλήσεων
Ο στρατιωτικός επεκτατισμός που επιλέγεται, από το σύστημα εξουσίας του Τ. Ερντογάν, έχει τη σθεναρή υποστήριξη της στρατιωτικής και πολιτικής γραφειοκρατίας και την αποδοχή από το σύνολο σχεδόν των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το νεοοθωμανικό όραμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» που εκφράζει τους επεκτατικούς στόχους της Άγκυρας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, έχει την υποστήριξη, εκτός από το εθνικιστικό κίνημα των «Γκρίζων Λύκων» και από το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης το «Λαϊκό κόμμα» του Κ. Κιλιτσνταρογλου, το πάλαι ποτέ πανίσχυρο κόμμα των Κεμαλιστών , που κατατρόπωσε εκλογικά ο Τ. Ερντογάν. Ο Πρόεδρος της Τουρκίας Τ. Ερντογάν , είναι βέβαιο ότι θα συνεχίσει την προκλητική και επιθετική συμπεριφορά του έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου και το 2022, αφού θα προετοιμάζεται για τις κρίσιμες προεδρικές εκλογές του 2023. Η Ελλάδα και η Κύπρος , θα πρέπει να είναι έτοιμες να δεχτούν την προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας, που ίσως, για λόγους «εσωτερικής κατανάλωσης», να αγγίξει τα άκρα. Η απειλή χρήσης στρατιωτικής βίας από την Τουρκία, πιθανό να γίνει πραγματικότητα.
Ανήκει η Τουρκία στη Δύση;
Το αν η Τουρκία θα είναι ή όχι, ο Στρατηγικός εταίρος της Δύσης, θα εξαρτηθεί, εν πολλοίς, από την εξέλιξη της αντιφατικής σχέσης της Τουρκίας με τη Ρωσία. Η αντιφατικότητα προσδιορίζεται από την συνεργασία και την αντιπαλότητα σε μια σειρά από θέματα που εκτείνονται, από την αμυντική συνεργασία και τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς (S-400), μέχρι την αντιπαλότητα στην Συρία, τη Λιβύη, το Καύκασο και την Ουκρανία. Η Μόσχα έχει ενοχληθεί σφόδρα, από την απόφαση της Άγκυρας να πουλήσει μη επανδρωμένα μαχητικά αεροσκάφη Bayraktar TB2 στην Ουκρανία, που ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν, προκειμένου να πλήξουν ζωτικής σημασίας περιοχή στην ανατολική Ουκρανία που ελέγχεται από αυτονομιστές οι οποίοι υποστηρίζονται από τη Ρωσία. Πάντως, και στις δυο περιπτώσεις, δηλαδή είτε έχουμε «πάγωμα» των σχέσεων της Δύσης με την Τουρκία, είτε αναθέρμανση, το αποτύπωμα θα είναι «βαρύ» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Επιπροσθέτως, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ισχυρές διμερείς , τριμερείς και πολυμερείς αμυντικές συμμαχίες (ΗΠΑ, Γαλλία, Ισραήλ, Αίγυπτος, ΗΑΕ, Κύπρος, Ελλάδα), που εκτός των άλλων περιείχαν και την παράμετρο της ανάσχεσης της Τουρκικής αυθαιρεσίας στην Αν. Μεσόγειο, δεν έχουν αποδώσει τα προσδοκώμενα οφέλη σε σχέση με τα εθνικά μας συμφέροντα. Όμως, ενώ η Τουρκία κλιμακώνει τις προκλήσεις της σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου, η τουρκική διπλωματία έχει αναλάβει πρωτοβουλίες εξομάλυνσης των σχέσεών της, με τα ΗΑΕ, με την Αίγυπτο, το Ισραήλ , την Σαουδική Αραβία, το Ιράν και με διάφορα ισλαμικά κινήματα.
Η Ελληνική διπλωματία θα πρέπει να ενεργοποιηθεί, ώστε αυτή η τουρκική κινητικότητα να μην αποβεί σε βάρος των ελληνικών συμφερόντων.
(*)Το άρθρο του Χρήστου Καπούτση δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ της Μεσσηνίας
