Μελετόπουλος Μελέτης
Παρακολουθώ με προσοχή την γενικευμένη απαξίωση του ΕΛΙΑΜΕΠ στην κοινή γνώμη, στα μέσα ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης. Τα μέλη του θεωρούνται φορείς εθνομηδενιστικών απόψεων, καταγγέλλονται ως προπομποί και εισηγητές εκχώρησης εθνικής κυριαρχίας κλπ.
Μένω μακρυά από ακραίους χαρακτηρισμούς και αστήρικτες προσωπικές επιθέσεις αυτού του είδους που δεν υιοθετώ. Άλλωστε, η σύνθεση του ΕΛΙΑΜΕΠ δεν είναι ιδεολογικά ομοιογενής, αφού έχουν συμμετάσχει προσωπικότητες με αποδεδειγμένο πατριωτισμό και προσήλωση στην έννοια του εθνικού συμφέροντος, όπως για παράδειγμα ο καθηγητής κ. Θεόδωρος Κουλουμπής.
Δέχομαι, όμως, ότι ο Κουλουμπής και άλλοι επιστήμονες με αντίστοιχα χαρακτηριστικά δεν έδωσαν τελικά τον τόνο, διότι άλλοι συνεργάτες του ΕΛΙΑΜΕΠ εξέπεμψαν απόψεις που δημιούργησαν μία εικόνα σχολής σκέψης αδιάφορης ή και αντίθετης προς το ελληνικό εθνικό συμφέρον. Σε αυτό συνέβαλε καθοριστικά ο δημόσιος λόγος ακόμα και το ύφος τους.Εδώ επικεντρώνομαι στο κατά πόσον σήμερα μία προσέγγιση με την αναθεωρητική και επεκτατική Τουρκία, όπως αυτή που προτείνει το ΕΛΙΑΜΕΠ, είναι ρεαλιστική. Και κατά πόσον αυτή είναι πλέον αποδεκτή από την ίδια την Δύση. Θεωρώ ότι η απάντηση και στα δύο αυτά ερωτήματα είναι αρνητική και εξηγούμαι. Το ΕΛΙΑΜΕΠ, από συστάσεώς του, λειτούργησε όχι τόσο ως μηχανισμός χάραξης μίας ελληνικής εθνικής στρατηγικής, όσο ως forum συζητήσεων και χώρος αναζήτησης συγκλίσεων μεταξύ της ελληνικής, της τουρκικής και της υπερκείμενης δυτικής πολιτικής, με σκοπό την αποφυγή ρήξεων στο εσωτερικό της δυτικής συμμαχίας, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ.
Αυτό είχε αξία κατά τον Ψυχρό Πόλεμο και όσο η Τουρκία αποτελούσε ένα έστω και ιδιόρρυθμο μέλος του δυτικού συστήματος ασφαλείας. Αλλά έπαψε να έχει έννοια από την στιγμή που το τουρκικό πολιτικό σύστημα αυτονομήθηκε από το δυτικό πλαίσιο. Η επιχείρηση ανασύστασης μίας νεο-οθωμανικής περιφερειακής υπερδύναμης είναι εντελώς αντίθετη με τα συμφέροντα του δυτικού κόσμου και ανατρέπει τις παγκόσμιες ισορροπίες, πολύ περισσότερο που η Τουρκία προσεγγίζει καιροσκοπικά την Ρωσία ή άλλες αντιδυτικές δυνάμεις.
Η εμμονή του ΕΛΙΑΜΕΠ
Οπότε η εμμονή στην συνεργασία-συνεννόηση-εξεύρεση συμβιβασμού με την Τουρκία δεν υπηρετεί πλέον την αμερικανική και ευρωπαϊκή πολιτική, η οποία προφανώς δεν εμπιστεύεται την καιροσκοπική, αυτονομημένη και υπερφιλόδοξη Τουρκία, που δεν διστάζει να καταστεί γεωστρατηγικός εταίρος της Ρωσίας, να λειτουργεί αποσταθεροποιητικά στην Ανατολική Μεσόγειο και στην Εγγύς Ανατολή.
Επίσης δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι οι ΗΠΑ ή η Γαλλία π.χ. θα έβλεπαν με καλό μάτι μία υποχώρηση της Ελλάδας, που θα έδινε στην Τουρκία μεγαλύτερη επιρροή στο Αιγαίο ή στην Θράκη. Και φυσικά δεν είναι η Ελλάδα εκείνη που πρέπει να πασχίσει να αποκαταστήσει τις σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της Δύσης. Ελπίζει κανείς να μην υπάρχουν παρόμοιες άρρωστες σκέψεις στις κεφαλές ορισμένων προθύμων.
Η Ελλάδα καλείται, λοιπόν, σήμερα να αναλάβει τον ρόλο του σταθερού και αξιόπιστου πυλώνα της δυτικής αρχιτεκτονικής ασφαλείας στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο και όχι να φινλανδοποιηθεί ή να συρρικνωθεί γεωπολιτικά από την Τουρκία. Αίφνης, η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του ανατολικού Αιγαίου, που επιδιώκει για προφανείς λόγους η Τουρκία, ακυρώνει ολόκληρο το αμυντικό πλέγμα του ΝΑΤΟ.
Τα 12 ναυτικά μίλια
Η επέκταση της τουρκικής επιρροής στην Δυτική Θράκη περιπλέκει την εκεί ήδη υφιστάμενη αμερικανική στρατιωτική παρουσία. Η δε “διζωνική-δικοινοτική” ψευδο-λύση στην Κύπρο επεκτείνει την ανεπιθύμητη τουρκική παρουσία σε ολόκληρη την Μεγαλόνησο και την Ανατολική Μεσόγειο, διασπώντας το γεωστρατηγικό άνυσμα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, αναγκαία προέκταση του δυτικού μηχανισμού ασφαλείας στο μαλακό υπογάστριο της Ευρασίας.
Όσον αφορά τα 12 μίλια, η εκούσια παραίτηση της ελληνικής πλευράς και ο αυτοπεριορισμός στα έξι (Γεραπετρίτης) ή στα οκτώ (Ροζάκης) μίλια, ακυρώνει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και δημιουργεί επικίνδυνο προηγούμενο και για άλλα κράτη. Είναι εξ άλλου απολύτως βέβαιο ότι οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και η ΕΕ επ’ ουδενί λόγω δεν θα ήθελαν το Αιγαίο να καταστεί τουρκική θάλασσα, με προφανές αποτέλεσμα η Τουρκία να ελέγχει πλήρως την διέλευση από τον Εύξεινο Πόντο στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι θεωρητικοί των διεθνών σχέσεων που εργάζονται ή συνεργάζονται με το ΕΛΙΑΜΕΠ γνωρίζουν ασφαλώς ότι όλο το σύστημα των διεθνών σχέσεων βασίζεται στην έννοια της αμυντικής ισχύος, χωρίς την οποία κανένα κράτος στον κόσμο δεν έχει πιθανότητες επιβίωσης. Επίσης ότι κανένα κράτος δεν μπορεί να διατηρηθεί ακέραιο εάν δεν είναι έτοιμο να συγκρουσθεί, προκειμένου να υπερασπιστεί ενόπλως τα συμφέροντά του.
Κορυφαίο παράδειγμα αποτελεί το Ισραήλ, το οποίο έχει επιβιώσει με επιτυχία εν μέσω πολύ μεγαλύτερων εδαφικά και πολυπληθέστερων δημογραφικά εχθρικών κρατών και μάλιστα έχει υπερισχύσει σε αλλεπάλληλες στρατιωτικές αναμετρήσεις. Πολλοί αναλυτές της σχολής σκέψης του ΕΛΙΑΜΕΠ αποκλείουν εκ των προτέρων την σύγκρουση ως ύστατο μέσον προάσπισης της εθνικής ακεραιότητας, ή θεωρούν δεδομένη την δυνατότητα της Τουρκίας να επιβάλει τους στόχους της. Αυτή η πεποίθηση είναι όχι μόνον ηττοπαθής αλλά ανιστόρητη και λανθασμένη.
Έλλειψη γεωπολιτικού δόγματος
Το μέγεθος ή το θράσος ενός κράτους ουδόλως εγγυώνται την στρατιωτική του επιτυχία, όπως γνωρίζουν όσοι μελετούν την στρατιωτική ιστορία. Σημασία έχει ο σωστός σχεδιασμός, οι εξοπλισμοί, η εκπαίδευση, η προετοιμασία και κυρίως το φρόνημα. Το οποίο δεν προάγεται με φοβικά σύνδρομα, ούτε με προσπάθεια κατευνασμού και εξευμενισμού του εχθρού, ούτε με ιδεολογική απέχθεια προς τον πατριωτισμό.
Το ΕΛΙΑΜΕΠ, παρά την συμβολή του στην γεωπολιτική ανάλυση, έχει αποτύχει να διαμορφώσει μία συνολική και συνεκτική εθνική στρατηγική, με συγκεκριμένους στόχους και επεξεργασμένους τρόπους επίτευξής τους. Ουδέποτε διατύπωσε ένα ολοκληρωμένο γεωπολιτικό δόγμα που να συμπεριλαμβάνει νόμιμες ελληνικές απαιτήσεις, πχ την εφαρμογή των προβλέψεων της Συνθήκης της Λωζάννης για την Ίμβρο και την Τένεδο (προ ετών, μάλιστα, σε τηλεοπτική εκπομπή κορυφαίο στέλεχος του ΕΛΙΑΜΕΠ εξέφρασε δημοσίως την άποψη ότι θα ήταν “γραφικό” η Ελλάδα να θέσει θέμα Ίμβρου και Τενέδου).
Επίσης το ΕΛΙΑΜΕΠ θα μπορούσε να σχεδιάσει μία διεθνή εκστρατεία για την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων και εποίκων από την Κύπρο, αντί να υπερασπίζεται το Σχέδιο Ανάν, που θα κατέληγε στην νομιμοποίηση της τουρκικής κατοχής. Τέλος, θα ήταν καλύτερα το ΕΛΙΑΜΕΠ, να παύσει να υπερασπίζεται μία ατέρμονη και αδιέξοδη διαδικασία “διαλόγου” με την Τουρκία για το Αιγαίο για τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Ήμουν αυτόπτης σε ημερίδα όπου άλλο κορυφαίο στέλεχος του ΕΛΙΑΜΕΠ πρότεινε επί λέξει «να διαπραγματευθούμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα». Και αντ’ αυτού να εισηγηθεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διπλωματικής και στρατιωτικής αντιμετώπισης της τουρκικής απειλής ή και αντιστροφής της σε γεωπολιτικό πλεονέκτημα για την Ελλάδα.
Απαιτείται νέος προσανατολισμός
Οι αναλύσεις του ΕΛΙΑΜΕΠ έχουν ξεπεραστεί από τις εξελίξεις. Εμπνέονται από τις ισορροπίες και τους συσχετισμούς του 20ού αιώνα και του Ψυχρού Πολέμου. Σήμερα, η εικόνα έχει αλλάξει δραματικά, έχει διαμορφωθεί ένας πολυπολικός, ασταθής και συγκρουσιακός κόσμος, στον οποίον η Τουρκία επιχειρεί ένα νεο-οθωμανικό come-back απειλητικό όχι μόνον για την Ελλάδα, αλλά και για ολόκληρο τον δυτικό κόσμο.
Ένας ουσιώδης ρόλος του ΕΛΙΑΜΕΠ θα ήταν να διαπλάσει για την Ελλάδα έναν γεωστρατηγικό ρόλο πυλώνα του δυτικού συστήματος ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειο στην θέση του τουρκομογγολικής εμπνεύσεως νεο-οθωμανικού χαλιφάτου που επιχειρεί να ξαναστήσει η τουρκική ιθύνουσα τάξη. Η Ελλάδα, μέλος της ΕΕ, πατρίδα σημαντικού μέρους της αμερικανικής ακαδημαϊκής και επιχειρηματικής ελίτ και πολυάριθμου στελεχιακού δυναμικού των ευρωπαϊκών κρατών πλήρως εντεταγμένου στις κοινωνίες υποδοχής του, ασφαλώς θα είναι πιο αξιόμαχος σύμμαχος από την τριτοκοσμική, ασιατική Τουρκία.
Αντί να επιμένει στην αναγκαιότητα «να τα βρούμε με την Τουρκία», πιο εύστοχο θα ήταν το ΕΛΙΑΜΕΠ να προσανατολιστεί στην διπλωματική και γεωστρατηγική αναβάθμιση της Ελλάδας ως εναλλακτικού πόλου έναντι της ασταθούς και αβέβαιης Τουρκίας. Ο μόνος ουσιώδης ρόλος που θα είχε σήμερα ένα ινστιτούτο γεωπολιτικής ανάλυσης θα ήταν ένα μεγα-σχέδιο αντιμετώπισης της υπαρξιακής τουρκικής απειλής και ταυτόχρονα ριζικής εθνικής ανασυγκρότησης και γεωστρατηγικής αναβάθμισης της Ελλάδας σε στρατηγικό πυλώνα της Δύσης στην θέση της υπερφιλόδοξης αλλά χαοτικής Τουρκίας. Αυτόν τον ρόλο καλείται να αναλάβει μεταλλασσόμενο το ΕΛΙΑΜΕΠ ή ένα νέο ΕΛΙΑΜΕΠ.
___________________
Αναρτήθηκε στην Efenpress, από τον Μιχάλη Τσολάκη
