Την εμμονή της Τουρκίας στα «σύνορα» της «Γαλάζιας Πατρίδας» και τη διατύπωση για πρώτη φορά συγκαλυμμένων απειλών για τη γεώτρηση της ExxonMobil/Qatar Petroleum στο Οικόπεδο 10 της Κυπριακής ΑΟΖ διατυπώνει με επιστολή του στον ΟΗΕ ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Τουρκίας Φ. Σινιρίογλου.
Η επιστολή με ημερομηνία 16 Δεκεμβρίου 2021 επιχειρεί να εμφανίσει την Κυπριακή Δημοκρατία ως …παραβάτη της διεθνούς νομιμότητας και να επιρρίψει τις ευθύνες για την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο, στην Κύπρο επειδή ασκεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της με την πραγματοποίηση ερευνών και γεωτρήσεων εντός της οριοθετημένης ΑΟΖ της.
Όμως η Άγκυρα ενώ επαναλαμβάνει τις απειλές σχετικά με το Οικόπεδο 5 το οποίο αδειοδοτήθηκε στην Αμερικανο-Καταρινή Κοινοπραξία, για πρώτη φορά αντιδρά για τη γεώτρηση η οποία έχει ξεκινήσει ήδη στο Οικόπεδο 10 στο σημείο Γλαύκος, το οποίο Οικόπεδο είναι πολύ μακριά από τις διεκδικήσεις της Τουρκίας βάσει της «οριογραμμής» της «Γαλάζιας Πατρίδας» και για το οποίο δεν έχει εγείρει διεκδικήσεις.
- Το συγκεκριμένο Οικόπεδο το οποίο βρίσκεται στο όριο της γραμμής οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Κύπρου και Αιγύπτου (2003) και είναι εκτός της παράνομης χάραξης Οικοπέδων από το ψευδοκράτος τα οποία και παραχώρησε για έρευνες στην τουρκική εταιρία ΤΡΑΟ.
Με βάση αυτή την παράνομη αδειοδότηση ήταν που η Τουρκία παρενέβη με πολεμικά πλοία εκ διώχνοντας το ιταλικό γεωτρύπανο το οποίο είχε σταλεί για έρευνες στο Οικόπεδο 3 της κυπριακής ΑΟΖ(2013).
Η Τουρκική κυβέρνηση τις προηγούμενες ημέρες δέχθηκε σκληρή κριτική τόσο από την αντιπολίτευση όσο και από απόστρατους αξιωματικούς, ότι «αντάλλαξε» την εμπλοκή του Κατάρ μέσω της κρατικής εταιρίας Qatar Petroleum στην Κυπριακή ΑΟΖ, με την οικονομική στήριξη από τον Σεΐχη του Κατάρ προκειμένου να αντιμετωπίσει ο κ.Ερντογάν την κρίση της λίρας.
Έτσι ο κ. Σινιρίογλου στην επιστολή του χαρακτηρίζει «βήμα κλιμάκωσης που θέτει σε κίνδυνο την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο» τη γεώτρηση της EXXON MOBIL/Qatar Petroleum στο Οικόπεδο 10 και προειδοποιεί ότι η «Τουρκία και η ΤΔΒΚ είναι αποφασισμένοι να προστατεύσουν τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντά τους, ενόψει τέτοιων μονομερών πράξεων και προκλήσεων».
Η Τουρκία επικαλείται και πάλι τον παράλογο ισχυρισμό(με δεδομένο μάλιστα ότι εκλαμβάνει τη «ΤΔΒΚ» ως ανεξάρτητο κράτος με δικές του θαλάσσιες ζώνες) ότι οι υδρογονάνθρακες «μέσα και γύρω από το νησί της Κύπρου ανήκουν στον τουρκοκυπριακό και στον ελληνοκυπριακό λαό μαζί ως συνιδιοκτητών και ισότιμων κυρίαρχων του νησιού».
Βεβαίως, οι απειλές εναντίον της Αμερικανο-Καταρινής Κοινοπραξίας εκτοξεύονται περισσότερο για να καταγραφούν και για εκφοβισμό των πετρελαϊκών εταιριών καθώς είναι μάλλον απίθανο να επιχειρήσει η Άγκυρα κάποια παρέμβαση επί του πεδίου προκειμένου να εμποδίσει τη γεώτρηση, στρεφόμενη εναντίον αμερικανικού γεωτρύπανου.
Το κρίσιμο τεστ θα είναι τους επόμενους μήνες, που η Τουρκία ίσως μπει στον πειρασμό να τεστάρει τις αντιδράσεις της Γαλλίας, όταν η γαλλική TOTAL ξεκινήσει και αυτή τις γεωτρήσεις στο Οικόπεδο 6 το βόρειο τμήμα του οποίου διεκδικεί η Τουρκία ως τουρκική υφαλοκρηπίδα αν και σε αυτή την περίπτωση το σημείο της γεώτρησης είναι στο νότιο τμήμα του Οικοπέδου 6.
- Η Τούρκικη επιστολή
«Επιστολή της 16ης Δεκεμβρίου 2021 του Μόνιμου Αντιπροσώπου της Τουρκίας προς τα Ηνωμένα Έθνη απευθυνόμενη στον Γενικό Γραμματέα. Αναφορικά με τις επιστολές μας της 28ης Απριλίου 2016 (A/70/855-S/2016/406), 12 Απριλίου 2017 (A/A/855-S/2016/406), 12 Απριλίου 2017 (A/A/2017 71/875-S/2017/321) και 21 Σεπτεμβρίου 2019 (A/74/462- S/2019/764), γράφω για να εκφράσω τις ανησυχίες της Τουρκίας σχετικά με μια ακόμη προκλητική ενέργεια της Ελληνοκυπριακής Διοίκησης, η οποία χορήγησε άδεια υπεράκτιας εξερεύνησης υδρογονανθράκων και υπέγραψε σύμβαση εξερεύνησης και παραγωγής με την κοινοπραξία της ExxonMobil και της Qatar Petroleum για το λεγόμενο «Μπλοκ 5», μέρος του οποίου παραβιάζει την υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Καταρχάς, θα ήθελα να υπενθυμίσω σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ότι τα εξωτερικά όρια της τουρκικής υφαλοκρηπίδας έχουν δηλωθεί στα Ηνωμένα Έθνη μέσω ορισμένων επίσημων κοινοποιήσεων, η πρώτη εκ των οποίων είναι το σημείωμά μας με αριθμό 2004 / Turkuno DT/4739, με ημερομηνία 2 Μαρτίου 2004 και η τελευταία είναι η επιστολή μου της 18ης Μαρτίου 2020 (A/74/757). Η Τουρκία θα προστατεύσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα και συμφέροντα και δε θα επιτρέψει καμία μη εξουσιοδοτημένη δραστηριότητα υδρογονανθράκων εντός της υφαλοκρηπίδας της. Η αποφασιστικότητα μας έχει δημοσιοποιηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και πιο πρόσφατα με τη δήλωση του Υπουργείου Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Τουρκίας στις 2 Δεκεμβρίου 2021.
Επιπλέον, υπενθυμίζεται ότι δεν υπάρχει ενιαία Αρχή που να είναι de jure ή de facto αρμόδια να εκπροσωπεί τόσο τους Τουρκοκύπριους όσο και τους Ελληνοκυπρίους, κατά συνέπεια την Κύπρο στο σύνολό της. Οι πόροι υδρογονανθράκων μέσα και γύρω από το νησί της Κύπρου ανήκουν στον τουρκοκυπριακό και στον ελληνοκυπριακό λαό μαζί ως συνιδιοκτητών και ισότιμων κυρίαρχων του νησιού. Η Τουρκία υποστηρίζει πλήρως τις προτάσεις της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου (TRNC) προς την Ελληνοκυπριακή Διοίκηση, η τελευταία εκ των οποίων διατυπώθηκε στις 13 Ιουλίου 2019, για τη δημιουργία ενός μηχανισμού συνεργασίας που θα συνεπαγόταν, μεταξύ άλλων, δίκαιο επιμερισμό των εσόδων από υπεράκτιους πόρους υδρογονανθράκων.
Η πρόταση αυτή θα μπορούσε εύκολα να φέρει λύση στο ζήτημα των πόρων υδρογονανθράκων γύρω από το νησί και, ως εκ τούτου, να χρησιμεύσει ως σημαντικό μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Είναι λυπηρό το γεγονός ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά εξακολουθεί να αγνοεί τις επανειλημμένες εκκλήσεις της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων σχετικά με το θέμα αυτό.
Σε σχετική αναφορά, η ανακοίνωση της Ελληνοκυπριακής Διοίκησης για συνέχιση των δραστηριοτήτων γεώτρησης εντός του λεγόμενου «Οικοπέδου 10» αποτελεί ένα ακόμη παράδειγμα μεταξύ των πολλών βημάτων κλιμάκωσης που θέτουν σε κίνδυνο την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία και το TRNC είναι αποφασισμένα να προστατεύσουν τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντά τους, ενόψει τέτοιων μονομερών πράξεων και προκλήσεων.
Θα ήμουν ευγνώμων αν η παρούσα επιστολή μπορούσε να διανεμηθεί ως έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης, σύμφωνα με τα σημεία 44 και 78 της ημερήσιας διάταξης α) και του Συμβουλίου Ασφαλείας, και να δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα του Τμήματος Ωκεανών και Δικαίου της Θάλασσας, καθώς και στην επόμενη έκδοση του Δελτίου Για το Δίκαιο της Θάλασσας
Φ. Σινιρίογλου».
