Άργησε λίγο αλλά τελικώς το κατάλαβε ο Ζοζέπ Μπορέλ ότι οι Ταλιμπάν επιδιώκουν να λάβουν «με την βία την εξουσία», την στιγμή που οι ισλαμιστές μαχητές συνεχίζουν την πολεμική τους προέλαση, ελέγχοντας πλέον τα δύο τρίτα της χώρας. Η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Αφγανιστάν, η Κανταχάρ, είναι πλέον υπό τον έλεγχο τους, ενώ πριν από λίγο ανακοινώθηκε και η κατάληψη της πρωτεύουσας της επαρχίας Χελμάντ, Λασκάρ Γκα.
Πλέον είναι κοινός τόπος των Δυτικών πως το τελευταίο προπύργιο της αφγανικής κυβέρνησης, η πρωτεύουσα Καμπούλ, κυριολεκτικά μετράει μήνες, αν όχι μέρες. Και επειδή ο “φόβος φυλά τα έρμα”, οι Αμερικανοί έστειλαν εκτάκτως 3000 στρατιώτες στο Αφγανιστάν, όχι φυσικά για να υπερασπιστούν τους συμμάχους τους στην αφγανική κυβέρνηση,
αλλά για να απομακρύνουν μέρος του διπλωματικού τους προσωπικού από την πρεσβεία, ενώ και το Βερολίνο έδωσε οδηγία στους Γερμανούς πολίτες «να εγκαταλείψουν την χώρα».Δεν χρειάζεται να αναφέρουμε ότι οι συζητήσεις Ουάσιγκτον και Άγκυρας για την τύχη του αεροδρομίου της Καμπούλ είναι πλέον άνευ νοήματος, πόσο μάλλον όταν οι ΗΠΑ ουσιαστικά “παρακάλεσαν” τους ισλαμιστές μαχητές να μην… λεηλατήσουν την πρεσβεία, όπως είχαν κάνει με την αεροπορική βάση της Μπαγκράμ, από την οποία οι Αμερικανοί έφυγαν “νύχτα”, χωρίς καν να ενημερώσουν την αφγανική κυβέρνηση!
“Διάλογο” θέλει ο Ερντογάν
Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν μοιάζει να “πιάνει” το νόημα: ενώ μερικούς μήνες καλούσε τους Ταλιμπάν να «τερματίσουν την κατοχή του Αφγανιστάν», σε χτεσινή του συνέντευξη δήλωσε πως είναι έτοιμος «να συναντηθεί με τον άνθρωπο που θα γίνει ηγέτης τους», αποκαλύπτοντας πως η Άγκυρα επιδιώκει διαύλους επικοινωνίας με τους Ταλιμπάν, προφανώς με την μεσολάβηση του “αδελφού” Πακιστάν, καθώς οι ισλαμιστές μαχητές ήταν και είναι τα “αγαπημένα παιδιά” των πανίσχυρων μυστικών υπηρεσιών του, της διαβόητης ISI.
Αν και ο Πακιστανός πρωθυπουργός υποστήριξε τον «απ’ ευθείας διάλογο» Τούρκων και Ταλιμπάν ως μία λύση στο “σίριαλ” με το αεροδρόμιο της Καμπούλ, το πρόβλημα του Ερντογάν είναι πως οι Ταλιμπάν θεωρούν «δύναμη κατοχής» και την Τουρκία, ζητώντας να “πάρουν δρόμο” και τα (ελάχιστα) στρατεύματα που αυτή διατηρεί στην πολύπαθη χώρα. Ο Ερντογάν κατανοεί πως για να έχει τον όποιο ρόλο στο Αφγανιστάν δεν αρκεί να ελπίζει στους Αμερικανούς, στους Ρώσους, ή στην ετοιμόρροπη αφγανική κυβέρνηση, αλλά στους Ταλιμπάν.
Προφανώς και χαιρετίζει την παρουσία της Τουρκίας στην χώρα είναι η αφγανική κυβέρνηση, η οποία αναζητεί, στην κυριολεξία, σωτηρία από τα μαχαίρια των Ταλιμπάν. Άνθρωπος της Τουρκίας είναι ο αντιπρόεδρος της χώρας Ρασίντ Ντοστούμ, ένας παλιός μουτζαχεντίν πολέμαρχος, ο οποίος, γνωρίζει πως αν πέσει στα χέρια των Ταλιμπάν, θα έχει το φρικτό τέλος του Μωχάμμαντ Νατζιμπουλάχ.
Ο τελευταίος κομμουνιστής ηγέτης του Αφγανιστάν είχε κυριολεκτικά κατακρεουργηθεί από τους Ταλιμπάν το 1996, όταν οι ισλαμιστές μαχητές είχαν καταλάβει την αφγανική πρωτεύουσα και μάλλον αδημονούν να επιφυλάξουν παρόμοια μεταχείριση και στον Ντοστούμ, ο οποίος βαρύνεται με την φρικτή εξόντωση 1000 αιχμαλώτων Ταλιμπάν από ασφυξία σε κοντέινερ το 2002, κάτι που οι ισλαμιστές μαχητές προφανώς και δεν έχουν ξεχάσει.
Δεν βιάζονται οι Ταλιμπάν
Μέχρι στιγμής οι Ταλιμπάν δεν δείχνουν κάποια σπουδή για “παζάρια” με την Τουρκία. Είναι χαρακτηριστικό πως ακύρωσαν την συμμετοχή τους στην ειρηνευτική διάσκεψη της Κωνσταντινούπολης τον περασμένο Απρίλιο, αφήνοντας “σύξυλο” τον Ερντογάν! Παρά τις ρητορικές τους διαβεβαιώσεις, αρχικά στους Αμερικανούς και μετέπειτα στους Ρώσους και τους Ιρανούς (οι οποίοι ανησυχούν για την σταθερότητα της Κεντρικής Ασίας και την τύχη της σιϊτικής μειονότητας των Χαζάρων), οι Ταλιμπάν ουδέποτε εγκατέλειψαν τα πολεμικά τους σχέδια να ελέγξουν το σύνολο της χώρας. Και γιατί να μην το κάνουν;
Οι Ταλιμπάν διέγνωσαν πως οι Αμερικανοί ήθελαν να φύγουν από το Αφγανιστάν, ήδη επί κυβέρνησης Τραμπ, ασχέτως των καιροσκοπικών επικρίσεων του τελευταίου στον Τζο Μπάιντεν πως παραδίδει την χώρα «στο χάος», την στιγμή που ο νυν πρόεδρος συνεχίζει ακριβώς την πολιτική του προκατόχου του! Η ιστορία μοιάζει να επαναλαμβάνεται: όπως στα μέσα του ’90 οι ΗΠΑ είχαν “κλείσει τα μάτια” στις σφαγές των Ταλιμπάν, τους οποίους εμμέσως προτιμούσαν έναντι των αιμοσταγών μουτζαχεντίν, το ίδιο είναι έτοιμοι να κάνουν και τώρα, αρκεί οι Ταλιμπάν “ξεφορτωθούν” πλήρως την Αλ Κάιντα και το ISIS. Σε αυτό υπολόγιζε η Ουάσιγκτον, από τα χρόνια της κυβέρνησης Ομπάμα, που ξεκίνησε τις διαπραγματεύσεις με τους λεγόμενους «μετριοπαθείς Ταλιμπάν», ότι και αν τέλος πάντως σημαίνει αυτό!
Πάντως, οι Ταλιμπάν, ένα εξτρεμιστικό ισλαμικό κίνημα βγαλμένο από τα σπλάχνα της πολεμικής παράδοσης του Αφγανιστάν, μοιάζει να δοκιμάζουν την υπομονή της διεθνούς κοινότητας, αγνοώντας τις προειδοποιήσεις να δείξουν να διαπραγματευτούν μία «πολιτική λύση» με τους άσπονδους εχθρούς τους. Αμερικανοί, Ρώσοι, Ιρανοί και εσχάτως Γερμανοί και Βρετανοί το έχουν ζητήσει επανειλημμένως, με τους τελευταίους να απειλούν και με «απόβαση» στρατευμάτων. Όμως, οι ισλαμιστές μαχητές δεν φαίνονται διατεθειμένοι να συζητήσουν ότι μπορούν να πάρουν στο πεδίο της μάχης.
____________
Μιχάλης Τσολάκης/ Efenpress
