Του Υποπτεράρχου ε.α. Δημητρίου Δρόσου (MBA, MSc, PM, MA, LLB, BSc)
Εισαγωγή
Ύστερα από 11 έτη απουσίας αμυντικών εκθέσεων στην Ελλάδα, πραγματοποιήθηκε μεταξύ 13 και 15 Ιουλίου στο EXPO Metropolitan Center, η αμυντική έκθεση DEFEA, υπό την αιγίδα του ΥΠΕΘΑ. Στην καινοτόμο τεχνολoγικά αυτή έκθεση σημαίνοντα ρόλο στην επιτυχή της έκβαση είχε η ΓΔΑΕΕ.
Η εν λόγω Γενική Διεύθυνση ξεπερνώντας γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και σε σύντομο χρονικό διάστημα και παρά τα προβλήματα με τον COVID-19, συντονίσθηκε επιτυχώς με όλους τους stakeholders (internals and externals) και παρουσίασε μία υψηλών προδιαγραφών έκθεση. Πολύ καλά ήταν τα περίπτερα του ΥΠΕΘΑ και της ΓΔΑΕΕ με όλα τα στελέχη σε πλήρη ετοιμότητα προκειμένου να επιλύσουν τα οποιαδήποτε προβλήματα, για το οποίο τους αξίζουν συγχαρητήρια. Αξιοπρεπή επίσης ήταν και τα περίπτερα των ΓΕΕΘΑ-ΓΕΣ-ΕΛΑΣ. Δυστυχώς η εν λόγω έκθεση δεν έτυχε ανάλογης τηλεοπτικής κάλυψης από τα ιδιωτικά κανάλια. Παρά την ύπαρξη πολλών εκθεμάτων θα σταθούμε στην περίπτωση των UAVs, UCAVs και counter-UCAVs, anti-drones αντι-όπλων, καθώς πλέον αποτελούν ότι ποιο καινοτόμο σε τεχνολογία υπάρχει.UAVs, UCAVs και Drones Systems
Στην έκθεση παρουσιάσθηκαν από πολλές Ελληνικές και ξένες εταιρείες ανάλογα συστήματα. Τα εν λόγω συστήματα πέραν των αμιγώς ιδιωτικών εταιρειών, προέρχονται επίσης από συνεργασίες των εν λόγω εταιρειών και με ΑΕΙ, Ερευνητικά Κέντρα, ενώ κάποια από αυτά γίνονται και μέσω ΕΣΠΑ αλλά καθαρά για εμπορικούς και επιστημονικούς σκοπούς. Ωστόσο αυτά επιδέχονται διαμορφώσεων, ώστε να καταστούν εφικτά και για στρατιωτικούς σκοπούς. Η Ελλάδα δύναται να έχει πληθώρα επιλογών σε ανάλογα συστήματα (κατασκευασμένα στην Ελλάδα ή εισαγόμενα ή με sub-contracting στην Ελλάδα) που εφόσον εξοπλισθούν καταλλήλως θα στέκονται με αξιώσεις απέναντι στα Τουρκικά Bayraktar TB2, Anka-S αλλά και στα εξόχως φονικά slaughterbots τα Kargu 2.
Bayraktar TB2
Anka-S
Kargu 2 (Kamikazi and Killer Quadcopter Drone)
Ενδεικτικά θα αναφέρουμε κάποιες από τις Ελληνικές συμμετοχές, που προλάβαμε και είδαμε, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπήρξαν και άλλες αξόλογες ελληνικές συμμετοχές,γεγονός που καταδεικνύει ότι υπάρχει ενδιαφέρον σε αυτόν τον τομέα από την Ελλάδα.
Στην έκθεση παρουσιάσθηκε το πρότυπο UAV LOTUS (Low Observable Tactical Unmanned air System) της IDE σε συνεργασία με το ΑΕΙ της Πάτρας, το οποίο έγινε με διαδικασίες ΕΣΠΑ, για εμπορικές χρήσεις. To εν λόγω UAV εφαρμόζει συστήματα λογισμικού στο πλαίσιο Διοίκησης και Ελέγχου (C2), τα οποία βασίζονται σε καινοτόμα ευρυζωνικά συστήματα επικοινωνίας παρέχοντας στον user αξιόπιστες δικτυοκεντρικές λειτουργίες σε real time. Έχει σύστημα αυτοπροστασίας για εχθρικές απειλές και δύναται να εφαρμόσει μακράς ακτίνας αποστολές ISR (intelligence, Surveillance, Reconnaissance). Ωστόσο για χρήση από τις ΕΕΔ για στρατιωτικούς σκοπούς θα πρέπει το εν λόγω σύστημα να αναδιαμορφωθεί καθώς προορίζεται για ειρηνικούς και κοινωνικούς σκοπούς λόγω ΕΣΠΑ.
Πρότυπο UAV LOTUS της IDE
Η SAS Technology επίσης συμμετείχε με το σύστημα της εναέριας πολυμορφικής multirotor πλατφόρμας SARISA SRS-1A, η οποία δύναται να μεταφέρει με εναλλάξιμους φορείς, επιχειρησιακά φορτία, όπως ρουκέτες HYDRA των 2,75’ που διαθέτουν οι ΕΕΔ, μετατρέποντάς την πλατφόρμα από UAV ειρηνικού σκοπού σε άκρως αποτελεσματικό UCAV, εξασφαλίζοντας στις επίγειες φίλιες δυνάμεις αποτελσματική υποστήριξη.
Πρότυπο UAV SARISA της SAS
Θα μνημονεύσουμε και το EMP-X4 Quadcopter, της SAS Technology, το οποίο είναι κατασκευασμένο με ανθρακονήματα, διαθέτει θερμικούς αισθητήρες, το οποίο όμως δεν ενδείκνυται τόσο για στρατιωτική χρήση, αλλά κυρίως για περιπολίες ασφαλείας (security patrols), επιτήρηση, αποστολές αναγνώρισης συνεπώς θα ήταν ποιο χρήσιμο ίσως για ανάγκες της ΕΛ.ΑΚΤ.
Πρότυπο ΕΜΡ-Χ4 Quadcopter
Στην έκθεση συμμετείχε και η THALES, όπου είναι γνωστή η συνεργασία της με τις Βρετανικές Ε.Δ. στο Watchkeepers UAS όπου χρησιμοποιείται σε αποστολές ΙSR και χρησιμοποιήθηκε επιτυχώς σε υποστήριξη επιχειρήσεων στο Αφγανιστάν. Στο Watchkeeper ο σταθμός ελέγχου εδάφους του παρατηρητή είναι η κύρια διεπαφή προγραμματισμού αποστολών, εντολών και ελέγχου και μπορεί να λειτουργήσει ανεξάρτητα ή ως μέρος ενός δικτύου C4I. Δυστυχώς δεν υπήρχε αντίγραφο του εν λόγω UAV στην έκθεση.
Photo: Watchkeeper
Η ALTUS LSA, με έδρα την Κρήτη και σε συνεργασία με το ΑΠΘ αλλά και άλλα Ερευνητικά και Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, επίσης παρουσίασε μία σειρά προτύπων για διαφορετικές χρήσεις, εκ των οποίων ορισμένα εξ’ αυτών διαμορφώνονται και για στρατιωτικές χρήσεις ή αποστολές ISTAR. H συγκεκριμένη εταιρεία διαθέτει και polycopters.
Πρότυπο Ouranos UAS
Πρότυπο ISTAR ThunderB UAS
Anti – Drones Jammers
To anti-drone jammer ως φιλοσοφία, φέρεται από έναν στρατιώτη, ως χειριστή και έχει τη μορφή φορητού τυφεκίου. Διαθέτει πίνακα ελέγχου για επιλογή απόστασης εμπλοκής με ηλεκτρονικές παρεμβολές συχνοτήτων στο στόχο. Όταν εντοπισθεί ο στόχος, ο χρήστης σημαδεύει προς την κατεύθυνσή του, με το jammer, καθιστώντας δυνατή την έγκαιρη χρήση του μπλοκαρίσματος, σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία. Αυτό που καθιστά εφικτό το μπλοκάρισμα του στόχου είναι οι κατευθυντικές κεραίες μέσα στο όπλο. Το UAV jammer είναι ένας εύκολα μεταφερόμενος εξοπλισμός ειδικός στην προστασία από UAV σε κρίσιμες περιοχές και κτίρια. Στη διάρκεια της σκοπεύσεως παρακολουθεί την κίνηση του UAV ενώ έχει πιεσμένη διαρκώς την σκανδάλη ενεργοποιώντας έτσι τις ηλεκτρονικές παρεμβολές. Από τις παρεμβολές το UAV αδρανοποιείται και προσγειώνεται καθέτως στο έδαφος. Οι εν λόγω συσκευές θεωρούνται αποτελεσματικές στο frequency hopping και στο επιθυμητό εύρος ζώνης. Τα jammers κόβουν το σήμα επικοινωνίας μεταξύ του UAV και του τηλεχειριστηρίου του πιλότου που το ελέγχει. Αυτό κάνει τον πιλότο να μην μπορεί να κατευθύνει το drone.
Στην έκθεση είδαμε το NEROD F5 της Γαλλικής εταιρείας MC2 Technologies, ένα jammer μικροκυμάτων ικανό να διαταράξει και να εξουδετερώσει όλα τα πρωτόκολλα επικοινωνίας που χρησιμοποιούνται από drones. Το προϊόν βασίζεται σε ένα φορητό τουφέκι που προσφέρει μεγάλη ευελιξία στους χειριστές όσον αφορά την ανίχνευση, την παρακολούθηση και την εξουδετέρωση. Το σύστημα θεωρείται ακίνδυνο για τον χρήστη, υιοθετώντας τα σχετικά πρωτόκολλα ασφαλείας του.
Πρότυπο NEROD F-5 Jammer
Είναι γνωστή η αναλογία κόστους όπλου – αντιόπλου. Αυτή αποτιμάται με σύγχρονους όρους αγοράς 20: 1, διότι στο όπλο δεν είναι μόνο το κόστος πρόσκτησης αλλά και η κατασκευή υποδομών, η εκπαίδευση, η συντήρηση, ο απρόσκοπτος εφοδιασμός σε ανταλλακτικά και γενικότερα τα logistics. Υπό αυτή την έννοια πρέπει να κάνουμε ως Ελλάδα διπλό βήμα: αφενός στην άμεση προμήθεια UCAVs, UAVs, UAS αλλά και στην απόκτηση φορητών anti-drones αντι-όπλων, όπως π.χ. τα jammers. Τα εν λόγω αντι-όπλα αφορούν σε αντίμετρα συστημάτων α/φους κατευθυνόμενης ενέργειας (Unmanned Aircraft System – UAS). Αυτά διαταράσσουν τον έλεγχο του εχθρικού drone και το εξουδετερώνουν έτσι ώστε καμία απομακρυσμένη δράση να μην είναι πλέον εφικτή (περιλαμβάνει και την πυροκρότηση).
Anti – drone Σύστημα
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ελπιδοφόρος η έκθεση αλλά και τα εκθέματα των Ελληνικών αλλά και ξένων εταιρειών που συμμετείχαν στην έκθεση, προδιαγράφουν ένα καλό μέλλον για την ταχεία αξιοποίηση και εφαρμογή εντός των ΕΕΔ της καινοτόμου τεχνολογίας των UAVs, UCAVs, UAS, anti-drones συστημάτων, προκειμένου να δημιουργηθεί τάχιστα πλεονέκτημα των ΕΕΔ έναντι των ΤΕΔ στον τομέα αυτό. Επίσης ενδιαφέρον θα ήταν στο μέλλον να βλέπαμε (εφόσον τα αποδεσμεύσουν οι Ρώσοι), τα Ρωσικά counter-UCAVs, τα οποία από ότι φαίνεται χρησιμοποιήθηκαν επιτυχώς υβριδικά πριν λίγο καιρό στην επικείμενη σύγκρουση στο Donbass κατά των Τουρκικών Bayraktar TB2 που διέθεταν οι Ουκρανοί.