Ο Τούρκος δεν σέβεται τίποτε, παρά μόνο τη δύναμη.
του Σάββα Ιακωβίδη*
Μετά τη συνάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού, Μητσοτάκη, με τον Τούρκο Πρόεδρο Ερντογάν, στο πλαίσιο της Συνόδου του ΝΑΤΟ, ο ελληνικός και ξένος Τύπος επισημαίνουν ότι δύο ηγέτες συμφώνησαν να μην επαναλάβουν την ένταση μεταξύ των δύο χωρών που παρατηρήθηκε το 2020.
Σύμφωνα με το βρετανικό πρακτορείο Reuters, Έλληνας αξιωματούχος δήλωσε: «Το κλίμα της συνάντησης ήταν θετικό.
Υπήρχε μια συναντίληψη ότι οι εντάσεις που σημειώθηκαν το 2020, δεν μπορούν να επαναληφθούν το 2021».Ο ίδιος ανώνυμος αξιωματούχος δήλωσε ότι, ενώ η Ελλάδα επιδιώκει μια βήμα-βήμα βελτίωση στις σχέσεις με την Τουρκία, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές διαφορές απόψεων μεταξύ των δύο χωρών, σε θέματα όπως η Ανατολική Μεσόγειος.
Να υποθέσουμε ότι ο Έλληνας Πρωθυπουργός αναφέρθηκε στις τουρκικές επιθετικές ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ και ειδικά στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου;
Αν ο Μητσοτάκης πράγματι εστίασε στις συνεχιζόμενες έκνομες ενέργειες της Τουρκίας, γιατί δεν έγινε ξεκάθαρη μνεία; Για να μη χαλάσει το υποτιθέμενο «νέο κλίμα» στις σχέσεις των δύο χωρών;
Η μη επίσημη και δημόσια αναφορά στην Κύπρο και στις τουρκικές επιθετικές ενέργειες είναι εξόφθαλμα ανεπίτρεπτη, αν ληφθούν υπόψη οι γνωστές δηλώσεις Ερντογάν ότι, στις 20 Ιουλίου, θλιβερή μέρα της τουρκικής εισβολής, θα προβεί σε εξαγγελίες, οι οποίες θα καταπλήξουν τον κόσμο.
Στο μεταξύ, οι Τούρκοι και το κατοχικό καθεστώς συνεχίζουν απρόσκοπτα και απτόητοι τις εργασίες αναβάθμισης και εξωραϊσμού της κατεχόμενης Αμμοχώστου. Λέγεται ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπάιντεν, κατά τη 45λεπτη συνάντησή του με τον Ερντογάν, αναφέρθηκε και στις παράνομες τουρκικές ενέργειες στην ΑΟΖ της Κύπρου και στην Αμμόχωστο.
Όσο δεν παρέχονται επισήμως λεπτομέρειες για τα διαμειφθέντα στις συναντήσεις Μπάιντεν-Ερντογάν και Μητσοτάκη-Ερντογάν, οι σχετικές εκτιμήσεις θα περιορίζονται στη σφαίρα των υποθέσεων.
Αθήνα και Άγκυρα αγοράζουν, η μεν πρώτη χρόνο, η δε δεύτερη ένα βολικό άλλοθι και αναγνώριση των δήθεν καλών προθέσεών της. Αυτό το καλοκαίρι τα πράγματα μάλλον δεν πρόκειται να εκτυλιχθούν σύμφωνα με τους ευσεβείς πόθους της Αθήνας και της Λευκωσίας. Απόδειξη; Την ώρα που οι δύο ηγέτες συναποφάσιζαν για «ήρεμο καλοκαίρι», άλλα κατάλαβαν οι Τούρκοι πιλότοι που πραγματοποίησαν δεκάδες παραβιάσεις στο Αιγαίο. Παράλληλα, με τουρκική παράνομη navtex άρχισαν έρευνες στο Ικάριο Πέλαγος.
Ο Ερντογάν εμφανίστηκε στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ με προβιά προβάτου, επειδή πιέζεται πανταχόθεν. Ο Αμερικανός Πρόεδρος τον απαξίωνε εδώ και μήνες. Η ΕΕ ενοχλείται από τους εκβιασμούς του και η τουρκική οικονομία, όπως και το εσωτερικό μέτωπο, είναι σμπαράλια.
Η δήθεν καλή συμπεριφορά του Τούρκου Προέδρου οφείλεται και στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που θα πραγματοποιηθεί στις 24-25 Ιουνίου. Σε αυτήν θα συνεχιστεί και η συζήτηση για τις σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ. Είναι γνωστό ότι η Γερμανία επιδιώκει να εγκριθεί μια θετική ατζέντα με την Τουρκία.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η πρόσφατη δήλωση του Γερμανού ΥπΕξ για κατάργηση του βέτο στις αποφάσεις των «27», ώστε να λαμβάνονται κατά πλειοψηφία. Το βέτο είναι η ισχύς των αδύναμων και μικρών κρατών-μελών της ΕΕ.
Πιθανή κατάργησή του, την οποία φαίνεται να ευνοούν και άλλες μεγάλες χώρες της ΕΕ, όπως Γαλλία, Ιταλία, θα επηρεάσει αμεσότατα την Ελλάδα και την Κύπρο. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, σε δηλώσεις και συνεντεύξεις του, επέσεισε ένα κυπριακό βέτο στην έγκριση θετικής ατζέντας στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, αν η τελευταία συνεχίσει τις έκνομες ενέργειές της στην κυπριακή ΑΟΖ και στην Αμμόχωστο.
Και ιδού το οξύμωρο και προκλητικό της πολιτικής των Βρυξελλών:
Μετά τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σιαρλ Μισιέλ, δήλωσε ότι η ΕΕ στέκει ενωμένη απέναντι στις παράνομες ενέργειες της Ρωσίας στην Κριμαία. Στην περίπτωση της Κύπρου;
Απλώς ψηφίσματα, δηλώσεις συμπαράστασης και θεωρητική αλληλεγγύη. Είναι εμφανές ότι ο Ερντογάν επιδόθηκε στο γνωστό παιγνίδι του: Εκβιαστής και υβριστής της ΕΕ και των ΗΠΑ αλλά και δήθεν «καλός, συνεργάσιμος σύμμαχος», που επιδιώκει αναθέρμανση των σχέσεών του με τις ΗΠΑ και την Ένωση.
Αθήνα και Λευκωσία, ας προσγειωθούν. Η Άγκυρα, κατά πάγια πρακτική, που ενισχύεται από την ανυπαρξία έμπρακτης αντίδρασης και μέτρων εναντίον της από τους συμμάχους αλλά και από την Ελλάδα και την Κύπρο, θα συνεχίσει τις προκλήσεις. Και στο Αιγαίο και στα κατεχόμενα.
Ποιος θα την εμποδίσει; Οι ευσεβείς πόθοι της Αθήνας; Οι αφελείς προσδοκίες της Λευκωσίας; Ή η ανύπαρκτη, έμπρακτη αλληλεγγύη των εταίρων μας;
Η μόνη ελπίδα να κοπεί ο βήχας του Ερντογάν, που προκαλεί τον Ελληνισμό ειδικά στον Έβρο, στο Αιγαίο, στην κυπριακή ΑΟΖ και στην Αμμόχωστο, είναι ο Αμερικανός Πρόεδρος, ο οποίος θεωρεί την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία ως σημαντικούς στρατηγικούς εταίρους.
Στην πλάστιγγα, όμως, των αμερικανικών και συμμαχικών συμφερόντων, το εκτόπισμα της Τουρκίας είναι μεγαλύτερο και σημαντικότερο. Γι’ αυτό, Ελλάδα και Κύπρος οφείλουν να ενισχύονται αμυντικά. Και να προετοιμάζονται για τα χειρότερα. Ο Τούρκος δεν σέβεται τίποτε, παρά μόνο τη δύναμη.
*Πρώην Αρχισυντάκτης-Διευθυντής – Αρθρογράφος-αναλυτής στην κυπριακή εφημερίδα «Η Σημερινή» -ΜΑ στις Διεθνείς Σχέσεις και Ευρωπαϊκές Σπουδές του Πανεπιστημίου Λευκωσίας-Πτυχιούχος της Ανωτάτης Σχολής Δημοσιογραφίας της Lille – Universite Catholique de Lille–France