Πολιτικές προεκτάσεις αποκτά το θρίλερ στον αέρα με αεροπλάνο της Ryanair, που αναχώρησε από την Αθήνα με προορισμό το Βίλνιους και υποχρεώθηκε σε αναγκαστική προσγείωση στο αεροδρόμιο του Μινσκ από τις αρχές της Λευκορωσίας.
Ευρωπαίοι πολιτικοί και διεθνή ΜΜΕ κάνουν ξεκάθαρα λόγο για αεροπειρατεία και απαγωγή, καθώς μυστικοί πράκτορες συνέλαβαν τον αντικαθεστωτικό δημοσιογράφο Ρομάν Προτάσεβιτς, κατέλαβαν την πτήση από Ελλάδα προς Λιθουανία και την ανάγκασαν να γυρίσει προς την πρωτεύουσα της Λευκορωσίας, προφασιζόμενοι ότι υπάρχει βόμβα στο αεροσκάφος.
Μάλιστα, το αεροσκάφος της Ryanair συνόδεψε στο Μινσκ μαχητικό της πολεμικής αεροπορίας της Λευκορωσίας, τύπου MIG-29.
Το αεροσκάφος παραμένει καθηλωμένο στο αεροδρόμιο του Μινσκ, περιτριγυρισμένο από αστυνομικά και πυροσβεστικά οχήματα. Το τμήμα για τον έλεγχο του οργανωμένου εγκλήματος στη Λευκορωσία ανέφερε πως ο Προτάσεβιτς συνελήφθη αλλά στη συνέχεια διέγραψε τη δήλωση από το κανάλι του στο Telegram. Η τύχη του δημοσιογράφου αγνοείται.
Ο Προτάσεβιτς είναι ένας από τους ιδρυτές της αντιπολιτευόμενης υπηρεσίας ειδήσεων NEXTA, ένα κανάλι στο Telegram που έχει γίνει μια από τις κύριες πηγές ειδήσεων για τις διαδηλώσεις στη Λευκορωσία. Είναι εχθρικό προς τον Λουκασένκο και βοηθά στον συντονισμό διαδηλώσεων.
O ίδιος ανέφερε ότι είχε αντιληφθεί ότι τον παρακολουθούσαν από την Αθήνα. Στη Λευκορωσία κατηγορείται για τρομοκρατία και υποκίνηση διαδηλώσεων και είναι αντιμέτωπος με φυλάκιση έως και 15 χρόνων. Όμως, όπως ανέφεραν τόσο οι συνάδελφοί του όσο και ο ίδιος σε συνεπιβάτη του λίγο πριν συλληφθεί, ουσιαστικά το μόνο που τον περιμένει στην πατρίδα του είναι η θανατική ποινή…
Έξαλλος ο Μητσοτάκης
Αυστηρή ήταν η αντίδραση του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, για το πρωτοφανές αυτό περιστατικό.
«Η υποχρεωτική προσγείωση εμπορικού αεροπλάνου για να συλληφθεί ένας δημοσιογράφος αποτελεί μια πρωτοφανή και σοκαριστική κίνηση. Απαιτούμε να απελευθερωθούν όλοι οι επιβάτες. Η αυριανή Σύνοδος Κορυφής πρέπει να συζητήσει το ζήτημα της αύξησης της πίεσης στη Λευκορωσία. Αρκετά», έγραψε σε μήνυμά του στα αγγλικά στο Twitter.
Aντίδραση υπήρξε νωρίτερα και από το ελληνικό ΥΠΕΞ.
«Το υπουργείο Εξωτερικών βρίσκεται σε διαρκή επαφή με τις αρμόδιες υπηρεσίες και τους Ευρωπαίους εταίρους αναφορικά με το αεροσκάφος που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Βίλνιους και προέβη σε αναγκαστική προσγείωση στο Μινσκ», αναφέρει σε ανάρτηση στο twitter το υπουργείο Εξωτερικών.
«Πρωταρχικό μας μέλημα η ασφάλεια όλων των επιβατών», προσθέτει.
Ανησυχία και αγανάκτηση από την ΕΕ
Tην άμεση και σκληρή αντίδραση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και θεσμών ζητεί ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Ντόναλντ Τουσκ αναφερόμενος στο γεγονός ότι ο Πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο φέρεται να διέταξε την αναγκαστική προσγείωση αεροσκάφους που εκτελούσε την πτήση Αθήνα-Βίλνιους, στο Μινσκ και τη σύλληψη του ακτιβιστή Ραμάν Προτασέβιτς.
«Ο Λουκασένκο έχει γίνει απειλή όχι μόνο για τους πολίτες του αλλά και για τη διεθνή ασφάλεια» ανέφερε ο Ντόναλντ Τουσκ και προσέθεσε ότι «η πράξη της κρατικής τρομοκρατίας απαιτεί άμεση και σκληρή αντίδραση όλων των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και θεσμών».
H ηγεσία της ΕΕ εκφράζει ανησυχία για την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair από την Αθήνα προς το Βίλνιους και καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να απελευθερώσουν αμέσως τους επιβάτες της πτήσης.
Σε ανάρτησή του στο twitter, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ τονίζει:
«Ανησυχώ πολύ με τα όσα έχουν αναφερθεί για την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair στο Μινσκ. Καλούμε τις αρχές της Λευκορωσίας να απελευθερώσει αμέσως την πτήση και τους επιβάτες της. Η διερεύνηση του συμβάντος από το ICAO θα είναι απαραίτητη».
Από την πλευρά της η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τονίζει: «Είναι απολύτως απαράδεκτο να αναγκαστεί η πτήση της Ryanair από την Αθήνα προς το Βίλνιους να προσγειωθεί στο Μινσκ. ΟΛΟΙ οι επιβάτες πρέπει να είναι σε θέση να συνεχίσουν το ταξίδι τους στο Βίλνιους αμέσως και να διασφαλιστεί η ασφάλειά τους. Οποιαδήποτε παραβίαση των διεθνών κανόνων αεροπορικών μεταφορών πρέπει να έχει συνέπειες.
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ τονίζει με ανάρτησή του στο twitter ότι παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις γύρω από την πτήση της Ryanair από την Αθήνα στο Βίλνιους. «Αυτό είναι εντελώς απαράδεκτο», τονίζει ο Ζοζέπ Μπορέλ και προσθέτει: «Θεωρούμε υπεύθυνη την κυβέρνηση της Λευκορωσίας για την ασφάλεια όλων των επιβατών και των αεροσκαφών. ΟΛΟΙ οι επιβάτες πρέπει να μπορούν να συνεχίσουν το ταξίδι τους αμέσως.»
Οργισμένη αντίδραση από τη Λιθουανία
Η πρωθυπουργός της Λιθουανίας, Ινγκρίτα Σιμονίτε, έγραψε στο Twitter: “Οι επιβάτες και το πλήρωμα της πτήσης της Ryanair από την Αθήνα στο Βίλνιους βρέθηκαν σε κίνδυνο όταν αναγκάστηκαν να προσγειωθούν στο Μινσκ. Ζητούμε το αεροσκάφος και οι επιβάτες να αναχωρήσουν αμέσως για το Βίλνιους!”.
Ο πρόεδρος της Λιθουανίας Γκιτάνας Ναουσέντα απαίτησε σήμερα η Λευκορωσία να απελευθερώσει τον Λευκορώσο ακτιβιστή της αντιπολίτευσης Ρόμαν Προτάσεβιτς ο οποίος επέβαινε σε ένα αεροπλάνο με προορισμό το Βίλνιους το οποίο όμως εξετράπη της πορείας του για να προσγειωθεί στο Μινσκ.
Η εμπορική πτήση της Ryanair έλαβε εντολή να προσγειωθεί «με τη βία», ανέφερε ο πρόεδρος σε δήλωση που εστάλη μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
«Καλώ τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ να αντιδράσουν αμέσως στην απειλή που έθεσε στη διεθνή πολιτική αεροπορία το καθεστώς της Λευκορωσίας. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να λάβει αμέσως βήματα ώστε αυτό να μην επαναληφθεί», ανέφερε ο Λιθουανός πρόεδρος.
Υποσχέθηκε ότι θα συζητήσει το θέμα αύριο, Δευτέρα, σε μια σύνοδο κορυφής της ΕΕ.
Η προεδρική σύμβουλος Άστα Σκαϊσγκιράιτε είπε πως η επιχείρηση για την εκτροπή του αεροσκάφους που μετέφερε περίπου 170 ανθρώπους από 12 χώρες φαίνεται πως ήταν προσχεδιασμένη.
Όπως είπε οι λευκορωσικές μυστικές υπηρεσίες γνώριζαν ποιος επέβαινε στο αεροπλάνο, το οποίο αναγκάστηκε να προσγειωθεί με τη βοήθεια ενός μαχητικού MIG-29. Ο Προτάσεβιτς ζούσε στο Βίλνιους από τον Νοέμβριο, είπε η προεδρική σύμβουλος.
Εξηγήσεις ζητά το Βερολίνο από τη Λευκορωσία
Η Γερμανία ζήτησε από τη Λευκορωσία να δώσει «αμέσως» εξηγήσεις γιατί διέταξε ένα αεροσκάφος της Ryanair που κατευθυνόταν στη Λιθουανία να προσγειωθεί στο Μινσκ.
«Χρειαζόμαστε μια άμεση εξήγηση από την κυβέρνηση της Λευκορωσίας για την εκτροπή της πτήσης, που βρισκόταν εντός της ΕΕ, και τη φερόμενη σύλληψη ενός δημοσιογράφου», ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter ο υφυπουργός Εξωτερικών Μίγκελ Μπέργκερ.
Τι σχολίασε η αντίπαλος του Λουκασένκο
Η ηγέτιδα της λευκορωσικής αντιπολίτευσης, Σβιατλάνα Τσιχανόφσκαγια, παρενέβη μέσω Twitter ζητώντας την άμεση απελευθέρωση του Προτάσεβιτς και την επιβολή νέων κυρώσεων κατά του Μινσκ.
«Το καθεστώς Λουκασένκο έθεσε σε κίνδυνο τη ζωή των ανθρώπων στο αεροπλάνο. Πλέον, κανείς που πετάει πάνω από τη Λευκορωσία δεν είναι ασφαλής», έγραψε.
