Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΔΡΙΒΑ*
Όλοι κατάλαβαν, για ένα ολόκληρο τριήμερο στη Γενεύη, το γιατί η διάσκεψη για το Κυπριακό ονομάστηκε ″άτυπη″ (Informal). Ο Γ.Γ του ΟΗΕ είχε ως πρώτη γραμμή άμυνάς του για το ναυάγιο, τη λέξη ″άτυπη″.
Τα κράτη είναι σχεδόν υποχρεωμένα από το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, να μην εγκαταλείπουν ποτέ τις συνομιλίες και να μιλούν για όλα. Ή μάλλον, σχεδόν για όλα, καθώς σε αυτήν την Πενταμερή είδαμε οτι η Τουρκία επιθυμεί τη νομιμοποίηση της εισβολής και κατοχής.
- Γιατί είχαμε τέτοιο ναυάγιο στις συζητήσεις;
- Τι έπεται και πώς πρέπει να το διαχειριστούμε;
- Να πάμε και εμείς πίσω, στο 1974, όπως κάνουν οι Τούρκοι.
Όλα τα παράδοξα του Διεθνούς Δικαίου ″τυχαίνει″ να λαμβάνουν χώρα στο Κυπριακό
Σε αυτές τις συνομιλίες δεν έχουμε καν συμμετοχή συμμετρική. Δεν μετείχαν μόνο κράτη. Με πολύ απλά λόγια, η τ/Κ κοινότητα δεν αναγνωρίζεται από τη διεθνή κοινότητα ως κράτος καθώς προέρχεται από εισβολή και κατοχή.
Επομένως, πρώτο συμπέρασμα είναι οτι δεν υπάρχει νομική συμμετρία στην διεξαγωγή των συνομιλιών (άτυπες ή επίσημες).
Για να τετραγωνιστεί ο κύκλος και να καταφέρουν οι διοργανωτές να κόψουν και να ράψουν το Κυπριακό ώστε να του χωρά η φορεσιά του Διεθνούς Δικαίου, η Κυπριακή Δημοκρατία η οποία έχει νομική προσωπικότητα κράτους, εμφανίζεται ουσιαστικά σαν ″κοινότητα″.
Άρα, εδώ έχουμε ένα δεύτερο unfair.
Το Διεθνές Δίκαιο πρέπει να ορίζει το πλαίσιο δράσης των κρατών και όχι τα κράτη να ερμηνεύουν όπως θέλουν το Διεθνές Δίκαιο, πόσο μάλλον, όταν δεν είναι καν κράτη. Οι παραδοξότητες συνεχίζονται και όσο συνεχίζονται, δεν πρόκειται ποτέ να υπάρξει μια αξιοπρεπής συζήτηση για το Κυπριακό.
Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία όμως αναγνωρίζει ″Κυπριακό Ζήτημα″.
- Μιλάμε για εξωφρενικά πράγματα, όχι μόνο από την πλευρά των Τούρκων αλλά και για τον ίδιον τον ΟΗΕ ο οποίος έχει ξεχάσει την ίδια του τη Χάρτα.
- Ακόμη ένα νομικό παράδοξο; Ελλάδα και Κύπρος είναι κράτη-μέλη της Ε.Ε και από τη στιγμή που η ουσία του Κυπριακού αφορά πολιτειακή αλλαγή, επηρεάζεται άμεσα η Ε.Ε.
Το Κοινοτικό Δίκαιο είναι Διεθνές Δίκαιο περιφερειακής εμβέλειας. Συμμετοχή δεν έχει η Ε.Ε, έχει όμως το Ηνωμένο Βασίλειο το οποίο έχει εξέλθει από την Ε.Ε. Τα ″καπέλα″ των Άγγλων είναι δύο όμως: Συμμετέχουν ως ″εγγυήτρια δύναμη″ και ταυτόχρονα, ως η χώρα που κρατάει το Κυπριακό στον ΟΗΕ.
Για ακόμη μια φορά, εκτίθεται ο ΟΗΕ και διαμεσολαβητική του αμεροληψία.
Το ναυάγιο δίνει έναν κίνδυνο και μια ευκαιρία.
Το φύλλο συκής της Πενταμερούς ήταν ότι δεν πρόκειται για επίσημη διάσκεψη αλλά για ″άτυπη″.
Επομένως η παταγώδης αποτυχία είναι άτυπη και μόνο άτυπα μπορούμε να ψέξουμε την Τουρκία για πρωτοφανές θράσος.
Αγνοώντας σειρά ψηφισμάτων του ΟΗΕ, η Τουρκία ζητά αλλαγή του πλαισίου επίλυσης του Κυπριακού.
Όχι γιατί πιστεύει σε αυτό το πλαίσιο που ζητά (διχοτόμηση) αλλά γιατί θέλει κάτι άλλο.
Η Τουρκία έχει αποφασίσει να λύσει το Κυπριακό μέσα από την Αμμόχωστο και έτσι, ήθελε ένα προκάλυμμα για να οδηγήσει τα πράγματα σε de facto καταστάσεις από τη στιγμή που διαχρονικά θεωρεί πως οτιδήποτε de jure, δεν τη διευκολύνει.
- Το ναυάγιο που οφείλεται καθαρά στο ρόλο των Βρετανών και στην πίεση που τελικά αυτοί άσκησαν στον Γ.Γ του ΟΗΕ ώστε να λάβει χώρα μια Πενταμερής που είναι διάτρητη θεσμικά, νομικά και πολιτικά. Ο Γ.Γ του ΟΗΕ εξήγγειλε νέα Πενταμερή την οποία θα συγκαλέσει εντός 2-3 μηνών.
Μέχρι τότε, η Τουρκία θα προσπαθήσει να θέσει τετελεσμένα στην Αμμόχωστο και έτσι όποια συνδιάσκεψη λάβει χώρα, να είναι όχι μόνο ″άτυπη″ αλλά και αχρείαστη.
Μέχρι τότε, Ελλάδα και Κύπρος οφείλουν να πάρουν πολύ σοβαρές αποφάσεις.
Πρέπει να αποτραπούν τα τετελεσμένα στην Αμμόχωστο και στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε, το Κυπριακό οφείλει να είναι πρώτο.
Εδώ έχουμε μια καλή πιθανότητα. Γαλλία και Γερμανία θα συμφωνήσουν στο οτι οι Βρετανοί μαζί με τους Τούρκους πάνε να επηρεάσουν τα της Ε.Ε μέσω Κύπρου και είναι κάτι που δε θέλει κανείς τους.
Επιπρόσθετα, το κλίμα για την Τουρκία έχει γίνει πολύ βαρύ ειδικά από την πλευρά των Αμερικανών.
Οι Βρυξέλλες έχουν αρχίσει να ακολουθούν τις ΗΠΑ.
Η μόνη λύση για την Ελλάδα και για την Κύπρο είναι να υιοθετήσουν την δική τους ″εμμονή″ η οποία όμως είναι νομικά και πολιτικά στέρεη.
Αφού η Τουρκία επιθυμεί να νομιμοποιήσει τον Αττίλα, Αθήνα και Λευκωσία οφείλουν να γυρίσουν στην ουσία του Κυπριακού που είναι μια: Στην Κύπρο έγινε εισβολή και εδάφη της Κύπρου κατέχονται παράνομα από την Τουρκία η οποία διατηρεί δεκάδες χιλιάδες στρατιωτών στην Μεγαλόνησο.
Οποιαδήποτε συζήτηση δεν ξεκινά από αυτό, δεν πρόκειται να τελεσφορήσει.
Αλέξανδρος Θ. Δρίβας
Διεθνολόγος -Συντονιστής του Τομέα Ευρασίας & Ν. Α. Ευρώπης στο ΙΔΙΣ – Research Fellow in HALC (Hellenic American Leadership Council) Δημοσιεύθηκε στην Huffington Post
