Το έγκλημα των Τούρκων δεν διήρκησε μια μέρα ή έναν μήνα. Επί τρία ολόκληρα χρόνια οι νεότουρκοι έσφαζαν, βίαζαν, δολοφονούσαν, πουλούσαν στα σκλαβοπάζαρα τους Αρμένηδες. Μέχρι που έφτασαν το 1.500.000 νεκρούς.
Στα τέλη του 1918 και πριν πεθάνει η Οθωμανική αυτοκρατορία, οι πρωταίτιοι του εγκλήματος αυτού, αποφάσισαν να αλλάξουν ζωή.
Κάποιοι ξύρισαν το μουστάκι και έβγαλαν το φέσι, ντύθηκαν με ευρωπαϊκά ρούχα και χάθηκαν στις μεγαλουπόλεις της γηραιάς ηπείρου. Φοβόντουσαν αντίποινα. Άλλαξαν μέχρι και το όνομα τους…
Μεζρέ, Ανατολική Τουρκία 1917
Ο στρατηγός Κιαζίμ Καραμπεκίρ πασά, έστριψε το παχύ μουστάκι του και βολεύτηκε καλύτερα επάνω στο άλογο του. Ήταν ζωσμένος φυσεκλίκια, είχε φορέσει δυο όπλα σταυρωτά μέσα από τη ζώνη του και κάπνιζε με ένα απλανές βλέμμα. Πίσω του διάφοροι άλλοι Τούρκοι αξιωματικοί με βλοσυρά βλέμματα περίμεναν μια διαταγή του.
Ο Κιαζίμ ένιωθε δυνατός και τυχερός. Τυχερός επειδή είχε αποσπαστεί μακριά από τα μέτωπα του πρώτου Παγκοσμίου πολέμου και δυνατός γιατί όριζε την τύχη δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων.
Μπροστά του σε διπλή σειρά, περνούσαν σέρνοντας τα πόδια τους, άνδρες γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι με σκισμένα ρούχα και ξυπόλητοι που κατευθύνονταν προς το θάνατο. Είχαν σχηματίσει μια ουρά μέχρι εκεί που έφτανε το μάτι. Μια απίστευτη πορεία δυο χιλιάδων χιλιομέτρων μέχρι τα βάθη της αχανούς Τουρκίας, μέσα από κρύο, χιόνια, ζέστη, καύσωνα, χωρίς νερό και φαγητό.
Και όποιος έμενε πίσω υπήρχε μόνο ο θάνατος να τον περιμένει. Εάν ήταν τυχερός οι Τούρκοι του έκοβαν το κεφάλι ή τον εκτελούσαν με μια σφαίρα στον κρόταφο. Οι γυναίκες ήταν οι πιο άτυχες. Εάν έμεναν πίσω τις χάλαγαν ομαδικά Τούρκοι άτακτοι και τακτικοί φαντάροι, και στη συνέχεια αφού έκοβαν τις ρώγες τους με κάποιο μαχαίρι. Τις παλούκωναν σε αυτοσχέδιους μυτερούς πασσάλους και τις άφηναν να ξεψυχήσουν. Και η πορεία όλο και συνέχιζε. Και ο Κιαζίμ όλο και την έβλεπε ικανοποιημένος σαν να κάνει έρωτα με κάποιο ουρί.
Μπροστά στο άλογο του παραπάτησε και έπεσε μια μητέρα με το μωρό της στην αγκαλιά. Προσπάθησε να σηκωθεί αλλά δεν τα κατάφερε. Ήταν ζαλισμένη από τη δίψα και την πορεία στον καυτό ήλιο. Το μωρό έκλαιγε. Ήταν πεινασμένο και διψούσε. Ο πασάς πήρε μια βαθιά τζούρα με μισόκλειστα μάτια και σήκωσε το χέρι του. Σχεδόν αμέσως τρεις στρατιώτες εμφανίσθηκαν και οι δυο έπιασαν από τις μασχάλες την γυναίκα και τη σήκωσαν. Ο τρίτος έβαλε με αργές κινήσεις τη μπαγιονέτα του στο τουφέκι Μάουζερ που κρατούσε και την κάρφωσε στην πλάτη του μωρού. Η μπαγιονέτα τρύπησε το βρέφος και τη μητέρα του με μια κίνηση. Στη συνέχεια τράβηξε την μπαγιονέτα και άφησε τη γυναίκα να ψυχορραγεί.
Ερεβάν Φθινόπωρο 1919
Το 9ο Παγκόσμιο Συμβούλιο της Αρμενικής Επαναστατικής Ομοσπονδίας (Τασνακτσουτιούν) διεξαγόταν μέσα σε βαρύ κλίμα. Δεν υπήρχε άνθρωπος εκεί που να μη ζει στο πένθος. Άλλος είχε χάσει τη μάνα του, άλλος τον πατέρα του, άλλος τα αδέρφια του, άλλος τη σύζυγο του και άλλος τα παιδιά του. Τα είχαν δολοφονήσει φρικτά οι Τούρκοι που είχαν αποτάξει τον όρο «Οθωμανός» και φορούσαν τον εθνικιστικό μανδύα του «νεότουρκου».
Η απόφαση δεν άργησε να ληφθεί. Και ήταν μια: «Εις θάνατον» όσοι κατέστρωσαν και οργάνωσαν τη σφαγή των Αρμενίων. Τη γενοκτονία. Η επιχείρηση ονομάστηκε «Ειδική Επιχείρηση» (Χαντούκ Κορτζ) και είχε μυστικό χαρακτήρα. Δημιουργήθηκε ένα ειδικό σώμα (Χαντούκ μαρμίν) που θα καταδίωκε τους ενόχους σε τρεις ηπείρους. Η κωδική ονομασία ήταν «Νέμεσις».
Αρχηγοί του σώματος των εκδικητών ήταν οι Σαχάν Ναταλί, (Αγκόπ ντερ Αγκοπιάν) υπεύθυνος για την οργάνωση και το συντονισμό και Ααρόν Σατσακλιάν υπεύθυνος για τη χρηματοδότηση αυτού του ριψοκίνδυνου εγχειρήματος. Πλέον όπως έλεγαν οι ίδιοι οι ισορροπίες είχαν αλλάξει και οι φονιάδες που κυκλοφορούσαν ελεύθεροι θα πλήρωναν το τίμημα. Όπως έλεγαν: «Αυτή τη φορά τα πρόβατα με ακονισμένα δόντια από την οδύνη, την απόγνωση και την αδικία θα κατασπάραζαν τους λύκους.»
Ο μεγάλος στόχος ήταν ο Ταλαάτ Πασάς και στη συνέχεια θα ακολουθούσαν οι Τζιβανσίρ, Σαϊντ Χαλίμ Πασάς, Μπεαχεντίν Σακίρ, Τζεμάλ Αζμί, Τζεμάλ Πασάς και Ενβέρ Πασάς. Κανείς από αυτούς δεν είδε το φως της ημέρας να ξημερώνει το 1922…
Τρίτη 15 Μαρτίου 1921. Βερολίνο
Η θύρα του σπιτιού στην οδό στην Χάρντεμπεργκ στη συνοικία Σαρλότεμπουργκ, άνοιξε και από μέσα με γοργό βήμα βγήκε ένας άνδρας που φρόντιζε τον εαυτό του. Το καλοραμμένο κοστούμι του, τα γυαλισμένα παπούτσια του και το καλοξυρισμένο πρόσωπο του δεν φανέρωναν ότι ο άνδρας αυτός πριν από λίγα χρόνια είχε βάψει τα χέρια του με αίμα αθώων.
Το νέο του όνομα που είχε στη Γερμανία ήταν Αλή Σαλιέχ Μπέη. Προχωρούσε χωρίς να κοιτάζει γύρω του. Ο άνδρας φοβόταν. Ήξερε ότι είχε γίνει στόχος. Για να μπερδέψει τους διώκτες του είχε φύγει από την Κωνσταντινούπολη, είχε ξυρίσει το μουστάκι, και είχε αλλάξει συνήθειες. Εκτός από μια. Να περπατάει γρήγορα και από πίσω του να περπατάει με χαμηλωμένο βλέμμα σαν καλή μουσουλμάνα Τουρκάλα, η γυναίκα του.
Ο άνδρας δεν έδωσε σημασία στον νεαρό που διέσχισε το απέναντι πεζοδρόμιο και τώρα προχωρούσε κατά πάνω του. Μόνο όταν είδε το περίστροφο να γυαλίζει στο χέρι του κατάλαβε. Ήταν και το τελευταίο πράγμα που κατάλαβε στη ζωή του.
Το περίστροφο ξέρασε φωτιά και μολύβι στο χέρι του νεαρού. Ο άνδρας δέχτηκε τις σφαίρες ακριβώς εκεί που σμίγουν τα φρύδια του. Ο οργανωτής του μεγάλου εγκλήματος, πρώην υπουργός Εσωτερικών (Βεζίρης) και μέλος της τριανδρίας των Νεότουρκων που κυβέρνησε ουσιαστικά την Οθωμανική Αυτοκρατορία κατά τη διάρκεια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, ο Ταλαάτ Πασά ήταν νεκρός.
Η γυναίκα του πίσω του, ούρλιαζε και ξερίζωνε τούφες τα μαλλιά της. Ο νεαρός άνδρας που πήρε εκδίκηση κάθισε στο πεζοδρόμιο και περίμενε την αστυνομία να τον συλλάβει. «Σκότωσα μα δεν είμαι δολοφόνος» ήταν τα πρώτα του λόγια στους Γερμανούς αστυνομικούς.
Το όνομα του ήταν Σαρό Μελικιάν (γεννημένος ως Σογομόν Τεχλιριάν) και κατά τη διάρκεια της γενοκτονίας μερικά χρόνια πριν, όταν ήταν ένα φοβισμένο παιδάκι είχε δει οι Τούρκοι να συνθλίβουν το κεφάλι του αδερφού του, να δολοφονούν τη μητέρα και τον πατέρα του, να βιάζουν και μετά να σκοτώνουν την αδερφή του. Ο ίδιος επέζησε ανάμεσα σε διαμελισμένα πτώματα γιατί τον θεώρησαν νεκρό.
Νέμεσις
Τους επόμενους μήνες έναν προς έναν οι Τούρκοι δολοφόνοι θα γινόντουσαν τα θύματα. Η επιχείρηση Νέμεσις ήταν σε πλήρη εξέλιξη. Δεν γλύτωσε κανείς από τους πρωταίτιους.
Στις 5 Δεκεμβρίου 1921 ο Αρσαβίρ Σιρακιάν θα εκτελέσει στη Ρώμη κατά τρόπο μυθιστορηματικό – κρεμασμένος στο μαρσπιέ της άμαξας που μετέφερε το θύμα – με μια σφαίρα στο κεφάλι, τον πρώην αρχηγό της κυβέρνησης των Νεότουρκων Σαΐντ Χαλίμ μετά από συστηματική παρακολούθηση πέντε μηνών.
Ο Σιρακιάν μαζί με τον Αράμ Γεργκανιάν θα ξαναχτυπήσουν στο Βερολίνο στις 17 Απριλίου 1922 ταυτόχρονα και θα εκτελέσουν τον δρ. Μπεχαεντίν Σακίρ, έναν από τους κυριότερους υπεύθυνους της γενοκτονίας και τον πρώην διοικητή της Τραπεζούντας, Τζεμάλ Αζμί.
Η καταδίωξη του πρώην υπουργού Ναυτικών, Τζεμάλ Πασά, μέλους της τριανδρίας των Νεότουρκων, που έγινε σύμβουλος των Σοβιετικών στις καυκασιανές υποθέσεις, θα οδηγήσει τους αποφασισμένους τιμωρούς Στεπάν Τζαγικιάν, Μπεντρός Τερ Μπογοσιάν και Αρντασέζ Κεβορκιάν να τον εντοπίσουν και εκτελέσουν στις 25 Ιουλίου 1922, μπροστά στο στρατηγείο της Τσέκα, στην Τιφλίδα.
Ο Εμβέρ Πασάς, το τρίτο μέλος της τριανδρίας των Νεότουρκων, πρώην υπουργός Πολέμου, θα χάσει τη ζωή του στις 4 Αυγούστου 1922 από τον Αγκόπ Μελκουμιάν αξιωματικό μιας διμοιρίας Αρμενίων μπολσεβίκων κοντά στη Σαμαρκάνδη.
Ο κύκλος της δίκαιης εκδίκησης έκλεισε αφού πρώτα όλοι οι Τούρκοι είχαν πάει να συναντήσουν τον δημιουργό τους.
Επίλογος
*Οι Τούρκοι ακόμη και σήμερα αρνούνται τη γενοκτονία και προφασίζονται γελοίους λόγους και δικαιολογίες για τις σφαγές. Μία από αυτές είναι πως οι Αρμένιοι σκότωναν Τούρκους και απλά εκείνοι βρισκόντουσαν σε άμυνα. Ενάμιση εκατομμύρια αθώοι νεκροί και οι Τούρκοι ήταν σε άμυνα.
*Η ιστορική έρευνα έχει φέρει στο φως ντοκουμέντα που δείχνουν ότι οι Γερμανοί ενθάρρυναν τους Οθωμανούς στην εξόντωση των Αρμενίων, επειδή τους θεωρούσαν προσκείμενους στους Ρώσους.
*Μέχρι σήμερα 32 χώρες έχουν αναγνωρίσει τη γενοκτονία. Οι ΗΠΑ ήταν η 33η…
Με πληροφορίες από:
«Επιχείρηση Νέμεσις» Ζακ Ντεροζύ. Εκδόσεις Στοχαστής
«Το Χρέος του Αίματος- Ο Τιμωρός» Αρσαβίρ Σιρακιάν. Εκδόσεις Στοχαστής
«Επιχείρηση Νέμεσις- Ειδική Αποστολή» Πάολο Κόσι. Εκδόσεις Αρμενικά.
_
Αναρτήθηκε από το συνεργάτη μας Μιχάλη Τσολάκη
