Καινοτόμο πρόγραμμα εκτίμησης κινδύνων σε 30 δήμους του νομού
Στο μικροσκόπιο των επιστημόνων τίθενται για πρώτη φορά 30 δήμοι της Αττικής, με σκοπό να εκτιμηθεί λεπτομερώς ο κίνδυνος που αντιμετωπίζει καθένας από αυτούς εξαιτίας μελλοντικών φυσικών καταστροφών: από σεισμό, πλημμύρες και πυρκαγιά. Πρόκειται για ένα καινοτόμο έργο, που αναμένεται να αλλάξει τα δεδομένα της Πολιτικής Προστασίας στην Αττική, καθώς δεν θα περιοριστεί στην εκτίμηση του κινδύνου ανά δήμο αλλά θα καταλήξει και στη διαμόρφωση εξειδικευμένων σχεδίων αντιμετώπισης.
Το λεπτομερές «σκανάρισμα» της Αττικής ανέλαβε το Κέντρο Επιστημών Παρατήρησης της Γης και Δορυφορικής Τηλεπισκόπησης Beyond του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών σε συμφωνία με την Περιφέρεια Αττικής και το ΕΚΠΑ. Η περιοχή δεν επελέγη τυχαία: στην υπερδομημένη Αττική κατοικεί σχεδόν ο μισός πληθυσμός της χώρας, ενώ εκατοντάδες άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους εξαιτίας καταστροφικών φαινομένων τα τελευταία χρόνια. Η πλημμύρα στη Μάνδρα το 2017 και η πυρκαγιά στο Μάτι το 2018 το επιβεβαιώνουν με τον πιο τραγικό τρόπο.
Οπως εξηγεί ο Χαράλαμπος Κοντοές, διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και επικεφαλής του Κέντρου Αριστείας Beyond, «έρευνες αυτού του τύπου, και μάλιστα σε κλίμακα οικισμού, διεξάγονται για πρώτη φορά στη χώρα μας». Ο ίδιος επισημαίνει πως η επιλογή των δήμων έγινε με βάση τον πιθανότερο κίνδυνο που αντιμετωπίζει καθένας εξ αυτών.
Ετσι, για τον πλημμυρικό κίνδυνο επελέγησαν να μελετηθούν περιοχές που παρουσιάζουν πολύ υψηλό κίνδυνο σύμφωνα με τα εγκεκριμένα σχέδια διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων του υπουργείου Περιβάλλοντος: είναι δήμοι κοντά σε λεκάνες απορροής, όπως του ρέματος της Πικροδάφνης (δήμοι Αγίου Δημητρίου, Αλίμου, Ηλιούπολης και Παλαιού Φαλήρου), του Κουλουριώτικου ρέματος (Δήμος Μεγαρέων), των ρεμάτων Σούρες και Αγία Αικατερίνη (Δήμος Μάνδρας-Ειδυλλίας), του Σαρανταποτάμου (Δήμος Ελευσίνας), του Κηφισού (δήμοι Αγίων Αναργύρων-Καματερού, Αθηναίων, Αιγάλεω, Αχαρνών, Ιλίου, Καλλιθέας, Κηφισιάς, Μεταμορφώσεως και Μοσχάτου-Ταύρου).
Για τον κίνδυνο πυρκαγιάς επελέγησαν περιοχές στις οποίες συνυπάρχουν δασικές εκτάσεις με σπίτια και οι οποίες αντιμετωπίζουν πολύ υψηλό κίνδυνο σύμφωνα με την Πυροσβεστική Υπηρεσία: Πόρτο Ράφτη, Χαμολιά, Βραυρώνα (Δήμος Μαρκοπούλου-Μεσογαίας), Ιπποκράτειος Πολιτεία (Δήμος Ωρωπού), Θρακομακεδόνες (Δήμος Αχαρνών), Νέα Ζωή, Κιάφα, Κόρακας, Αγία Σωτήρα, Πουρνάρι, Καραούλι, Φίχθι, Αγιος Νεκτάριος Βιλίων, Αγιος Παντελεήμονας, Παλαιοκούντουρα (Δήμος Μάνδρας-Ειδυλλίας), Μάζι (Δήμος Μεγαρέων), Καλύβια, Κουβαράς, Λαγονήσι, Σαρωνίδα, Ανάβυσσος (Δήμος Σαρωνικού), Λαύριο, Κερατέα, Κακή Θάλασσα, Κάτω Ποσειδωνία, Κάτω Σούνιο (Δήμος Λαυρεωτικής), η περιοχή Εθνικού Πάρκου Σχοινιά (Δήμος Μαραθώνος), Πικέρμι (Δήμος Ραφήνας-Πικερμίου), Δήμος Αγκιστρίου και Δήμος Κυθήρων.
Κίνδυνος σεισμού
Για τον κίνδυνο σεισμού θα μελετηθούν οι δήμοι Αλίμου, Γλυφάδας, Ελληνικού-Αργυρούπολης, Ηρακλείου, Νέας Ιωνίας, Αγίας Βαρβάρας, Αγίων Αναργύρων-Καματερού, Αιγάλεω, Ιλίου, Ασπροπύργου, Ελευσίνας, Μεγαρέων, Φυλής, Αχαρνών, Ωρωπού και Κερατσινίου-Δραπετσώνας.
Οι επιστήμονες θα αξιοποιήσουν στοιχεία από την ιστορικότητα εμφάνισης καταστροφικών φαινομένων ανά περιοχή, από δορυφορικές παρατηρήσεις, πληροφορίες για το γεωλογικό υπόβαθρο, τις χρήσεις γης, τα χαρακτηριστικά του κατά τόπους πληθυσμού. «Εχοντας μια εικόνα του τι απειλείται - υποδομές, ανθρώπινο και ζωικό κεφάλαιο - θα προτείνουμε έργα προστασίας ή σχέδια αντιμετώπισης της κρίσης την ώρα που αυτή εξελίσσεται - σκεφθείτε για παράδειγμα πόσο διαφορετικά θα ήταν τα πράγματα αν υπήρχε ένα οργανωμένο σχέδιο εκκένωσης στο Μάτι. Ετσι θα μπορέσουμε και να εκπαιδεύσουμε τις Αρχές για το πώς συμπεριφερθούν σε αντίστοιχη περίπτωση» λέει ο δρ Κοντοές.
Αλλωστε, το Κέντρο Beyond έχει σημαντική εμπειρία στον συγκεκριμένο τομέα. Μέχρι σήμερα περισσότερες από 20 υπηρεσίες Πολιτικής Προστασίας παγκοσμίως έχουν ζητήσει τη συνδρομή του για την εκτίμηση κινδύνων και την εκπόνηση διαχειριστικών σχεδίων μετριασμού τους.
Για την υλοποίηση της μελέτης θα συνεργαστούν με το Κέντρο Beyond το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδας, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Ινστιτούτο Τεχνικής Σεισμολογίας και Αντισεισμικών Κατασκευών.
