Παραμένει η ανησυχία και ο προβληματισμός σχετικά με το εμβόλιο των AstraZeneca/Οξφόρδης, μετά τα περιστατικά θρόμβωσης που εμφανίστηκαν, παρά τις ανακοινώσεις της εταιρίας, του Ευρωπαϊκου Οργανισμού Φαρμάκου και του ΠΟΥ. Σήμερα και ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας ανακοίνωσε την αναστολή χορήγησης του συγκεκριμένου εμβολίου, με τη χώρα του να γίνεται η τρίτη που παίρνει αυτήν την απόφαση μέσα σε δυο μέρες, ενώ άλλες επτά έχουν παγώσει συγκεκριμένες παρτίδες.
«Δίδω εντολή για αναστολή των εμβολιασμών με το AstraZeneca έως ότου η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Φαρμάκων (ΕΜΑ) διαλύσει κάθε αμφιβολία όσον αφορά στην ασφάλειά του», ανακοίνωσε ο Βούλγαρος πρωθυπουργός, ζητώντας μάλιστα έγγραφες διαβεβαιώσεις για την ασφάλεια του εμβολίου από την ΕΜΑ.
Η Βουλγαρία είναι η τέταρτη χώρα που αναστέλλει τους εμβολιασμούς μετά τη Δανία, τη Νορβηγία και την Ισλανδία. Όλες αυτές ανέστειλαν προσωρινά τη διάθεση του εμβολίου λόγω αναφορών για εμφάνιση θρόμβων αίματος σε κάποιους που είχαν εμβολιαστεί με το AstraZeneca. Δύο ημέρες πριν από αυτές τις αποφάσεις, επτά χώρες (αρχής γενομένης από την Αυστρία) είχαν “παγώσει” μια συγκεκριμένη παρτίδα του εμβολίου, μετά τον θάνατο μιας 49χρονης Αυστριακής νοσοκόμας από διαταραχή της πήξης του αίματος.
Πνευμονική εμβολή από θρόμβο παρουσίασε και άλλη μία νοσηλεύτρια, επίσης στην Αυστρία, χωρίς περαιτέρω συνέπειες. Σὐμφωνα με το Reuters σημειώθηκαν δύο θάνατοι και στη Σικελία, με αποτέλεσμα η Ιταλία να “παγώσει” επίσης την συγκεκριμένη παρτίδα εμβολίων. Νεκροί είναι ένας 43χρονος αξιωματικός του ναυτικού και ένας 50χρονος αστυνομικός. Ο ένας έπαθε έμφραγμα την ημέρα που εμβολιάστηκε και ο άλλος πέθανε 12 ημέρες μετά το εμβολιασμό του.
Ισπανία, Ελλάδα, Γερμανία “το βλέπουν αλλιώς”
Μετά τα περιστατικά αυτά συνολικά επτά χώρες θεώρησαν υπαίτια μόνο μια παρτίδα και την “πάγωσαν”, ενώ Δανία, Νορβηγία, Ισλανδία και τώρα Βουλγαρία, θέτουν ερωτηματικό στο εμβόλιο εν γένει και όχι απλώς σε συγκεκριμένες παρτίδες. Η Ισπανία και η Ελλάδα, παρότι έλαβαν κι αυτές την ίδια παρτίδα (συνολικά η παρτίδα ήταν 1.000.000 δόσεις σε όλη την Ευρώπη) δεν “πάγωσαν” τη χορήγηση εμβολίων από αυτήν. Ο Ελληνικος Οργανισμών Φαρμάκων (ΕΟΦ) πρώτος από όλους (και η Ισπανία μια μέρα μετά τον ΕΟΦ) είπαν ότι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Φαρμάκων (ΕΜΑ) δεν διαπιστώνει συσχέτιση του εμβολίου με τις θρομβώσεις και ότι η χορήγηση συνεχίζεται κανονικά και δεν υπάρχει θέμα “ελαττωματικής παρτίδας”.
Η Γερμανία ανακοίνωσε ότι θα συνεχίσει την χορήγηση του εμβολίου των AstraZeneca, το οποίο σύμφωνα με το businesstoday παρασκευάζεται στον “γίγαντα” παρασκευής εμβολίων, το Ινστιτουτο Serum στο Πούνε της δυτικής Ινδίας. Εκείνο που ανακοινωσε ο ΕΜΑ ήταν πως παρουσιάστηκαν συνολικά 30 επεισόδια θρομβώσεων σε 5 εκατομμύρια εμβολιασμούς και ότι ο αριθμός αυτός (των 30 θρομβώσεων) δεν είναι μεγαλύτερος από όσες θρομβώσεις καταγράφονται στον γενικό πληθυσμό, όσων δηλαδή δεν εμβολιάζονται.
Από αυτό συνάγει το συμπέρασμα ότι οι θρομβώσεις αποτελούν χρονική σύμπτωση και δεν συνδέονται με το εμβόλιο και ότι για να τις αποδώσει στον εμβολιασμό ο αριθμός τους στον ειδικό πληθυσμό των εμβολιαζομένων, θα έπρεπε να ξεπερνά στατιστικά τον μέσο όρο θρομβώσεων στον γενικό πληθυσμό. Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Φαρμάκων υποστήριξε πάλι τη χρήση του εμβολίου αυτού, αναφέροντας ότι «τα οφέλη του ξεπερνούν τους κινδύνους και ότι μπορεί να συνεχιστεί η χορήγησή του, ενώ πάντως διερευνάται το θέμα».
Αυτό όμως δεν καθησύχασε τις τέσσερις χώρες που αποφάσισαν να περιμένουν πιο ενδελεχή έρευνα (και να καθυστερήσουν τους εμβολιασμούς σε μια περίοδο που “καιγόμαστε” όλοι για εμβόλια). Παρότι δεν γνωστοποίησαν επισήμως πόσοι παρουσίασαν θρομβώσεις στη χώρα τους (εκτός από την Αυστρία που ανέφερε τα δύο σοβαρά περιστατικά), τεκμαίρεται ότι σε όλες πρέπει να καταγράφηκαν θρομβώσεις για να καταλήξουν στην απόφαση να παγώσουν εμβολιασμούς με διαθέσιμο εμβόλιο, την ώρα που υπάρχει μεγάλη δυσχέρεια εξεύρεσης δόσεων άλλων εμβολἰων.
Σε ελάχιστο χρόνο άλλωστε ξεκίνησε ένα ντόμινο προσωρινής αναστολής της χρήσης του συγκεκριμένου εμβολίου, αφού το παράδειγμα της Δανίας και της Αυστρίας ακολούθησαν η Νορβηγία, η Ιταλία, η Εσθονία, η Λιθουανία, το Λουξεμβούργο, η Λετονία, η Βουλγαρία και η Ταϊλάνδη.
Βρετανία, εταιρεία και ΠΟΥ
Σήμερα πάντως στην Αυστρία, επιστήμονες, υποστήριξαν σε συνέντευξη Τύπου, ότι αρκετοί θάνατοι έχουν συνδεθεί με το εμβόλιο AstraZeneca κατά της Covid-19, ωστόσο δεν υπάρχει αιτιώδης σχέση μεταξύ των διαταραχών πήξης και του εμβολιασμού. Ανέφεραν δε ως επιχείρημα ότι «στην Αγγλία δέκα εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εμβολιαστεί με το AstraZeneca και στην υπόλοιπη Ευρώπη πέντε και θα έπρεπε να ήταν πολύ αισθητό αν υπήρχε μια σύνδεση».
Οι επιστήμονες ανέφεραν επίσης ότι «σε όλη την Ευρώπη μετά τον εμβολιασμό πέντε εκατομμυρίων ανθρώπων, τέτοια γεγονότα έχουν συμβεί μέχρι στιγμής μόνο σε 30 ανθρώπους», σημειώνοντας ότι «δεν είμαστε πάνω από την αιτιακή επίπτωση», αφού «αυτό συμβαίνει επίσης στον φυσιολογικό, μη εμβολιασμένο πληθυσμό». Οι ίδιοι υποστήριξαν ότι «εάν αναστείλουμε τον εμβολιασμό με το AstraZeneca στην Αυστρία, θα έχουμε μεγαλύτερο κενό», ενώ ο καγκελάριος Κουρτς δήλωσε, για άλλη μία ακόμη, ότι θέλει να εμβολιαστεί με το εμβόλιο αυτής της εταιρείας.
Η Βρετανία για τους λόγους της (εξαρχής στήριξε το εμβόλιο της Οξφόρδης) διατείνεται ότι είναι και ιδιαίτερα αποτελεσματικό και ασφαλές εμβόλιο. Η AstraZeneca από την πλευρά της ανακοίνωσε επίσης, ότι δεν είχε βρει κανένα στοιχείο για αυξημένο κίνδυνο πνευμονικής εμβολής ή εμφάνισης θρόμβων στο αίμα στα δεδομένα ασφαλείας σε περισσότερα από 10 εκατομμύρια αρχεία, ακόμη και κατά την εξέταση υποομάδων με βάση την ηλικία, το φύλο, την παρτίδα του εμβολίου ή τη χώρα χρήσης.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανέφερε σε ανακοίνωση πως οι ειδικοί του οργανισμού εξετάζουν τις πληροφορίες περί σχηματισμού θρόμβων, όμως επισήμανε πως προς το παρόν δεν έχει διαπιστωθεί καμία αιτιακή σχέση. «Κάθε συναγερμός για την ασφάλεια πρέπει να αποτελεί αντικείμενο έρευνας, οφείλουμε να είμαστε πάντα σίγουροι ότι μελετάμε όλους τους συναγερμούς ασφαλείας όταν διανέμουμε εμβόλια και οφείλουμε να τους εξετάζουμε, όμως δεν υπάρχει καμία ένδειξη για να μην χρησιμοποιήσουμε το συγκεκριμένο εμβόλιο», δήλωσε εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες πάντως, όπως ανακοίνωσε ο συντονιστής του Λευκού Οίκου για την αντιμετώπιση της πανδημίας, Τζέφρι Ζιντς, στοκάρουν εμβόλια της AstraZeneca που παρασκευάζονται στη χώρα. «Έχουμε ένα μικρό απόθεμα του εμβολίου της AstraZeneca, ώστε, εάν εγκριθεί, να το χορηγήσουμε στον αμερικανικό λαό» είπε ο Ζιντς. Την Πέμπτη μάλιστα, το πρακτορείο Reuters ανέφερε ότι Αμερικανοί αξιωματούχοι διεμήνυσαν σε ομολόγους τους στην ΕΕ να μην περιμένουν «σύντομα» παραδόσεις εμβολίων που παράγονται στις ΗΠΑ.
Ένα στην Ελλάδα
Ένα συμβάν στην Ελλάδα παραδέχθηκε η καθηγήτρια παιδιατρικής λοιμωξιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Βάνα Παπαευαγγέλου στη σημερινή ενημέρωση για την πανδημία, το οποίο –όπως είπε– διερευνάται. Δεν αναφέρθηκε ούτε στην ηλικία του παθόντα, ούτε στη σοβαρότητα του περιστατικού ούτε πόση ώρα ή ημέρες μετά τον εμβολιασμό καταγράφηκε.
Είπε, απεναντίας, ότι η θρόμβωση είναι κάτι σύνηθες και ότι στους 170.000 εμβολιασμούς σημειωθηκε μόνον ένα θρομβοεμβολικό επεισόδιο στην Ελλάδα, το οποίο «μελετάται από την ειδική επιτροπή του ΕΟΦ και μέχρι στιγμής δεν υπάρχει ένδειξη ότι συσχετίζεται με το εμβόλιο». Σύμφωνα με την ίδια «η Εθνική Επιτροπή εμβολιασμών κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει καμία τεκμηρίωση που να σχετίζει τα θρομβοεμβολικά αυτά επεισόδια με το εν λόγω εμβόλιο».