Πάνος Τριγάζης*
Η επιτροπή εορτασμού των 200 ετών από την Επανάσταση του 1821 ανακοινώθηκε προ πενταμήνου από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, με πολλά ελληνικά ονόματα, αλλά και λίγες συμμετοχές από το εξωτερικό. Το σκέλος αυτό χαρακτηρίζεται από μονομέρεια, αφού οι προσκληθέντες να λάβουν μέρος προέρχονται από τη Βρετανία και τις ΗΠΑ. Αλήθεια, δεν υπήρχαν Γάλλοι, Ιταλοί, Γερμανοί και Ρώσοι που θα μπορούσαν να είναι μέλη της επιτροπής; Επιπλέον, γιατί απουσιάζει εντελώς η Λατινική Αμερική;
Υπενθυμίζω ότι μια μικρή χώρα της Καραϊβικής, η Αϊτή, ήταν η πρώτη κρατική οντότητα που αναγνώρισε την Επανάσταση του 1821 και το δικαίωμα των Ελλήνων στην αυτοδιάθεση, ύστερα από επιστολή-έκκληση του Αδαμάντιου Κοραή και άλλων επιφανών Ελλήνων προς τον πρόεδρο του «Χαϊτίου» Ιωάννη- Πέτρο Βογέρ (Ζαν-Πιερ Μπουαγιέ).
Η Αϊτή, χώρα φτωχή, επέλεξε να στείλει βοήθεια σαράντα πέντε τόνους καφέ προς πώληση, για να αγοραστούν καριοφίλια και άλλα πολεμοφόδια.
Παράλληλα, ξεκίνησαν να έρθουν εκατό Αϊτινοί εθελοντές, που πέθαναν όλοι κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.
Αναρωτιέμαι αν το 2021 θα τελεστεί μνημόσυνο για τους εκατό αυτούς μαύρους Αϊτινούς ήρωες, που πέθαναν για την Ελλάδα.
Εχει αξία να θυμηθούμε τι έγραφε στις 15 Ιανουαρίου 1822 ο πρόεδρος της Αϊτής στον Αδαμάντιο Κοραή: «Μετά μεγάλου ενθουσιασμού εμάθομεν ότι η Ελλάς εδράξατο των όπλων, ίνα κτήσηται της ελευθερίας αυτής και την θέσιν, ην μεταξύ των εθνών του κόσμου κατείχε. Μία τόσον ωραία και τόσον νόμιμος υπόθεσις, και προ πάντων αι συνοδεύσασαι ταύτην πρώται επιτυχίαι, ουκ εισίν αδιάφοροι τοις Χαϊτίοις, οίτινες, ως οι Ελληνες επί πολύν καιρόν έκλινον τον αυχένα υπό ζυγόν επονείδιστον και διά των αλύσεων αυτών συνέτριψαν την κεφαλήν της τυραννίας».
Η Αϊτή είχε κηρύξει την ανεξαρτησία της από τη Γαλλία την Πρωτοχρονιά του 1804 και ήταν η πρώτη χώρα που κατάργησε τη δουλεία. Δύο αιώνες μετά, δυστυχώς, παραμένει μία από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου. Προτείνω, λοιπόν, να συμμετάσχει η χώρα αυτή τιμητικά με εκπρόσωπό της στην επιτροπή εορτασμού.
Επιπλέον, πρώτη ημέρα των σχετικών εκδηλώσεων θα μπορούσε να είναι η 15η Ιανουαρίου, κατά την οποία η Αϊτή, ήδη από το 1822, αναγνώρισε την ανεξαρτησία της Ελλάδας.
Τη σχέση της δικής μας Επανάστασης με εκείνες της Λατινικής Αμερικής είχε αναδείξει και ο Λόρδος Βύρων γράφοντας σε ποίημά του:
«πάνω στις κορφές του Αθω
και τις Ανδεις κυματίζει
λάβαρο που είναι το ίδιο
και δύο κόσμους χαιρετίζει».
*πρόεδρος του Συνδέσμου Μπάιρον για τον Φιλελληνισμό και τον Πολιτισμό