Η Τουρκία κλιμακώνει τις προκλήσεις της, ενώ η χώρα μας αναμένει την τουρκική ανταπόκριση στην ημερομηνία διεξαγωγής του 62ου γύρου των διερευνητικών επαφών. Το υδρογραφικό πολεμικό πλοίο “Τσεσμέ”, με παράνομη NAVTEX διεξάγει “επιστημονικές” έρευνες έως την 21η Μαρτίου, σε κεντρική περιοχή του Αιγαίου, δυτικά του 25ου μεσημβρινού και σε όχι “αθώα” χρονική συγκυρία.
Η άσκηση με την προκλητική ονομασία “Γαλάζια Πατρίδα” η οποία θα διεξαχθεί από 25 Φεβρουαρίου έως 07 Μαρτίου 2021 στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο με το σύνολο του τουρκικού Στόλου και πληθώρα εναερίων μέσων αναβαθμίζει εκθετικά την ποιότητα της όλης προκλήσεως.
Η Τουρκία ισχυρίζεται ότι οι ενέργειές της αποτελούν απάντηση σε αντίστοιχες “προκλήσεις” για τις οποίες η Ελλάδα όφειλε να ενημερώνει εγκαίρως την Τουρκία. Ενδεικτικά αναφέρονται ασκήσεις του Πολεμικού μας Ναυτικού στο Αιγαίο, επισκέψεις Ελλήνων αξιωματούχων σε παραμεθόριες περιοχές, υδρογραφικές έρευνες (μεταξύ Κρήτης και Πελοποννήσου), μη αφοπλισμός των νήσων του Ανατολικού Αιγαίου κ.λπ.. Το υποκρυπτόμενο νόημα του τουρκικού αφηγήματος είναι ότι η Ελλάδα δικαιούται στο Αιγαίο ότι και η Τουρκία και επί πλέον ως “υποτελής” οφείλει να ζητά την άδεια και έγκριση της γείτονος, για σειρά ενεργειών που άπτονται των κυριαρχικών δικαιωμάτων αλλά ακόμη και της κυριαρχίας της.
Στο πλαίσιο αυτό πιθανόν να καταγραφούν στις επόμενες ημέρες περισσότερες προκλήσεις ή και προβοκάτσιες τακτικού επιπέδου. Οι Ένοπλες Δυνάμεις μας το γνωρίζουν και όπως πάντοτε είναι έτοιμες για κάθε ενδεχόμενο. Κύριος ανασταλτικός παράγων των τουρκικών προθέσεων φαίνεται να είναι τα αρνητικά μηνύματα των ΗΠΑ, σε συνδυασμό με την σε εξέλιξη ελληνοαμερικανική στρατιωτική συνεργασία στην Θράκη (Defender 2021-Atlantic Resolve). Επιπλέον η Τουρκία δεν επιθυμεί να “χρεωθεί” την ευθύνη διακοπής των διερευνητικών επαφών, οι οποίες διενεργούνται με πρωτοβουλία της φιλικής προς αυτήν Γερμανίας και αντιθέτως επιδιώκει να διακοπούν με ελληνική πρωτοβουλία.
Ελληνοτουρκική σύγκρουση
Οι διερευνητικές διπλωματικές επαφές βάσει του διεθνούς δικαίου και με μοναδικά θέματα την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ, δεν εξυπηρετούν την Τουρκία η οποία ισχυρίζεται ότι οι περιοχές του Αιγαίου και της ΝΑ Μεσογείου εξαιρούνται του διεθνούς δικαίου λόγω αυθαιρέτων “ειδικών συνθηκών” αλλά “Τούρκα” και γι’ αυτό οι λύσεις πρέπει να είναι πολιτικές και με όρους συσχετισμού ισχύος. Υπενθυμίζεται ότι οι διερευνητικές (που δήθεν διερευνούν αυτό που όλοι γνωρίζουμε πολύ καλά), γίνονται υπό τουρκική πίεση (casus belli, τουρκο-λιβυκό Σύμφωνο, Γαλάζια Πατρίδα, γκρίζες ζώνες, εναέριος χώρος, Αμμόχωστος, ετοιμότητα θαλασσίων ερευνών και γεωτρήσεων, μετανάστες, έρευνα – διάσωση κ.λπ.).
Με την πολιτική πειθαναγκασμού προς Ελλάδα και Κύπρο, καθώς και του εκβιαστικού παζαριού με την ΕΕ, η Τουρκία επιδιώκει να διευρύνει την ατζέντα των διερευνητικών επαφών, να ανοίξει τα ευρωτουρκικά θέματα τουρκικού ενδιαφέροντος και να αποστείλει πολιτικό μήνυμα στην Δύση ότι κάθε λύση στην περιοχή περνά από την Τουρκία. Εκτιμάται ότι στο πλαίσιο των περιφερειακών, επεκτατικών της φιλοδοξιών, η χώρα αυτή προτίθεται να διαμορφώσει ευνοϊκά το περιβάλλον της ακόμη και εάν χρειασθεί να μετέλθει βίας (π.χ. προβοκάτσια, θερμό επεισόδιο, τετελεσμένα κ.λπ.).
Με τα νυν δεδομένα οι σχέσεις Ελλάδος, Κύπρου και Τουρκίας διέπονται από ένα παίγνιο διαρκείας μηδενικού αθροίσματος. Στο πλαίσιο αυτό η στρατιωτική σύγκρουση εμφανίζεται αναπόφευκτη με ερωτηματικά μόνο ως προς τον χρόνο ενάρξεως και την έκταση αυτής. Η Άγκυρα προσπαθεί να εμπλέξει την Ελλάδα και την Κύπρο στρατιωτικά σε ευνοϊκές γι’ αυτήν συγκυρίες (π.χ. μη αντίδραση διεθνούς παράγοντος, ελληνικές ή και κυπριακές στρατιωτικές, πολιτικές ή και κοινωνικές αδυναμίες κ.λπ.).
Η ελληνική πλευρά δεν θα πρέπει να εγκλωβισθεί σε παγίδες αυτού του τύπου αντιδρώντας ανακλαστικά και θυμικά αλλά με την διαρκή ισχυροποίηση της συνοχής (εθνικής, πολιτικής, κοινωνικής), την διαμόρφωση ευνοϊκού διεθνούς περιβάλλοντος και την ταχεία ενδυνάμωση της στρατιωτικής της ισχύος να επιλέξει η ίδια την κατάλληλη ευνοϊκή χρονική συγκυρία για πλήρη ενάσκηση των δικαιωμάτων της, ακόμη και αν αυτό ενδεχομένως οδηγεί σε σύγκρουση.
Δεν χωρούν φοβικά σύνδρομα
Στην ανωτέρω διαδικασία δεν χωρούν φοβικά σύνδρομα, διότι ο κατευνασμός του ισχυρού με σταδιακή εκχώρηση εθνικών δικαιωμάτων, χάριν δήθεν της ειρήνης, απλώς τον καθιστά αδηφάγο και επιταχύνει μία σύγκρουση από θέσεως αδυναμίας ή δορυφοροποιεί τον αδύναμο. Παράλληλα μία μερίδα ενθουσιωδών «υπερπατριωτών τουρκοφάγων» οι οποίοι υποτιμούν μονίμως την «ανύπαρκτη» Τουρκία και είναι έτοιμοι, δίχως δεύτερη σκέψη, να βυθίσουν το οποιοδήποτε “Τσεσμέ” ή “Ορούτς Ρέις”, εδώ και τώρα, προσφέρουν εξ ίσου επιζήμιες εθνικές υπηρεσίες για τις οποίες η χώρα μας έχει πληρώσει ιστορικά βαρύ τίμημα.
Σύμφωνα με τον κλασσικό στρατηγιστή Καρλ Φον Κλαούζεβιτς ποτέ δεν κάνεις το πρώτο βήμα εάν δεν έχεις υπολογίσει και δεν είσαι έτοιμος για το τελευταίο. Η Ελλάδα πρέπει να μάθει να περιμένει, να προετοιμάζει συστηματικά στρατηγικές ευκαιρίες και να διατηρεί ετοιμότητα για άμεση εκμετάλλευσή τους. Ο εθνικός χρόνος δεν μετράται σε ώρες, ημέρες και μήνες καθ’ όσον τα αποτελέσματα των εκάστοτε κρισίμων αποφάσεων επιδρούν στις τύχες πολλών επερχομένων γενεών. Είναι σοφό για την επιβίωση και την ευημερία ενός λαού να υπάρχει εθνικό όραμα, να σχεδιάζονται και να τίθενται εφικτοί στόχοι οι οποίοι να υλοποιούνται μεθοδικά και με συνέπεια.
Τα εθνικά συμφέροντα θα πρέπει να αποτελούν τον διακομματικό γνώμονα βάσει του οποίου θα επιδιώκεται διαρκής πρωτοβουλία κινήσεων με “ψυχρό αίμα” και δίχως θυμικές επιδράσεις ή μικροκομματικές σκοπιμότητες. Οι καθοριστικές στρατηγικές αποφάσεις και ενέργειες (πολιτικές, διπλωματικές, οικονομικές, τεχνολογικές, στρατιωτικές κ.λπ.), οφείλουν να είναι εθνικές, αυτόφωτες, υπεύθυνες και να εκτελούνται σε ευνοϊκό χρόνο, τόπο, περιβάλλον και κατεύθυνση. Υπάρχει αφθονία ιστορικών παραδειγμάτων (διεθνών και εθνικών) από τα οποία οι πολιτικές ηγεσίες αλλά και η ελληνική κοινή γνώμη θα πρέπει να διδαχθούν, για το καλό των αγέννητων Ελλήνων. Μία σχετική περισυλλογή, αυτοκριτική και αντίστοιχη αλλαγή πορείας εντός του 2021, θα αποτελούσε το πλέον ουσιαστικό μνημόσυνο στους επαναστάτες του 1821, πέραν των προβλεπομένων τυπικών εορτασμών.
