Του Δημήτρη Ελέα*
Η κλιμακούμενη επιθετικότητα του Ερντογάν έναντι της Ελλάδας και η έναρξη των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία.
Μόνιμα είναι τα συμφέροντα των κρατών και οι διάφορες συμμαχίες είναι εξ ορισμού ευμετάβλητες. Και όταν μία χώρα, καλεί μία άλλη σε επανέναρξη των συνομιλιών, όπως έκανε η Τουρκία δια στόματος του υπουργού της των Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην Ελλάδα, ο έχων την ισχύ θα επιβάλει και τους όρους.
Γιατί το τονίζω αυτό; Μα η Τουρκία εξέδωσε ήδη, NAVTEX μέχρι το τέλος του 2021 και μέσα στην καρδιά του Αιγαίου ακόμη. Μετά το κάλεσμα, είχαμε και υπερπτήσεις τουρκικών πολεμικών αεροπλάνων πάνω από τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.Η Ελλάδα δέχεται να συζητήσει μόνο για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, ενώ η Τουρκία, που έχει γκριζάρει το Αιγαίο αμφισβητώντας έως 150 μικρονησιά, θέλει να συζητήσει για αποστρατικοποίηση νησιών, εθνικό εναέριο χώρο 10 ν.μ. και άλλων ζητημάτων. Μήπως η Τουρκία ετοιμάζεται για μία ακόμη επίδειξη ισχύος, έχοντας στο τσεπάκι της, μετά την 25 Ιανουαρίου και ένα νέο blame game εναντίον της Αθήνας; Και τρόπον τινά, θα θέλει να ρίξει στάχτη στα μάτια των ΗΠΑ (με νέα ηγεσία στο State Department) και της ΕΕ, λέγοντας πως, αν αποτύχουν οι συνομιλίες που είναι και το πιθανότερο ότι θα συμβεί, “φταίει η Αθήνα, που εσχάτως επανεξοπλίζεται σαν αστακός”.
Πρέπει να δούμε ανάμεσα στις λέξεις για το τι έχει καταφέρει η Τουρκία και ο κ. Ερντογάν τα τελευταία χρόνια. Και σαφώς, δεν μας αφορά αν το εξοχικό του έχει 300 δωμάτια ή αν δίνει μαθήματα δημοκρατίας στους Αμερικανούς μετά τα γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου. Μας αφορά, αν έχει ξεκινήσει η Τουρκία μιας μορφής υβριδική επίθεση εναντίον του Έθνους που γιορτάζει 200 χρόνια από το 1821 και πως αλλιώς, θα μπορούσε να κινηθεί στο μέλλον.
Και αφορά τον ελληνικό λαό πως στα χρόνια από το 2002 μέχρι και το 2016 στις διερευνητικές που διεξάγονταν (αυτό ανέδειξαν πολλά τελευταία άρθρα στο SLpress), δεν συζητούσαν για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, το εκκρεμές θέμα δηλαδή, αλλά διάφορα θέματα που ήγειρε η Τουρκία και για την αιγιαλίτιδα ζώνη της χώρας, τα 12 ν.μ., που θα έπρεπε να είναι με βάση το Διεθνές Δίκαιο ζήτημα μόνο της Ελλάδας. Και αν συζητάς με την Τουρκία, για κάτι που είναι δικό σου δικαίωμα, δεν παύεις τότε να είσαι κυρίαρχο κράτος;
Από την άλλη, “βγάζεις το καπέλο σου” στην Τουρκία, αν και τα τελευταία χρόνια από οικονομική σκοπιά βαδίζει στα χνάρια της Αργεντινής. Ο κ. Ερντογάν έχει καταφέρει θαύματα και σχεδιάζει προσεχτικά το μέλλον, ενισχύει την αμυντική βιομηχανία και, ετοιμάζεται να γιορτάσει τα 100 χρόνια από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας το 2023 (ίσως, κλέβοντας και λίγη δόξα από τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ). Παραχωρεί συνεντεύξεις στην τηλεόραση, μιλώντας περί “Γαλάζιας Πατρίδας” και κατηγορώντας για όλες τις κακοτυχίες τους, τούς Έλληνες γείτονες.
Εξωτερική πολιτική σε ίλιγγο
H Τουρκία ασκεί μια εξωτερική πολιτική, σαν να έχει πάθει ίλιγγο. Συμπεριφέρεται σε γειτονικές χώρες, σαν να είναι ακόμη επαρχίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Γνωστές είναι οι κόντρες της με το Ισραήλ, επιτίθεται στη Συρία το 2019, διεξάγει πολεμικές επιχειρήσεις στη Λιβύη, εγκαθιστά στρατιωτική βάση στη Σομαλία και επεκτείνεται στον Καύκασο μέσω Αζερμπαϊτζάν.
Σε δύο γειτονικές της χώρες όμως, την Ελλάδα και την Κύπρο, ασκεί πρωτοφανή ψυχολογική βία και παραβιάζει παράφορα τα δικαιώματά τους στη θάλασσα και στον αέρα. Αντιμετωπίζει την ανατολική Μεσόγειο δε, σαν μία ιδιωτική λίμνη μέσα σε ζωολογικό κήπο. Τι πραγματικά όμως επιδιώκει η ερντογανική Τουρκία; Πώς τα καταφέρνει μέχρι τώρα; “Στρατηγικά είναι νάνος η σύγχρονη Ελλάδα” επισημαίνει ο καθηγητής Παναγιώτης Ήφαιστος. “Νάνος” γιατί το Ιόνιο είναι “η λάθος θάλασσα” για να επεκτείνεις τα χωρικά σου ύδατα.
Και οι Τούρκοι, υποτιμούν επιδεικτικά, και τις δηλώσεις του Αμερικανού πρέσβη στην Αθήνα Geoffrey Pyatt, που είναι ξεκάθαρες όσον αφορά τα κατοικημένα νησιά. Τα οποία, “έχουν ίσα δικαιώματα με το ηπειρωτικό έδαφος”, με βάση πάντα, το Διεθνές Δίκαιο και τη διεθνή πρακτική. Και ίσως, ας ειπωθεί, ότι δεν είναι μόνο η ψυχολογική βία και το διαρκές bullying, αλλά, οι Έλληνες απειλούνται ευθέως από την Τουρκία με στρατιωτική δράση –χώρα “σύμμαχο”, μέλος του ΝΑΤΟ– και αυτό είναι κάτι, που πιθανώς, δεν θέλουνε πολλοί να δούνε κατάματα. Έτσι δεν είναι;
Με μια απίστευτη λογική
Η τουρκική διπλωματία δεκαετιών, δείχνει επανειλημμένως, ότι παραβιάζει κατάφορα τα δικαιώματα της Ελλάδας. Δεν θέλει να ακούει για τις θαλάσσιες ζώνες της στο Αιγαίο, που είναι η de facto άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων (θέλει να τα περιορίζει στα 6 ν.μ.). Υπόγραψε συμφωνία με την κυβέρνηση της Λιβύης (28 Νοεμβρίου, 2019) για “φανταστικά θαλάσσια σύνορα”, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τον νησιωτικό όγκο της Κρήτης, της Καρπάθου, της Ρόδου, αλλά και τα μικρά ελληνικά νησιά: Ρω, Καστελλόριζο και Στρογγύλη που βρίσκονται ανάμεσά τους. Γιατί φανταστικά; Αν κάποιος διαβάσει προσεχτικά τον χάρτη θα διαπιστώσει αμέσως τον παραλογισμό.
Με μια απίστευτη λογική, σαν να λέμε πως αποκλείουμε θαλάσσιες ζώνες στη Χαβάη και το Ηνωμένο Βασίλειο σαν παράδειγμα. Η Τουρκία επίσης, δεν σέβεται τις θάλασσιες ζώνες που έχει η Κύπρος. Όσον αφορά δε, μέρος τους, η Τουρκία θέλει απλόχερα “να το προσφέρει” στο Ισραήλ, σε μια συμφωνία “τύπου Λιβύης”. Επιπροσθέτως, η Τουρκία δεν βλέπει με καλό μάτι την κατασκευή του αγωγού EastMed (αγωγού που θα κατασκευάσουν το Ισραήλ, η Κύπρος και η Ελλάδα και μέσω Ιταλίας θα μεταφέρει το φυσικό αέριο στην Ευρώπη) και επιπλέον, την ηλεκτρική διασύνδεση, από την Κρήτη προς το Ισραήλ μέσω της Κύπρου.
Και στον αέρα, τα πολεμικά αεροπλάνα της Τουρκίας, όχι μόνο παραβιάζουν τον ελληνικό εναέριο χώρο, μα αλωνίζουν στο Αιγαίο. Οι Τούρκοι με τις τόσες παραβιάσεις επιδιώκουν να δημιουργήσουν ένα καθεστώς γκρίζων ζωνών, με το sovereignty να είναι διαφιλονικούμενο, όπως σχεδόν το κατάφεραν μετά την κρίση των Ιμίων του 1996. Γιατί οι Τούρκοι ταπεινώνουν τους γείτονές τους; Τι ενορχηστρώνουν στα αλήθεια για δεκαετίες τώρα;
Ακριβό μονοπάτι
Οι χώρες για κάποιο λόγο έχουν τις Ένοπλες Δυνάμεις, και το σενάριο του πολέμου σαν φάντασμα πλανάται πάνω από το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο (και “αναβάλλεται” για αργότερα από την αθηναϊκή ελίτ). Οι Έλληνες είναι ένα έθνος ιστορικό, δεν μπορεί, σχεδόν πάντα να περιμένουνε κάποιος άλλος να κάνει κάτι εκ μέρους τους. Πρέπει επίσης να σταματήσει να είναι ταμπού, –στον τόπο που μίλησε ο Δημόκριτος για τη δομή του ατόμου– πως χρειάζεται να προχωρήσει η Ελλάδα, μια μέρα, και στο “ακριβό μονοπάτι” της πυρηνικής τεχνολογίας ως ένα επιπλέον μέσο αποτροπής (το Ισραήλ το έπραξε, η Τουρκία το προσπαθεί μέσω του Πακιστάν).
Η Ελλάδα σύρεται στο τραπέζι των συνομιλιών, και θα έπρεπε τουλάχιστον, να απαιτούσε να αποκηρύξει η Τουρκία την ιδέα της “Γαλάζιας Πατρίδας” και το casus belli ως όρους για να παρευρεθεί. Η “Γαλάζια Πατρίδα” απειλεί την Ελλάδα, “δείχνοντας” τα σύνορα που θα θελήσει να επιβάλλει η Τουρκία, σε μια ανατροπή του γεωπολιτικού status quo. Και πώς θα αποτρέψει η Ελλάδα το Αιγαίο να χωριστεί στον 25ο Μεσημβρινό;
Πολλαπλασιαστής ισχύος για την Ελλάδα, είναι να ευτυχήσει να έχει την καλύτερη δυνατή στρατιωτική ηγεσία, τη “στιγμή μηδέν”, δηλαδή όταν θα αρχίσει την επίθεση η Τουρκία. Δεν είναι καθόλου απίθανο να συμβεί αυτό πριν φύγει από το ιστορικό προσκήνιο, ο κ. Ερντογάν. Mία επίθεση στην Ελλάδα πριν το 2023, ίσως θελήσει, να είναι η δική του παρακαταθήκη στην παγκόσμια ιστορία σαν ένας ακόμη Μουσολίνι, εξ ανατολών τούτη τη φορά. Δια της στρατιωτικής ισχύος και μόνο η Ελλάδα μπορεί να απωθήσει το εφιαλτικό σενάριο.
*O Δημήτρης Ελέας σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Λονδίνο και είναι συγγραφέας, ερευνητής και πολιτικός ακτιβιστής που ζει στη Νέα Υόρκη. Το e-mail του είναι: dimitris.eleas@gmail.com.
Πηγή: SLpress.gr
