Του ΠΑΝΙΚΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ
Όπου αναμειγνύεται η Τουρκία, διαπράττονται εθνοκαθάρσεις και εγκλήματα πολέμου. Όπου παρεμβαίνει, καταργεί το διεθνές δίκαιο και καταλύει κάθε έννοια ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Με τις αντιδημοκρατικές πρακτικές και τις επεκτατικές επιδιώξεις τού τουρκικού καθεστώτος αποδεικνύεται συνεχώς ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο σωστής διαπραγμάτευσης και ηθικού συμβιβασμού. Κι όταν ο Ερντογάν εμφανίζεται ως «περιστερά ειρήνης», τότε ετοιμάζεται για νέες αρπαγές εδαφών και θαλασσών.
Μπορεί οι πρώτες κυρώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες εις βάρος της Τουρκίας να θεωρούνται «ήπιες και συμβολικές», αλλά είναι και το πρώτο σαφές μήνυμα στον σουλτάνο της Άγκυρας, ερχόμενος πλέον αντιμέτωπος με συνέπειες των πράξεών του.
Για στρατηγικούς και οικονομικούς λόγους, και όχι μόνο στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία είχαν, για δεκαετίες, την «πρωτοκαθεδρία» στην πλήρη υποστήριξη της Τουρκίας σε όλους τους τομείς, ακόμα και στις περιπτώσεις που διέπραττε διεθνή εγκλήματα, όπως με την τουρκική εισβολή και κατοχή στην Κύπρο.
- Σήμερα, αν και το τοπίο αυτό δεν έχει αλλάξει δραματικά, εντούτοις βρίσκεται υπό διαμόρφωση, ειδικά σε ότι αφορά τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.
Την «πρωτοκαθεδρία» για την υπεράσπιση και την ενίσχυση της Τουρκίας φαίνεται ότι τώρα έχουν αναλάβει η Ρωσία και η Γερμανία.
Μπορεί ο επεκτατισμός να μην είναι συγκυριακό φαινόμενο και να αποτελεί το βασικότερο γνώρισμα συγκρότησης και δράσης του τουρκικού κράτους, αλλά με τον Ταγίπ Ερντογάν στην εξουσία υπάρχει περαιτέρω αποθράσυνση της Τουρκίας.
Μπορεί επίσης να υπήρξαν και κάποιες περίοδοι κατά τις οποίες εξελέγησαν ορισμένοι διαφορετικοί πολιτικοί που επιχείρησαν, μέσα σε ένα δύσκολο εσωτερικό περιβάλλον, να αλλάξουν ορισμένα πράγματα, αλλά δεν κατάφεραν να επιφέρουν δραστικές αλλαγές στην τουρκική συμπεριφορά. Άλλωστε, όπως και σε κάθε χώρα, έτσι και στην Τουρκία, υπήρξαν και υπάρχουν θαρραλέες και δημοκρατικές φωνές, με καλή διάθεση για συνεργασία και ειρήνη.
Το αυταρχικό καθεστώς του Ερντογάν έχει μετατρέψει την Τουρκία σε μια απέραντη φυλακή, επιδιώκοντας να «αναστήσει» την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Και κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες, όσες δυνάμεις και όσοι ηγέτες εθελοτυφλούν μπροστά στις παρανομίες και τις βαρβαρότητές του, προσφέροντάς του απλόχερα βοήθεια, στην ουσία δικαιολογούν και ενθαρρύνουν τις ενέργειές του.
Ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, απαντώντας σε ερώτηση κατά τη διάρκεια της ετήσιας συνέντευξης Τύπου, τόνισε ότι «υπάρχουν εθνικά συμφέροντα» και «μερικές φορές είναι αναγκαίο να γίνουν ορισμένοι συμβιβασμοί, άλλες φορές χρειάζεται να επιμείνει κανείς στις θέσεις του», ενώ για τις σχέσεις του με τον Τούρκο ομόλογό του είπε ότι «συχνά διαφωνούμε πάνω σε κάποια θέματα με τον πρόεδρο Ερντογάν. Μερικές φορές ίσως να έχουμε και αντίθετες οπτικές. Αλλά είναι άνθρωπος που κρατάει τον λόγο του».
Τα ερωτήματα που προκύπτουν από τα όσα ανέφερε ο Ρώσος ηγέτης είναι:
- Ποιος καθορίζει το «εθνικό συμφέρον» κάθε χώρας; Δεν είναι το διεθνές δίκαιο και ένα σύνολο νομικών κανόνων που καθορίζουν τα κυριαρχικά δικαιώματα και τα αυτονόητα συμφέροντα κάθε κράτους;
- Είναι λοιπόν «εθνικό συμφέρον» της Τουρκίας να εισβάλει και να κατέχει ξένα εδάφη και ξένες θάλασσες;
- Είναι «εθνικό συμφέρον» της Τουρκίας να εξοντώνει άλλες εθνότητες και άλλους λαούς, συνεχίζοντας μέχρι σήμερα να διαπράττει γενοκτονίες και εθνοκαθάρσεις;
- Είναι «εθνικό συμφέρον» της Τουρκίας να ενισχύει στρατιές τζιχαντιστών και να τις στέλνει σε διάφορες περιοχές για να σκορπούν τον θάνατο και το μίσος, από τη Μέση Ανατολή έως τον Καύκασο, από τη Βόρεια Αφρική έως τους δρόμους της Ευρώπης, αλλά και της Ρωσίας;
- Σε ποια «εθνικά συμφέροντα» αναφέρθηκε ο κ. Πούτιν, ο οποίος εμφανίστηκε θαυμαστής του Ερντογάν επειδή δήθεν «κρατάει τον λόγο του».
Για τέσσερα χρόνια, τα ίδια έλεγε και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος λίγες εβδομάδες πριν αποχωρήσει από τον Λευκό Οίκο αναγκάστηκε να υιοθετήσει κυρώσεις κατά της Τουρκίας λόγω της απόφασης του Κογκρέσου, της επιμονής του υπουργού Εξωτερικών Μάικ Πομπέο και κυρίως εξαιτίας της ανάγκης για εφαρμογή της αμερικανικής νομοθεσίας.
Να μη λησμονάμε όμως ότι αυτές οι κυρώσεις επιβάλλονται όχι επειδή η Τουρκία καταπατά το διεθνές δίκαιο στην Κύπρο, τη Συρία, την Ανατολική Μεσόγειο και σε άλλα μέρη, αλλά επειδή αγόρασε το ρωσικό αντιπυραυλικό σύστημα S-400.
Είναι λοιπόν ακόμα μακρύς ο δρόμος έως ότου οι ηγεσίες σε Ηνωμένες Πολιτείες και Ευρωπαϊκή Ένωση φτάσουν στο επιθυμητό σημείο για να αντιμετωπίσουν το καθεστώς Ερντογάν ως πραγματική ισλαμοφασιστική απειλή για την ανθρώπινη ζωή, τις δημοκρατικές αξίες και την διεθνή ασφάλεια και σταθερότητα.
Η στάση του Βλαντίμιρ Πούτιν απέναντι στον Ερντογάν δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη επειδή και ο ίδιος χρησιμοποιεί πανομοιότυπες αυταρχικές μεθόδους και θεωρεί ότι τα «εθνικά συμφέροντα» προασπίζονται με παρεμβάσεις σε άλλα κράτη.
Σε ΗΠΑ και ΕΕ όμως, πέρα από τα ποικιλόμορφα συμφέροντα που καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τις πολιτικές, εξακολουθούν να υπάρχουν αντοχές των δημοκρατικών θεσμών. Επομένως, υπάρχουν και μεγαλύτερες πιθανότητες να πιεστούν και να αναγκαστούν οι ηγεσίες τους ώστε επιτέλους να λάβουν αποφάσεις που θα βάζουν φραγμούς στα εγκλήματα και στην επεκτατική πολιτική του σουλτάνου.
https://hellasjournal.com/