Εξαιρετικά δυσάρεστες είναι οι εντυπώσεις που αφήνει δικαιολογημένα στην ελληνική πλευρά η μεσολάβηση του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία. Μεσολάβηση, η οποία κατέληξε στην εσπευσμένη ανακοίνωση μέσω των κοινωνικών δικτύων της υποτιθέμενης συμφωνίας των δυο πλευρών. Η Αθήνα “άδειασε” τον Στόλντενμπεργκ, μένοντας ορθώς πιστή στην προϋπόθεση που έχει θέσει για να αρχίσει διάλογο με την Άγκυρα. Δηλαδή, την απόσυρση των τουρκικών δυνάμεων, ως έμπρακτη απόδειξη της πρόθεσης αποκλιμάκωσης ώστε να δοθεί ευκαιρία στη διπλωματία.
Γράφει ο Ζαχαρίας Β. Μίχας*
Η ενέργεια του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ δημιουργεί κακό προηγούμενο για τις προσπάθειες διαμεσολάβησης, καθώς η Αθήνα δικαιούται πλέον να υποψιάζεται συμπαιγνία με στόχο να συρθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ο ίδιος ο Έλληνας πρωθυπουργός έχει εξάλλου καταγγείλει την τακτική των ίσων αποστάσεων που τηρούν αρκετοί δυτικοί εταίροι στην ΕΕ και σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ. Δικαίως, καθότι φραστικά οι πάντες αναγνωρίζουν ότι οι Τούρκοι βρίσκονται εν αδίκω με βάση το διεθνές δίκαιο της θάλασσας. Παρά ταύτα, στην πράξη οι πιέσεις στρέφονται προς το νομοταγή.
Επί της ουσίας καλούν την Αθήνα να απεμπολήσει “προς χάριν της ειρήνης” ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, ενώ τελεί και υπό το καθεστώς στρατιωτικής απειλής που αφορά αυτή καθαυτή την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητά της, καθώς οι απειλές ακόμα και κατάληψης ελληνικών νησιών είναι διαρκείς. Ενώ τις προηγούμενες μέρες ο Ερντογάν είχε ξεπεράσει κάθε προηγούμενο σε προσβλητικό και απειλητικό λόγο απέναντι στην Ελλάδα, άλλαξε ύφος, δηλώνοντας την προθυμία της Τουρκίας για εξεύρεση μιας αμοιβαία αποδεκτής λύσης στα προβλήματα.
Χθες μίλησε και με τη Γερμανίδα καγκελάριο ξανά με περιεχόμενο τις προσπάθειες αποκλιμάκωσης στο ελληνοτουρκικό μέτωπο. Λίγη ώρα μετά, ο Στόλτενμπεργκ έριχνε τη “βόμβα” διά του Twtter, όχι διά επίσημης ανακοίνωσης, ότι είχε εξασφαλίσει τη συναίνεση της Αθήνας και της Άγκυρας για να ξεκινήσει μια διαδικασία διαλόγου μέσω “τεχνικών επιτροπών”, με στόχο να εξευρεθεί τρόπος που θα διασφαλίσει την αποφυγή στρατιωτικής εμπλοκής. Kύκλοι του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών διέψευσαν το μήνυμα Στόλτενμπεργκ, λέγοντας ότι η Ελλάδα έχει θέσει ξεκάθαρη προϋπόθεση την αποχώρηση του Oruc Reis και των τουρκικών δυνάμεων.
Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν η Γαλλία τελούσε σε γνώση της ενέργειας του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ και εάν το γνώριζε εάν ενημέρωσε την Αθήνα. Αυτό που θα πρέπει να θεωρείται όμως σε κάθε περίπτωση ασφαλής εικασία, είναι ότι ο Στόλτενμπεργκ αποκλείεται να προέβαινε στο ατόπημά του, εάν δεν είχε την κάλυψη της αμερικανικής και της γερμανικής διπλωματίας.
Εάν αυτό ισχύει, τότε η Αθήνα βρίσκεται ενώπιον μιας κακοστημένης “παράστασης” με στόχο να την φέρει στο τραπέζι των συζητήσεων, χωρίς η Τουρκία να έχει προβεί σε έμπρακτες κινήσεις αποκλιμάκωσης. Εν ολίγοις, ο εμφανής πρωταγωνιστής και οι δύο που κρύβονται πίσω του, επιχείρησαν για άλλη μια φορά να προσαρμοστούν στη βούληση του ταραξία της περιοχής, της Τουρκίας, παρά τη ρητορική καταδίκη της συμπεριφοράς του, ιδίως από την πλευρά της Ουάσιγκτον.
Εν κατακλείδι, η Ελλάδα πρέπει να καταγγείλει τη συμπεριφορά του Γενς Στόλτενμπεργκ κι ας αφήσει τους Αμερικανούς και τους Γερμανούς να βγουν να τον υπερασπιστούν. Η κακοστημένη παράσταση που στήθηκε στην πλάτη της Ελλάδας πρέπει να επιταχύνει την συμμαχία της Αθήνας με το Παρίσι και την αποφασιστική ενίσχυση της αποτρεπτικής και μαχητικής ισχύος των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων.
*Ο Ζαχαρίας Β. Μίχας είναι Διευθυντής Μελετών στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας (ΙΑΑΑ / ISDA)
