Στάση και στον Πειραιά πριν καταλήξει στον Λίβανο είχε κάνει το μοιραίο πλοίο με τους 2.750 τόνους νιτρικής αμμωνίας στο οποίο έγινε η φονική έκρηξη στη Βηρυτό.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το πλοίο Rhosus άνηκε σε κυπριακή εταιρεία και το 2013 αγοράστηκε από επιχειρηματία με καταγωγή από τη Ρωσία.
Το πλοίο φέρεται να άνηκε στην Teto Shipping με έδρα τη Λεμεσό και ιδιοκτήτη τον Grechushkin Igor.
Η νιτρική αμμωνία φορτώθηκε στην Γεωργία και είχε τελικό προορισμό την Μοζαμβίκη. Η επίσημη εκδοχή ήταν πως θα χρησιμοποιούνταν ως συστατικό για λίπασμα.
Έτσι λοιπόν, το καράβι φορτωμένο με νιτρική αμμωνία είχε φτάσει στην Τουρκία και εκεί άλλαξε πλήρωμα αφού ήταν τέσσερις μήνες απλήρωτο.
Στην πορεία, ο καπετάνιος πήγε στη Βηρυτό για να φορτωθούν στο κατάστρωμα αγροτικά μηχανήματα. Λόγω παλαιότητας όμως, το κατάστρωμα δεν άντεξε τόσο μεγάλο βάρος και το 2014 το πλοίο δεσμεύτηκε. Οι ναυτικοί μετά από 11 μήνες κατάφεραν να απελευθερωθούν.
Ο ανταποκριτής του Guardian στη Μόσχα Andrew Roth ανέβασε σε ανάρτησή του στο twitter φωτογραφία που δημοσιοποίησε ο ρωσικός τηλεοπτικός σταθμός "Ren Tv" και στην οποία ο Roth αναφέρει πως απεικονίζεται ο Ρώσος Igor Grechushkin. Πιστεύεται πως ο Grechushkin κατοικεί στην Κύπρο αυτήν τη στιγμή, αναφέρει ο ανταποκριτής του Guardian.
Η πορεία του πλοίου Rhosus - Από τη Γεωργία στη Μοζαμβίκη
Την Τρίτη το απόγευμα, τοπικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι η καταστροφή στη Βηρυτό προκλήθηκε από την έκρηξη 2.750 τόνων νιτρικού αμμωνίου που είχε μεταφερθεί από το φορτηγό πλοίο Rhosus το 2014.
Το Rhosus έπλεε κάτω από σημαία της Μολδαβίας, αλλά φέρεται να ανήκει στον Grechushkin Igor, από το Καμπαρόφσκ της Ρωσίας, και επανδρώθηκε από πλήρωμα Ρώσων και Ουκρανών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το πλοίο είχε προγραμματίσει να μεταφέρει το φορτίο του από το λιμάνι Μπατούμι της Γεωργίας στη Μπιέρα στη Μοζαμβίκη στα τέλη του 2013. Αλλά κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αντιμετώπισε τεχνικά προβλήματα και απέτυχε σε έλεγχο ασφαλείας στη Βηρυτό. Λίγο καιρό αργότερα, το πλοίο κατασχέθηκε αφού ο ιδιοκτήτης του φαίνεται πως ξέμεινε από χρήματα ή δεν επιθυμούσε να πληρώσει λιμενικά τέλη.
Τον Ιούλιο του 2014, με το πλήρωμά του ουσιαστικά σε κατάσταση ομηρίας και ενώ τελείωναν οι προμήθειες, ο καπετάνιος Μπόρις Προκόσεφ προειδοποίησε για τους κινδύνους του φορτίου του.
«Είμαστε εδώ από τον Οκτώβριο, με ένα φορτίο νιτρικού αμμωνίου, μια εκρηκτική ουσία, στο αμπάρι», είπε σε δημοσιογράφο της εφημερίδας Ukranian Sailor. «Έχουμε εγκαταλειφθεί, ζούμε χωρίς μισθό τους τελευταίους 10 μήνες.»
Μια ρωσική εφημερίδα που ανέφερε την κατάσταση έδωσε στην είδηση έναν τίτλο που φαίνεται τρομερός σήμερα: «Το πλήρωμα του φορτηγού πλοίου Rhosus είναι όμηροι σε μια πλωτή βόμβα».
Σύμφωνα με τον καπετάνιο Προκόσεφ, ο ιδιοκτήτης του σκάφους κατέληξε να οφείλει στο πλήρωμα άνω των 200.000 δολαρίων σε μισθούς. Δημοσιεύσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με τον αναφερόμενο ιδιοκτήτη, τον κ. Grechushkin, και την εταιρεία του, Teto Shipping Ltd, περιέχουν πολλές αντίστοιχες αναφορές.
Η Natalya Klamm, διευθύντρια του ιδρύματος Assol που εδρεύει στην Οδησσό, η οποία βοήθησε τους ναυτικούς εκείνη την εποχή, δήλωσε στο The Independent ότι η κατάσταση στην οποία βρέθηκαν οι άντρες δεν ήταν σπάνια.
«Τα πλοία καταλαμβάνονται, οι μισθοί δεν πληρώνονται, τα πληρώματα συλλαμβάνονται, οι άνθρωποι εξαφανίζονται», είπε. «Παίρνουμε τέτοιες κλήσεις κάθε μέρα. Ναι, οι άνθρωποι ήταν χαρούμενοι όταν τελικά απελευθερώθηκαν, αλλά ήταν πριν από έξι χρόνια και ειλικρινά δεν ήταν τόσο ασυνήθιστο ώστε να θυμόμαστε πολλά γι’ αυτό».
Μετά από δηλώσεις Ουκρανών διπλωμάτων, οι τοπικές Αρχές συμφώνησαν να απελευθερώσουν πέντε από τους ναυτικούς. Ο Ρώσος καπετάνιος και τρία ανώτερα ουκρανικά πληρώματα παρέμειναν στο πλοίο - και θα τους επιτρεπόταν να ταξιδέψουν στο σπίτι τους τον Σεπτέμβριο του 2014.
Περίπου εκείνη την εποχή, οι Αρχές επέτρεψαν την αποβίβαση του επικίνδυνου φορτίου για «φύλαξη» στην αποθήκη του λιμανιού της Βηρυτού, στην αποθήκη με αριθμό 12. Η μεταφορά καταγράφεται σε άρθρο που γράφτηκε από δύο δικηγόρους στο Arrest News τον Οκτώβριο του 2015.
Το εκρηκτικό απόθεμα θα παρέμενε στις αποβάθρες για έξι χρόνια πριν από τα τραγικά γεγονότα της Τρίτης. Έγγραφα που διέρρευσαν την Τετάρτη το πρωί, τα οποία φέρεται να είναι επιστολές από τελωνειακούς υπαλλήλους προς έναν ανώνυμο δικαστή κατά την περίοδο 2014-2017, δείχνουν ότι οι λιβανικές Αρχές γνώριζαν καλά τους «σοβαρούς κινδύνους» που σχετίζονται με το φορτίο.
Ο Πρόεδρος του Λιβάνου Μισέλ Άουν χαρακτήρισε την αποτυχία της αντιμετώπισης του αποθέματος νιτρικού αμμωνίου ως «απαράδεκτη» και είπε ότι οι υπεύθυνοι θα αντιμετωπίσουν «την πιο σκληρή τιμωρία».
Έχει ξεκινήσει τώρα έρευνα, με την επιτροπή να αναμένεται να αναφέρει πορίσματα εντός πέντε ημερών.
Οι πρώτες αναφορές δείχνουν ότι η έκρηξη συνέβη μετά από εργασίες επισκευής στην αποθήκη, κατά τις οποίες προκλήθηκαν σπινθήρες.
Ο συσχετισμός με τη Χεζμπολάχ
Αμέσως μετά το συμβάν αναλυτές έσπευσαν να εμπλέξουν στα σενάρια γύρω από τα αίτια της έκρηξης την γνωστή παραστρατιωτική οργάνωση του Λιβάνου, Χεζμπολάχ. Αν και η περίπτωση έξωθεν παρέμβασης (χτύπημα ισραηλινού στρατού, δολιοφθορά της Χεζμπολάχ κλπ.) στο λιμάνι της Βηρυτού έχει αποκλειστεί στην παρούσα φάση, η ύπαρξη της συγκεκριμένης ύλης παραπέμπει στη δράση της Χεζμπολάχ και τον συνεχιζόμενο πόλεμο φθοράς με το Ισραήλ στις περιοχές του νοτίου Λιβάνου και της νότιας Συρίας.
Η Χεζμπολάχ συνηθίζει να κατασκευάζει βόμβες και IED - Improvided Explosive Devices- και το 2015 δύο φορτία νιτρικής αμμωνίας που αποθήκευε η Χεζμπολάχ γι αυτούς τους σκοπούς, εντοπίστηκαν στη στη Λάρνακα και στο Λονδίνο. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα ο ηγέτης της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, είχε απειλήσει το Ισραήλ με χτύπημα στην βιομηχανική περιοχή της Χάιφα – όπου το Ισραήλ διατηρεί εργοστάσια παραγωγής νιτρικής αμμωνίας.
Με τα παραπάνω ίσως σχετίζονται και οι πρώτες δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έκανε λόγο για μία «τρομερή επίθεση». Επανέλαβε δε, πως «φαίνεται ότι πρόκειται για επίθεση» σύμφωνα με ενημέρωση που έλαβε από αξιωματούχους του αμερικανικού στρατού. Φήμες και για έμμεση εμπλοκή της Χεζμπολάχ κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο και σε ορισμένα μέσα μαζικής ενημέρωσης με την οργάνωση για την ώρα να αρκείται σε μία δήλωση συλλυπητηρίων προς το λαό του Λιβάνου για την εθνική τραγωδία.
Η τραγωδία στον Λίβανο δημιουργεί αναπόφευκτα συνθήκες επιτάχυνσης της σκληρά δοκιμαζόμενης τρέχουσας συνθήκης στη γειτονική χώρα, όπου η οικονομία και το τραπεζικό σύστημα βρίσκονται σε συνθήκες διάλυσης, ενώ οι συνεχιζόμενες εθνοσεκταριστικές συγκρούσεις (σιίτες - σουνίτες), ο πόλεμος φθοράς Ισραήλ-Χεζμπολάχ και ο συνεχιζόμενος πόλεμος στη γειτονική Συρία δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα.
Το 2015 οι κυπριακές Αρχές ασφαλείας μετά από πληροφορίες ξένων μυστικών υπηρεσιών είχαν εντοπίσει 8,2 τόνους νιτρικής αμμωνίας που είχαν αποθηκευτεί σε υπόγειο διαμερίσματος στους Άγιους Ανάργυρους της Λάρνακας. Είχε συλληφθεί ο 26χρονος Λιβανέζος Hussein Bassam Abdallah, ο οποίος ήταν μέλος της Χεζμπολάχ και ενεργούσε για λογαριασμό της.
Ο Hussein Abdallah είχε παραδεχθεί ενοχή σε οκτώ κατηγορίες, οι οποίες αφορούσαν συμμετοχή σ΄ εγκληματική και τρομοκρατική οργάνωση, παροχή υποστήριξης σε τρομοκρατική οργάνωση, συμμετοχή και αποδοχή διάπραξης εγκλήματος, παράνομη κατοχή εκρηκτικών υλών (8,2 τόνων νιτρικής αμμωνίας) καθώς και νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, δηλαδή κατείχε 9.400 ευρώ, ενώ γνώριζε ότι το ποσό αυτό αποτελούσε έσοδο από τη διάπραξη γενεσιουργών αδικημάτων. Τα αδικήματα διαπράχθηκαν μεταξύ 2012 και 27 Μαΐου 2015 στη Λάρνακα, στον Λίβανο και αλλού. Στο υπόγειο του σπιτιού στους Άγιους Ανάργυρους είχαν βρεθεί 447 χάρτινα κιβώτια, μέσα στα οποία υπήρχαν 65.573 συσκευασίες με νιτρική αμμωνία, συνολικού βάρους 8,2 τόνων.
Σε υπνοδωμάτιο της οικίας βρέθηκαν 9.400 ευρώ καθώς και σημειώσεις με ονόματα, τηλέφωνα και διευθύνσεις. Η νιτρική αμμωνία με την πρόσμιξή της με πετρέλαιο μετατρέπεται σε ουσία με την επωνυμία ANFO (Ammonium Nitrate Fuel Oil) και λειτουργεί ως εκρηκτική ύλη υψηλής ισχύος. Έχει χρησιμοποιηθεί από τη Χεζμπολάχ σε διάφορες τρομοκρατικές επιθέσεις.
Ο Hussein Abdallah (Σιίτης μουσουλμάνος), πατέρας ενός παιδιού ηλικίας ενάμισι έτους, έδωσε τρεις καταθέσεις στη κυπριακή αστυνομία, στις οποίες ανέφερε όλα όσα γνώριζε σε σχέση με την υπόθεση. Μεταξύ άλλων, είπε ότι πρόσωπο, επίσης μέλος της Χεζμπολάχ, το οποίο δεν κατονόμασε, του παρέδωσε πλαστό διαβατήριο και του έδωσε οδηγίες να έλθει στην Κύπρο για να μετακινήσει τα κιβώτια με τη νιτρική αμμωνία. Όσον αφορά το ποσό των 9.400 ευρώ, το έλαβε από το ίδιο πρόσωπο ως αμοιβή
Αποστολή του ήταν να ελέγχει τα κιβώτια με τη νιτρική αμμωνία και η αμοιβή του για κάθε μετάβασή του στο νησί ήταν 3.500 ευρώ.
Πριν από την άφιξή του στην Κύπρο στις 21 Μαΐου 2015, ο Abdallah έλαβε οδηγίες να μετακινήσει τα κιβώτια με τη νιτρική αμμωνία σε άλλη αποθήκη στην επαρχία Λάρνακας, την οποία ο ίδιος θα ενοικίαζε για περίπου έναν χρόνο. Σύμφωνα με τον ίδιο, η Χεζμπολάχ στόχευε να βλάψει, μέσω τρομοκρατικών ενεργειών, ισραηλινά συμφέροντα στην Κύπρο και η αμμωνία προοριζόταν γι΄ αυτό τον σκοπό.
Πηγές: Deutsche Welle, The Independent, politis.com.cy
https://www.zougla.gr/
https://www.zougla.gr/
