Γράφει ο συνεργάτης μας Λεωνίδας Κουμάκης
Ο ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας ή απλά η Αγια-Σοφιά, αποτελεί ένα μοναδικό σύμβολο όχι μόνο της πανορθόδοξης κοινωνίας αλλά και της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Αποτελεί μια από τις ανεπανάληπτες δημιουργίες της βυζαντινής ναοδομίας με διαχρονικά εκπληκτικό, πρωτοποριακό συνδυασμό αρμονίας, φωτός και αρχιτεκτονικής σύνθεσης.
Ο πρώτος ναός που θεμελιώθηκε το 330 από τον Μέγα Κωνσταντίνο και εγκαινιάστηκε 30 χρόνια αργότερα από τον γιό του Κωνστάντιο, πυρπολήθηκε την εποχή του Αρκαδίου (404) και ξανακτίστηκε από τον Θεοδόσιο Β΄(εγκαίνια το 415).
Ο ναός ξανακάηκε κατά την Στάση του Νίκα (11 Ιανουαρίου 532) αλλά ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός Α' αποφάσισε χωρίς καθυστέρηση να ξαναχτίσει την εκκλησία από την αρχή, πάνω σε σχέδια των αρχιτεκτόνων Ανθέμιου Τραλλιανού και Ισίδωρου του Μιλήσιου. Σχεδόν έξη χρόνια αργότερα, στις 27 Δεκεμβρίου 532, έγιναν τα εγκαίνια της Αγίας Σοφίας που ξεπερνούσε πλέον σε μεγαλοπρέπεια και αυτόν ακόμα τον ναό του Σολομώντος, κάνοντας τον αυτοκράτορα να αναφωνήσει την ιστορική φράση: «Δόξα των Θεώ το καταξιωσάντι με τελέσαι τοιούτον έργον. Νενίκηκά σε Σολομών!»
Ο ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας παρέμεινε έκτοτε για περισσότερα από χίλια χρόνια το κέντρο της ορθοδοξίας και του ελληνισμού, με την τελευταία λειτουργία να τελείται την ημέρα της άλωσης της Κωνσταντινούπολης, την Τρίτη 29 Μαΐου 1453.*
Ο Μεχμέτ ο πορθητής μετέτρεψε την εκκλησία σε τζαμί αλλά το 1934 ο Μουσταφά Κεμάλ διέταξε την λειτουργία του ναού σαν Μουσείο Βυζαντινής Τέχνης, με εκατομμύρια επισκεπτών να συρρέουν κάθε χρόνο από ολόκληρο τον κόσμο προκειμένου να θαυμάσουν το μεγαλείο του και να νοιώσουν το μοναδικό αίσθημα δέους που προκαλεί ο ναός στους επισκέπτες του.
Ο ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας, λόγω της εξαιρετικής παγκόσμιας αξίας του, το 1985 εντάχτηκε στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς με την Τουρκική Δημοκρατία να έχει υπογράψει την Διεθνή Σύμβαση για την Παγκόσμια Κληρονομιά, η οποία προβλέπει αυστηρές προϋποθέσεις για οποιαδήποτε μετατροπή τέτοιου μνημείου.
Μετά την άνοδο των Τούρκων ισλαμιστών στην εξουσία (2002) άρχισε σταδιακά να καλλιεργείται στην τουρκική κοινή γνώμη η ιδέα της μετατροπής του μεγαλοπρεπούς ναού σε τέμενος σαν απόδειξη «ισχύος», «ανεξαρτησίας», «επιβολής» και «κυριαρχίας» απέναντι στην διεθνή κοινότητα, από ένα κυβερνήτη – κακέκτυπο του Χίτλερ ο οποίος ονειρεύεται να μείνει στην ιστορία όχι επειδή «κατέκτησε», αλλά επειδή απλά μετέτρεψε την εκκλησία ξανά σε τζαμί.
Φυσικά δεν αντιλαμβάνεται ότι ακόμα και στην απίθανη περίπτωση που θα έκανε κάτι τέτοιο, ο ναός θα ξαναγινόταν μουσείο μετά τον θάνατό του αφήνοντας το όνομα του μέσα στην «Μαύρη Βίβλο» των ηγετών που διέπραξαν εγκλήματα εναντίον του πολιτισμού και της ανθρωπότητας.
Ο σημερινός ηγέτης της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αποτελεί ένα κακέκτυπο του Χίτλερ και θεωρείται ένας κανονικός ισλαμοφασίστας όχι μόνο από τον Τζενγκίζ Ακτάρ, (Τούρκο καθηγητή Πολιτικών Επιστημών, πρώην διευθυντή του ΟΗΕ στη Σλοβενία, δημοσιογράφο και συγγραφέα) αλλά και από δεκάδες χιλιάδες μορφωμένους Τούρκους.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με τις επικίνδυνες για την ειρήνη ολόκληρης της Ανατολικής Μεσογείου νέο-οθωμανικές του φαντασιώσεις, φροντίζει να καλύπτει με νομιμοφάνεια την φασιστική δικτατορία που έχει επιβάλει μέσα στην Τουρκία. Έτσι, όποτε αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στο εσωτερικό και χρειάζεται υποστήριξη, θυμάται το σενάριο μετατροπής του ναού της Αγίας του Θεού Σοφίας σε τέμενος. Γνωρίζει άριστα ότι κάτι τέτοιο συσπειρώνει άμεσα, τουλάχιστον κατά 90% όλους τους αμόρφωτους πληθυσμούς της ανατολής οι οποίοι αποτελούν την μεγαλύτερη δεξαμενή από την οποία αντλεί την όποια «νομιμοποίηση» της εξουσίας του.
Τις παραμονές της παρωδίας «δημοψηφίσματος» του 2017 για τις υπερεξουσίες που ήθελε στα χέρια του, με το σύνολο σχεδόν των τουρκικών ΜΜΕ να κάνουν (θέλοντας και μη) πλύση εγκεφάλου για το ΝΑΙ και παρά την εκτεταμένη, παραδοσιακή νοθεία του εκλογικού αποτελέσματος σε ολόκληρη την νοτιοονατολική Τουρκία που κατοικείται από κουρδικούς πληθυσμούς, οι δημοσκοπήσεις δεν του έδιναν «σίγουρη» νίκη.
Έτσι, λίγες μέρες πριν από το δημοψήφισμα θυμήθηκε το πυροτέχνημα μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί σε περίπτωση βέβαια που επικρατούσε το ΝΑΙ. Το ΝΑΙ επικράτησε με το ζόρι, αλλά η «υποχρέωση» μετατροπής του ναού σε τζαμί ξεχάστηκε.
Στις μέρες μας η Τουρκία αντιμετωπίζει ολοένα και πιο οξυμένα προβλήματα: Η τουρκική οικονομία διολισθένει συνεχώς, η τουρκική λίρα παρά τις επαναλαμβανόμενες «ενέσεις» βρίσκεται σε μια σταθερή πορεία υποτίμησης, οι «κατακτήσεις» σε Κύπρο, Συρία, Ιράκ, Λιβύη δεν πάνε καθόλου καλά με βαριές καθημερινές απώλειες, οι νέο-οθωμανικές φαντασιώσεις απέναντι στην Ελλάδα χτυπάνε σε ένα τείχος εθνικής ομοψυχίας και αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά, στο εσωτερικό η δημοφιλία του Ρ. Τ. Ερντογάν βρίσκεται στα χαμηλότερα επίπεδα δεκαπενταετίας, άρα χρειάζεται κάτι συγκλονιστικό που θα επαναφέρει την τυπική «νομιμοποίηση» και θα αποπροσανατολίσει τον κόσμο.
Αυτό ακριβώς στοχεύουν οι συνεχείς εξαγγελίες μετατροπής του ναού της Αγίας του Θεού Σοφίας σε τέμενος. Οι επίσημοι «πολιτικοί αντίπαλοι» του Ρ. Τ. Ερντογάν, ενώ κατά βάθος συμφωνούν, δεν θέλουν να του χαρίσουν τους κρίσιμους ψηφοφόρους των αμόρφωτων πληθυσμών της ανατολής και αντιδρούν όλοι:
«Πάψτε να μεταχειρίζεστε τα ιερά και κοινά μας σύμβολα ως χαρτί που μπορείτε να χρησιμοποιείτε όταν τα βρίσκετε δύσκολα. Πρώτα από όλα ας ξεκαθαρίσουμε πως η Αγία Σοφία δεν αποτελεί εμπόρευμα, εργαλείο ή διαπραγματευτικό χαρτί». (Αχμέτ Νταβούτογλου, πρώην πρωθυπουργός και αρχηγός του νέου «Κόμματος του Μέλλοντος - Gelecek Partisi).
«Θεωρώ ότι ούτε η Κωνσταντινούπολη ούτε η Τουρκία χρειάζονται αυτού του είδους την αντιπαράθεση κατά την περίοδο αυτή. Αυτά είναι θέματα που θα πρέπει να συζητούνται με ιδιαίτερη προσοχή, μέσα από το πρίσμα της ιστορίας και της θρησκείας» (Εκρέμ Ιμάμογλου, Δήμαρχος Κωνσταντινούπολης και επίδοξος διάδοχος του Ερντογάν).
Η πιο σοβαρή πάντως αντίδραση προήλθε από τον κορυφαίο Τούρκο καθηγητή και ιστορικό, πρώην πρόεδρο του Μουσείου Τοπκαπί της Κωνσταντινούπολης Ιλμπέρ Ορταϊλί «Η Αγία Σοφία δεν είναι παιχνίδι, ούτε πρέπει να μετατρέπεται σε πολιτικό όχημα. Είναι επικίνδυνο».
Σ Υ Μ Π Ε Ρ Α Σ Μ Α Τ Α : Οι πολύ πιθανές πρόωρες «εκλογές» στην Τουρκία, λόγω της οξύτητας των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι νέο-οθωμανικές φαντασιώσεις σε όλα ανεξαιρέτως τα «μέτωπα», σε συνδυασμό με την εσπευσμένη συζήτηση «αλλαγής του εκλογικού νόμου» και της βίαιης τοποθέτησης του στο κρεββάτι του Προκρούστη ώστε να «προσαρμοστεί» στις τρέχουσες ανάγκες της εκλογικής πελατείας, ίσως να αποτελούν και την εξήγηση της φαινομενικά άκαιρης «επαναφοράς» του θέματος μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τέμενος, με πρωτοβουλία της τουρκικής κυβέρνησης, η οποία δεν επηρεάζεται φυσικά από οποιαδήποτε απόφαση του Τουρκικού Συμβουλίου της Επικρατείας η οποία θα εκδοθεί τον Ιούλιο αλλά δεν είναι δεσμευτική.
Όταν όλα αυτά συμβαίνουν στην σημερινή, επικίνδυνη και επιθετική Τουρκία, στην Ελλάδα δύο τηλεοπτικοί σταθμοί (ΣΤΑΡ και ΣΚΑΙ) παραχωρούν καθημερινά τηλεοπτικές ώρες για την επιδοτούμενη τουρκική προπαγάνδα μέσα στην Ελλάδα, με την μετάδοση τηλεοπτικών σειρών οι οποίες έχουν διακηρυγμένο από τους ίδιους τους Τούρκους στόχο, την διείσδυση στην συνείδηση ανυποψίαστων τηλεθεατών και στην δημιουργία συνειδητής ή υποσυνείδητης συμπάθειας, καλλιεργώντας συστηματικά μια ανύπαρκτη πλην όμως ιδανική εικόνα της Τουρκίας σαν μια μεγάλη, πλούσια και πολύ ισχυρή χώρα με μια τέλεια, ηθική κοινωνία που (μεταξύ πολλών άλλων) δεν πίνει, δεν καπνίζει, σέβεται την οικογένεια με θρησκευτική ευλάβεια και έχει σαν ύψιστο σύμβολο την πανταχού παρούσα τουρκική σημαία.
Η τουρκική προπαγάνδα με την μετάδοση των σειρών αυτών μεταφέρει την τουρκική γλώσσα μέσα σε κάθε ελληνικό σπίτι, επιδεικνύει στο ανυποψίαστο τηλεοπτικό κοινό πλήθος «εικονικών» προτύπων, μόνιμο πλούτο και χλιδή που δεν απολαμβάνει ούτε το 1% του τουρκικού πληθυσμού, αποκρύπτει επιμελώς τον υφιστάμενο στραγγαλισμό της ελευθερίας για εκατομμύρια Τούρκων και εμφανίζει, δήθεν «τυχαία», ακόμα και την σημαία του ψευδοκράτους – μαριονέτα που εγκατέστησαν οι Τούρκοι στα κατεχόμενα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Μια πρωτοβουλία του μη κερδοσκοπικού, μη κυβερνητικού και μη κομματικού οργανισμού International Hellenic Association, καταγράφει κάθε εβδομάδα τις επιχειρήσεις που διαθέτουν τα χρήματα των πελατών τους για να «διαφημίζονται» μέσα από τις τουρκικές σειρές, όταν η ακροαματικότητα τους έχει καταρρεύσει.
Είναι χαρακτηριστικό ότι την Δευτέρα 15 Ιουνίου 2020, σε σύνολο 16 εκπομπών της απογευματινής και της ζώνης Prime time των σταθμών, οι τρεις τουρκικές σειρές κατέλαβαν τις τρεις από τις τέσσερις τελευταίες θέσεις της γενικής κατάταξης!
Είναι πραγματικά λυπηρό να παρακολουθούμε καθημερινά τις τουρκικές απειλές μετατροπής της Αγίας του Θεού Σοφίας σε τέμενος, τις κραυγές του ξεμωραμένου Τούρκου συγκυβερνήτη Ντεβλέτ Μπαχτσελί ότι «αυτή τη φορά θα μας υποχρεώσει να κολυμπήσουμε μέχρι την Σικελία» και κάποιοι, ελάχιστοι ευτυχώς, διευθυντές προγραμμάτων να θέτουν, για ώρες ολόκληρες, τις συχνότητες του ελληνικού κράτους στην υπηρεσία της τουρκικής προπαγάνδας για … μερικά ευρώ παραπάνω!
* Στις 5 Ιανουαρίου 1919 τελέστηκε από τον στρατιωτικό ιερέα Ελευθέριο Νουφράκη μέσα στον ναό της Αγίας Σοφίας το ιερό και θείο μυστήριο τού σώματος και τού αίματος τού Κυρίου παρουσία Ελλήνων αξιωματικών, στρατιωτών και Ρωμιών της Πόλης.
