Πεντηκοστή της ψυχής μου
Του συνεργάτου μας κ. Δημητρίου Π. Λυκούδη,
Θεολόγου, Φιλολόγου
Μετά την παρέλευση 50 ημερών από την εορτή του Πάσχα και δέκα από την εορτή της Αναλήψεως, η αγία μας Εκκλησία πανηγυρίζει τη γενέθλιο ημέρα της Πεντηκοστής, την επιφοίτηση, δηλαδή, του Παναγίου Πνεύματος στους αγίους Αποστόλους και μαθητές του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Η εορτή αυτή αντιστοιχεί με την σπουδαία, επίσης, εορτή των Εβραίων, την οποία αποκαλούσαν «εορτή του Θερισμού» και ήταν ετήσια. Συγκεντρώνονταν τέτοια ημέρα στο Ναό, στα Ιεροσόλυμα και προσέφεραν κριθάρι, μιας και στην αρχή τουλάχιστον, η ιουδαϊκή εορτή διατηρούσε τον ιδιαίτερο γεωργικό χαρακτήρα της και υπομνημάτιζε την ειρηνική συνύπαρξη ανθρώπου και Θεού.
Στην ορθόδοξη Παράδοση η εορτή της Πεντηκοστής τελείται και εορτάζεται από τα πρώτα αποστολικά χρόνια. Από την ημέρα της επιφοιτήσεως του Παναγίου Πνεύματος, ως μάς πληροφορεί ο ευαγγελιστής Λουκάς, στο βιβλίο του Πράξεις των Αποστόλων (Πράξ. 1, 13-15 και 2, 1-41). Οι άγιοι Απόστολοι, με την επιφοίτηση του Παναγίου Πνεύματος, έλαβαν το χάρισμα της «γλωσσολαλιάς» και, έτσι, κατόρθωσαν να κηρύξουν και να διαδώσουν το ευαγγελικό μήνυμα στα πέρατα του κόσμου, ανταποκρινόμενοι απολύτως, στην ιδιαιτερότητα κάθε γλώσσας και τοπικής διαλέκτου του ακροατηρίου τους. Γι᾿αυτό, άλλωστε, θεωρείται η εορτή αυτή γενέθλιος ημέρα της Εκκλησίας, καθώς, την ίδια ημέρα, με το εμπνευσμένο κήρυγμα του αποστόλου Πέτρου, πίστεψαν και βαπτίσθηκαν χριστιανοί 3.000 νέα μέλη.
Το Πνεύμα το άγιον, που κατά τον Άρειο και τον Μακεδόνιο ήταν κτίσμα του Θεού Πατέρα, ως και ο Υιός, είναι ομοούσιο με τον Πατέρα, ακριβώς στον ίδιο βαθμό που είναι ομοούσιος ο Υιός. Είναι άγιον το Πνεύμα και, συνάμα, Θεός πλήρης, τέλειος, αληθινός. Ως πρόσωπο διακρίνεται από τον Πατέρα και τον Υιό, διότι το υποστατικό του ιδίωμα είναι η εκπόρευση. Αυτόνομο το Πνεύμα το άγιον, κύριον και ζωοποιόν, καθώς η αγιότητα αποτελεί ύψιστη ιδιότητα του Θεού, αλλά, ταυτόχρονα, εκπορεύεται αϊδίως από τον Πατέρα και χορηγείται εγχρόνως στην κτίση δια του Υιού. Είναι η αγιαστική και ζωογόνος χάρη του Παναγίου Πνεύματος, αυτή, ακριβώς, ως πηγή αγιασμού, στην οποία συγκροτείται ο θεσμός της Εκκλησίας και ολοκληρώνονται αγιοπνευματικά, δηλαδή, τελειούνται τα μυστήρια της Εκκλησίας μας.
Είναι η χάρη που μεταμορφώνει και «αλλοιώνει» την πνευματική ανομβρία των καρδιών, που φωτίζει και αγιάζει ψυχές, που καλλιεργεί όσα φιλόθεα και φιλάρετα εντός μας, που νοηματοδοτεί τον έμπονο βίο μας και παρέχει φωτισμό επανόδου και μετανοίας, φωτισμό «προ-πτωτικής» καταστάσεως και χάρης στους πιστούς.
Κυριακή της Πεντηκοστής, λοιπόν, και ο ουράνιος Παράκλητος φωτίζει και αγιάζει τις ψυχές μας απλωτικά, αρχοντικά, ελεύθερα και αληθινά. Ας επιτρέψουμε αυτοθέλητα και αβίαστα και εμείς, την αγιαστική και αναγεννητική Του χάρη να επισκιάσει και να φωτίσει τα βάθη των καρδιών μας, και ας καταθέσουμε δοξολογικά και ευχαριστιακά, μαζί με τον υμνωδό, ποιητικά λόγια που σηματοδοτούν καί την προσωπική μας Πεντηκοστή και ανάνηψη: «Αγίω Πνεύματι πάσα η κτίσις καινουργείται, παλινδρομούσα εις το πρώτον. Ισοσθενές γαρ εστί Πατρί και Λόγω».