Το δημοσίευμα για τη δράση της αυστριακής ομάδας ειδικών επιχειρήσεων στον Έβρο είναι καταλυτικό. Ερχόμενοι σε αντιπαράθεση με στελέχη των τουρκικών ειδικών δυνάμεων, δέχθηκαν φραστικό bullying που θα μείνει στην Ιστορία: «Τι θέλετε εσείς εδώ που δεν είναι η πατρίδα σας;» τους ρώτησαν. Για να λάβουν την απάντηση: «εδώ είναι η πατρίδα μας και προστατεύουμε τα ευρωπαϊκά σύνορα».
Ένα μάθημα υγιούς ευρωπαϊσμού, μια φράση, η οποία διασώζει την τιμή του γερμανικού κόσμου στα μάτια των Ελλήνων που έχουν ταλαιπωρηθεί από τη γερμανική ιδιοτελή “οπτική” των τελευταίων ετών, μια φράση η οποία δίνει την ευκαιρία για έναν υγιή προβληματισμό. Ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί, αλλά να τροφοδοτηθεί και να αξιοποιηθεί.
Γράφει ο Ζαχαρίας Β. Μίχας*
Οι Αυστριακοί με τη στάση τους διδάσκουν υγιή ευρωπαϊσμό. Διδάσκουν την ανάγκη να διασωθεί η Ευρώπη των λαών της, με την ξεχωριστές εθνικές ταυτότητες και τον πολιτισμικό της πλούτο. Όταν λένε «εδώ είναι η πατρίδα μας», στην ουσία επιβεβαιώνουν ότι λειτουργούν ως πυλώνες του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Για όσους το έχουν λησμονήσει, αυτοί είναι η αρχαιοελληνική γραμματεία, η χριστιανική πίστη και το ρωμαϊκό δίκαιο.
Τρεις πυλώνες οι οποίοι επ’ ουδενί δεν διδάσκουν τη ρατσιστικού χαρακτήρα απόρριψη των άλλων πολιτισμών και θρησκειών. Διδάσκουν, όμως, το ελάχιστο των αρχών και των αξιών που πρέπει να συμμερίζεται οποιοσδήποτε θέλει να γίνει αποδεκτός και να ενσωματωθεί σε αυτό που αποκαλούμε Ενωμένη Ευρώπη. Διότι πρόκειται για έναν τρόπο ζωής επί της ουσίας, ο οποίος πρέπει να προστατευθεί από όλους.
Όχι ξανά στις πύλες της Βιέννης…
Οι Αυστριακοί φαίνεται να κατανοούν πολύ καλά την ιστορική διάσταση της υπόθεσης και η στάση τους περιφρουρεί και διαφημίζει αυτά τα ιδανικά. Γνωρίζουν ότι ο οθωμανικός επεκτατισμός σταμάτησε δυο φορές στις πύλες μιας από τις πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης. Της δικής τους πρωτεύουσας, της Βιέννης.
Οι Αυστριακοί φαίνεται να κατανοούν πολύ καλά την ιστορική διάσταση της υπόθεσης και η στάση τους περιφρουρεί και διαφημίζει αυτά τα ιδανικά. Γνωρίζουν ότι ο οθωμανικός επεκτατισμός σταμάτησε δυο φορές στις πύλες μιας από τις πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης. Της δικής τους πρωτεύουσας, της Βιέννης.
Οι Αυστριακοί αναχαίτισαν πριν αιώνες τους Οθωμανούς και δείχνουν στις ευρωπαϊκές κοινωνίες με την παρουσία τους στον Έβρο ότι σκοπεύουν να πρωταγωνιστήσουν στην αναχαίτιση και του σύγχρονου νεοοθωμανικού επεκτατισμού.
Η βιβλιογραφία αναφέρει μάλιστα, ότι την εποχή εκείνη δημιουργήθηκε το ευρωπαϊκό έδεσμα κρουασάν. Στα γαλλικά σημαίνει “ημισέληνος” και παρασκευάστηκε σκοπίμως σε αυτό το σχήμα για να δίδεται στις αυστριακές δυνάμεις που πολεμούσαν τους Οθωμανούς… Την αυστριακή στάση, πάντως, συνυπογράφουν κι άλλες χώρες της κεντρικής Ευρώπης. Μνημεία στις πανέμορφες πόλεις τους αποδεικνύουν ότι η ιστορική μνήμη είναι ζωντανή και καθοδηγεί την πολιτική οπτική τους.
Δυνατότητες αξιοποίησης
Το κοινό ευρωπαϊκό μας σπίτι κατάφερε να επιβιώσει ειρηνικά –με όλα του τα προβλήματα και τις διαφωνίες– μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτή είναι μια επιτυχία, την οποία τείνουμε να ξεχάσουμε. Αυτή την επιτυχία έρχονται οι Αυστριακοί συνοριοφύλακες του Έβρου να θυμίσουν απ’ άκρου σ’ άκρον στην ΕΕ.
Το κοινό ευρωπαϊκό μας σπίτι κατάφερε να επιβιώσει ειρηνικά –με όλα του τα προβλήματα και τις διαφωνίες– μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτή είναι μια επιτυχία, την οποία τείνουμε να ξεχάσουμε. Αυτή την επιτυχία έρχονται οι Αυστριακοί συνοριοφύλακες του Έβρου να θυμίσουν απ’ άκρου σ’ άκρον στην ΕΕ.
Μπορεί να υπάρχουν διάφορες απόψεις για την Ευρώπη του αύριο. Όμως η ελληνική διπλωματία οφείλει να κεφαλαιοποιήσει τη δυναμική που δημιουργείται. Σύντομα, οι δυο χώρες θα πρέπει να οργανώσουν δυο ομάδες εργασίας στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο και να εμπλακούν σε στρατηγικό διάλογο με δυο διαστάσεις.
Η πρώτη είναι με αντικείμενο μια πραγματική νέα εγκάρδια συνεννόηση σε κάποιες βασικές αρχές για την Ευρώπη του αύριο. Και η δεύτερη για τα προβλήματα των Βαλκανίων, όπου Έλληνες και Αυστριακοί έχουν αυτονόητο –και λόγω Ιστορίας– ενδιαφέρον. Οι δυο χώρες μπορούν από κοινού να προωθήσουν μια φωνή λογικής στην Ευρώπη, η οποία θα λειτουργήσει καταλυτικά διότι η σημερινή συγκυρία προσφέρεται.
Η ΕΕ αναζητά κατεύθυνση και μια νέα σταθερή συνισταμένη που θα την αναδείξει στο παγκόσμιο στερέωμα σε κάτι παραπάνω από μια ζώνη οικονομικής ευημερίας, κάτι που ούτως ή άλλως σήμερα βρίσκεται υπό αμφισβήτηση. Μπορεί να δώσει μια φρεσκάδα σε ένα new thinking που θα βασίζεται στον διάλογο μεταξύ των κρατών που θα εκπροσωπούν τις κοινωνίες τους. Ας ξεκινήσουμε και είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν κι άλλοι.
Το πιο σημαντικό και άμεσο μήνυμα, όμως, που προσφέρουν με τη στάση τους οι Αυστριακοί είναι άλλο και αφορά την Ελλάδα και τους Έλληνες. Είναι ένα μήνυμα διττό: Αφενός μας διδάσκουν ότι όποιος αντιστέκεται και δεν παραμένει απαθής απέναντι στις απειλές, στο τέλος θα διαπιστώσει πως έχει συμμάχους. Αφετέρου ότι δεν θα πρέπει να κρυβόμαστε και να διστάζουμε να αναπτύσσουμε τις δυνάμεις μας στο εξωτερικό, εάν ο σκοπός είναι συμβατός με τις αξίες και τις αρχές μας.
Τα μαθήματα για την Ελλάδα…
Η επίδειξη αποφασιστικότητας της ελληνικής πλευράς να φρουρήσει τα σύνορά της, διατρανώνοντας ταυτόχρονα ευθαρσώς προς κάθε κατεύθυνση ότι ο αγώνας αυτός δεν αφορά μόνο τα ελληνικά αλλά και τα ευρωπαϊκά σύνορα, οδήγησε την ΕΕ σε ριζική μεταστροφή και αίφνης το κύμα συμπαράστασης ήταν εντυπωσιακό και πολυεπίπεδο. Αυτή η αποφασιστικότητα οδήγησε την αυστριακή καγκελαρία στην τολμηρή απόφαση να στείλει επίλεκτες δυνάμεις στον Έβρο, σε μια ενέργεια ουσιαστική, αλλά και ισχυρά συμβολική.
Η επίδειξη αποφασιστικότητας της ελληνικής πλευράς να φρουρήσει τα σύνορά της, διατρανώνοντας ταυτόχρονα ευθαρσώς προς κάθε κατεύθυνση ότι ο αγώνας αυτός δεν αφορά μόνο τα ελληνικά αλλά και τα ευρωπαϊκά σύνορα, οδήγησε την ΕΕ σε ριζική μεταστροφή και αίφνης το κύμα συμπαράστασης ήταν εντυπωσιακό και πολυεπίπεδο. Αυτή η αποφασιστικότητα οδήγησε την αυστριακή καγκελαρία στην τολμηρή απόφαση να στείλει επίλεκτες δυνάμεις στον Έβρο, σε μια ενέργεια ουσιαστική, αλλά και ισχυρά συμβολική.
Το ίδιο δεν έγινε και στο Ναβαρίνο; Θα ερχόταν άραγε κανείς να πολεμήσει στο πλευρό των Ελλήνων αν οι ίδιοι πρώτα δεν είχαν πέσει στη φωτιά; Με όλα τα προβλήματα… Εντυπωσιακό είναι ότι το κίνημα του φιλελληνισμού ανδρώθηκε στο εσωτερικό των ευρωπαϊκών κοινωνιών και στο τέλος επηρέασε τις αποφάσεις των τότε κυβερνήσεων. Η Ελλάδα μαχόταν για αξίες που συμμερίζονταν οι ευρωπαϊκοί λαοί και αυτό δεν πέρασε απαρατήρητο. Και σήμερα το ίδιο μπορεί να συμβεί.
Οι Αυστριακοί των ειδικών δυνάμεων προσφέρουν υπηρεσία και στην πατρίδα τους; Θα γραφόταν το παρόν άρθρο, επί παραδείγματι, εάν δεν βρίσκονταν στον Έβρο, τιμώντας τη σημαία τους και διδάσκοντας ευρωπαϊκό ήθος; Και οι δυο θετικές συνέπειες συνδέονται. Βοηθούν να αναπτυχθεί μία θετική δυναμική στις ελληνοαυστριακές σχέσεις, αποδεικνύοντας ότι η απόφαση της αυστριακής κυβέρνησης να τους στείλει στον Έβρο δημιουργεί πολλαπλή προστιθέμενη αξία.
Προφανώς, η απόφαση αποστολής των αυστριακών δυνάμεων έχει ληφθεί με γνώμονα το αυστριακό εθνικό συμφέρον, το οποίο στην συγκεκριμένη περίπτωση ταυτίζεται με το ευρωπαϊκό και το ελληνικό. Ας κάνουμε λοιπόν ακριβώς το ίδιο. Ας καθορίσουμε κι εμείς την πολιτική μας με γνώμονα το ελληνικό εθνικό συμφέρον και να είμαστε βέβαιοι ότι σύμμαχοι θα βρεθούν. Λύσεις χωρίς κόστος δεν υπάρχουν.
Ο κατευνασμός και τα φοβικά σύνδρομα, η αυταπάτη ότι μπορείς να φτιάξεις ομελέτα χωρίς να σπάσεις αυγά, έχουν καταστροφικά αποτελέσματα. Όποιος ακολουθεί τον παραπάνω δρόμο είναι καταδικασμένος να βρεθεί αντιμέτωπος με οξυμένα τα προβλήματα και στο τέλος η όποια λύση θα συνεπάγεται πολύ μεγαλύτερο κόστος.
*Ο Ζαχαρίας Β. Μίχας είναι Διευθυντής Μελετών στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας (ΙΑΑΑ / ISDA)
defencepoint
