Η υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ δεν ήταν το τέλος αλλά η αρχή ενός δύσκολου και επίπονου δρόμου με αρκετούς σταθμούς. Ο EastMed φέρνει την περιοχή σε μια νέα περίοδο γεωπολιτικών, στρατιωτικών, οικονομικών και διπλωματικών αναβαθμίσεων, αλλά δημιουργεί και απειλές για την ασφάλεια των εμπλεκόμενων χωρών. Η δημιουργία αμυντική συμμαχίας είναι πλέον απαραίτητη και όχι απλά μια εικασία.
Σύμφωνα με τον υφιστάμενο σχεδιασμό που έχει γίνει από τις εμπλεκόμενες χώρες στην καλύτερη των περιπτώσεων ο αγωγός της Ανατολικής Μεσογείου, EastMed, θα είναι έτοιμος στο τέλος του 2024. Δηλαδή θα είναι ένα έργο πενταετίας.
Οι πέντε σταθμοί που πρέπει να περάσει το έργο μέχρι να ολοκληρωθεί είναι οι εξής:
Πρώτος σταθμός: Οι τρεις από τις τέσσερις χώρες που εμπλέκονται στον EastMed υπέγραψαν διακρατική συμφωνία κατά την τελετή που πραγματοποιήθηκε στο Ζάππειο Μέγαρο στην Αθήνα. Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ τα βρήκαν και είναι έτοιμες για δουλειά. Η Ιταλία που είναι ο τέταρτος συνδετικός κρίκος της αλυσίδας δήλωσε ότι υποστηρίζει την προσπάθεια αλλά όλοι αντιλαμβάνονται πως χωρίς την ιταλική συμμετοχή τα πράγματα θα είναι δύσκολα. Το γεγονός ότι σε πολιτικό επίπεδο η Ιταλία είναι υπέρ του έργου στέλνει ένα θετικό μήνυμα. Τα προβλήματα που υφίστανται είναι σε τοπικό επίπεδο στην Ιταλία και αφορούν τα έργα που θα γίνουν επί του εδάφους όπου κάποιες επηρεαζόμενες κοινότητες αντιδρούν.
Δεύτερος σταθμός: Οι τεχνικές μελέτες, δηλαδή εκείνες που θα καταδείξουν εάν το έργο μπορεί να κατασκευαστεί κ.λπ., αναμένεται να ολοκληρωθούν στα μέσα στου 2021.
Τρίτος σταθμός: Τέλος του 2021, δηλαδή σε 2 χρόνια, να ξεκινήσουν οι αδειοδοτήσεις.
Τέταρτος σταθμός: Τελική επενδυτική απόφαση περί τα τέλη του 2021.
Πέμπτος σταθμός: Αυτός είναι ίσως από τους πιο κρίσιμους σταθμούς από τους οποίους πρέπει να περάσει ο αγωγός. Και δεν είναι άλλος από την εξεύρεση αγοραστή φυσικού αερίου. Σύμφωνα με πληροφορίες μας η διαδικασία εξεύρεσης αγοραστή φυσικού αερίου από την περιοχή για την ευρωπαϊκή αγορά στα πλαίσια του EastMed έχει ήδη ξεκινήσει.
Υπολογίζεται ότι το έργο θα διαρκέσει τέσσερα χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί. Βάσει των σημερινών σχεδιασμών ο αγωγός EastMed υπολογίζεται ότι θα λειτουργήσει τον 12ο το 2024.
Δηλώσεις Λακκοτρύπη
Ο υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Λακκοτρύπης, που ήταν ένας εκ των τριών που υπέγραψαν τη διακρατική συμφωνία, δήλωσε πως υπολείπεται μεγάλος όγκος διαδικαστικής εργασίας, έως ότου ληφθεί η τελική απόφαση για υλοποίηση του αγωγού EastMed. Είπε ότι, πέραν της πολιτικής σημασίας, με την υπογραφή της συμφωνίας θεσμοθετείται και το πλαίσιο που θα διέπει τις επενδύσεις για το συγκεκριμένο έργο.
Ο Γιώργος Λακκατρύπης σε δηλώσεις του (στο ΡΙΚ) τόνισε ότι το πλέον σημαντικό είναι να διασφαλιστεί η εξεύρεση αγοραστή για το φυσικό αέριο, ώστε να κριθεί και η βιωσιμότητα του έργου. Πρόσθεσε ότι οι λεπτομερείς τεχνο-οικονομικές μελέτες αναμένεται να ολοκληρωθούν σε περίπου δύο χρόνια, αποκαλύπτοντας ότι η κυπριακή Κυβέρνηση έχει ζητήσει από τις εταιρείες που εμπλέκονται στην κυπριακή ΑΟΖ να συνασπιστούν, προκειμένου να μεγιστοποιηθούν οι πιθανότητες για κατασκευή του EastMed.
Ο υπουργός Ενέργειας ανέφερε ότι πολύ σύντομα η Κυπριακή Δημοκρατία αρχίζει νέο κύκλο ερευνητικών γεωτρήσεων και ότι εντός του 2020 αναμένονται επιβεβαιωτικές γεωτρήσεις για το κοίτασμα «Γλαύκος». Επιβεβαίωσε, ταυτόχρονα, το ενδιαφέρον και άλλων εταιρειών να δραστηριοποιηθούν στην κυπριακή ΑΟΖ, αναφέρει ο «Φιλελεύθερος».
Πλήρης στήριξη από τις ΗΠΑ
Την πλήρη και αναφανδόν στήριξη των ΗΠΑ στην ενεργειακή συνεργασία μεταξύ της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ, εκφράζει με δύο αναρτήσεις στο Twitter το Γραφείο Ενεργειακών Πόρων του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών.
Στην πρώτη ανάρτηση το αρμόδιο γραφείο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ εκφράζει την ικανοποίησή του που βλέπει την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ να προχωρούν την ενεργειακή τους συνεργασία στην περιοχή –συνεχίζοντας τη δουλειά από την τριμερή με τη συμμετοχή των ΗΠΑ του Αυγούστου–, με την υπογραφή της τριμερούς συμφωνίας για τον ενεργειακό διάδρομο EastMed.
Σε δεύτερη ανάρτηση, παραθέτοντας τα λόγια του Ισραηλινού πρωθυπουργού κατά τις χθεσινές δηλώσεις του στην Αθήνα μετά την υπογραφή της συμφωνίας για τον EastMed, ότι προσθέτει στην ασφάλεια και τη σταθερότητα της περιοχής και ότι δεν στρέφεται εναντίον κανενός, το Γραφείο Ενεργειακών Πόρων του Στέιτ Ντιπάρντμεντ επικροτεί τη συνεχιζόμενη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ για την ανάπτυξη των ενεργειακών πόρων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Την τελευταία ανάρτηση υιοθετεί στον προσωπικό του λογαριασμό ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τζέφρι Πάιατ, λέγοντας πως ο βοηθός υπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για τις Ενεργειακές Πηγές, Φράνσις Φάνον θέτει το ζήτημα σωστά.
Έργο που εξυπηρετεί και την Ευρώπη
Μετά την ιστορική υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για τον αγωγό EastMed από τους Υπουργούς Ενέργειας Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ, την Πέμπτη, στην Αθήνα, αναμένουμε τη συνυπογραφή της συμφωνίας στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα από την Ιταλία, ανέφερε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κυριάκος Κούσιος.
Όπως είπε ο κ. Κούσιος, «η υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας εξυπηρετεί τα ενεργειακά συμφέροντα όχι μόνο των τεσσάρων χωρών που συμμετέχουν, αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης γιατί είναι μια υπαλλακτική λύση για απρόσκοπτη ροή του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη».
Αυτό είναι κάτι που η ίδια η Ευρώπη αναγνωρίζει με τη χρηματοδότηση των μελετών που γίνονται για την τεχνοοικονομική προετοιμασία του αγωγού EastMed, ανέφερε σε δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ.
