Άρθρο
Γνώμης του Ευάγγ. Αθανασιάδη
Η
επιχείρηση κατά του Σουλεϊμανί δημιούργησε κάποιες διχογνωμίες.
Υπάρχει
ένα ενδιαφέρον ιστορικό προηγούμενο. Ενδεχομένως μοναδικό. Ας το δούμε.
Ο
Γιαμαμότο είχε εναντιώθηκε με πάθος στη ιδέα ενός πολέμου εναντίον της
Αμερικής. Από την στιγμή όμως που δεν εισακούστηκε η εισήγησή του, αφιέρωσε
στον πόλεμο αυτό, όλο το ταλέντο και τις ικανότητες του με το ίδιο ίσως και
μεγαλύτερο πάθος.
Ήταν
εμπνευστής της προσβολής του Αμερικανικού στόλου, στο Περλ Χάρμπορ, που έγινε
στις 7 Δεκεμβρίου του 1941. Αυτός έπεισε το διστακτικό Ιαπωνικό επιτελείο για
την εκτέλεση της επιχείρησης και αυτός σχεδίασε και προπαρασκεύασε την επίθεση,
με τα γνωστά σημαντικά αποτελέσματα.
Ακολούθησαν
οι μεγάλες νίκες των Αμερικανών με τη ναυμαχία του Μιντγουέι (4-7 Ιουνίου 1942)
και τις μάχες στο Γκουανταλκανάλ (7 Αυγούστου 1942 μέχρι τις 9 Φεβρουαρίου
1943), που έθεσαν τέλος στις ιαπωνικές βλέψεις.
Ο
Ναύαρχος Γιαμαμότο σκοτώθηκε στις 18 Απριλίου 1943, ενώ πραγματοποιούσε
επιθεώρηση από αέρος στα Νησιά του Σολομώντος και αμερικανικά αεροπλάνα
κατέρριψαν το αεροσκάφος στο οποίο επέβαινε.
Το
1943 οι μυστικές υπηρεσίες των Η.Π.Α. είχαν σπάσει τους ιαπωνικούς κώδικες
επικοινωνίας και κατάφεραν να πληροφορηθούν το ακριβές πρόγραμμα του ναυάρχου
Γιαμαμότο.
Ο
Αμερικανός Αντιναύαρχος Μπιλ Χάλσεϋ, που ήταν ο αποδέκτης της πληροφορίας
σχετικά με την πτήση του Γιαμαμότο, ζήτησε την συμβουλή του προϊσταμένου του Ναυάρχου
Νίμιτς.
Κάποιος
ενδοιασμός έκανε τους Αμερικανούς Ναυάρχους να ταλαντευθούν.
Ήταν
άραγε μέσα στην ηθική τάξη των αρχών του πολέμου και της στρατιωτικής
δεοντολογίας, να επωφεληθούν από μια μυστική πληροφορία, που απέκτησαν με το
σπάσιμο του κώδικα των Ιαπώνων. Ήταν θεμιτό μια τεχνική δυνατότητα που έκανε
την θέση τους πλεονεκτική, και τους έδινε την δυνατότητα να απαλλαγούν από ένα αντίπαλο
ηγέτη, που βρισκόταν χωρίς στρατεύματα και εκτός συνθηκών μάχης;
Η
ενέργεια αυτή ήταν αποδεκτή από το δίκαιο του πολέμου ή ήταν απλά μια ποταπή
εκδήλωση μίσους, χυδαίας εκδικητικότητας, μικρότητας και ανανδρίας;
Σε
αντιδιαστολή και παρενθετικά, να σημειωθεί ότι στο Περλ Χάρμπορ, ο Διοικητής
της αεροπορικής δύναμης πλοίαρχος Μιτσούο Φουσίντα, μετείχε στο πρώτο κύμα. Και
ο υπαρχηγός του, Σικεγκάζου Σιμαζάκι, ήταν επικεφαλής του δεύτερου κύματος. Μια
πιθανή κατάρριψη τους, είναι αυτονόητο ότι δεν δημιουργεί ηθικό θέμα
δεοντολογίας.
Ένα
εσωτερικό δίλημμα λοιπόν υπήρξε. Ο Νίμιτς ρώτησε τους εμπειρογνώμονες του, αν κατά
την γνώμη τους η απώλεια του Γιαμαμότο θα αδυνάτιζε την Ιαπωνική Μαχητική Ισχύ.
Η ερώτηση είναι πολύ γενική και αόριστη. Αναζητούσε μάλλον μόνο ένα ηθικό
έρεισμα, μια δικαιολογία;
Η
αξιολόγηση, η εκτίμηση και η απάντηση ήταν καταφατική.
Ναι.
Ο Γιαμαμότο, ο αρχηγός του Ιαπωνικού Στόλου, ήταν σοβαρή πολλαπλασιαστική
παράμετρος της Ιαπωνικής Μαχητικής Ισχύος.
Δεν
μπορούσαν να τον τοποθετήσουν ανάμεσα στους ηγέτες που ένας συνετός αντίπαλος δεν
θα λάμβανε σοβαρά υπόψη του την παρουσία και την συμμετοχή του.
Συμπερασματικά,
το αποτέλεσμα της «εκτίμησης» αυτής:
-
Ήταν η θανατική καταδίκη του ναύαρχου Γιαμαμότο.
-
Αλλά έδειξε ότι και οι δύο Αμερικάνοι Ναύαρχοι, μέσα στην φωτιά και τις
καταστροφές του πολέμου, διατηρούσαν ακόμη ψήγματα των αρχών της στρατιωτικής
δεοντολογίας και του δικαίου.
-
Όμως φαίνεται ότι προκλήθηκε μάλλον για να βρεθεί μια δικαιολογία για μια
στρατιωτική «ατιμία», παρά για να αξιολογηθεί πραγματικά η ηθικότητα και
νομιμότητα της ενέργειας.
- Ακόμη αποτελεί οπωσδήποτε έναν ανυπέρβλητο,
τον σημαντικότερο Τίτλο Τιμή για τον Γιαμαμότο, αφού ο αντίπαλός του τον αναγνώρισε
σαν σημαντικό παράγοντα της Μαχητικής Ισχύος της Χώρας του. Ο αντίπαλος του
αναγνώρισε την Στρατιωτική του Αξία.
-
Τέλος η Ιστορία του επεφύλαξε ένα θάνατο Τιμής και Δόξας, που δικαίως του
αναλογούσε. Ίσως θα ήταν κρίμα για μια τέτοια προσωπικότητα και μια τέτοια
ένδοξη διαδρομή η Ιστορία να κλείσει γράφοντας: απεβίωσε από γεροντική
αδυναμία.
Ο
τάφος του βρίσκεται στο Τόκυο και θεωρείται εθνικός ήρωας της Ιαπωνίας.
Στην
Ευρώπη διαδραματίστηκαν πολλοί πόλεμοι. Ανεδείχθησαν πολλές σημαντικές στρατηγικές
μορφές, σε όλα τα στρατόπεδα.
Δεν
γνωρίζω καμία στρατιωτική επιχείρηση τακτικού στρατού που να στράφηκε κατά του προσώπου
Στρατηγού του αντιπάλου.
Μήπως
είναι εισαγόμενο Αμερικανικό φαινόμενο και αποκλειστικό προνόμιό τους.
Φαίνεται
ότι η πρακτική της ασύδοτης δια της ισχύος επιβολής της θελήσεως επί των
Ιθαγενών και η λογική των γκάνγκστερ δεν αποβλήθηκαν ακόμα από το αμερικανικό DNA.
Στους
Αμερικανούς Ναυάρχους πρέπει να αναγνωριστεί το ελαφρυντικό της ιδιομορφία του
μετώπου του Ειρηνικού. Οι γραμμές του
Θεάτρου Επιχειρήσεων σμικρύνθηκαν τόσο, που οι Ναύαρχοι και τα
αεροπλανοφόρα βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή μάχης στη Ζώνη Επιχειρήσεων, με
αποτέλεσμα δικαιολογημένα να αποκτήσουν νοοτροπία και συμπεριφορά Διοικητού
Τάγματος ή Κυβερνήτου Αντιτορπιλικού.
Θα
πρέπει να θεωρηθεί ότι η ενέργειά τους κινήθηκε στα όρια του αποδεκτού.
Ποιος
άραγε ό συσχετισμός και η αναλογικότητα με τα πρόσφατα;
Συνεχίζεται…
