Γράφει ο Ιωάννης Αθ. Μπαλτζώης*
Δεν ήταν απρόβλεπτο, δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Ήταν το προβλεπόμενο, ήταν το αναμενόμενο και έπρεπε να το είχαμε αποτρέψει, ή τουλάχιστον να είμασταν προετοιμασμένοι και έτοιμοι να το αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά. Και όμως συνέβη. Φυσικά αναφερόμαστε στην συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και της αναγνωρισμένης διεθνώς (δυστυχώς) κυβέρνησης της τριχοτομημένης Λιβύης, η οποία πυροδότησε την ένταση στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Αποτέλεσμα είναι η Ελλάδα να προσπαθεί τώρα να αποδείξει τα αυτονόητα, τα νόμιμα, τα δίκαια και από την άλλη μια Τουρκία να αποδεικνύει αυτό που ήταν, είναι και θα είναι, μια επιθετική, αναθεωρητική και πειρατική κρατική οντότητα, που καταπατά σκοπίμως και συνειδητά το διεθνές δίκαιο, για την επίτευξη των αυτοκρατορικών της εθνικών επιδιώξεων.
Τουρκία και Εξελίξεις
Δεν θα αναλύσουμε στο παρόν την συμφωνία, που άλλωστε έχει ήδη δημοσιευτεί, αφού ψηφίστηκε στην Τουρκική Βουλή και η Τουρκία το καταθέτει στον ΟΗΕ. Το μόνο που θα πρέπει να επισημάνουμε εδώ είναι ότι η Τουρκία έχει υπογράψει με την κυβέρνηση του 10% της Λιβύης, που έχει το προνόμιο να είναι αναγνωρισμένη ατυχώς από τον ΟΗΕ και την Ε.Ε. και μια ακόμη συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας, που δεν γνωρίζουμε λεπτομέρειες και θα πρέπει να μας προβληματίσει, γιατί φέρνει την Τουρκία Νοτίως της Κρήτης, επικαλούμενη το νόμιμο δικαίωμά της παρουσίας της, που απορρέει από την στρατιωτική συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών.
Οι εξελίξεις αυτές έχουν αίτια και αιτιατά. Δηλαδή, η συνολική εθνική στρατηγική μιας κρατικής οντότητας είναι ο παράγοντας, που επιτρέπει ή αποτρέπει τις γεωπολιτικές εξελίξεις. Σε ότι αφορά την Ελλάδα, θα μπορούσαμε να αναλύουμε επί μακρόν, χωρίς να τελειώνουμε την λανθασμένη εθνική στρατηγική, αν υπάρχει, που επιτρέπει σε ένα άλλο γειτονικό κράτος, να σε αμφισβητήσει, να διεκδικήσει, να σε απειλήσει, να σε αγνοήσει και να προβεί σε μεμονωμένες έκνομες ενέργειες. Το αποτέλεσμα, αν δεν υπάρχει σοβαρή και σωστή εθνική στρατηγική αποτροπής να κινδυνεύει μια κρατική οντότητα να απωλέσει εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Και να τονίσουμε εμφατικά, ώστε να γίνει αντιληπτό, ότι αποτροπή δεν σημαίνει πόλεμος, αλλά είναι η στρατηγική που αποτρέπει τον πόλεμο, καθόσον βάζει το θεμελιώδες ερώτημα στον αντίπαλο του κόστους και του οφέλους. Η αποτελεσματική αποτροπή εξαρτάται από το να πεισθεί o αντίπαλος ότι έχουμε τόσο τα μέσα όσο και το κίνητρο για να αντιμετωπίσουμε την απειλή και αν την αγνοήσει τα αποτελέσματα θα είναι καταστρεπτικά για αυτόν. Αυτό που έχει διαπιστωθεί από την συνεχιζόμενη εθνική μας στρατηγική, είναι ότι παρουσιάζει όλα τα χαρακτηριστικά της ιστορικά αποτυχημένης πολιτικής κατευνασμού, η οποία έχει αποδειχθεί ότι σε οδηγεί σε «Φιλανδοποίηση», με απώλεια εθνικής κυριαρχίας αρχικά χωρίς πόλεμο και τελικά με γενικευμένη πολεμική σύρραξη.
Ισραηλινή Αμυντική Πολιτική
Για να αντιληφθούμε πως σχεδιάζει και εκτελεί την αποτρεπτική του εθνική στρατηγική, μια κρατική οντότητα, η πιο σοβαρή σε ολόκληρη την περιοχή μας , το Ισραήλ. Το Ισραήλ, φίλη και σύμμαχος χώρα σήμερα, μας διδάσκει και θα έλεγα ότι μας κατευθύνει στην εφαρμογή της νέας αποτρεπτικής μας εθνικής στρατηγικής. Στο Ισραήλ, αυτό που ονομάζουν Defense Policy (Αμυντική Πολιτική), είναι στην ουσία η αποτρεπτική τους στρατηγική και ο τρόπος που θα αντιμετωπίσουν μια εθνική απειλή, η οποία ενδεχομένως να καταλήξει σε πόλεμο. Έτσι έχουν κωδικοποιήσει και εφαρμόζουν απαρεγκλίτως, ανεξαρτήτως κυβέρνησης, τις παρακάτω αρχές της Εθνικής των Αμυντικής Πολιτικής, οι οποίες είναι:
Α. Στήριξη μόνο στις δικές τους Ένοπλες Δυνάμεις (Israel Defense Forces), δηλαδή σε περίπτωση πολέμου θα είναι μόνοι τους στα πεδία των επιχειρήσεων. Στις μέχρι τώρα πολεμικές αναμετρήσεις των, οι Ισραηλινοί πολέμησαν μόνοι τους, χωρίς ξένη εμπλοκή. Η αρχή αυτή θα πρέπει να μας διδάξει ότι σε περίπτωση πολέμου θα πρέπει να είμαστε μόνοι μας και να στηρίξουμε την άμυνα και την ασφάλεια της Ελλάδος, στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις και μόνο. Οι συμμαχίες είναι επιβεβλημένες, αλλά η υπεράσπιση της πατρίδας επαφίεται και μόνο στον πατριωτισμό και το καθήκον των Ελλήνων. Καθόσον «Ούτε υπάρχει πιο σίγουρος θάνατος για ένα Έθνος , πλην να παραδώσει την πολιτική στους συμμάχους του» (Αλ. Κοτζιάς, Πολιορκία, 1953).
Β. Εξασφάλιση και διατήρηση διεθνής υποστήριξης, τόσο σε θέματα Διοικητικής Μέριμνας, όσο και σε διπλωματικό-πολιτικό επίπεδο. Και δεν αρνούνται ότι οι ΗΠΑ είναι η κύρια κρατική οντότητα, που θα τους στηρίζει, καθώς και μερικές άλλες χώρες,, που σταθερά, μέσω των συμμαχιών που επέτυχαν, τους στηρίζουν διαχρονικά. Διατηρούν κρίσιμα αποθέματα και εξασφαλίζουν την συνεχή ροή των, τουλάχιστον από τις ΗΠΑ.
Γ. Διατήρηση του δικαιώματος προληπτικών επιχειρήσεων, εναντίον μιας σαφούς απειλής. Το Ισραήλ εκτιμά ότι οιαδήποτε απειλή, όπου και αν ευρίσκεται, ακόμη και εκτός συνόρων είναι επικίνδυνη και θα πρέπει να εξαλειφθεί. Έτσι θεωρούν ότι έχουν αναφαίρετο δικαίωμα, την εξάλειψή της, ή την εξασθένισή της εκεί που ευρίσκεται, ή όπου είναι πιο επικίνδυνη. Τέτοιες επιχειρήσεις είδαμε στο παρελθόν όπως η επιχείρηση με την κωδική ονομασία «Επιχείρηση Όπερα» και την αεροπορική επιδρομή του Ισραήλ κατά του πυρηνικού αντιδραστήρα του Ιράκ στα περίχωρα της Βαγδάτης, το 1997. Ακόμη το 2007, με μια αστραπιαία αεροπορική επίθεση κατέστρεψε μια εγκατάσταση όπου υποπτευόταν πως κατασκευαζόταν μυστικά ένας πυρηνικός αντιδραστήρας στη γειτονική Συρία. Και φυσικά σήμερα με τον πόλεμο στην Συρία και τις πολλαπλές αεροπορικές επιδρομές, κατά στόχων, που θεωρούν ότι κατέχονται από Ιρανικές στρατιωτικές δυνάμεις.
Δ. Επιχειρήσεις πολλαπλών μορφών. Πιστεύουν ότι δεν είναι απαραίτητο οι επιχειρήσεις των να είναι μόνο συμβατικές, αλλά όλων των μορφών, ανορθόδοξες, υβριδικές, ασύμμετρές, κυβερνοεπιθέσεις κλπ. Και έχουμε δει τέτοιας μορφής επιχειρήσεις, που τις περισσότερες φορές, το Ισραήλ δεν τις παραδέχεται, καθόσον είναι μυστικές, αλλά όλοι αντιλαμβάνονται ότι πίσω από αυτές βρίσκεται το Ισραήλ. Να αναφέρουμε την χαρακτηριστική περίπτωση, που αφορά τον ιό Stuxnet, ένας ιδιαίτερα εξελιγμένος, κακόβουλος ιός υπολογιστή που δημιουργήθηκε το 2008 με την συνεργασία των ΗΠΑ-Ισραήλ. Στόχος του Stuxnet , με κωδικό όνομα “Olympic Games”, ήταν να «σπάσει» τον ιρανικό πυρηνικό εξοπλισμό φυγοκέντρισης, μέσω συγκεκριμένων εντολών που θα επηρέαζαν τα όργανα ελέγχου για να καταστρέψουν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Το αποτέλεσμα ήταν αρκούντως καταστρεπτικό, καθώς φέρεται να κατέστρεψε 2.000 συσκευές φυγοκέντρισης, στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Νατάνζ , καθυστερώντας -σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών- τα σχέδια εμπλουτισμού ουρανίου για μερικά τουλάχιστον χρόνια.
Επίμετρον.
Οι αρχές αυτές του Ισραήλ, θα πρέπει να αποτελέσουν το δίδαγμα για ένα κράτος που θέλει να επιβιώσει, σε ένα διαρκώς τοξικό γεωπολιτικό περιβάλλον, που επιβάλλει η γειτονική επιθετική, αναθεωρητική Τουρκία, για την ολοκλήρωση των νέο-οθωμανικών της γεωστρατηγικών επιδιώξεων. Ιδιαίτερα ο πρώτος κανόνας, ότι στηριζόμαστε μόνο στις δικές μας δυνάμεις και όχι σε ξένες θα πρέπει να γίνει ο κεντρικός πυρήνας της εθνικής μας στρατηγικής αποτροπής. Και ας αφήσουμε τις επαναλαμβανόμενες «εθνικές πομφόλυγες» περί διεθνούς δικαίου, καθώς και περί ευρωπαϊκών συνόρων, γιατί προκαλούμε θυμηδία στον Σουλτάνο και «ερεθίζεται» ακόμη περισσότερο με διεκδικήσεις. Με εθνική συνεννόηση και ομοψυχία να επιδείξουμε νέα και σύγχρονη εθνική στρατηγική και να αναλάβουμε δράση, στους τομείς που απαιτούνται. Καθόσον «η επίκληση του Δικαίου, μόνιμη επωδός όλων των κυβερνήσεων στις συνεχείς τουρκικές προκλήσεις είναι ευθέως ανάλογη της εθνικής ισχνότητας και της διπλωματικής επιπολαιότητας», (Κονδύλης). Και ακόμη ότι «Βιώσιμο κράτος είναι αυτό που μπορεί να εφαρμόσει τις πρόνοιες του διεθνούς δικαίου, στην επικράτειά του» (Μοργκεντάου). Και αυτό επιτυγχάνεται, με νέα εθνική αποτρεπτική στρατηγική, με κυρίαρχο στοιχείο την στρατιωτική ισχύ, είτε μας αρέσει , είτε όχι. Αλλιώς, ας αναζητήσουμε την ιστορική μας ευθανασία.
* Ο Ιωάννης Αθαν. Μπαλτζώης είναι αντιστράτηγος ε.α., πρώην Ακόλουθος Άμυνας στο Τελ Αβίβ, πρώην Αξιωματικός επιχειρήσεων της ECMM στον πόλεμο της Βοσνίας, Απόφοιτος Tactical Intelligence School (U.S. Army), με Μεταπτυχιακό (M.Sc.) στην Γεωπολιτική Ανάλυση, Γεωστρατηγική Σύνθεση και Σπουδές Άμυνας και Διεθνούς Δικαίου του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος του Δ.Σ. του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛΙΣΜΕ)
