|  | ||
| |||
Κάπνισμα: Θα μειωθεί ο τζίρος των καταστημάτων; Επτά μύθοι.
Δρ Άγγελος Ροδαφηνός (Frederick University) & Δρ Λάμπρος Λαζούρας (Sheffield Hallam University)
Η διαφορά μεταξύ παρατήρησης (ή άποψης) και επιστημονικής έρευνας είναι τεράστια. Αναλογιστείτε για παράδειγμα την λανθασμένη βεβαιότητα που σχημάτισαν εκατομμύρια ανθρώπων στο παρελθόν, με βάση την παρατήρηση, ότι ο ήλιος γυρίζει γύρω από τη γη. Το έβλεπαν με τα ίδια τους τα μάτια, δεν μπορεί να έκαναν λάθος.
Στην πρόσφατη ημερίδα για τον Αντικαπνιστικό νόμο του ΕΕΘ [video της εκδήλωσης] κάποιοι από τους καταστηματάρχες και ο εκπρόσωπος των καπνοπωλών παρουσίασαν τα παρακάτω 'επιχειρήματα' (με βάση παρατηρήσεις τους;), τα οποία όμως ελλείψει δεδομένων και αποδεικτικών στοιχείων παραμένουν 'απόψεις':
1. Οι καπνιστές είναι περισσότεροι από τους μη καπνιστές.
Το 17,9% του πληθυσμού καπνίζει σε καθημερινή βάση, και το 9,6% είναι περιστασιακοί καπνιστές (καπνίζουν λιγότερα από επτά τσιγάρα την εβδομάδα). Πηγή Προφανώς το συμφέρον των καταστηματαρχών είναι να συνταχθούν με την ισχυρή πλειοψηφία.
2. Οι έρευνες και οι δημοσκοπήσεις είναι κατευθυνόμενες και συνεπώς το εύρημα ότι οι περισσότεροι Έλληνες επιθυμούν την απαγόρευση του καπνίσματος δεν ισχύει.
Οι δημοσκοπήσεις έχουν όντως ένα περιθώριο λάθους. Είναι όμως σίγουρα πιο έγκυρες από την άποψη του κυρ Θόδωρου του καφετζή, που βασίζεται στην παρατήρηση. Αντίθετα, σύμφωνα με την διεθνή βιβλιογραφία κατεθυνόμενες (από τις καπνοβιομηχανίες) είναι οι ενέργειες συγκεκριμένων ομάδων που προσπαθούν να εμποδίσουν την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου.
3. Ο τζίρος των καταστημάτων θα μειωθεί μέχρι και 50% θα απολυθούν εργαζόμενοι και επιχειρήσεις θα κλείσουν.
Κατά περίεργο τρόπο τα οικονομετρικά στοιχεία εκατοντάδων άρτιων ερευνών δεν δείχνουν τίποτα τέτοιο! Πηγή. Μπορούν υποθέτω οι καταστηματάρχες να μας παρουσιάσουν τα στοιχεία; Όχι όμως σε σχέση με το … καλοκαίρι αλλά σε σχέση με τους ίδιους μήνες πέρυσι, σε αριθμό καταστημάτων, λαμβάνοντας υπόψιν τους σχετικούς οικονομικούς παράγοντες (όπως κάνει μια οικονομετρική μελέτη δηλαδή). Ή μήπως ο πρόκειται για μια προσωπική άποψη ή μια απλή παρατήρηση (χωρίς δεδομένα); «Λόγω της άμεσης απειλής των οικονομικών τους συμφερόντων, οι καπνοβιομηχανίες προσπάθησαν αρκετές φορές να φοβίσουν τις κατά τόπους ενώσεις καταστηματαρχών και τους πολίτες, επικαλούμενες την αβάσταχτη οικονομική ζημία που θα επιφέρει η απαγόρευση του καπνίσματος.» Πηγή. Σχετική έρευνα στην Κύπρο, που μοιάζει πολύ στην Ελλάδα από άποψη καιρού, τουρισμού, Μεσογειακού ταπεραμέντου κλπ κλπ, η πλήρης και καθολική απαγόρευση του καπνίσματος ΔΕΝ έβλαψε τον τζίρο των επιχειρήσεων - αντιθέτως ήταν εμφανής μια θετική τάση για άυξηση του τζίρου Πηγή.
4. Θα πρέπει να επιτραπούν τα καταστήματα καπνιστών.
Μην ξεχνάμε την υποχρέωση της προστασίας των εργαζομένων. Οι πρώτες νίκες κατά του καπνίσματος επιτεύχθηκαν όταν εργαζόμενοι κέρδισαν δίκες κατά των ιδιοκτητών καταστημάτων εστίασης και διασκέδασης οι οποίοι τους υποχρέωναν να εργάζονται σε ανθυγιεινές συνθήκες μέσα σε καπνό.
5. Εάν δοθεί δικαίωμα επιλογής τα περισσότερα καταστήματα θα γίνουν καπνιστών.
Πιθανόν - λόγω της παραπληροφόρησης (!) από τον σύλλογό τους, ο οποίος όμως έχει ηθική και νομική υποχρέωση να παρουσιάζει την αλήθεια και τα αποτελέσματα των ερευνών και όχι προσωπικές απόψεις. Αυτόματα ένας τέτοιος νόμος θα παραβιάζει τα δικαιώματα των μη-καπνιστών και των εργαζομένων σε επιχειρήσεις εστίασης για άκαπνο περιβάλλον - οι εργαζόμενοι σε χώρους που επιτρέπεται το κάπνισμα θα συνεχίσουν να βλάπτουν σοβαρά την υγεία τους από την χρόνια έκθεση στο παθητικό κάπνισμα.
6. Τα αποτελέσματα των ερευνών στο εξωτερικό δεν ισχύουν για την Ελλάδα, επειδή οι Έλληνες κάθονται και απολαμβάνουν τον καφέ τους για ώρες ενώ στο εσωτερικό των πίνουν και φεύγουνε.
Το κάπνισμα απαγορεύτηκε με μεγάλη επιτυχία και με τη συγκατάθεση των ίδιων των καπνιστών και στην Ιταλία, την Κύπρο, αλλά ακόμη και στις φημισμένες Ιρλανδικές παμπ.
7. Εάν δεν γίνεται έλεγχος και δεν απαγορευτεί σε όλα τα καταστήματα ο ανταγωνισμός είναι αθέμιτος.
Πιθανόν. Βέβαια, ακόμα και σε μερική απαγόρευση «τα εστιατόρια που εφάρμοζαν την απαγόρευση του καπνίσματος σημείωσαν κατά 16% αύξηση των πωλήσεών τους σε σύγκριση με τα εστιατόρια που επέτρεπαν το κάπνισμα» Πηγή. Για αυτό τον λόγο είναι απαραίτητο η πολιτεία να εφαρμόσει αποτελεσματικά μέτρα για την εφαρμογή της πλήρους απαγόρευσης του καπνίσματος και να επιβάλλει πρόστιμα στους παραβάτες.
Συμπερασματικά
Φαίνεται ότι οι καταστηματάρχες οι οποίοι είναι υπέρμαχοι του καπνίσματος δεν έχουν να παρουσιάσουν ούτε μία έρευνα που να στηρίζει τους ισχυρισμούς τους π.χ., ότι οι καπνιστές είναι περισσότεροι ή ότι ο τζίρος μειώνεται. Η διασπορά ψευδών ειδήσεων ιδίως από θεσμικά μέλη οργανισμών είτε εν γνώσει τους δρώντας ως tobacco industry front groups είτε εν αγνοία τους είναι αδίκημα και επιφέρει διώξεις διότι εξαπατά τα μέλη του συλλόγου και τα ωθεί να δράσουν αντίθετα με το συμφέρον τους (το οποίο θεωρητικά προάγει ο σύλλογός τους) και αντίθετα με τον νόμο.
Σχετική βιβλιογραφία:
Talias, M.A., Savva, C.S., Soteriades E.S., Lazuras, L. (2015). The effect of smoke-free policies on hospitality industry revenues in Cyprus: an econometric approach. Tobacco Control, 24, 199-204.
Kind regards,
Angelos Rodafinos PhD | Professor
Behavior Change Specialist & Higher Education Consultant
Skype: rodafinos
Linkedin: https://www.
_______________________________________
Δυστυχώς τα διεθνή και εγχωρια οικονομικά συμφέροντα δεν απαγόρευσαν την καλλιέργεια καπνών και την κυκλοφορία προϊόντων καπνού, όπως θα έπρεπε, παρ όλο που εφ όσον δημιουργούν εθισμό και αποδεδειγμένα υποσκάπτουν την υγεία, είναι ναρκωτικά.
Το κέρδος πάνω από όλα!!!
Juan
